آيه ۴۱ زمر و غدیر
آیه ۴۱ زمر آیهای که پیامبر صلی الله علیه و آله هنگام گرفتن بیعت برای امام علی علیه السلام آن را تلاوت کرد و بر اساس آن بیعت در غدیر را بیعت با خداوند خواند.بهگزارش برخی منابع، پس از پايان بخش دهم از خطبه غدیر پيامبر صلى الله عليه و آله وارد آخرين بخش سخنرانى خود شد. نکاتی که در این قسمت توسط پیامبر گفته شده بیسابقه خوانده شده است. در این قسمت از خطبه، پيامبر صلى الله عليه و آله بيعت را بهصورت جدىترى مطرح كرد و در يک اقدام بیسابقه از فراز منبر غدير با صد و بيست هزار نفر بیعت كرد و از همه اقرار گرفت.
مشخصات آیه | |
---|---|
سوره | سوره زمر (۳۹) |
آیه | ۴۱ |
جزء | ۲۴ |
محتوای آیه | |
مکان نزول | مکه |
موضوع | عدم سود و زیان خداوند از هدایت یا گمراهی مردم |
گفته شده که پيامبر صلى الله عليه و آله در فرازى از بخش بعدى -كه يازدهمين و آخرين بخش از خطبه غدير است- بيعت با امام علی علیه السلام در غدير را بيعت با خداوند معرفى کرد. او بهعنوان كسى که با مردم اتمام حجت کرده و پيمان گرفته، گويا از مردم مىپرسيد: بعد از اين همه لطف الهى كه بهترين راه و بهترين امامان را براى شما برگزيده و به شما اجازه نداده با فكر خود پيش برويد و مشكلآفرينى كنيد، آيا قدر اين همه نعمت را مىدانيد؟ اين برخورد را پيامبر صلى الله عليه و آله با يک سؤال آغاز كرد: «مَعاشِرَ النّاسِ، ما تَقُولُونَ؟...؛ اى مردم چه مىگوييد؟ خدا از هر صدايى و مخفىهاى هر نفسى اطلاع دارد». آنگاه با لسان نصيحتگونهاى آيه ۴۱ سوره زمر را خواند.
به گفته برخی محققان، از آنجا كه پس از منبر همه بايد براى بيعت مىآمدند، پيامبر صلى الله عليه و آله بار ديگر آيه ۱۰ سوره فتح اِنَّ الَّذينَ يُبايِعُونَكَ اِنَّما يُبايِعُونَ اللَّهَ؛ در حقيقت، كسانى كه با تو بيعت مىكنند، جز اين نيست كه با خدا بيعت مىكنند و آيه ۲۸ سوره زخرف وَجَعَلَهَا كَلِمَةً بَاقِيَةً فِي عَقِبِهِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ؛ و او آن را در پى خود سخنى جاويدان كرد، باشد كه آنان [به توحيد] بازگردند را با اشاره به جزئيات اين بيعت تكرار كرد، آن را از يکسو بيعت با خدا دانسته و از سوى ديگر بيعت با همه امامان دانست و امامت آنان را در دنيا و آخرت مطرح كرد: «مَعاشِرَ النّاسِ، ما تَقُولُونَ؟ فَإِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ كُلَّ صَوْتٍ وَ خافِيَةَ كُلِّ نَفْسٍ،» فَمَنِ اهْتَدَىٰ فَلِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا ۖ «وَ مَنْ بايَعَ فَإِنَّما يُبايِعُ اللَّهَ» يَدُ اللَّهِ فَوْقَ اَيْديهِمْ : «اى مردم، چه مىگوييد؟ خداوند هر صدايى را و پنهانىهاى هر كسى را مىداند. پس هر که هدایت یافت، به سود خود هدایت یافته و هر که گمراه شد، فقط به زیان خود گمراه میشود؛ و تو بر آنان نگهبان و کارساز نیستی، و هر كس بيعت كند، با خداوند بيعت مىكند. دست خداوند بر روى دست بيعتكنندگان است».[۱]
پانویس
- ↑ اسراء/۱۵؛ واقعه قرآنى غدير، ص۱۰۷؛ سخنرانى استثنائى غدير، ص۲۳۳-۲۴۲.