آيه ۱۷ هود و غدیر

آیه ۱۷ هود و غدیر

مشخصات آیه
نام سوره	هود
شماره آیه	۱۷
جزء	۱۲
محتوای آیه
مکان نزول	مکه
موضوع	ولایت امام علی علیه السلام همراه با بینه و شاهد است.

آیه ۱۷ سوره هود آیه‌ای که به شهادت قیس بن سعد درباره امام امیرالمؤمنین علیه السلام نازل شده دلیل شایستگی امام به ولایت را همراهی او با بینه و شاهد الهی دانسته شده است.

بستر ارتباط آیه ۱۷ سوره هود و غدیر این دانسته شده که در روایتی از قیس بن سعد بن عباده، از صحابه پیامبر صلی الله علیه و آله و یاران امام علی علیه السلام، نقل شده که شأن نزول آیه ۱۷ سوره هود درباره امام علی علیه السلام است.

به نقل از برخی منابع،‌ ابان از سليم و عمر بن ابى‏‌سلمه نقل مى‌‏كند: معاویه در زمان حكومت خود در ضمن سفر حج وارد مدینه شد. در آنجا بين معاويه و قيس بن سعد گفت‌وگويى در گرفت. قيس كه بزرگ انصار و پسر بزرگ آنان يعنى سعد بن عباده بود، پاسخ او را داد و فضايل اميرالمؤمنين ‏عليه السلام را بر شمرد. معاويه خشمگین شد و گفت: اى پسر سعد، اين مطالب را از چه كسى روايت مى‌‏كنى؟ پدرت اينها را به تو خبر داده؟ قيس گفت: اين مطالب را از كسى شنيده‏‌ام و گرفته‌‏ام كه از پدرم بهتر و حق او بر من از پدرم بالاتر است. معاويه پرسيد: آن كيست؟ قيس گفت: آن اميرالمؤمنين على بن ابى‌طالب عالِم اين امت و حاكم آن و صديق و فاروق آن است. معاويه گفت: «صدّيق» امت ابوبكر و «فاروق» آن عمر است، و آنكه علم كتاب نزد اوست عبداللَّه بن سلام است.

قیس در پاسخ گفت: سزاوارتر به اين اسم‏‌ها و صاحب حقيقى آنها كسى است كه خداوند درباره او چنين نازل كرده است: اَفَمَنْ كانَ عَلى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبَّهِ وَ يَتْلُوهُ شاهِدٌ مِنْهُ؛ آيا كسى كه دليلى از طرف پروردگارش دارد و شاهدى پشت سر آن مى‌آيد... [با آن كس كه دليلى ندارد برابر است؟] و كسى است كه خداوند درباره او مى‏‌گويد: «تو ترساننده هستى و هر قومى هدايت‌كننده‏‌اى دارد» (آيه ۷ رعد و غدیر). به خدا قسم، اين طور نازل شد كه «على هدايت‌كننده هر قومى است» و شما اين را حذف كرديد. و آن كسى است كه پيامبر صلى الله عليه و آله او را در غدير خم نصب كرد و فرمود: «هر كس كه من نسبت به او از خودش بيشتر اختيار دارم، على هم نسبت به او از خودش بيشتر اختيار دارد». و پيامبر به او در جنگ تبوک فرمود: «تو نسبت به من همچون هارون نسبت به موسى هستى مگر آنكه پيامبرى بعد از من نيست».

منابع

• اسرار غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: نشر مولود کعبه، ۱۴۲۰ق.
• اولین میراث مکتوب از واقعه غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.
• چهارده قرن با غدير (اتمام حجت‌ها، بحث‌های علمی، مناظرات، ميراث مکتوب، شعر و ادب، يادگارها و يادبودها)؛ محمدباقر انصاری،‌‌ قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۷۹ش.
• کتاب سلیم بن قیس الهلالی؛ سلیم بن قیس هلالی، تحقیق: علاء‌الدین موسوی، تهران: مؤسسة البعثة (قسم الدراسات الإسلامية)، ۱۴۰۷ق.