علی بن جعفر عریضی

وفات على بن جعفر عريضى در دهه غدير[۱]

در ايام دهه غديريه رخدادهاى متعددى اتفاق افتاده است. يكى از اين رخدادها وفات على بن جعفر عريضى است. از حوادث تلخ روز ۲۷ ذی حجة الحرام ارتحال حضرت على بن جعفر فرزند امام جعفر صادق‏ عليه السلام در سال ۲۱۰ ق است.

او فقيهى نامدار، محدثى بزرگوار و شخصيتى عالى مقدار بود، كه از پدرش امام صادق ‏عليه السلام و برادرش امام كاظم ‏عليه السلام و برادرزاده ‏اش امام رضا عليه السلام و نوه برادرش امام جواد عليه السلام روایت كرده است.

على بن جعفر مسائل فراوانى از امام كاظم ‏عليه السلام سؤال كرده، و آنها را در كتابى گرد آورده، كه به نام «مسائل على بن جعفر» چاپ و منتشر شده است. در اين كتاب تعداد ۸۶۴ مسئله از مسائل ايشان آمده است.[۲]

وى در اواخر عمر شريف خود در مسجد النبى‏ صلى الله عليه و آله مى ‏نشست و احاديث را بازگو مى ‏كرد و شاگردانش مى نوشتند. روزى امام جواد عليه السلام وارد مسجد شد. وى از جا جهيد و بدون كفش و عبا به سوى آن حضرت دويد. دست مباركش را بوسيد و بسيار احترام كرد.

شاگردانش او را نكوهش كردند كه در مقابل يک نوجوان اين گونه احترام مى ‏كند! در پاسخ فرمود: اگر خداوند اين ريش سفيد را لايق نديده و اين نوجوان را شايسته ديده و او را حجت خود قرار داده است، آيا حسد بورزم و حقَش را منكر شوم؟![۳]

على بن جعفر را از اين جهت «عُريضى» مى ‏نامند كه در روستاى عريض در يک فرسخى مدينه سكونت داشت. با بزرگ شدن مدينه، اكنون عُريض يكى از محلات مدينه مى‏ باشد. چند سال پيش (۱۴۲۳ ق) نگارنده به زيارت قبر مطهرش نائل شدم. متأسفانه پس از چند ماه، حرم مطهرش را با خاک يكسان كردند. بدن مطهرش تر و تازه كشف شد، كه به قبرستان بقيع منتقل كرده و در پشت ديوار بر جاى مانده از حرم امامان‏ عليهم السلام به خاک سپردند.

نگارنده سال بعد (۱۴۲۳ ق) در ايام حج به عُريض رفتم و از ده‏ها نفر از اهالى عريض -  كه همه شيعه و غالباً سيد بودند -  سؤال كردم. همگى شهادت دادند كه پيكر پاک آن بزرگوار را تر و تازه مشاهده كرده ‏اند.

على بن جعفر -  كه در انتهاى خيابان چهارمردان قم مدفون است -  يكى از نوادگان آن بزرگوار مى ‏باشد.[۴] امامزاده شاه احمد بن قاسم مدفون در دروازده مالون قم (خيابان سميه فعلى) نيز از تبار ايشان مى‏ باشد.[۵]

پانویس

  1. غدير در گذر زمان (مهدى ‏پور): ص ۶۲-۶۵، ۷۵-۱۱۹.
  2. چاپ موسسه آل‏ البيت‏ عليهم السلام قم، ۱۴۰۹ ق. ۴۶۰ صفحه وزيرى.
  3. الكافى: ج ۱ ص ۳۲۲.
  4. على بن حسين بن عيسى بن محمد بن على بن جعفر. تاريخ قم قديم: ص ۶۱۱ .
  5. احمد بن قاسم بن احمد بن على بن جعفر. تاريخ قم قديم: ص ۶۱۴ . منتقلة الطالبية: ص ۲۵۵.