آیه ۴ زخرف و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی غدیر
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۰: خط ۱۰:
| شأن نزول =  
| شأن نزول =  
| مکان نزول =مکه  
| مکان نزول =مکه  
| موضوع =  
| موضوع =صفات امام علی علیه السلام در لوح محفوظ
| صوت =صوت ۴ زخرف.mp3  
| صوت =صوت ۴ زخرف.mp3  
| توضیح صوت =ترتیل آیه ۴ سوره زخرف با صدای شهریار پرهیزگار  
| توضیح صوت =ترتیل آیه ۴ سوره زخرف با صدای شهریار پرهیزگار  
}}
}}
== آیه‌ای در یک دعای غدیری ==
'''آیه ۴ سوره زخرف''' از جمله آیات استفاده‌شده در دعایی مربوط به غدیر که در آن خداوند از امام علی علیه السلام با عنوان بلندمرتبه و استوار یادکرده است.  
به‌گفته برخی محققان آیه ۱۷۲ سوره اعراف، مشهور به آیه میثاق یا آیه ذر، آیه‌ای است که در متن یکی از ادعیه مربوط به غدیر آمده است. يكى از جلوه‏‌هاى قرآنى غدير دعاها و زياراتى است كه در آنها به تبيين و تفسير آيات مربوط به واقعه [[غدیر]] پرداخته شده است. در بسيارى از دعاها و زيارات -به‌خصوص آنچه مربوط به شب و روز غدير است- ناگفته‌‏هايى از مسئله غدير به‌چشم مى‏‌خورد كه در هيچ روايت ديگرى يافت نمى‏‌شود. در مواردى شأن نزول آيات و در مواردى استشهاد به آيه‏‌هاى قرآن و در مواردى مصداق قرار دادن غدير براى آيه مزبور مطرح شده است. از جمله اين موارد آیه ۱۷۲ سوره اعراف است:<ref>برای اطلاع کامل‌تر نگاه کنید: غدير در قرآن، ج۳، ص۴۳۴-۴۴۶.</ref>
==== ششم: آيه {{قرآن|فِى أُمِّ الْكِتابِ ...}}<ref>زخرف/ ۴.</ref> ====
كه به صورت تضمين در كلام خطابى و با عبارت {{متن عربی|جَعَلْتَهُ فى امِّ الْكِتابِ لَدَيْكَ ..}}. آورده شده است.
==== نكته سوم: اوصاف قرآنى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام ====
در اين فراز از دعاى روز غدير، چهار صفت از اوصاف بلند اميرالمؤمنين ‏عليه السلام ذكر شده كه همه برگرفته از متن قرآن و طبق آياتى است كه به آن حضرت تفسير شده است:


===== الف){{متن عربی|عَلِىٌّ حَكِيمٌ}} =====
در احاديث متعددى در ذیل آیه ۴ سوره زخرف از [[امام صادق علیه السلام|امام صادق]]، امام كاظم و امام رضا عليهم السلام نقل شده كه مقصود از اين آيه اميرالمؤمنين‏ عليه السلام است. برخی محققان استفاده از این آیه در متن دعای بعد از نماز روز عيد غدير را چنین تحلیل کرده‌اند: خداوند از اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در لوح محفوظ به‌عنوان {{متن عربی|عَلِىٌّ حَكِيمٌ}} (بلندمرتبه و استوار) ياد كرده و آن حضرت نزد خدا چنين مقامى دارد.
{{متن عربی|عَبْدُكَ الَّذى انْعَمْتَ عَلَيْهِ وَ جَعَلْتَهُ فى امِّ الْكِتابِ لَدَيْكَ عَلِيّاً حَكيماً}}.


اين جمله اشاره به آيه ۴ سوره زخرف است، و معنايش آن است كه خداوند از اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در لوح محفوظ به عنوان {{متن عربی|عَلِىٌّ حَكِيمٌ}} ياد كرده، و آن حضرت نزد خدا چنين مقامى دارد.
در برخی منابع، اين فضيلت را از زبان يكى از اصحاب اميرالمؤمنين‏ عليه السلام، [[زيد بن صوحان]]، در جریان جنگ جمل نقل شده است.


در احاديث متعددى از امام صادق و امام كاظم و امام رضا عليهم السلام نقل شده كه مقصود از اين آيه اميرالمؤمنين‏ عليه السلام است.
== آیه‌ای در یک دعای غدیری ==
 
به‌گفته برخی محققان آیه ۴ سوره زخرف، آیه‌ای است که در متن یکی از ادعیه مربوط به غدیر آمده است. يكى از جلوه‏‌هاى قرآنى غدير دعاها و زياراتى است كه در آنها به تبيين و تفسير آيات مربوط به واقعه [[غدیر]] پرداخته شده است. در بسيارى از دعاها و زيارات -به‌خصوص آنچه مربوط به شب و روز غدير است- ناگفته‌‏هايى از مسئله غدير به‌چشم مى‏‌خورد كه در هيچ روايت ديگرى يافت نمى‏‌شود. در مواردى شأن نزول آيات و در مواردى استشهاد به آيه‏‌هاى قرآن و در مواردى مصداق قرار دادن غدير براى آيه مزبور مطرح شده است.<ref>غدير در قرآن، ج۳، ص۳۵۵.</ref>
جالب است كه اين فضيلت را از لسان يكى از اصحاب اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در حالى كه حضرت در ميدان جنگ بر بالين او آمده بود بشنويم.


در جنگ جمل زيد بن صوحان به ميدان رفت و پس از جنگ نمايانى بر زمين افتاد.
از جمله اين موارد آیه ۴ سوره زخرف است:<ref>غدير در قرآن، ج۳، ص۴۳۴.</ref> {{قرآن|وَإِنَّهُ فِي أُمِّ الْكِتَابِ لَدَيْنَا لَعَلِيٌّ حَكِيمٌ|ترجمه=و همانا كه آن در كتاب اصلى [=لوح محفوظ] به نزد ما سخت والا و پر حكمت است.}} كه به‌صورت تضمين در كلام خطابى و با عبارت {{متن عربی|جَعَلْتَهُ فى امِّ الْكِتابِ لَدَيْكَ ..}}. آورده شده است.


اميرالمؤمنين‏ عليه السلام بالاى سر او آمد و كنارش نشست و فرمود: اى زيد، خدا تو را رحمت كند، كه هزينه‏ ات كم اما كمكت بسيار بود.
==آیه در متن دعا==
آیه ۴ سوره زخرف در متن دعايى كه بعد از نماز روز عيد غدير از [[امام صادق‏ علیه السلام]] وارد شده آمده است:  {{متن عربی|بِمَنِّكَ بِأَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ رَبُّنا، وَ إِنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ نَبِيَّنا، وَ إِنَّ عَلِيّاً اميرَالْمُؤْمِنينَ وَلِيُّنا وَ مَوْلانا، وَ شَهِدْنا بِالْوِلايَةِ لِوَلِيِّنا وَ مَوْلانا مِنْ ذُرِّيَّةِ نَبِيِّكَ مِنْ صُلْبِ وَلِيِّنا وَ مَوْلانا عَلِىِّ بْنِ أَبى‏ طالِبٍ أَميرِالْمُؤْمِنينَ، عَبْدُكَ الَّذى أَنْعَمْتَ عَلَيْهِ وَ جَعَلْتَهُ}}؛ {{قرآن|فى أُمِّ الْكِتابِ لَدَيْكَ عَلِيّاً حَكيماً|ترجمه=خدايا به لطف تو شهادت مى‌‏دهيم كه تو خدايى و جز تو اى پروردگار ما خدايى نيست، و محمد بنده و پيامبر تو و نبى ماست، و على اميرالمؤمنين ولى و صاحب اختيار ماست؛ و شهادت مى‌دهيم به ولايت آنان كه ولى و صاحب اختيار ما از نسل پيامبرت از صلب ولى و مولاى ما على بن ابى‏‌طالب هستند. همان بنده تو كه بر او عنايت فرمودى و او را در ام الكتاب (لوح محفوظ) نزد خود سخت والا و پرحکمت قرار دادی}}.<ref>البلد الامین، ص۲۶۰.</ref>


زيد سرش را به سمت حضرت بلند كرد و عرضه داشت:
== علی حکیم: یکی از اوصاف قرآنى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام ==
برخی محققان استفاده از آیه ۴ سوره زخرف در متن دعای بعد از نماز روز عيد غدير را چنین تحلیل کرده‌اند:<ref>غدير در قرآن، ج۳، ص۴۴۱.</ref> خداوند از اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در لوح محفوظ به‌عنوان {{متن عربی|عَلِىٌّ حَكِيمٌ}} (بلندمرتبه و استوار) ياد كرده و آن حضرت نزد خدا چنين مقامى دارد. در احاديث متعددى از امام صادق، امام كاظم و امام رضا عليهم السلام نقل شده كه مقصود از اين آيه اميرالمؤمنين‏ عليه السلام است.<ref>بحارالانوار، ج۲۴، ص۱۲؛ بحارالانوار، ج۳۵، ص۳۷۲.</ref>


يا اميرالمؤمنين، خدا تو را جزاى خير دهد. به خدا قسم تو را نشناختم مگر كسى كه به خدا آگاهى دارى و در لوح محفوظ {{متن عربی|عَلِىٌّ حَكِيمٌ}} هستى، و خدا در سينه تو جلوه عظيم دارد.<ref>الغارات؛ ج ۲ ،ص ۸۹۴ .</ref>
در برخی منابع، اين فضيلت را از زبان يكى از اصحاب اميرالمؤمنين‏ عليه السلام، در حالى كه حضرت در ميدان جنگ بر بالين او رفته بود، آمده است: در جنگ جمل [[زيد بن صوحان]] به ميدان رفت و پس از جنگ نمايانى بر زمين افتاد. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام بالاى سر او آمد و كنارش نشست و فرمود: اى زيد، خدا تو را رحمت كند كه هزينه‏ ات كم اما كمكت بسيار بود. زيد سرش را به‌سمت حضرت بلند كرد و عرضه داشت: يا اميرالمؤمنين، خدا تو را جزاى خير دهد. به خدا قسم، تو را نشناختم مگر كسى كه به خدا آگاهى دارى و در لوح محفوظ {{متن عربی|عَلِىٌّ حَكِيمٌ}} هستى، و خدا در سينه تو جلوه عظيم دارد.<ref>الغارات، ج۲ ،ص۸۹۴.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۴۳: خط ۳۸:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* '''بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار'''؛ محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، بیروت: دار إحياء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
* '''البلد الأمين و الدرع الحصين'''؛ تقى‌الدين ابراهيم بن على عاملى كفعمى، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۸ق.
* '''الغارات'''؛ ابراهیم بن محمد ثقفی، تحقیق: میرجلال الدین محدث ارموی، تهران: انتشارات انجمن آثار ملی، ۱۳۹۵ق.
*'''غدیر در قرآن، قرآن در غدیر'''؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}
[[رده:قرآن و غدیر]]
[[رده:قرآن و غدیر]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۲۵

آیه ۴ زخرف و غدیر
آیه ۴ زخرف و غدیر
مشخصات آیه
نام سورهزخرف
شماره آیه۴
جزء۲۵
محتوای آیه
مکان نزولمکه
موضوعصفات امام علی علیه السلام در لوح محفوظ
ترتیل آیه

آیه ۴ سوره زخرف از جمله آیات استفاده‌شده در دعایی مربوط به غدیر که در آن خداوند از امام علی علیه السلام با عنوان بلندمرتبه و استوار یادکرده است.

در احاديث متعددى در ذیل آیه ۴ سوره زخرف از امام صادق، امام كاظم و امام رضا عليهم السلام نقل شده كه مقصود از اين آيه اميرالمؤمنين‏ عليه السلام است. برخی محققان استفاده از این آیه در متن دعای بعد از نماز روز عيد غدير را چنین تحلیل کرده‌اند: خداوند از اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در لوح محفوظ به‌عنوان «عَلِىٌّ حَكِيمٌ» (بلندمرتبه و استوار) ياد كرده و آن حضرت نزد خدا چنين مقامى دارد.

در برخی منابع، اين فضيلت را از زبان يكى از اصحاب اميرالمؤمنين‏ عليه السلام، زيد بن صوحان، در جریان جنگ جمل نقل شده است.

آیه‌ای در یک دعای غدیری

به‌گفته برخی محققان آیه ۴ سوره زخرف، آیه‌ای است که در متن یکی از ادعیه مربوط به غدیر آمده است. يكى از جلوه‏‌هاى قرآنى غدير دعاها و زياراتى است كه در آنها به تبيين و تفسير آيات مربوط به واقعه غدیر پرداخته شده است. در بسيارى از دعاها و زيارات -به‌خصوص آنچه مربوط به شب و روز غدير است- ناگفته‌‏هايى از مسئله غدير به‌چشم مى‏‌خورد كه در هيچ روايت ديگرى يافت نمى‏‌شود. در مواردى شأن نزول آيات و در مواردى استشهاد به آيه‏‌هاى قرآن و در مواردى مصداق قرار دادن غدير براى آيه مزبور مطرح شده است.[۱]

از جمله اين موارد آیه ۴ سوره زخرف است:[۲] Ra bracket.png وَإِنَّهُ فِي أُمِّ الْكِتَابِ لَدَيْنَا لَعَلِيٌّ حَكِيمٌ؛ و همانا كه آن در كتاب اصلى [=لوح محفوظ] به نزد ما سخت والا و پر حكمت است. La bracket.png كه به‌صورت تضمين در كلام خطابى و با عبارت «جَعَلْتَهُ فى امِّ الْكِتابِ لَدَيْكَ ..». آورده شده است.

آیه در متن دعا

آیه ۴ سوره زخرف در متن دعايى كه بعد از نماز روز عيد غدير از امام صادق‏ علیه السلام وارد شده آمده است: «بِمَنِّكَ بِأَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ رَبُّنا، وَ إِنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ نَبِيَّنا، وَ إِنَّ عَلِيّاً اميرَالْمُؤْمِنينَ وَلِيُّنا وَ مَوْلانا، وَ شَهِدْنا بِالْوِلايَةِ لِوَلِيِّنا وَ مَوْلانا مِنْ ذُرِّيَّةِ نَبِيِّكَ مِنْ صُلْبِ وَلِيِّنا وَ مَوْلانا عَلِىِّ بْنِ أَبى‏ طالِبٍ أَميرِالْمُؤْمِنينَ، عَبْدُكَ الَّذى أَنْعَمْتَ عَلَيْهِ وَ جَعَلْتَهُ»؛ Ra bracket.png فى أُمِّ الْكِتابِ لَدَيْكَ عَلِيّاً حَكيماً؛ خدايا به لطف تو شهادت مى‌‏دهيم كه تو خدايى و جز تو اى پروردگار ما خدايى نيست، و محمد بنده و پيامبر تو و نبى ماست، و على اميرالمؤمنين ولى و صاحب اختيار ماست؛ و شهادت مى‌دهيم به ولايت آنان كه ولى و صاحب اختيار ما از نسل پيامبرت از صلب ولى و مولاى ما على بن ابى‏‌طالب هستند. همان بنده تو كه بر او عنايت فرمودى و او را در ام الكتاب (لوح محفوظ) نزد خود سخت والا و پرحکمت قرار دادی La bracket.png.[۳]

علی حکیم: یکی از اوصاف قرآنى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام

برخی محققان استفاده از آیه ۴ سوره زخرف در متن دعای بعد از نماز روز عيد غدير را چنین تحلیل کرده‌اند:[۴] خداوند از اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در لوح محفوظ به‌عنوان «عَلِىٌّ حَكِيمٌ» (بلندمرتبه و استوار) ياد كرده و آن حضرت نزد خدا چنين مقامى دارد. در احاديث متعددى از امام صادق، امام كاظم و امام رضا عليهم السلام نقل شده كه مقصود از اين آيه اميرالمؤمنين‏ عليه السلام است.[۵]

در برخی منابع، اين فضيلت را از زبان يكى از اصحاب اميرالمؤمنين‏ عليه السلام، در حالى كه حضرت در ميدان جنگ بر بالين او رفته بود، آمده است: در جنگ جمل زيد بن صوحان به ميدان رفت و پس از جنگ نمايانى بر زمين افتاد. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام بالاى سر او آمد و كنارش نشست و فرمود: اى زيد، خدا تو را رحمت كند كه هزينه‏ ات كم اما كمكت بسيار بود. زيد سرش را به‌سمت حضرت بلند كرد و عرضه داشت: يا اميرالمؤمنين، خدا تو را جزاى خير دهد. به خدا قسم، تو را نشناختم مگر كسى كه به خدا آگاهى دارى و در لوح محفوظ «عَلِىٌّ حَكِيمٌ» هستى، و خدا در سينه تو جلوه عظيم دارد.[۶]

پانویس

  1. غدير در قرآن، ج۳، ص۳۵۵.
  2. غدير در قرآن، ج۳، ص۴۳۴.
  3. البلد الامین، ص۲۶۰.
  4. غدير در قرآن، ج۳، ص۴۴۱.
  5. بحارالانوار، ج۲۴، ص۱۲؛ بحارالانوار، ج۳۵، ص۳۷۲.
  6. الغارات، ج۲ ،ص۸۹۴.

منابع

  • بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار؛ محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، بیروت: دار إحياء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
  • البلد الأمين و الدرع الحصين؛ تقى‌الدين ابراهيم بن على عاملى كفعمى، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۸ق.
  • الغارات؛ ابراهیم بن محمد ثقفی، تحقیق: میرجلال الدین محدث ارموی، تهران: انتشارات انجمن آثار ملی، ۱۳۹۵ق.
  • غدیر در قرآن، قرآن در غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.