۷۶۴
ویرایش
پژوهشی در اسباب نزول آیه اکمال: تفاوت میان نسخه‌ها
←قول چهارم:
| خط ۲۹۱: | خط ۲۹۱: | ||
'''۱ـ''' در «معجم الکبیر »طبرانى چنین آمده است: | '''۱ـ''' در «معجم الکبیر »طبرانى چنین آمده است: | ||
از ابن عباس نقل شده که گفت: آخرین آیه اى که نازل شده است این آیه است: واتقوا یوما ترجعون فیه إلى الله<ref>بقره/۲۸۱.</ref>.<ref>معجم الکبیر؛ج۱۲،ص۱۹.</ref> | از ابن عباس نقل شده که گفت: آخرین آیه اى که نازل شده است این آیه است:{{قرآن|واتقوا یوما ترجعون فیه إلى الله}}<ref>بقره/۲۸۱.</ref>.<ref>معجم الکبیر؛ج۱۲،ص۱۹.</ref> | ||
در پایان نقل این ادعاها، یادآورى مى کنیم که معاویة بن ابى سفیان نیز دستش را به موضوع دراز کرده و بر منبر زبان گشوده و گفته است آیه سوم مائده: الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ... آخرین آیه نیست بلکه، آیه ۱۱۰ از سوره کهف آخرین آیه اى است که بر پیامبر نازل شده و خدا پیامبرش را به آن تادیب کرده است! دراین باره مراجعه مى کنیم به نقل طبرانى در«معجم الکبیر» که چنین گفته است: | در پایان نقل این ادعاها، یادآورى مى کنیم که معاویة بن ابى سفیان نیز دستش را به موضوع دراز کرده و بر منبر زبان گشوده و گفته است آیه سوم مائده:{{قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ...}} آخرین آیه نیست بلکه، آیه ۱۱۰ از سوره کهف آخرین آیه اى است که بر پیامبر نازل شده و خدا پیامبرش را به آن تادیب کرده است! دراین باره مراجعه مى کنیم به نقل طبرانى در«معجم الکبیر» که چنین گفته است: | ||
…از عمرو بن قیس روایت شده که گفت: از معاویة بن ابى سفیان بر منبر شنیدم که در آیه:الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ... بحث مى کرد و گفت: این آیه در روز عرفه که جمعه اى بود نازل شد، بعد این آیه را تلاوت کرد:…فَمَنْ كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا... و گفت: این آخرین آیه اى است که نازل شده… براى تادیب رسول خدا!<ref>معجم الکبیر؛ج۹،ص۳۹۲.</ref> | …از عمرو بن قیس روایت شده که گفت: از معاویة بن ابى سفیان بر منبر شنیدم که در آیه:{{قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ...}} بحث مى کرد و گفت: این آیه در روز عرفه که جمعه اى بود نازل شد، بعد این آیه را تلاوت کرد:{{قرآن|…فَمَنْ كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا...}} و گفت: این آخرین آیه اى است که نازل شده… براى تادیب رسول خدا!<ref>معجم الکبیر؛ج۹،ص۳۹۲.</ref> | ||
هنگامى که پیمانه تناقض به دست معاویه لبریز مى گردد و آیه«اکمال دین» را به عنوان آخرین آیه قرآن و حجة الوداع و غدیرخم را رد مى کند، سیوطى در«الاتقان» متوجه این نکته مى گردد، اما طبق عادتى که در رویارویى با هر بن بستى دارد، بسرعت از آن مى گذرد! وى مى گوید: | هنگامى که پیمانه تناقض به دست معاویه لبریز مى گردد و آیه«اکمال دین» را به عنوان آخرین آیه قرآن و حجة الوداع و غدیرخم را رد مى کند، سیوطى در«الاتقان» متوجه این نکته مى گردد، اما طبق عادتى که در رویارویى با هر بن بستى دارد، بسرعت از آن مى گذرد! وى مى گوید: | ||
به طورى که گذشت مشکل این است که آیه :الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ... در عرفه و در حجة الوداع نازل شده است و ظاهرش این است که پیش از نزول آن همه فرایض و احکام کامل گردیده است، جماعتى به این موضوع تصریح کرده اند از جمله آنها سدى است که مى گوید: پس از این آیه حلال و حرامى نازل نشده است، درحالى که درباره آیات ربا، دین و کلاله گفته شده است که پس از آیه«اکمال دین» نازل گردیده اند. | به طورى که گذشت مشکل این است که آیه :{{قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ...}} در عرفه و در حجة الوداع نازل شده است و ظاهرش این است که پیش از نزول آن همه فرایض و احکام کامل گردیده است، جماعتى به این موضوع تصریح کرده اند از جمله آنها سدى است که مى گوید: پس از این آیه حلال و حرامى نازل نشده است، درحالى که درباره آیات ربا، دین و کلاله گفته شده است که پس از آیه«اکمال دین» نازل گردیده اند. | ||
ابن جریر بر این امر اشکال کرده و گفته است: بهتر است آیه اکمال دین را چنین تاویل کنیم که خدا در آن روز دین را به لحاظ افراد و پیروانش در بلد حرام، مکه، و بیرون راندن مشرکان از آن، کامل کرد، به طورى که مسلمانان قصد مکه کردند در حالى که مشرکان میان آنان نبودند.<ref>الاتقان؛ج۱،ص۱۰۲.</ref> | ابن جریر بر این امر اشکال کرده و گفته است: بهتر است آیه اکمال دین را چنین تاویل کنیم که خدا در آن روز دین را به لحاظ افراد و پیروانش در بلد حرام، مکه، و بیرون راندن مشرکان از آن، کامل کرد، به طورى که مسلمانان قصد مکه کردند در حالى که مشرکان میان آنان نبودند.<ref>الاتقان؛ج۱،ص۱۰۲.</ref> | ||
| خط ۳۰۷: | خط ۳۰۷: | ||
این فتواى عالمان سنى است که قبول کلام صحابه، البته نه اهل بیت پیامبر، واجب است،گرچه مستلزم تهى ساختن آیات الهى و احادیث پیامبر از معانى آن باشد! به این ترتیب اهل سنت در عمل، صحابه را تا درجه عصمت بالا مى برند، بلکه به آنان حق نقض مى دهند و کلام آنان را بر کلام خدا و رسولش حاکم مى سازند! | این فتواى عالمان سنى است که قبول کلام صحابه، البته نه اهل بیت پیامبر، واجب است،گرچه مستلزم تهى ساختن آیات الهى و احادیث پیامبر از معانى آن باشد! به این ترتیب اهل سنت در عمل، صحابه را تا درجه عصمت بالا مى برند، بلکه به آنان حق نقض مى دهند و کلام آنان را بر کلام خدا و رسولش حاکم مى سازند! | ||
نتیجه این منطق در نزد آنان این است که آیه :الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ... آخرین آیه نیست و سوره مربوط به آن، مائده، نیز آخرین سوره نیست، و معناى آن نیز اکمال فرایض و احکام نیست، بلکه اکمال فتح مکه است و | نتیجه این منطق در نزد آنان این است که آیه :{{قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ...}} آخرین آیه نیست و سوره مربوط به آن، مائده، نیز آخرین سوره نیست، و معناى آن نیز اکمال فرایض و احکام نیست، بلکه اکمال فتح مکه است و معنى{{قرآن|الْيَوْمَ}} در آیه، روز نزول آیه نیست، بلکه روز فتح مکه یعنى یک سال پیش از حجة الوداع است! | ||
و این گونه است که عالمان حکومتى افکارشان را مى آرایند و پذیرش آن را بر مردم واجب مى شمارند و چنین مى خواهند که چشمانمان را فرو بندیم و گوشهامان را بر فریاد قربانیان این افکار، یعنى آیات ظاهر و احادیثى که حتى طبق معیارهاى آنان صحیح است، بر بندیم!. این در حالى است که پس از این خواهیم دید که خلیفه، عمر، خود در پاسخ آن یهودى اقرار کرد که | و این گونه است که عالمان حکومتى افکارشان را مى آرایند و پذیرش آن را بر مردم واجب مى شمارند و چنین مى خواهند که چشمانمان را فرو بندیم و گوشهامان را بر فریاد قربانیان این افکار، یعنى آیات ظاهر و احادیثى که حتى طبق معیارهاى آنان صحیح است، بر بندیم!. این در حالى است که پس از این خواهیم دید که خلیفه، عمر، خود در پاسخ آن یهودى اقرار کرد که معنى{{قرآن|الْيَوْمَ}}در آیه اکمال دین روز نزول آن آیه است. | ||
=== بخش دوم :آیه اکمال دین === | === بخش دوم :آیه اکمال دین === | ||