احمد بن فضل مکی (ابن باکثیر)

شیخ احمد بن فضل بن محمد بن باکثیر مکّی شافعی[۱]، از ادیبان و فاضلان توانای حجاز بود. او علاوه بر فضل و ادب، از مرتبت بلندی در جامعه برخوردار بود و در دانش‌های فلکی و علم الآفاق نیز دست داشت. ابن باکثیر نزد اشراف مکه منزلت و شهرت داشت و در موسم حج، به جای شریف مکه، در حرم مبارک می‌نشست. از آثار او می‌توان به «حسن المآل فی مناقب الآل» اشاره کرد که در آن به فواید گرانسنگ احادیث صحيح و حسن گوهرین مربوط به عترت نبوى و نسل فاطمى پرداخته است. او در این کتاب به مناقب اصحاب كساء و فضائل تک‌تک آنها اشاره کرده و تنها احادیثی را نقل کرده که صحيح و استوار بوده‌اند[۲].

وثاقت راوی

محمدامين محبّى و رضى ‏الدين محمد بن على بن حيدر[۳] وى را توثيق كرده و بسيار ستوده‏ اند[۴].

روايت حديث غدير[۵]

ابن ‏باكثير مكّى در «وسيلة المآل فى عَدِّ مناقب الآل‏ عليهم السلام» حديث غدير را در چندين مورد، از جمله با اشاره به ماجراى غدير و نيز ماجراى اقرار عمر در زمان خلافت خود، از ابن عقده در «الموالاة» و ابوموسى در «الصحابة» و ابوالفتوح عِجلى در «فضائل الصحابة» و دارقطنی در «الفضائل» روایت كرده است.[۶]

روايتِ ماجراى كامل حارث فهرى در غدير[۷]

از جمله دلايل قطعى بر دلالت حدیث غدیر بر امامت امیرالمؤمنین‏ علیه السلام، ماجراى حارث بن نعمان فهری و عذاب الهی با سنگ آسمانی و نزول آياتى از سوره معارج است.

اين ماجرا را شمارى از بزرگان اهل‏ سنت نقل كرده ‏اند، كه از جمله آنان احمد بن فضل بن محمد باكثير مكّى شافعى (م ۱۰۴۷ ق) است. وى در «وسيلة المآل فى عدّ مناقب الآل ‏عليهم السلام» نزول آيات سوره معارج و ماجراى حارث را از ثعلبی روايت كرده است.[۸]

پانویس

  1. نفحات الأزهار في خلاصة عبقات الأنوار، جلد: ۱۵، صفحه: ۲۴۶،
  2. خلاصة الاثر فى اعيان القرن الحادى عشر ۲۷۱/۱
  3. خلاصة الاثر فى اعيان القرن الحادى‏ عشر: ج ۱ ص۲۷۱-۲۷۳. تنضید العقود السنیّة بتمهید الدولة الحسینیة.
  4. خلاصة الاثر: ج ۱ ص ۲۷۱.
  5. چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۲۸۹.
  6. وسيلة المآل فى عَدِّ مناقب الآل‏ عليهم السلام (مخطوط).
  7. چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۹۹.
  8. وسيلة المآل فى عدّ مناقب الآل‏ عليهم السلام (مخطوط).