آيه ۲۵ حج و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

يكى از اقدامات ننگين منافقين در سال آخر عمر پيامبر صلى الله عليه و آله ماجراى صحيفه ملعونه است. ماجرا اين گونه بود كه پس از حجةالوداع و پيش از غدير، ابوبكر و عمر و معاذ بن جبل و سالم مولى ابى ‏حذيفه و ابوعبيده جراح صحيفه‏ اى نوشتند كه نگذارند خلافت به اهل‏ بيت‏ عليهم السلام برسد.

چون اين صحيفه در كعبه امضا شد و كُفرى در بيت الهى بود، آيه ۲۵ سوره حج نازل شد و از اين بُعد آن را معرفى كرد: «وَ مَنْ يُرِدْ فيهِ بِاِلْحادٍ بِظُلْمٍ نُذِقْهُ مِنْ عَذابٍ اَليمٍ»: «هر كس با الحاد و كفر وارد خانه خدا شود او را عذاب دردناكى مى‏ چشانيم».<ref>بحار الانوار: ج ۳۶ ص ۱۶۸. مثالب النواصب (ابن شهرآشوب، نسخه خطى) : ص ۹۳.</ref>

به تعبير ديگر: از جمله آياتى كه در سفر حجةالوداع و پس از اتمام مراسم حج در مورد صحيفه ملعونه اول بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شده اين آيات است:

«وَ مَنْ يُرِدْ فِيهِ بِإِلْحادٍ بِظُلْمٍ نُذِقْهُ مِنْ عَذابٍ أَلِيمٍ» : «هركس در مسجد الحرام به سبب الحاد و كفرش ظلمى را اراده كند، عذاب دردناک را به او مى ‏چشانيم» .

انتخاب كعبه از سوى اصحاب صحيفه براى اقدام بر ضد خداى كعبه از شنيدنى ‏هاى تاريخ است. از آن جالب‏ تر قسم ياد كردن و هم قسم شدن در خانه پروردگار براى پايدارى در تخريب دين خالق بشر است، كه اگر اين قسم به خدا بوده موضوع آن بر ضد خدا بوده، و اگر بر بت‏ ها و لات و عُزّى بوده چرا در خانه خدا بر بت قسم ياد كرده ‏اند؟! از آن هم جالب ‏تر سپردن و پنهان كردن صحيفه داخل كعبه است، كه پيمان نامه ضد خدا را نزد خدا به امانت سپردند!!

خداوند در قرآن اين اقدام الحادى بر ضد ولايت اهل ‏بيت ‏عليهم السلام را آورده است، و امام صادق ‏عليه السلام در بيان آن مى ‏فرمايد:

آيه «وَ مَنْ يُرِدْ فِيهِ بِإِلْحادٍ بِظُلْمٍ...»: «هر كس در مسجدالحرام به سبب الحاد و كفرش ظلمى را اراده كند، عذاب دردناک را به او مى‏ چشانيم» درباره اصحاب صحيفه نازل شده؛ آنگاه كه داخل كعبه بر كفر خود و انكار آنچه خدا از ولايت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام نازل كرده هم پيمان شدند و قرار بستند، و به اين صورت در خانه خدا الحاد نمودند با ظلم به پيامبر صلى الله عليه و آله و ولىّ او. «فَبُعْداً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ» <ref>مؤمنون /  ۴۱.</ref>: «پس قوم ظالم دور باشند» <ref>بحار الانوار: ج ۲۳ ص ۳۷۶ ح ۵۹ و ج ۳۰ ص ۲۶۵. الكافى: ج ۱ ص ۴۲۱ ح ۴۴. تأويل الآيات: ج ۱ ص ۳۳۵ ح ۶ . الصراط المستقيم: ج ۱ ص ۲۹۰.</ref>

از [[امام باقر علیه السلام]] درباره آيه «وَ مَنْ يُرِدْ فِيهِ بِإِلْحادٍ بِظُلْمٍ ...» سؤال شد، حضرت فرمود: آنان بر ضد آل محمد عليهم السلام هم قسم شدند كه اگر پيامبر صلى الله عليه و آله از دنيا رفت خلافت را از آل محمد عليهم السلام مانع شوند و چيزى از خمس به آنان ندهند. خداوند هم آيه نازل كرد: «أَمْ يَحْسَبُونَ أَنَّا لا نَسْمَعُ سِرَّهُمْ وَ نَجْواهُمْ ...».<ref>مثالب النواصب (ابن شهر آشوب، نسخه خطى) : ص ۹۳.</ref>

در حديث ديگرى در شأن نزول همين آيه آمده است: نَزَلَتْ فى مَنْ يَلْحَدُ بِأَميرِالْمُؤْمِنينَ‏ عليه السلام وَ يَظْلِمُهُ: اين آيه درباره كسانى كه درباره اميرالمؤمنين ‏عليه السلام الحاد مى‏ ورزند و به آن حضرت ظلم مى‏ كنند، نازل شده است. <ref>بحار الانوار: ج ۳۶ ص ۱۶۸ ح ۱۵۳. تفسير القمى: ج ۲ ص ۸۴ .</ref>

«الحاد» به معناى اعراض و انحراف از حق است، كه درباره ولايت اميرالمؤمنين ‏عليه السلام به معناى انحراف از راه خدايى ولايت و كشيده شدن به سوى راه ضد خدايى يعنى سقيفه است.