آیه ۱۵۷ اعراف و غدیر
| مشخصات آیه | |
|---|---|
| سوره | سوره اعراف (۷) |
| آیه | ۱۵۷ |
| جزء | ۹ |
| محتوای آیه | |
| مکان نزول | مکه |
| موضوع | وجوب پیروی از پیامبر صلی الله علیه و آله و آنچه بر ایشان نازل شده است |
بخش ششم سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله در خطبه غدیر منافقین را نشانه مى رفت.
ولى حضرت به عنوان پيشينه و پيش درآمد مطلب، مقام نورانيت خود و اهل بيتش - كه فراتر از مقام نبوت و امامت است - را بيان فرمود.
خلقت نورانى چهارده معصوم عليهم السلام قبل از خلقت همه عالم بايد از فراز منبر غدير در خاطره ها مى ماند تا بدانند چرا خداوند امامت هيچ كس را به جاى آنان نمى پذيرد.
جالب تر اينكه پيامبر صلى الله عليه و آله خلقت نورانى را از متن قرآن استخراج كرد و با انضمام دو آيه آن را بيان فرمود:
يكى آيه ۸ سوره تغابن:
فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذى اَنْزَلْنا 
«به خدا و رسول ايمان بياوريد و به نورى كه نازل كرديم» ، و ديگرى آيه ۱۵۷ سوره اعراف: ...وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ ۙ أُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ : ...و از نوری که بر او نازل شده پیروی نمودند، فقط آنان رستگارانند.»
آنگاه به بيان اين نورانيت پرداخته و آن را رشته اى متصل از خود تا حضرت مهدی علیه السلام اعلام كرد و در اين باره به صراحت فرمود:
«نور از طرف خداوند در وجود من نهاده شده، و سپس در على بن ابى طالب، و سپس در نسل او تا مهدى قائم قرار داده شده است»:
«مَعاشِرَ النّاسِ،» آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ و النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ ۙ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَطْمِسَ وُجُوهًا فَنَرُدَّهَا عَلَىٰ أَدْبَارِهَا أَوْ نَلْعَنَهُمْ كَمَا لَعَنَّا أَصْحَابَ السَّبْتِ ۚ
«بِاللَّهِ ما عَنى بِهذِهِ الْآيَةِ اِلاّ قَوْماً مِنْ اَصْحابى اَعْرِفُهُمْ بِاَسْمائِهِمْ وَ اَنْسابِهِمْ، وَ قَدْ اُمِرْتُ بِالصَّفْحِ عَنْهُمْ. فَلْيَعْمَلْ كُلُّ امْرِئٍ عَلى ما يَجِدُ لِعَلِىٍّ فى قَلْبِهِ مِنَ الْحُبِّ وَ الْبُغْضِ. مَعاشِرَ النّاسِ، النُّورُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَسْلُوكٌ فِىَّ، ثُمَّ فى عَلِىِّ بْنِ اَبيطالِبٍ، ثُمَّ فِى النَّسْلِ مِنْهُ اِلَى الْقائِمِ الْمَهْدِىِّ الَّذى يَأْخُذُ بِحَقِّ اللَّهِ وَ بِكُلِّ حَقٍّ هُوَ لَنا، لاَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ قَدْ جَعَلَنا حُجَّةً عَلَى الْمُقَصِّرينَ وَ الْمُعانِدينَ وَ الْمُخالِفينَ وَ الْخائِنينَ وَ الْآثِمينَ وَ الظّالِمينَ وَ الْغاصِبينَ مِنْ جَميعِ الْعالَمينَ»
اى مردم، «ايمان آوريد به خدا و رسولش و به نورى كه که بر او نازل شده است پیش از آنکه چهره هایی را [از شکل و شخصیت انسانی] محو کنیم، و [به کیفر تکبّر در برابر پیامبر اسلام و قرآن] به کفر و گمراهی بازگردانیم، یا چنان که اصحاب سبت را لعنت کردیم، لعنت کنیم.»
به خدا قسم، از اين آيه قصد نشده است مگر قومى از اصحابم كه آنان را به اسم و نسبشان مى شناسم، ولى مأمورم بر آنان پرده پوشى كنم.
پس هر كس عمل كند مطابق آنچه در قلبش از حب يا بغض نسبت به على عليه السلام مى يابد.
اى مردم، نور از جانب خداوند عز و جل در من نهاده شده و سپس در على بن ابى طالب و بعد در نسل او تا مهدى قائم، كه حق خداوند و هر حقى كه براى ما باشد مى گيرد، چرا كه خداوند عز و جل ما را بر كوتاهى كنندگان و بر معاندان و مخالفان و خائنان و گناهكاران و ظالمان و غاصبان از همه عالميان حجت قرار داده است.[۱]
از امام باقر علیه السلام روایت شده است: ««بُنِیَ الدِّینُ عَلَی اتِّبَاعِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله» قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللهَ فَاتَّبِعُونِی «وَ اتِّبَاعِ الْکِتَابِ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِی أُنْزِلَ مَعَهُ وَ اتِّبَاعِ الْأَئِمَّهًِْ مِنْ أَوْلَادِهِ» وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ۚ ذَٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ «فَاتِّبَاعُ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله یُورِثُ الْمَحَبَّهًَْ یُحْبِبْکُمُ اللَّهُ وَ اتِّبَاعُ الْکِتَابِ یُورِثُ السَّعَادَهًَْ فَمَنِ اتَّبَعَ هُدایَ فَلا یَضِلُّ وَ لا یَشْقی وَ اتِّبَاعُ الْأَئِمَّهًِْ یُورِثُ الْجَنَّهًَْ»:
دین بر پیروی از پیامبر صلی الله علیه و آله بنا شده است: بگو: «اگر خدا را دوست می‌دارید، از من پیروی کنید»!. و پیروی از کتاب خدا به‌دلیل این آیه: وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِی أُنْزِلَ مَعَهُ و پیروی از ائمّه معصومین علیهم السلام به‌دلیل آیه: و کسانی که به نیکی از آن‌ها پیروی کردند. پس پیروی از پیامبر (موجب محبّت می‌شود: یُحْبِبْکُمُ اللهُ ؛ و پیروی از قرآن موجب سعادت: هرکس از هدایتم پیروی کند، نه گمراه می‌شود و نه تیره‌بخت. و پیروی از ائمّه سبب بهشت می‌شود.[۲]