موفق بن احمد خوارزمی(مکی، اخطب خوارزم)

روايت حديث غدير[۱]

يكى از علما و بزرگان اهل‏ سنت كه حدیث غدیر را نقل كرده موفّق بن احمد مكّى خوارزمى، اخطب خوارزم است. خوارزمى در «مناقب على بن ابى‏ طالب ‏عليه السلام» حدیث غدیر را با نقل مختصر ماجراى غدير و نيز در نامه عمروعاص به معاويه و بيان حديث غدير توسط عمرو عاص نقل كرده است.[۲]

نقل احتجاج اميرالمؤمنين ‏عليه السلام در رحبه كوفه[۳]

از ادله دلالت حدیث غدیر بر امامت و خلافت اين است كه اميرالمؤمنين ‏عليه السلام در رحبه کوفه حديث «مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلىٌّ مَولاهُ» را مطرح كرده و از شاهدان حاضر در مجلس از صحابه كه در غدير حاضر بودند طلب شهادت كرد. اين ماجرا را شمارى از بزرگان اهل‏ سنت نقل كرده ‏اند. از جمله موفّق بن احمد بن ابى‏ سعيد مكّى خوارزمى، اخطب خوارزم است.

خوارزمى نيز در مناقب خود با اسنادش حدیث مناشده را از سعيد بن وهب و عبدخير روايت كرده است. وى سپس در معناى مناشده مى ‏نويسد: گفته مى‏ شود: نَشَدتُكَ اللَّهَ وَ ناشَدتُكَ اللَّهَ وَ أنشَدتُكَ بِاللَّهِ، يعنى تو را به خدا سوگند مى دهم و از تو مى ‏خواهم و درخواست مى ‏كنم. اين مجاز و برگرفته از نَشَدَ الضّالَّةَ يَنشُدُهاست كه به معناى طلب كردن گمشده است، و أنشَدَها يعنى آن را شناساند.

نقل غديريّه حسّان بن ثابت[۴]

يكى از وجوه دلالت حديث غدير بر امامت و جانشينى، شعر حسّان بن ثابت است. قضيه شعر سرودن حسّان بن ثابت در روز غدير خم، در مقابل و به اذن پيامبر صلى الله عليه و آله را شمارى از بزرگان اهل‏ سنت نقل كرده‏ اند، كه از جمله آنان موفّق بن احمد مكّى خوارزمى است. وى در «مناقب على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام» ماجراى شعر سرودن حسّان را پس از نقل مختصر ماجراى غدير و نزول آیه اکمال از ابوسعيد خُدرى نقل كرده است.[۵]

نقل نزول آيه اكمال در غدير[۶]

يكى از وجوه دلالت حدیث غدیر بر امامت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام نزول آيه اكمال در رويداد غدير است. در كنار شيعه، شمارى از بزرگان اهل‏ سنت و مشاهير اعيان علماى آنان نزول آيه اكمال در روز غدير خم را نقل كرده ‏اند. از جمله موفّق بن احمد بن ابى ‏سعيد مكّى خوارزمى، اخطب خوارزم است. خوارزمى در كتاب مناقب خود نزول آيه اكمال در واقعه غدير را از ابوسعيد خُدرى نقل كرده است.[۷]

پانویس

  1. چكيده عبقات الانوار (حديث غدير) : ص ۲۶۶.
  2. مناقب على بن ابى ‏طالب‏ عليه السلام: ص ۹۴. همچنين براى شرح حال خوارزمى ر.ك: شَذَرات الذهب: حوادث سال ۵۶۸ . الجواهر المضيّة فى طبقات الحنفية. بُغيَة الوُعاة فى طبقات اللغويّين و النُحاة. العقد الثمين فى تاريخ البلد الامين.
  3. چكيده عبقات الانوار(حديث غدير) : ص ۵۲۵ .
  4. چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۷۸.
  5. مناقب على بن ابى ‏طالب‏ عليه السلام (خوارزمى) : ص ۸۰ .
  6. چكيده عبقات الانوار (حديث غدير) : ص ۴۶۴.
  7. مناقب على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام (خوارزمى): ص ۸۰ .