پرش به محتوا

سفرنامه غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ نوامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:
اى جبرئیل! این قوم من, قریب العهد به جاهلیت هستند، این دین را سالیان سال با تشویق و اکراه به آن ها عرضه کردم تا من را پذیرفتند. حال چگونه مى توانم (در یک مراسم کوتاه) دیگرى را براى رهبرى و اطاعت از او معرفى کنم.<ref>۷ ـ همان, ص 127.</ref>
اى جبرئیل! این قوم من, قریب العهد به جاهلیت هستند، این دین را سالیان سال با تشویق و اکراه به آن ها عرضه کردم تا من را پذیرفتند. حال چگونه مى توانم (در یک مراسم کوتاه) دیگرى را براى رهبرى و اطاعت از او معرفى کنم.<ref>۷ ـ همان, ص 127.</ref>


طبق روایات، اولین نزول جبرئیل یا در شب عرفه یا به هنگام وقوف به عرفات بوده است. اما آنچه مهم است, این که رسول خدا صلی الله علیه وآله  از قبل اعلان کرده بود که این حج, ((حجه الوداع)) است و ضمنا و یا حتى صریحا خبر از رحلت قریب الوقوع خود داده بود. بنابراین قصد داشت امر ولایت را تدریجا و با زمینه سازى هاى قبلى مطرح کند و با شواهد و قرائنى که وجود دارد، قطعا رسول خدا صلی الله علیه وآله  تصمیم داشته ولایت امیرالمومنین علیه السلام  را در مدینه پس از حجه الوداع مطرح کند<ref>۸ـ همان, ج 28, ص 98.</ref>، از جمله:
طبق روایات، اولین نزول جبرئیل یا در شب عرفه یا به هنگام وقوف به عرفات بوده است. اما آنچه مهم است، این که رسول خدا صلی الله علیه وآله  از قبل اعلان کرده بود که این حج, ((حجه الوداع)) است و ضمنا و یا حتى صریحا خبر از رحلت قریب الوقوع خود داده بود. بنابراین قصد داشت امر ولایت را تدریجا و با زمینه سازى هاى قبلى مطرح کند و با شواهد و قرائنى که وجود دارد، قطعا رسول خدا صلی الله علیه وآله  تصمیم داشته ولایت امیرالمومنین علیه السلام  را در مدینه پس از حجه الوداع مطرح کند<ref>۸ـ همان, ج 28, ص 98.</ref>، از جمله:


1 ـ عجله زیاد براى ورود به مکه و خروج سریع از آن جا.<ref>۹ ـ ترجمه تاریخ یعقوبى, ج ۱, ص ۵۰۸.</ref>
1 ـ عجله زیاد براى ورود به مکه و خروج سریع از آن جا.<ref>۹ ـ ترجمه تاریخ یعقوبى, ج ۱, ص ۵۰۸.</ref>
خط ۳۶: خط ۳۶:
3 ـ روایات و حتى آیاتى که تصریح دارد رسول خدا صلی الله علیه وآله  از اعلان این امر به طور کلى بویژه در مکه خوف شدید داشت. لذا با دقت و برنامه ریزى منتظر فرصت مناسب و آماده کردن مردم بود که مکه اصلا آن شرایط را نداشت.
3 ـ روایات و حتى آیاتى که تصریح دارد رسول خدا صلی الله علیه وآله  از اعلان این امر به طور کلى بویژه در مکه خوف شدید داشت. لذا با دقت و برنامه ریزى منتظر فرصت مناسب و آماده کردن مردم بود که مکه اصلا آن شرایط را نداشت.


4 ـ جمعیت بسیار پراکنده و ناهمگون مکه در مراسم حج،÷ بویژه که میعادگاه منافقین (از قشر مهاجرین مدینه) با مشرکین تازه مسلمان (حزب طلقا) شده بود که از لحظه ورود آن حضرت به مکه (با پیش کشیدن اعتراض به برنامه هاى امیرالمومنین در سفر یمن توسط کسى همچون خالد بن ولید<ref>۱۰ ـ بحارالانوار, ج ۳۷, ص ۲۲۰.</ref> و یا اعتراض به برنامه حج تمتع) تا لحظه خروج از مکه (با نقشه بسیار خطرناک ترور آن حضرت در مسیربازگشت.) دائم فتنه انگیزى مى نمودند.
4 ـ جمعیت بسیار پراکنده و ناهمگون مکه در مراسم حج، بویژه که میعادگاه منافقین (از قشر مهاجرین مدینه) با مشرکین تازه مسلمان (حزب طلقا) شده بود که از لحظه ورود آن حضرت به مکه (با پیش کشیدن اعتراض به برنامه هاى امیرالمومنین در سفر یمن توسط کسى همچون خالد بن ولید<ref>۱۰ ـ بحارالانوار, ج ۳۷, ص ۲۲۰.</ref> و یا اعتراض به برنامه حج تمتع) تا لحظه خروج از مکه (با نقشه بسیار خطرناک ترور آن حضرت در مسیربازگشت.) دائم فتنه انگیزى مى نمودند.


بنابراین رسول خدا صلی الله علیه وآله  در مکه نمى توانست ولایت خاصه را صریحا اعلام نماید، اما به علت نزول وحى الهى, تصمیم به زمینه سازى این امر گرفت، لذا در روز عرفه در اجتماع حجاج خطبه اى تاریخى و مفصل ایراد مى نماید (خطبه اى که بسیار مورد توجه عامه است و در برابر خطبه غدیر آن را مهم ترین خطبه آن حضرت در این سفر مى دانند. ) دراین باره جابربن سمره مى گوید: رسول خدا صلی الله علیه وآله  در عرفات خطبه اى خواند در ضمن آن شنیدم که فرمود:
بنابراین رسول خدا صلی الله علیه وآله  در مکه نمى توانست ولایت خاصه را صریحا اعلام نماید، اما به علت نزول وحى الهى, تصمیم به زمینه سازى این امر گرفت، لذا در روز عرفه در اجتماع حجاج خطبه اى تاریخى و مفصل ایراد مى نماید (خطبه اى که بسیار مورد توجه عامه است و در برابر خطبه غدیر آن را مهم ترین خطبه آن حضرت در این سفر مى دانند. ) دراین باره جابربن سمره مى گوید: رسول خدا صلی الله علیه وآله  در عرفات خطبه اى خواند در ضمن آن شنیدم که فرمود:


این امر (اسلام) همیشه عزیز و سربلند خواهد بود, مادام که زمان حکومت آن به دست دوازده نفر باشد که همه... ، ناگهان نتوانستم ادامه سخن رسول خدا(ص) را بشنوم. چرا؟ چون که (به حسب روایات مختلف) ناگهان سروصدا شد و مردم شروع به حرف زدن کردند! چون که ناگهان فریاد و ضجه مردم و جمعیت بلند شد! ناگهان جمعیت بلند شده و از جاى خود برخاستند و (نشستند)! اما چون پدرم ازمن به (جایگاه) رسول خدا صلی الله علیه وآله  نزدیکتر بود از او پرسیدم: ادامه سخن ایشان چه بود؟ گفت: ایشان فرمود: ((کلهم من قریش)) و یا این که ((کلهم من بنى هاشم))<ref>۱۱ ـ براى تحقیق مفصل این واقعه از منابع عامه ر.ک: به کتاب الغدیر و المعارضون, جعفرمرتضى.</ref>
این امر (اسلام) همیشه عزیز و سربلند خواهد بود, مادام که زمان حکومت آن به دست دوازده نفر باشد که همه... ، ناگهان نتوانستم ادامه سخن رسول خدا صلی الله علیه وآله را بشنوم. چرا؟ چون که (به حسب روایات مختلف) ناگهان سروصدا شد و مردم شروع به حرف زدن کردند! چون که ناگهان فریاد و ضجه مردم و جمعیت بلند شد! ناگهان جمعیت بلند شده و از جاى خود برخاستند و (نشستند)! اما چون پدرم ازمن به (جایگاه) رسول خدا صلی الله علیه وآله  نزدیکتر بود از او پرسیدم: ادامه سخن ایشان چه بود؟ گفت: ایشان فرمود: ((کلهم من قریش)) و یا این که ((کلهم من بنى هاشم))<ref>۱۱ ـ براى تحقیق مفصل این واقعه از منابع عامه ر.ک: به کتاب الغدیر و المعارضون, جعفرمرتضى.</ref>


این واکنش عجیب نسبت به آن حدیث کلى و ظاهرا مبهم, باعث شد که رسول خدا صلی الله علیه وآله  نتواند حتى مقدمات امر را در عرفات انجام دهد, و این امر آن چنان تإثیر گذار بود که بنابه نقل احتجاج از امام باقر(ع); فرشته وحى مجددا در مسجد خیف در صحراى منا بر رسول خدا(ص) نازل شد و اما رسول خدا صلی الله علیه وآله  ولایت على علیه السلام نمود. اما رسول خدا صلی الله علیه وآله  در این نزول ها صریحا از جبرئیل مى خواست که از حق تعالى تضمین عصمت و سلامت خود از شر مردم را بنماید. و این بدین معنى بود که رسول خدا صلی الله علیه وآله  به جبرئیل مى گوید، تا عصمت الهى برایم نازل نشود، اصلا و اصلا نمى شود این امر را اجرا کرد.<ref>۱۲ ـ احتجاج طبرسى, ج ۱, ص ۵۶ و ۵۷.</ref>
این واکنش عجیب نسبت به آن حدیث کلى و ظاهرا مبهم، باعث شد که رسول خدا صلی الله علیه وآله  نتواند حتى مقدمات امر را در عرفات انجام دهد، و این امر آن چنان تإثیر گذار بود که بنابه نقل احتجاج از امام باقر علیه السلام، فرشته وحى مجددا در مسجد خیف در صحراى منا بر رسول خداصلی الله علیه وآله  نازل شد و مجددا تکلیف سابق را راجع به معرفی ولایت على علیه السلام تجدیدنمود. اما رسول خدا صلی الله علیه وآله  در این نزول ها صریحا از جبرئیل مى خواست که از حق تعالى تضمین عصمت و سلامت خود از شر مردم را بنماید. و این بدین معنى بود که رسول خدا صلی الله علیه وآله  به جبرئیل مى گوید، تا عصمت الهى برایم نازل نشود، اصلا و اصلا نمى شود این امر را اجرا کرد.<ref>۱۲ ـ احتجاج طبرسى, ج ۱, ص ۵۶ و ۵۷.</ref>


بنابراین رسول خدا صلی الله علیه وآله  پس از پایان اعمال سه شبانه روز صحراى منى، به سرعت براى انجام بقیه اعمال به مکه آمد و پس از پایان اعمال دوباره جبرئیل آمد و این بار آیات آغازین سوره عنکبوت(۱ـ۴) را آورد و خبر داد که حق تعالى طبق این آیات تإکید فرموده این امت با امرى بسیار مهم که مسإله ولایت باشد، امتحان خواهند شد و باید امتحان شوند تا حتما سره از ناسره شناخته گردد.<ref>۱۳ ـ بحارالانوار, ج ۲۸, ص ۹۵.</ref>
بنابراین رسول خدا صلی الله علیه وآله  پس از پایان اعمال سه شبانه روز صحراى منى، به سرعت براى انجام بقیه اعمال به مکه آمد و پس از پایان اعمال دوباره جبرئیل آمد و این بار آیات آغازین سوره عنکبوت(۱ـ۴) را آورد و خبر داد که حق تعالى طبق این آیات تإکید فرموده این امت با امرى بسیار مهم که مسإله ولایت باشد، امتحان خواهند شد و باید امتحان شوند تا حتما سره از ناسره شناخته گردد.<ref>۱۳ ـ بحارالانوار, ج ۲۸, ص ۹۵.</ref>
۵۰۷

ویرایش