پرش به محتوا

فقه غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۹۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۵: خط ۳۵:
در میان اعمل روز غدیر افطارى دادن به مؤمن جایگاهى والا دارد. بر اساس روایات در این عمل فضیلتى بزرگ نهفته است.
در میان اعمل روز غدیر افطارى دادن به مؤمن جایگاهى والا دارد. بر اساس روایات در این عمل فضیلتى بزرگ نهفته است.


امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) مى‏ فرمایند: من أفطر مؤمنا فى لیلة فكأنما افطر فئاما... <ref>المراقبات، میرزا جواد آقا تبریزى، ص ۲۵۶</ref>كسى كه مؤمن روزه‏ دارى رادر غدیر افطار دهد، مانند این است كه ده فئام را افطار داده است.  
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) مى‏ فرمایند: من أفطر مؤمنا فى لیلة فكأنما افطر فئاما... <ref>المراقبات، میرزا جواد آقا تبریزى، ص ۲۵۶</ref>  
 
كسى كه مؤمن روزه‏ دارى رادر غدیر افطار دهد، مانند این است كه ده فئام را افطار داده است.  


فردى پرسید: اى امیرمؤمنان«فئام» چیست؟  
فردى پرسید: اى امیرمؤمنان«فئام» چیست؟  
خط ۴۸: خط ۵۰:


==== بـ: برادر شدن ====
==== بـ: برادر شدن ====
روز ولایت روز برادرى است و روز برادرى روز ولایت است؛ این دو با یكدیگر پیوندى ناگسستنى دارند و حلقه وصلشان ایمان است؛ زیرا از سویى ایمان با ولایت پا مى‏ گیرد و از سوى دیگر اهل ایمان برادر یكدیگرند. (إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ) [۶]به همین دلیل عقد برادرى یكى از آداب روز غدیر شمرده شده است.
روز ولایت روز برادرى است و روز برادرى روز ولایت است؛ این دو با یكدیگر پیوندى ناگسستنى دارند و حلقه وصلشان ایمان است؛ زیرا از سویى ایمان با ولایت پا مى‏ گیرد و از سوى دیگر اهل ایمان برادر یكدیگرند. (إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ)<ref>سوره حجرات، آیه .۱۰</ref> به همین دلیل عقد برادرى یكى از آداب روز غدیر شمرده شده است.


این عقد به صورت زیر است:
این عقد به صورت زیر است:
خط ۶۲: خط ۶۴:
سپس مى‏ گوید:  
سپس مى‏ گوید:  


أَسْقَطْتُ عَنْكَ جَمِيعَ حُقُوقِ اَلْأُخُوَّةِ مَا خَلاَ اَلشَّفَاعَةَ وَ اَلدُّعَاءَ وَ اَلزِّيَارَةَ؛ جز شفاعت و دعا و زیارت، همه حقوق برادرى را ساقط كردم. <ref>مستدرك الوسائل، محدث نورى، ج ۱، ص  ۴۵۶</ref>
أَسْقَطْتُ عَنْكَ جَمِيعَ حُقُوقِ اَلْأُخُوَّةِ مَا خَلاَ اَلشَّفَاعَةَ وَ اَلدُّعَاءَ وَ اَلزِّيَارَةَ؛  
 
جز شفاعت و دعا و زیارت، همه حقوق برادرى را ساقط كردم. <ref>مستدرك الوسائل، محدث نورى، ج ۱، ص  ۴۵۶</ref>


==== ج :بیزاری جستن ====
==== ج :بیزاری جستن ====
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: ... تَبَرَّأُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِمَّنْ ظَلَمَهُمْ حَقَّهُمْ... ؛<ref>روضة المتقين في شرح من لا يحضره الفقيه( ط- القديمة) محمد تقی مجلسی جلد  ۳: صفحه ۲۵۶.</ref> در روز غدیر از كسانى كه به اهل بیت(علیهم السلام) ستم كردند بیزارى مى‏ جویى.
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: ... تَبَرَّأُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِمَّنْ ظَلَمَهُمْ حَقَّهُمْ... ؛<ref>روضة المتقين في شرح من لا يحضره الفقيه( ط- القديمة) محمد تقی مجلسی جلد  ۳: صفحه ۲۵۶.</ref>  
 
در روز غدیر از كسانى كه به اهل بیت(علیهم السلام) ستم كردند بیزارى مى‏ جویى.


==== د: پوشیدن لباس پاكیزه و نو ====
==== د: پوشیدن لباس پاكیزه و نو ====
خط ۷۹: خط ۸۵:
امام صادق(علیه السلام) شیوه تهنیت گفتن در روز غدیر را چنین آموزش داده اند:
امام صادق(علیه السلام) شیوه تهنیت گفتن در روز غدیر را چنین آموزش داده اند:


وقتى یكدیگر را ملاقات كردید، بگویید: الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَكْرَمَنَا بِهَذَا الْيَوْمِ وَ جَعَلَنَا مِنَ الْمُوفِينَ [الْمُوقِنِينَ] بِعَهْدِهِ إِلَيْنَا وَ مِيثَاقِهِ الَّذِي وَاثَقَنَا بِهِ مِنْ وَلَايَةِ وُلَاةِ أَمْرِهِ وَ الْقُوَّامِ بِقِسْطِهِ وَ لَمْ‌ يَجْعَلْنَا مِنَ الْجَاحِدِينَ وَ الْمُكَذِّبِينَ بِيَوْمِ الدِّينِ.  <ref>المصباح- جنة الأمان الواقية و جنة الإيمان الباقية الكفعمي العاملي، الشيخ ابراهيم جلد : ۱ صفحه : ۶۸۸</ref>  
وقتى یكدیگر را ملاقات كردید، بگویید:  
 
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَكْرَمَنَا بِهَذَا الْيَوْمِ وَ جَعَلَنَا مِنَ الْمُوفِينَ [الْمُوقِنِينَ] بِعَهْدِهِ إِلَيْنَا وَ مِيثَاقِهِ الَّذِي وَاثَقَنَا بِهِ مِنْ وَلَايَةِ وُلَاةِ أَمْرِهِ وَ الْقُوَّامِ بِقِسْطِهِ وَ لَمْ‌ يَجْعَلْنَا مِنَ الْجَاحِدِينَ وَ الْمُكَذِّبِينَ بِيَوْمِ الدِّينِ.  <ref>المصباح- جنة الأمان الواقية و جنة الإيمان الباقية الكفعمي العاملي، الشيخ ابراهيم جلد : ۱ صفحه : ۶۸۸</ref>  


سپاس خداى را كه ما را به این روز گواهى داشت و ما را از مؤمنان و كسانى قرار داد كه به پیمان و میثاقى كه در باره والیان امرش و بر پا دارندگان قسط و عدالتش از ما گرفته است وفا كردیم و ما را از انكاركنندگان و تكذیب‏ كنندگان رستاخیز قرار نداد.  
سپاس خداى را كه ما را به این روز گواهى داشت و ما را از مؤمنان و كسانى قرار داد كه به پیمان و میثاقى كه در باره والیان امرش و بر پا دارندگان قسط و عدالتش از ما گرفته است وفا كردیم و ما را از انكاركنندگان و تكذیب‏ كنندگان رستاخیز قرار نداد.  
خط ۸۸: خط ۹۶:


==== تبسّم ====
==== تبسّم ====
امام رضا(علیه السلام) فرمودند: ... وَ هُوَ یَوْمُ التَّبَسُّمِ فِی وُجُوهِ النَّاسِ مِنْ أَهْلِ الْإِیمَانِ فَمَنْ تَبَسَّمَ فِی وَجْهِ أَخِیهِ یَوْمَ الْغَدِیرِ نَظَرَ اللَّهُ إِلَیْهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ بِالرَّحْمَةِ وَ قَضَی لَهُ أَلْفَ حَاجَةٍ وَ بَنَی لَهُ قَصْراً فِی الْجَنَّةِ مِنْ دُرَّةٍ بَیْضَاءَ وَ نَضَّرَ وَجْهَهُ ... [۱۳]روز غدیر روز تبسّم به روى مؤمنین است.
امام رضا(علیه السلام) فرمودند: ... وَ هُوَ یَوْمُ التَّبَسُّمِ فِی وُجُوهِ النَّاسِ مِنْ أَهْلِ الْإِیمَانِ فَمَنْ تَبَسَّمَ فِی وَجْهِ أَخِیهِ یَوْمَ الْغَدِیرِ نَظَرَ اللَّهُ إِلَیْهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ بِالرَّحْمَةِ وَ قَضَی لَهُ أَلْفَ حَاجَةٍ وَ بَنَی لَهُ قَصْراً فِی الْجَنَّةِ مِنْ دُرَّةٍ بَیْضَاءَ وَ نَضَّرَ وَجْهَهُ ... [۱۳]


كسى كه در این روز به روى برادر مؤمنش تبسم كند، خداوند، در روز قیامت، نظر رحمت به او مى‏ افكند، هزار حاجتش را برآورده ساخته و قصرى از در سفید برایش بنا مى‏ كند و صورتش را زیبا مى‏ سازد.  
روز غدیر روز تبسّم به روى مؤمنین است.كسى كه در این روز به روى برادر مؤمنش تبسم كند، خداوند، در روز قیامت، نظر رحمت به او مى‏ افكند، هزار حاجتش را برآورده ساخته و قصرى از در سفید برایش بنا مى‏ كند و صورتش را زیبا مى‏ سازد.


==== توسعه زندگى ====
==== توسعه زندگى ====
خط ۱۰۱: خط ۱۰۹:
روز غدیر روزى است كه خداى متعال در مال كسى كه خدا را عبادت كند و بر خانواده، خویشتن و برادران ایمانى‏ اش توسعه دهد فزونى پدید مى‏ آورد.
روز غدیر روزى است كه خداى متعال در مال كسى كه خدا را عبادت كند و بر خانواده، خویشتن و برادران ایمانى‏ اش توسعه دهد فزونى پدید مى‏ آورد.


==== و : جشن گرفتن ====
==== و: جشن گرفتن ====
امام رضا(علیه السلام) در عید غدیر احوال كسان و اطرافیان خود را تغییر دادند و وضع تازه‏ اى در آنان ایجاد كردند. [۱۵]
امام رضا(علیه السلام) در عید غدیر احوال كسان و اطرافیان خود را تغییر دادند و وضع تازه‏ اى در آنان ایجاد كردند. [۱۵]


==== ز : حمد كردن ====
==== ز: حمد كردن ====
پیامبر(صلی الله علیه و آله) فرمودند: یكى از سنت ها این است كه مؤمن، در روز غدیر، صد بار بگوید:
پیامبر(صلی الله علیه و آله) فرمودند: یكى از سنت ها این است كه مؤمن، در روز غدیر، صد بار بگوید:


الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلَ كَمَالَ دِينِهِ وَ تَمَامَ نِعْمَتِهِ بِوِلاَيَةِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلاَم‏. [۱۶]
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلَ كَمَالَ دِينِهِ وَ تَمَامَ نِعْمَتِهِ بِوِلاَيَةِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلاَم‏. [۱۶]


==== ح : دعا ====
==== ح: دعا ====
ائمۀ معصومین(علیهم السلام) پیروانشان را به دعا در روز غدیر سفارش كرده‏ اند.
ائمۀ معصومین(علیهم السلام) پیروانشان را به دعا در روز غدیر سفارش كرده‏ اند.


خط ۱۲۷: خط ۱۳۵:
امام رضا(علیه السلام) فرمودند:  
امام رضا(علیه السلام) فرمودند:  


مَنْ زارِ فيهِ مُؤْمِنا أَدْخَلَ اللّه ُ قَبْرَهُ سَبْعيِنَ نُورا وَ وَسَّعَ فى قَبْرِهِ وَ يَزُورُ قَبْرَهُ كُلَّ يَوْمٍ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ وَيُبَشِّرُونَهُ بِالْجَنَّةِ. [۲۱]كسى كه در روز غدیر به دیدار مؤمنى برود خداوند هفتاد نور بر قبر او وارد و قبرش را وسیع مى‏ سازد؛ هر روز هفتاد هزار فرشته قبرش را زیارت كرده، به او بشارت بهشت مى‏ دهند . شایسته است این سنت در روز غدیر، كه بزرگترین عیدهاست، اجرا شود تا علاوه بر احیاى روز غدیر رشته‏ هاى الفت و مودّت میان مردم محكم تر شود.
مَنْ زارِ فيهِ مُؤْمِنا أَدْخَلَ اللّه ُ قَبْرَهُ سَبْعيِنَ نُورا وَ وَسَّعَ فى قَبْرِهِ وَ يَزُورُ قَبْرَهُ كُلَّ يَوْمٍ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ وَيُبَشِّرُونَهُ بِالْجَنَّةِ. [۲۱]
 
كسى كه در روز غدیر به دیدار مؤمنى برود خداوند هفتاد نور بر قبر او وارد و قبرش را وسیع مى‏ سازد؛ هر روز هفتاد هزار فرشته قبرش را زیارت كرده، به او بشارت بهشت مى‏ دهند .
 
شایسته است این سنت در روز غدیر، كه بزرگترین عیدهاست، اجرا شود تا علاوه بر احیاى روز غدیر رشته‏ هاى الفت و مودّت میان مردم محكم تر شود.


==== ی : روزه ====
==== ی : روزه ====
روزه در روز غدیر، بسیار مستحب است و فضیلتى استثنایى دارد. امام على(علیه السلام) فرمودند: إِذَا أَخْلَصَ الْمُخْلِصُ فِی صَوْمِهِ لَقَصُرَتْ إِلَیْهِ أَیَّامُ الدُّنْیَا عَنْ کِفَائِهِ [۲۲] اگر بنده مخلصى در روزه این روز اخلاص داشته باشد، همه روزهاى دنیا توان برابرى با آن را ندارد؛ به عبارت دیگر، اگر كسى تمام روزهاى دنیا زنده باشد و همه را روزه‏دار سپرى كند، ثوابش كمتر از ثواب روزه این روز خواهد بود.
روزه در روز غدیر، بسیار مستحب است و فضیلتى استثنایى دارد. امام على(علیه السلام) فرمودند:


نخستین جانشین راستین رسول خدا صلی الله علیه و آله همچنین فرمودند: جَعَلَ الْجَزَاءَ الْعَظِيمَ كِفَاءً لَهُ....[۲۳]... خداوند در برابر روزه عید غدیر پاداشى بزرگ نهاده است.  
إِذَا أَخْلَصَ الْمُخْلِصُ فِی صَوْمِهِ لَقَصُرَتْ إِلَیْهِ أَیَّامُ الدُّنْیَا عَنْ کِفَائِهِ [۲۲]
 
اگر بنده مخلصى در روزه این روز اخلاص داشته باشد، همه روزهاى دنیا توان برابرى با آن را ندارد؛ به عبارت دیگر، اگر كسى تمام روزهاى دنیا زنده باشد و همه را روزه ‏دار سپرى كند، ثوابش كمتر از ثواب روزه این روز خواهد بود.
 
نخستین جانشین راستین رسول خدا صلی الله علیه و آله همچنین فرمودند:
 
جَعَلَ الْجَزَاءَ الْعَظِيمَ كِفَاءً لَهُ....[۲۳]... خداوند در برابر روزه عید غدیر پاداشى بزرگ نهاده است.  


امام صادق(علیه السلام) یارانشان را به این امر تشویق مى‏ كردند و مى‏ فرمودند:  
امام صادق(علیه السلام) یارانشان را به این امر تشویق مى‏ كردند و مى‏ فرمودند:  
خط ۱۵۹: خط ۱۷۷:
زینت دادن آراستن پیكر و آذین بستن خانه، كوچه و بازار، در روزهاى عید، عملى رایج است. عیدى در ذهن و دل مردم زنده است كه در آن خویش را بیارایند و در و دیوار را آذین‏ بندى كنند. چون عید غدیر بزرگ ترین عید است مردم باید در آن، بیش از هر عید دیگر، شادمانى كنند و خود و جامعه را بیارایند. فضیلت این عمل بسیار است، امام رضا(علیه السلام) فرمودند:روز غدیر روز زینت است. [۲۷]اهمیت زینت در این روز چنان است كه  امام رضا عليه السلام در روز عيد غدير به منازل عده ای از خواص اصحابشان البسۀ نو حتی انگشتر و کفش فرستادند، و احوال ظاهری آنان و اطرافيان خود را تغيير دادند، و لباسهای عادي روزانه را به لباسهای مناسب عيد تغيير دادند. [۲۸]
زینت دادن آراستن پیكر و آذین بستن خانه، كوچه و بازار، در روزهاى عید، عملى رایج است. عیدى در ذهن و دل مردم زنده است كه در آن خویش را بیارایند و در و دیوار را آذین‏ بندى كنند. چون عید غدیر بزرگ ترین عید است مردم باید در آن، بیش از هر عید دیگر، شادمانى كنند و خود و جامعه را بیارایند. فضیلت این عمل بسیار است، امام رضا(علیه السلام) فرمودند:روز غدیر روز زینت است. [۲۷]اهمیت زینت در این روز چنان است كه  امام رضا عليه السلام در روز عيد غدير به منازل عده ای از خواص اصحابشان البسۀ نو حتی انگشتر و کفش فرستادند، و احوال ظاهری آنان و اطرافيان خود را تغيير دادند، و لباسهای عادي روزانه را به لباسهای مناسب عيد تغيير دادند. [۲۸]


==== ل : شادى كردن ====
==== ل: شادى كردن ====
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: وَ أَظْهِرُوا الْبِشْرَ فِیمَا بَیْنَکُمْ وَ السُّرُورَ فِی مُلَاقَاتِکُمْ ؛ [۲۹] در برخوردها شادى را آشكار كنید. امام صادق(علیه السلام) فرمودند: روز غدیر روز خوشحالى و شادى است. [۳۰]
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: وَ أَظْهِرُوا الْبِشْرَ فِیمَا بَیْنَکُمْ وَ السُّرُورَ فِی مُلَاقَاتِکُمْ ؛ [۲۹] در برخوردها شادى را آشكار كنید. امام صادق(علیه السلام) فرمودند: روز غدیر روز خوشحالى و شادى است. [۳۰]


==== م : شكر گزارى ====
==== م: شكر گزارى ====
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: در روز غدیر، خداى را بر آنچه به شما ارزانى داشته ( نعمت ولایت) شكر كنید. [۳۱]
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: در روز غدیر، خداى را بر آنچه به شما ارزانى داشته ( نعمت ولایت) شكر كنید. [۳۱]


==== ن : صدقه دادن ====
==== ن: صدقه دادن ====
روز غدیر یكى از مستحبات مؤكّد صدقه دادن است. امام امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمودند: فَالدِّرْهَمُ فِيهِ بِمِائَتَيْ أَلْفِ دِرْهَمٍ، وَ الْمَزِيدُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ. ، [۳۲] كه در روز غدیر داده شود، با فضیلت دویست هزار درهم برابر است.
روز غدیر یكى از مستحبات مؤكّد صدقه دادن است. امام امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمودند: فَالدِّرْهَمُ فِيهِ بِمِائَتَيْ أَلْفِ دِرْهَمٍ، وَ الْمَزِيدُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ. ، [۳۲] كه در روز غدیر داده شود، با فضیلت دویست هزار درهم برابر است.


==== س : صلوات فرستادن ====
==== س: صلوات فرستادن ====
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: در روز غدیر، بر محمد و اهل بیتش صلوات بسیار مى‏ فرستى. [۳۳]
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: در روز غدیر، بر محمد و اهل بیتش صلوات بسیار مى‏ فرستى. [۳۳]


===== ع: طعام دادن =====
===== ع: طعام دادن =====
در روز غدیر غذا دادن به مؤمنان اهمیت بسیار دارد، امام صادق(علیه السلام) مى‏ فرمایند: و اطعم اخوانك ؛[۳۴] در روز غدیر، برادران دینى‏ات را اطعام كن. امام رضا(علیه السلام) در فضیلت این عمل فرمودند: وَ مَنْ أَطْعَمَ مُؤْمِناً كَانَ كَمَنْ أَطْعَمَ جَمِيعَ الْأَنْبِيَاءِ وَ الصِّدِّيقِينَ  ؛ [۳۵] كسى كه مؤمنى را در روز غدیر غذا دهد مانند فردى است كه تمام پیامبران و صدیقین را غذا داده است. اهمیت طعام دادن در این روز به اندازه‏ اى است كه امام صادق(علیه السلام) روز غدیر را روز اطعام طعام [۳۶] خوانده اند.
در روز غدیر غذا دادن به مؤمنان اهمیت بسیار دارد، امام صادق(علیه السلام) مى‏ فرمایند: و اطعم اخوانك ؛[۳۴]
 
در روز غدیر، برادران دینى ‏ات را اطعام كن.
 
امام رضا(علیه السلام) در فضیلت این عمل فرمودند: وَ مَنْ أَطْعَمَ مُؤْمِناً كَانَ كَمَنْ أَطْعَمَ جَمِيعَ الْأَنْبِيَاءِ وَ الصِّدِّيقِينَ  ؛ [۳۵]
 
كسى كه مؤمنى را در روز غدیر غذا دهد مانند فردى است كه تمام پیامبران و صدیقین را غذا داده است. اهمیت طعام دادن در این روز به اندازه‏ اى است كه امام صادق(علیه السلام) روز غدیر را روز اطعام طعام [۳۶] خوانده اند.


==== ف : عبادت ====
==== ف: عبادت ====
امام رضا(علیه السلام) فرمودند: هو الیوم الذى یزید الله فى مال من عبد فیه... [۳۷]غدیر روزى است كه خداوند بر مال كسى كه در آن عبادت كند، مى افزاید ... .
امام رضا(علیه السلام) فرمودند: هو الیوم الذى یزید الله فى مال من عبد فیه... [۳۷]


==== ص : عطر زدن ====
غدیر روزى است كه خداوند بر مال كسى كه در آن عبادت كند، مى افزاید ... .
 
==== ص: عطر زدن ====
بر اساس برخى از روایات امام صادق(علیه السلام) مؤمنان را به استعمال عطر در روز غدیر سفارش كرده اند. [۳۸]
بر اساس برخى از روایات امام صادق(علیه السلام) مؤمنان را به استعمال عطر در روز غدیر سفارش كرده اند. [۳۸]


==== ق : عمل صالح انجام دادن ====
==== ق: عمل صالح انجام دادن ====
روى ان العمل فیه یعدل ثمانین شهرا و روى انه كفارة ستین سنة. [۳۹]روایت شده كه كردار نیک در روز غدیر، با عمل هشتاد ماه برابرى مى‏ كند؛ و نیز روایت شده كه كردار نیک در این روز كفاره شصت سال است.
روى ان العمل فیه یعدل ثمانین شهرا و روى انه كفارة ستین سنة. [۳۹]
 
روایت شده كه كردار نیک در روز غدیر، با عمل هشتاد ماه برابرى مى‏ كند؛ و نیز روایت شده كه كردار نیک در این روز كفاره شصت سال است.
 
==== ر: غسل كردن ====
علماى شیعه بر استحباب غسل در روز غدیر اجماع دارند <ref>المراقبات، ص  ۲۶۰</ref>و آن را مستحب مؤكد مى‏ دانند.
 
[۴۱]بهتر این است كه غسل در اول روز انجام گیرد. [۴۲]
 
==== ش: قضاى حوائج مؤمنان ====
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: واقض حوائج اخوانك؛<ref>المراقبات، ص ۲۵۶</ref>
 
در عید غدیر حاجت هاى برادرانت را برآور!
 
==== ت: كمک كردن ====
كمک كردن به ضعیفان و نیازمندان پیام ویژه صاحب غدیر براى روز غدیر است؛ پیامى كه به فرمان حضرت(علیه اسلام) باید دهان به دهان به همه مردم ابلاغ شود:
 
و لیعد الغنى على الفقیر و القوى على الضعیف؛ <ref>مفاتیح الجنان، ص ۵۱۱</ref>
 
باید در روز غدیر ثروتمند به تهی دست و توانا به ناتوان كمک كند.
 
==== ض: گذشت و آشتى كردن ====
چشم‏ پوشى از گناه برادران و برقرارى ارتباط دوستانه از دیگر مستحبات روز غدیر شمرده شده است. <ref>مصباح المتهجد، ص ۷۰۲؛ الغدیر، ج ۱، ص ۲۸۴؛ المراقبات، ص  ۲۵۶</ref>
 
==== ظ: گشاده‏ رویى ====
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: و اظهروا البشر فیما بینكم؛<ref>مصباح المتهجد، ص ۷۰۲؛ المراقبات، ص  ۲۵۶</ref>
 
با یكدیگر با گشاده‏ رویى برخورد كنید.
 
==== ع: مساوات ====
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: و ساووا بكم ضعفائكم؛<ref>همان.</ref>
 
میان خویش و ضعیفان مساوات ایجاد كنید.


==== ر : غسل كردن ====
==== ث: مصافحه ====
علماى شیعه بر استحباب غسل در روز غدیر اجماع دارند [۴۰] و آن را مستحب مؤكد مى‏ دانند. [۴۱]بهتر این است كه غسل در اول روز انجام گیرد. [۴۲]
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: إذا تلاقیتم فتصافحوا بالتسلیم؛<ref>همان.</ref>


==== ش : قضاى حوائج مؤمنان ====
وقتى در روز غدیر یكدیگر را ملاقات كردید به هم دست بدهید و سلام كنید.
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: واقض حوائج اخوانك؛ [۴۳] در عید غدیر حاجت هاى برادرانت را برآور!


==== ت : كمک كردن ====
==== مهربانى و عطوفت كردن ====
كمک كردن به ضعیفان و نیازمندان پیام ویژه صاحب غدیر براى روز غدیر است؛ پیامى كه به فرمان حضرت(علیه اسلام) باید دهان به دهان به همه مردم ابلاغ شود: و لیعد الغنى على الفقیر و القوى على الضعیف؛ [۴۴] باید در روز غدیر ثروتمند به تهی دست و توانا به ناتوان كمک كند.
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: و التعاطف فیه یقتضى رحمة الله و عطفه...<ref>الغدیر، ج ۱، ص  ۲۸۷</ref>


==== ض : گذشت و آشتى كردن ====
با یكدیگر عطوفت و مهربانى كردن در روز غدیر، موجب رحمت و عطوفت خداى متعال خواهد شد .
چشم‏ پوشى از گناه برادران و برقرارى ارتباط دوستانه از دیگر مستحبات روز غدیر شمرده شده است. [۴۵]


==== ظ : گشاده‏ رویى ====
==== خ: مهمان كردن ====
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: و اظهروا البشر فیما بینكم؛ [۴۶] با یكدیگر با گشاده‏ رویى برخورد كنید.
امام رضا(علیه السلام) در روز غدیر گروهى را براى افطار نزد خود نگاه داشتند. <ref>المراقبات، ص  ۲۵۵</ref>


==== ع : مساوات ====
==== ذ: نماز ====
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: و ساووا بكم ضعفائكم؛ [۴۷] میان خویش و ضعیفان مساوات ایجاد كنید.
۱. نماز شب عید غدیر این نماز دوازده ركعت است. هر دو ركعت یک تشهد دارد و در پایان ركعت دوازدهم باید سلام داد. در هر ركعت، بعد از سوره حمد توحید ده بار و آیةالكرسى یک بار خوانده مى‏ شود.  


==== ث : مصافحه ====
در ركعت دوازدهم باید هر یک از حمد و سوره را هفت بار خواند و این ذكر را ده بار در قنوت تكرار كرد:
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: إذا تلاقیتم فتصافحوا بالتسلیم؛ [۴۸] وقتى در روز غدیر یكدیگر را ملاقات كردید به هم دست بدهید و سلام كنید. مهربانى و عطوفت كردن امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: و التعاطف فیه یقتضى رحمة الله و عطفه... [۴۹]با یكدیگر عطوفت و مهربانى كردن در روز غدیر، موجب رحمت و عطوفت خداى متعال خواهد شد .


==== خ : مهمان كردن ====
لا اله الا الله وحده لا شریك له، له الملك و له الحمد یحیى و یمیت و یمیت و یحیى و هو حى لا یموت بیده الخیر و هو على كل شى قدیر.
امام رضا(علیه السلام) در روز غدیر گروهى را براى افطار نزد خود نگاه داشتند. [۵۰]


==== ذ : نماز ====
در دو سجده ركعت آخر، این ذكر ده بار خوانده مى ‏شود:  
۱. نماز شب عید غدیر این نماز دوازده ركعت است. هر دو ركعت یک تشهد دارد و در پایان ركعت دوازدهم باید سلام داد. در هر ركعت، بعد از سوره حمد توحید ده بار و آیةالكرسى یک بار خوانده مى‏ شود. در ركعت دوازدهم باید هر یک از حمد و سوره را هفت بار خواند و این ذكر را ده بار در قنوت تكرار كرد: لا اله الا الله وحده لا شریك له، له الملك و له الحمد یحیى و یمیت و یمیت و یحیى و هو حى لا یموت بیده الخیر و هو على كل شى قدیر. در دو سجده ركعت آخر، این ذكر ده بار خوانده مى‏شود: سبحان من احصى كل شى علمه سبحان من لا ینبغى التسبیح الا له سبحان ذى المن و النعم سبحان ذى الفضل و الطول سبحان ذى العز و الكرم اسألك بمعا قد العز من عرشك و منتهى الرحمة من كتابك و بالاسم الاعظم و كلماتك التامة ان تصلى على محمد رسولك و اهل بیته الطیبین الطاهرین و ان تفعل بى كذا و كذا [به جاى كذا و كذا حاجت خود را ذكر كند] و سپس بگوید انك سمیع مجیب. [۵۱]


۲. نماز روز عید غدیر نیم ساعت پیش از ظهر غدیر، دو ركعت نماز مستحب است. در هر ركعت بعد از حمد، سوره‏ هاى توحید، قدر و آیةالكرسى ده بار خوانده مى‏ شود.[۵۲]
سبحان من احصى كل شى علمه سبحان من لا ینبغى التسبیح الا له سبحان ذى المن و النعم سبحان ذى الفضل و الطول سبحان ذى العز و الكرم اسألك بمعا قد العز من عرشك و منتهى الرحمة من كتابك و بالاسم الاعظم و كلماتك التامة ان تصلى على محمد رسولك و اهل بیته الطیبین الطاهرین و ان تفعل بى كذا و كذا .


۳.نماز مسجد غدیر امام صادق(علیه السلام) فرمودند: یستحب الصلاة فى مسجد الغدیر؛ [۵۳] نماز در مسجد غدیر مستحب است.
[به جاى كذا و كذا حاجت خود را ذكر كند] و سپس بگوید انك سمیع مجیب. <ref>التهذیب، ج ۳، ص ۱۴۳</ref>


==== چ : نیكى و احسان ====
۲. نماز روز عید غدیر نیم ساعت پیش از ظهر غدیر، دو ركعت نماز مستحب است.
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: تباروا یصل الله الفتكم و البر فیه یثمر المال و یزید فى العمر. [۵۴]به یكدیگر نیكى كنید كه خداوند الفت میان شما را پایدار مى‏ سازد و نیكى در این روز موجب افزایش مال و عمر مى‏ شود.


امام صادق(علیه السلام) فرمودند: ... و اكثر برهم. [۵۵]... در روز غدیر به برادران ایمانى، بسیار نیكى كن.
در هر ركعت بعد از حمد، سوره‏ هاى توحید، قدر و آیةالكرسى ده بار خوانده مى‏ شود.<ref>الكافى، ج ۴، ص  ۵۶۷</ref>


==== گ : وام گرفتن براى كمک به دیگران ====
۳.نماز مسجد غدیر امام صادق(علیه السلام) فرمودند: یستحب الصلاة فى مسجد الغدیر؛<ref>الغدیر، ج ۱، ص ۲۸۴؛ المراقبات، ص ۲۵۵</ref>
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: من استدان لإخوانه و أعانهم فأنا الضامن على الله إن ابقاه قضاه و إن قبضه حمل عنه. [۵۶]كسى كه وام بگیرد تا به برادران مؤمنش كمک كند از سوى خدا ضمانت مى‏كنم كه اگر او را زنده نگه داشت، بتواند وامش را بپردازد و اگر نگه نداشت، آن دین از دوش او برداشته شود . توجه به دو نكته آشكار مى‏ سازد كه چگونه روز غدیر روزى ویژه به شمار آمده، كمک كردن به دیگران در آن عملى بسیار مهم است.


الف) هر چند وام گرفتن از نظر شرع كار چندان مرغوبى نیست، ولى این كار براى كمک به دیگران مستحب قرار داده شده است.
نماز در مسجد غدیر مستحب است.
 
==== چ: نیكى و احسان ====
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: تباروا یصل الله الفتكم و البر فیه یثمر المال و یزید فى العمر.  <ref>بحارالانوار، ج ۹۵، ص  ۳۰۲</ref>
 
به یكدیگر نیكى كنید كه خداوند الفت میان شما را پایدار مى‏ سازد و نیكى در این روز موجب افزایش مال و عمر مى‏ شود.
 
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: ... و اكثر برهم. <ref>مصباح المتهجد، ص ۷۰۲؛ المراقبات، ص  ۲۵۶</ref>
 
در روز غدیر به برادران ایمانى، بسیار نیكى كن.
 
==== گ: وام گرفتن براى كمک به دیگران ====
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند:
 
من استدان لإخوانه و أعانهم فأنا الضامن على الله إن ابقاه قضاه و إن قبضه حمل عنه. <ref>همان، ص  ۲۵۵</ref>


ب) اسلام حق‏ الناس را بسیار مهم شمرده است، ولى در روایت آمده كه اگر وام گیرنده توفیق حیات نیافت، خداوند حق مالى قرض‏ دهنده را از دوش او برمى‏ دارد.
كسى كه وام بگیرد تا به برادران مؤمنش كمک كند از سوى خدا ضمانت مى ‏كنم كه اگر او را زنده نگه داشت، بتواند وامش را بپردازد و اگر نگه نداشت، آن دین از دوش او برداشته شود .


==== پ : هدیه دادن ====
توجه به دو نكته آشكار مى‏ سازد كه چگونه روز غدیر روزى ویژه به شمار آمده، كمک كردن به دیگران در آن عملى بسیار مهم است.
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: هبو ـ أو هیئوا ـ لاخوانكم و عیالكم عن فضله؛ [۵۷] از آنچه خداى متعال بر شما ارزانى داشته، به خانواده و برادرانتان ببخشید. [۵۸]و نیز فرمودند: تهادوا نعم الله كما مناكم نعمت هاى خداوند را به یكدیگر هدیه كنید همان طور كه به شما عطا فرموده است. امام رضا(علیه السلام) فرمودند: أفضل على اخوانك فى هذا الیوم؛ [۵۹]در این روز بر برادرانت بخشش كن.


امام رضا(علیه السلام) در این روز براى خانواده گروهى از اصحاب غذا، گندم، لباس هاى نو و حتى انگشتر و كفش فرستادند. [۶۰]همایش گردهمایى یكى از اعمال و احكام روز غدیر است. این دستور الهى ـ سیاسى در راستاى تقویت ارتباط با ولایت و رهبرى الهى و پایبندى به لوازم آن صادر شده است. امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: ... اِجْمعوا یَجْمَع الله شَمْلَکُم و تَبارّوا یَصِل اللهُ اُلْفَتَکُم ؛<ref>بحار ج ۹۷ ص ۱۱۷</ref> در روز غدیر، گرد هم آیید تا خداوند امورتان را از نابسامانى و پراكندگى برهاند.
الف) هر چند وام گرفتن از نظر شرع كار چندان مرغوبى نیست، ولى این كار براى كمک به دیگران مستحب قرار داده شده است.


[۴]
ب) اسلام حق‏ الناس را بسیار مهم شمرده است، ولى در روایت آمده كه اگر وام گیرنده توفیق حیات نیافت، خداوند حق مالى قرض‏ دهنده را از دوش او برمى‏ دارد.


[۵]
==== پ: هدیه دادن ====
امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: هبو ـ أو هیئوا ـ لاخوانكم و عیالكم عن فضله؛<ref>مصباح المتهجد، ص ۷۰۲</ref>


[۶] سوره حجرات، آیه .۱۰
از آنچه خداى متعال بر شما ارزانى داشته، به خانواده و برادرانتان ببخشید.<ref>بحارالانوار، ج ۹۷، ص ۱۱۹</ref>


[۷]
و نیز فرمودند: تهادوا نعم الله كما مناكم نعمت هاى خداوند را به یكدیگر هدیه كنید همان طور كه به شما عطا فرموده است.


[۸]
امام رضا(علیه السلام) فرمودند: أفضل على اخوانك فى هذا الیوم؛ <ref>الغدیر، ج ۱، ص  ۲۸۷</ref>


[۹] :
در این روز بر برادرانت بخشش كن.


[۱۰]
امام رضا(علیه السلام) در این روز براى خانواده گروهى از اصحاب غذا، گندم، لباس هاى نو و حتى انگشتر و كفش فرستادند.<ref>مصباح المتهجد، ص ۷۰۲؛ الغدیر، ج ۱، ص ۲۸۴.</ref>


[۱۱]
همایش گردهمایى یكى از اعمال و احكام روز غدیر است. این دستور الهى ـ سیاسى در راستاى تقویت ارتباط با ولایت و رهبرى الهى و پایبندى به لوازم آن صادر شده است. امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: ... اِجْمعوا یَجْمَع الله شَمْلَکُم و تَبارّوا یَصِل اللهُ اُلْفَتَکُم ؛<ref>بحار ج ۹۷ ص ۱۱۷</ref> در روز غدیر، گرد هم آیید تا خداوند امورتان را از نابسامانى و پراكندگى برهاند.


[۱۲] نفحات الولایة مکارم شیرازی شیخ ناصر جلد : ۹ صفحه : ۶۱۶
[۱۲] نفحات الولایة مکارم شیرازی شیخ ناصر جلد : ۹ صفحه : ۶۱۶
خط ۳۰۳: خط ۳۶۸:
[۳۹] التهذیب، ج ۱، ص .۱۱۴
[۳۹] التهذیب، ج ۱، ص .۱۱۴


[۴۰] المراقبات، ص .۲۶۰
[۴۰] المراقبات، ص ۲۶۰


[۴۱] تحریر الوسیله، ج ۱، ص .۹۸
[۴۱] تحریر الوسیله، ج ۱، ص .۹۸
خط ۳۰۹: خط ۳۷۴:
[۴۲] بحارالانوار، ج ۹۵، ص .۳۰۲
[۴۲] بحارالانوار، ج ۹۵، ص .۳۰۲


[۴۳] المراقبات، ص .۲۵۶
[۴۳] المراقبات، ص ۲۵۶


[۴۴] مفاتیح الجنان، ص .۵۱۱
[۴۴] مفاتیح الجنان، ص۵۱۱


[۴۵] مصباح المتهجد، ص ۷۰۲؛ الغدیر، ج ۱، ص ۲۸۴؛ المراقبات، ص .۲۵۶
[۴۵] مصباح المتهجد، ص ۷۰۲؛ الغدیر، ج ۱، ص ۲۸۴؛ المراقبات، ص ۲۵۶


[۴۶] مصباح المتهجد، ص ۷۰۲؛ المراقبات، ص .۲۵۶
[۴۶] مصباح المتهجد، ص ۷۰۲؛ المراقبات، ص ۲۵۶


[۴۷] همان.
[۴۷] همان.
خط ۳۲۱: خط ۳۸۶:
[۴۸] همان.
[۴۸] همان.


[۴۹] الغدیر، ج ۱، ص .۲۸۷
[۴۹] الغدیر، ج ۱، ص ۲۸۷


[۵۰] المراقبات، ص .۲۵۵
[۵۰] المراقبات، ص .۲۵۵


[۵۱] التهذیب، ج ۳، ص .۱۴۳
[۵۱] التهذیب، ج ۳، ص ۱۴۳
 
[۵۲] الكافى، ج ۴، ص .۵۶۷
 
[۵۳] الغدیر، ج ۱، ص ۲۸۴؛ المراقبات، ص .۲۵۵
 
[۵۴] بحارالانوار، ج ۹۵، ص .۳۰۲
 
[۵۵] مصباح المتهجد، ص ۷۰۲؛ المراقبات، ص .۲۵۶
 
[۵۶] همان، ص .۲۵۵
 
[۵۷] مصباح المتهجد، ص .۷۰۲
 
[۵۸] بحارالانوار، ج ۹۷، ص .۱۱۹
 
[۵۹] الغدیر، ج ۱، ص .۲۸۷


[۶۰] مصباح المتهجد، ص ۷۰۲؛ الغدیر، ج ۱، ص .۲۸۴.
[۵۲]  


== منبع ==
== منبع ==