احاديث مرتبط با غدير: تفاوت میان نسخه‌ها

=== احاديث مرتبط با غدير <ref>فريادهاى بلند غدير در بيان امامت و حاكميت حضرت على ‏عليه السلام (علامه) : ص۷۳ - ۹۲ .</ref> ===

در كنار ابحاث مختلف در مورد غدير، جا دارد اشاره ‏اى اجمالى شود به احاديثى كه به نوعى مرتبط با غدير هستند. رواياتى كه هر كدام با يک مضمون و مفهوم و البته گاهى با تعابير مختلف، به شكل متواتر و مكرر در كتب شيعه و [[اهل‏ سنت]] وارد شده است:

==== حديث ثقلين ====

قال رسول‏ اللَّه‏ صلى الله عليه و آله: ايها الناس، انى تارك فيكم الثقلين؛ [[ارتباط غدیر با قرآن|كتاب الله]] و [[معصومین علیهم السلام|عترتی ‏علیهم السلام]]. فانهما لن يفترقا حتى يردا علىّ الحوض. فانظروا كيف تخلفونى فيهما:

==== حديث سفينه (متواتر) ====

قال رسول ‏الله ‏صلى الله عليه و آله: مثل اهل‏ بيتى‏ عليهم السلام مثل سفينة نوح‏ عليه السلام؛ من ركب فيها نجا و من تخلّف عنها غرق:

به درستى كه اهل‏ بيت من‏ عليهم السلام مانند کشتی [[نوح علیه السلام|نوح]] هستند؛ هر كس بر آن سوار شود نجات يابد، و هر كس از آن اعراض و دورى كند غرق مى‏ شود.<ref>الغدير: ج ۲ ص ۳۰۱. المستدرك: ج ۳ ص ۱۵۱.</ref>

==== حديث منزلت ====

قال [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|رسول ‏الله‏ صلی الله علیه و آله]] لعلى‏ عليه السلام فى عشرة مواضع: انت منّى بمنزلة هارون من موسى ‏عليهما السلام، الا انه لا نبى بعدى: منزلت و مقام شما (اى [[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیرمؤمنان‏ علیه السلام]]) نسبت به من مانند مقام و منزلت [[هارون علیه السلام|حضرت هارون‏ علیه السلام]] نسبت به حضرت موسى‏ عليه السلام است، مگر اينكه پيامبرى پس از من نيست. <ref>بحار الانوار: ج ۳۸ ص ۳۳۱.</ref>

==== حديث مدينة العلم ====

قال رسول‏ اللَّه‏ صلى الله عليه وآله: انا مدينة العلم و على‏ عليه السلام بابها. فمن اراد العلم فليأت الباب:

==== حديث طير مشوى ====

اُتى النبى ‏صلى الله عليه وآله بطير مشوى، فقال: اللهم ائتنى باحبّ خلقك اليک، يأكل معى منه. فجاء على‏ عليه السلام فأكل معه:  

براى پيامبر صلى الله عليه و آله گوشت سرخ شده پرنده ‏اى را آوردند. حضرت فرمودند: پروردگارا، آن كس را كه از بين آفريدگانت بيشتر دوست دارى بفرست تا با من از اين غذا ميل كنند.  

==== حديث على‏ عليه السلام مع الحق... ====

قال رسول ‏اللَّه ‏صلى الله عليه وآله: على ‏عليه السلام مع الحق و الحق مع على ‏عليه السلام، و الحق يدور حيث ما دار على‏ عليه السلام:

==== حديث على ‏عليه السلام مع القرآن... ====

قال رسول‏ اللَّه‏ صلى الله عليه وآله: على‏ عليه السلام مع القرآن و القرآن مع على‏ عليه السلام، لا يفترقان حتى يردا علىّ الحوض:

==== حديث رايت ====

قال رسول ‏اللَّه ‏صلى الله عليه وآله يوم الخيبر لعلى‏ عليه السلام: لاُعطينّ الراية غداً من يحبّ الله و رسوله و يحبّه اللَّه و رسوله، كرّاراً ليس بفرّار. فتشرف لها اصحاب النبى‏ صلى الله عليه و آله، فأعطاها علياً عليه السلام:

==== حديث تشبيه ====

قال رسول‏ اللَّه‏ صلى الله عليه وآله لعلى‏ عليه السلام: ان فيك شبهاً من عيسى بن مريم ‏عليه السلام. و لولا ان تقول فيك طوائف من امتى ما قالت النصارى فى عيسى بن مريم‏ عليه السلام، لقلت فيک قولاً لا تمرّ بملأ من الناس الا اخذوا التراب من تحت قدميك، يلتمسون بذلك البركة... :

==== حديث قِتال بر تأويل ====

==== حديث ولايت ====

==== حديث نور ====

كنت انا و على‏ عليه السلام نوراً بين يدى اللَّه عزوجل مطبقاً، يسبّح اللَّه ذلك النور و يقدّسه قبل ان يخلق اللَّه [[آدم ‏علیه السلام]] بأربعة عشر الف عام. فلما خلق الله تعالى آدم‏ عليه السلام، ركب ذلک النور فى صلبه. فلم نزل فى شى‏ء واحد حتى افترقهما فى صلب عبدالمطلب؛ فجزء انا و جزء على ‏عليه السلام:

من و [[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیرالمؤمنین علیه السلام]] در پيشگاه خداى متعال نورى بوديم كه بر جهان آفرينش پرتو افكنده بوديم. نورى كه چهارده ‏هزار سال پيش از خلقت حضرت آدم‏ عليه السلام خدا را تسبيح و تقديس مى‏ كرد.  

و در [[فرهنگ غدیر در تاریخ|روایت]] ديگر چنين آمده: ثم اخرجه من صلب عبدالمطلب فقسّمه قسمين؛ قسماً فى صلب عبداللَّه و قسماً فى صلب ابى‏ طالب. فعلى‏ عليه السلام منّى و انا منه. لحمه لحمى و دمه دمى. فمن احبّه فبحبّى احبّه، و من ابغضه فببغضى ابغضه:

اى على، دروغ مى‏ گويد كسى كه مى ‏پندارد مرا دوست دارد و با شما دشمن است، چرا كه خداى تعالى من و شما را از يک نور خلق كرده است. <ref>بحار الانوار: ج ۳۸ ص ۳۲۹.</ref>

==== حديث اِمرة المؤمنين ====

عن بريدة، قال: ان رسول‏ اللَّه ‏صلى الله عليه وآله امرهم ان يسلّموا علی على‏ عليه السلام بإمرة المؤمنين. فقال عمر بن الخطاب: يا رسول‏ الله، أ من اللَّه ام من رسوله؟ فقال رسول ‏اللَّه‏ صلى الله عليه وآله: بل من الله و رسوله: بريده نقل كرده كه پيامبر خدا صلى الله عليه وآله به آنها دستور دادند بر حضرت امام على‏ عليه السلام با لقب «[[امیرالمؤمنین (لقب)|امیرالمؤمنین]]» سلام كنند (و بگويند: السلام عليک يا اميرالمؤمنين) .  

==== حديث ائمه اثنى ‏عشر عليهم السلام ====

'''احاديث ديگر:'''

عن ابن‏ عباس قال : قَالَ رَسولُ‏ اللَّه ‏صَلَى الله عَلَيهِ وَ آلِه: عَلى‏ عليه السلام مِنِّى كَرَأسِى مِن بَدَنِى: نسبت امیرالمؤمنین ‏عليه السلام به من مانند نسبت سر من به بدنم مى ‏باشند.<ref>بحار الانوار: ج ۳۸ ص ۳۲۷.</ref><br />قال رسول ‏اللَّه‏ صلى الله عليه وآله : يا عمار! اذا رأيت علياً عليه السلام قَد سَلَك وادياً و سَلَكَ النَّاس وادياً غيره فَاسلُك مَعَ عَلِى‏ عَلَيه السَّلام و دَع الناس، فَاِنَّه لَن يَدلّك على ردى و لن يخرجك من الهدى: اى عمار! اگر ديدى امیرالمؤمنین عليه السلام به راهى مى رفت و مردم به راهى ديگر، مردم را رها كن و با امیرالمؤمنین عليه السلام باش، چرا كه ایشان تو را به سوى نابودى و شكست نمى‏ كشند و از هدايت بيرون نمى‏ برند. <ref>كنز العمال: ح ۳۲۹۷۲.</ref><br />عن جابر بن عبداللَّه انصارى، قال رسول‏ اللَّه‏ صلى الله عليه وآله: وَ الَّذى نَفسى بِيَدِه اَنَّ هَذَا عَلِياً عليه السلام و شيعتُه لَهُم الفَائزونَ يَومَ القِيَامَة: به خدايى كه جانم در دست او است همانا امیرالمؤمنین عليه السلام و شيعيان ایشان در روز قيامت پيروز و رستگارند.<ref>بحار الانوار: ج ۳۸ ص ۱۹۸ ، ۱۹۰.</ref>

قَال رسول‏ اللَّه ‏صلى الله عليه وآله: النَّظرُ اِلَى وَجهِ عَلِى‏ عَليه السَّلام عِبَادَةٌ، وَ ذكره عِبادَةٌ: نگاه كردن به صورت امیرالمؤمنین عليه السلام عبادت است، و ياد كردن ایشان عبادت است. <ref>بحار الانوار: ج ۳۸ ص ۲۰۰ ،  ۱۹۸ ، ۱۹۶.</ref>

قال رسول‏ اللَّه‏ صلى الله عليه وآله: زَيّنُوا مَجَالسكم بِذِكر عَلى بِن اَبِى ‏طَالِب‏ عَليه السَلام: مجالس خود را با نام و ياد امیرالمؤمنین عليه السلام زينت دهيد.

قَال رَسُولُ‏ اللَّه ‏صلى الله عليه وآله: يَاعَلى، اَنتَ اَوَّلُ هَذِه الاُمَّةِ ايماناً بِاللَّه و رسولِه، و اولُّهُم هجرة الى اللَّه، و آخِرهم عهداً برسوله. لَا يحبُّك -  و الذى نفسى بيده -  اِلَّا مؤمنٌ قَد امتَحَنَ اللَّهُ قَلبَه بِالاِيمان، و لا يبغضُكَ اِلَّا منافقٌ او كافرٌ:

اى على، شما اولين كسى از اين امت هستىد كه به خدا و رسولش ايمان آوردىد ، و اولين كسى هستىد كه به سوى خدا و رسولش هجرت كردید ، و آخرين كسى هستى كه از رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله جدا مى‏ شوید. به خدايى كه جانم در دست او است شما را دوست نمى ‏دارد مگر مؤمنى كه خدا قلب او را به ايمان امتحان كرده باشد، و كسى با تو دشمن نيست مگر آن كه منافق يا كافر است.<ref>بحار الانوار: ج ۳۹ ب ۸۷ .</ref>

قالَ رسولُ الله‏ صلى الله عليه و آله : لتنهينّ -  يا معشر قريش -  او ليبعثنّ الله عليكم رجلاً امتحن الله قلبه بالايمان. يَضربُ رقابكنَّ عَلَى الدِّين. قِيلَ: يَا رسولَ‏ الله! ابوبكر؟ قال: لا. فقيل: فَعُمَر؟ قال: لا، و لكنَّه خَاصف النعل الذى فى الحجرة :

سپس فرمودند : از آنچه خواستيد دست برداريد و گر نه كسى را به سوى شما گسيل مى ‏دارم كه خداوند قلب ایشان را با ايمان آزمايش كرده است و گردن شما را در راه دين خواهند زد.  

گفتند : يا رسول‏ اللَّه! او ابابكر است؟  

فرمودند : خیر ، گفتند: پس عمر است؟  

كسى از روى پل صراط نمى‏ گذرد مگر آنكه از امیرالمومنین عليه السلام گواهى عبور داشته باشد. <ref>بحار الانوار: ج ۳۹ ص ۲۳۴ ح ۱۵.</ref>  

<br />قال رسول‏ اللَّه ‏صلى الله عليه وآله : لَو اجتَمَعَ النّاس عَلى حبِّ عَلى بن اَبِى ‏طَالب‏ عليه السلام لَمَا خَلَقَ اللَّهُ عَزَوَجَلَّ النَّار:  

قال امیرالمؤمنین عليه السلام: اَنَا الصِّدِّيقُ الاَكبَر ، لَا يَقُولُها بَعدِى اِلَّا كَاذِبٌ: صدّيق اكبر من هستم. كسى پس از من چنين ادعايى نمى ‏كند مگر دروغگو.<ref>الغدير: ج ۲ ص ۳۱۴.</ref>

== املاء و سماع <ref>اسرار غدير: ص ۱۲۳.</ref>==

  در مورد «خطبه غدير» يكى از جهاتى كه لزوم مقابله را مؤكدتر مى‏ نمايد سماعى بودن حديث است؛ يعنى حديث به صورت املاء نبوده است كه راوى بتواند آن را با حوصله بنويسد، بلكه در هنگام سخنرانىِ حضرت آن را به خاطر سپرده و بعد نقل كرده است ، و طبعاً موارد زياده و نقيصه در چنين مواردى بيشتر مى ‏شود ، و از طريق مقابله است كه كلمه ها و جمله‏ هاى افتاده به جاى خود باز مى‏ گردد.

== حديث نگاران و غدير خم <ref>ترجمه الغدير (امينى -  واحدى) : ص۶۵ - ۷۱ .</ref>==

  بر هيچ خردمندى پوشيده نيست كه شرف و برترى هر چيزى بسته به فايده و نتيجه آن است. بنابراين، در ميان موضوعات تاريخى، نخستين امرى كه مهم‏ترين فوايد و نتايج را داراست، موضوعى است كه بر اساس آن دينى پايه‏ گذارى شده، يا كيش و آئينى استوار گشته باشد، و نيز زيربناى مذهبى بوده است كه امت ‏هايى بدان گرويده ‏اند و دولت ‏هايى به خاطر آن شكل گرفته ‏اند، و سرانجام نامى جادوان از آن بر جاى مانده است.

در فن حديث نيز اين موضوع را به همان روش كه در علم تاريخ بيان شد مى‏ توان از نظر گذراند، زيرا محدث در گستره پهناور علم حديث به هر بخشى كه نظر افكند، روايات صحيح و مسندى خواهد يافت كه اين مزيّت را براى مولا امیرالمؤمنین عليه السلام مسلم مى‏ دارد؛ با اين مراتب كه هر طبقه از راويان از طبقه قبل از خود اين حديث را دريافت مى‏ كند، تا سر انجام به طبقه صحابه مى‏ رسد. آنان كه خود در غدير حضور داشته و اين خبر را از منبع وحى شنيده ‏اند.

حال اگر محدث از ذكر چنين حديثى كه واجد اهميت و عظمتى خاص است اهمال يا غفلت نمايد، از ايفاى حق امت اسلامى سرباز زده و مسلمانان را از بخش عمده حقايق نابى كه پيامبر اسلام ‏صلى الله عليه و آله از گنجينه وسيع احسان خود بديشان عنايت فرموده محروم و بى‏ نصيب نموده و از راه يافتن به شاهراه روشن هدايت مصطفوى به كلى بازشان داشته است.

[[حاکم نیشابوری|حاکم]] (م ۴۰۵ ق) در المستدرك.

ابن ‏مغازلى شافعى (م ۴۸۳ ق) در المناقب.

ابن ‏منده اصفهانى (م ۵۱۲ ق) در تأليف خود به طرق متعدد.

خطيب خوارزمى (م ۵۶۸ ق) در المناقب و مقتل و الامام الحسين‏ عليه السلام.

متقی هندی (م ۹۷۵ ق) در [[کنز العمال (کتاب)|کنز العمال]].

باكثير مكى (م ۱۰۴۷ ق) در وسيلة المال فى مناقب الآل.

== حديث و زمينه كتابشناسى غدير <ref>چهارده قرن با غدير: ص ۱۴۷.</ref>==

غدير تنها به [[اميرالمؤمنين ‏عليه السلام]] اختصاص ندارد، بلكه روز پيامبر گرامى اسلام‏ صلى الله عليه وآله است، و به حق مى‏ شود آن را يوم اللَّه نيز دانست، چرا كه خواسته و اراده رسول ‏الله ‏صلى الله عليه وآله و اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در امتداد اراده خداوند متعال است. غدير روز موهبت‏ هاى الهى و زندگانى پر نعمت است:

'''غدير و زندگى پر نعمت'''

 

پيامبر صلى الله عليه وآله هم در خطبه غدير اين مفهوم را به شكل‏ هاى مختلف از جمله [[ثقلین(حدیث)|حدیث ثقلین]] و حدیث رايات در روز قيامت بيان فرمودند .

آنچه در اينجا قابل ذكر است اينكه سقيفه سدّ راه قرآن شد. ابوبكر و عمر از همان آغاز سقيفه ، بر ظاهر قرآن تأكيد كردند و از تفسير آن منع نمودند ؛ چرا كه نياز به مفسر آن اميرالمؤمنين ‏عليه السلام بود، و آنان از حضور حضرت ابا داشتند.  

حتى آنچه را از پيامبر صلى الله عليه وآله نقل شده بود منع مى ‏كردند. ابوبكر طى دستورى چنين گفت: لا تَرْوُوا الاحاديثَ عَنِ النَّبِىِّ وَ اشْتَغِلُوا بِالْقُرْآنِ: حديث از پيامبر نقل نكنيد و به قرآن مشغول باشيد.<ref>تذكرة الحفاظ: ج ۱ ص ۱۳ ۵.</ref>

عمر هرگاه كارگزاران خود را به شهرها مى ‏فرستاد به آنان دستور مى ‏داد براى مردم حديث نقل نكنند و آنان را از قرآن به امر ديگرى مشغول ننمايند! جالب‏ تر اينكه هرگاه اطلاع مى‏ يافت يكى از آنان از اين دستور تخلف ورزيده ، او را به مدينه احضار مى ‏كرد و تا آخر عمر او را نزد خود نگه مى‏ داشت و آنچه او از احاديث جمع كرده بود از دستش مى ‏گرفت و مى‏ سوزاند. <ref>الطبقات الكبرى (ابن سعد) : ج ۳ ص ۲۸۷.</ref>

بعد از آن هر روز او را بيرون مى‏ آورد و صد ضربه مى‏ زد. آخر الأمر آن مرد گفت : گويا شلاق تو تأثير خود را كرده است كه ديگر درباره قرآن سؤال نكنم!!

روز ديگر ابن‏ عباس را مى‏ بينيم كه به [[معاويه]] وارث [[سقيفه]] مى‏ گويد: آيا ما را از قرائت قرآن مانع مى‏ شوى ؟

معاويه گفت : نه.

گفت: از تأويل آن مانع مى ‏شوى ؟

ابن‏ عباس گفت: كدام بر ما واجب‏ تر است : قرائت قرآن يا عمل به آن؟  

ابن‏ عباس گفت: قرآن بر اهل ‏بيتى كه با آنان نسبت دارم نازل شده، و با اين حال معناى آن را از آل ابى‏ سفيان يا آل ابى‏ معيط يا يهود و نصارى و مجوس بپرسم؟! معاويه گفت: ما را با اين كفار يكسان قرار دادى و از آنان حساب كردى!

معاويه گفت: پس قرآن را بخوانيد و آن را تأويل هم بنماييد ولى آنچه از تفسير قرآن كه خداوند درباره شما نازل كرده و پيامبر صلى الله عليه وآله درباره شما فرموده نقل نكنيد، و هر چه غير آن است نقل كنيد!  

سپس ابن ‏عباس را تهديد كرد و گفت : اگر هم خواستى از آن معانى قرآن نقل كنى پنهانى باشد و به صورت علنى كسى از تو چنين چيزى را نشنود!! <ref>كتاب سليم: ص ۳۱۵ حديث ۲۶.</ref>

[[رده:منع تدوین حدیث]]

[[رده:حدیث نگاران غدیر]]

[[رده:ائمۀ اثنی عشر علیهم السلام]]