عطاء الله بن فضل الله شیرازی (جمال الدین، محدّث)
روايت حديث غدير[۱]
يكى از علما و بزرگان اهل سنت كه حدیث غدیر را نقل كرده عطاءاللَّه بن فضل اللَّه شيرازى، جمال الدين محدّث است. جمال الدين محدّث در «الاربعين» حديث غدير را با نقل ماجراى غدير و نيز بدون آن از امام جعفر صادق عليه السلام نقل كرده و نزول آيه «سَألَ سَائِلٌ» را درباره حارث يادآور شده است. همچنين در دو مورد ديگر حديث غدير را آورده است.[۲] او حديث غدير را در ديگر كتابش «روضة الأحباب فى سيرة النبى و الآل عليهم السلام و الأصحاب» نيز روايت كرده است. سيره نويسان و تاريخنگاران به اين كتاب اعتماد كرده اند.[۳]
نقل آيه تبليغ براى غدير[۴]
يكى از وجوه دلالت حديث غدير بر امامت اميرالمؤمنين عليه السلام و از جمله مشهورترين آيات غدير آيه «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ...»[۵] است. اختصاص آن به غدير هم نزد شيعه و غير شيعه از مسلمات است، و بين مفسرين و محدثين اهل سنت مشهور است، اگر چه بعضى از آنان در صدد انحراف شأن نزول آيه بوده اند. از جمله عده اى از بزرگان علماى اهل سنت هستند، و يكى از آنها كه نزول آيه «بَلِّغْ» را در غدير ذكر كرده اند، عطاءالله بن فضل الله شيرازى حسينى، جمال الدين محدّث است[۶]:
جمال الدين محدّث در «الاربعین فى فضائل امیرالمؤمنین علیه السلام» خبر نزول آیه تبلیغ در غدیر خم را همراه با نقل حديث غدير گفته از ابن عباس روايت كرده است.[۷] جمال محدّث در خطبه كتاب «اربعين» به اعتبار احاديث كتابش تصريح كرده است.
نقل ماجراى حارث فهرى[۸]
از جمله دلايل قطعى بر دلالت حدیث غدیر بر امامت اميرالمؤمنين عليه السلام، ماجراى حارث فهری و عذاب الهى با سنگ آسمانى و نزول آياتى از سوره معارج است. اين ماجرا را شمارى از بزرگان اهل سنت نقل كرده اند، كه از جمله آنان سيد عطاءاللَّه بن فضل اللَّه محدّث شيرازى، جمال الدين است.
سيد جمالالدين شيرازى در «الاربعين فى مناقب اميرالمؤمنين عليه السلام» خبر نزول آيات آغازين سوره معارج و ماجراى حارث را نقل كرده، كه همان نقل ثعلبى است.[۹] سيد جمال الدين محدّث شيرازى از دانشمندان بزرگ و موثّق اهل سنت است. دهلوى و ملا على قارى[۱۰]: او را توثيق كردهاند. وى از مشايخ اجازه دهلوى است. عبدالحق دهلوى و دياربكرى و ولى اللَّه دهلوى وى را توثيق كرده اند.
پانویس
- ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۲۸۵.
- ↑ الاربعين (مخطوط).
- ↑ الخميس. حبيب السير. ازالة الخفاء.
- ↑ غدير در قرآن: ج ۱ ص ۸۷ . چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۵۶.
- ↑ مائده / ۶۷ .
- ↑ الاربعين فى فضائل اميرالمؤمنين عليه السلام (مخطوط). نفحات الازهار: ج ۸ ص ۱۹۵-۲۵۷.
- ↑ الاربعين فى فضائل اميرالمؤمنين عليه السلام (مخطوط).
- ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۹۸.
- ↑ الاربعين (مخطوط).
- ↑ رساله اصول الحديث (دهلوى). المرقاة فى شرح المشكاة (ملا على قارى): مقدمه كتاب. مدارج النبوة (عبدالحق دهلوى) ، الخميس (دياربكرى) إزالة الخفاء (ولى اللَّه دهلوى).