آيه ۱۷ هود و غدیر

آیه ۱۷ هود و غدیر

مشخصات آیه
نام سوره	هود
شماره آیه	۱۷
جزء	۱۲
محتوای آیه
مکان نزول	مکه

آیه ۱۷ سوره هود آیه‌ای که به شهادت قیس بن سعد درباره امام امیرالمؤمنین علیه السلام نازل شده دلیل شایستگی امام به ولایت را همراهی او با بینه و شاهد الهی دانسته شده است.

بستر ارتباط آیه ۱۷ سوره هود و غدیر این دانسته شده که در روایتی از قیس بن سعد بن عباده، از صحابه پیامبر صلی الله علیه و آله و یاران امام علی علیه السلام، نقل شده که شأن نزول آیه ۱۷ سوره هود درباره امام علی علیه السلام است.

به نقل از برخی منابع،‌ ابان از سليم و عمر بن ابى‏‌سلمه نقل مى‌‏كند: معاویه در زمان حكومت خود در ضمن سفر حج وارد مدینه شد. در آنجا بين معاويه و قيس بن سعد گفت‌وگويى در گرفت. قيس كه بزرگ انصار و پسر بزرگ آنان يعنى سعد بن عباده بود، پاسخ او را داد و فضايل اميرالمؤمنين ‏عليه السلام را بر شمرد. معاويه خشمگین شد و گفت: اى پسر سعد، اين مطالب را از چه كسى روايت مى‌‏كنى؟ پدرت اينها را به تو خبر داده؟ قيس گفت: اين مطالب را از كسى شنيده‏‌ام و گرفته‌‏ام كه از پدرم بهتر و حق او بر من از پدرم بالاتر است. معاويه پرسيد: آن كيست؟ قيس گفت: آن اميرالمؤمنين على بن ابى‌طالب عالِم اين امت و حاكم آن و صديق و فاروق آن است. معاويه گفت: «صدّيق» امت ابوبكر و «فاروق» آن عمر است، و آنكه علم كتاب نزد اوست عبداللَّه بن سلام است.

قیس در پاسخ گفت: سزاوارتر به اين اسم‏‌ها و صاحب حقيقى آنها كسى است كه خداوند درباره او چنين نازل كرده است: اَفَمَنْ كانَ عَلى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبَّهِ وَ يَتْلُوهُ شاهِدٌ مِنْهُ؛ آيا كسى كه دليلى از طرف پروردگارش دارد و شاهدى پشت سر آن مى‌آيد... [با آن كس كه دليلى ندارد برابر است؟] و كسى است كه خداوند درباره او مى‏‌گويد: «تو ترساننده هستى و هر قومى هدايت‌كننده‏‌اى دارد» (آيه ۷ رعد و غدیر). به خدا قسم، اين طور نازل شد كه «على هدايت‌كننده هر قومى است» و شما اين را حذف كرديد. و آن كسى است كه پيامبر صلى الله عليه و آله او را در غدير خم نصب كرد و فرمود: «هر كس كه من نسبت به او از خودش بيشتر اختيار دارم، على هم نسبت به او از خودش بيشتر اختيار دارد». و پيامبر به او در جنگ تبوک فرمود: «تو نسبت به من همچون هارون نسبت به موسى هستى مگر آنكه پيامبرى بعد از من نيست».

منابع

• اسرار غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: نشر مولود کعبه، ۱۴۲۰ق.
• اولین میراث مکتوب از واقعه غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.
• چهارده قرن با غدير (اتمام حجت‌ها، بحث‌های علمی، مناظرات، ميراث مکتوب، شعر و ادب، يادگارها و يادبودها)؛ محمدباقر انصاری،‌‌ قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۷۹ش.
• کتاب سلیم بن قیس الهلالی؛ سلیم بن قیس هلالی، تحقیق: علاء‌الدین موسوی، تهران: مؤسسة البعثة (قسم الدراسات الإسلامية)، ۱۴۰۷ق.