۷۳۸
ویرایش
(←پانویس) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
از جمله آياتى كه در سفر [[حجةالوداع]] و پس از اتمام مراسم حج و در مورد اصحاب صحيفه بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شده اين آيه است: | از جمله آياتى كه در سفر [[حجةالوداع]] و پس از اتمام مراسم حج و در مورد اصحاب صحيفه بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شده اين آيه است: | ||
{{قرآن|يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِكُمْ لا يَأْلُونَكُمْ خَبالاً وَدُّوا ما عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أَفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفِى صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآياتِ إِنْ كُنْتُمْ تَعْقِلُونَ}}: | |||
«اى كسانى كه ايمان آورده ايد صاحب سرّ خود قرار ندهيد كسانى را كه از شما نيستند و از هيچ فسادى در كار شما كوتاهى نمى كنند و دوست دارند آنچه شما را به سختى مى اندازد. | «اى كسانى كه ايمان آورده ايد صاحب سرّ خود قرار ندهيد كسانى را كه از شما نيستند و از هيچ فسادى در كار شما كوتاهى نمى كنند و دوست دارند آنچه شما را به سختى مى اندازد. | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
آيه ۱۱۸ سوره آل عمران براى اعلام اين مطلب چنين نازل شد: | آيه ۱۱۸ سوره آل عمران براى اعلام اين مطلب چنين نازل شد: | ||
{{قرآن|يا اَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لاتَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِكُمْ لا يَأْلُونَكُمْ خَبالاً وَدُوّا ما عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ اَفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفى صُدُورُهُمْ اَكْبَرُ...}}: | |||
«اى كسانى كه ايمان آورده ايد كسانى را كه از شما نيستند صاحب سِرِّ خود انتخاب نكنيد كه آنان در مقابله با شما از هيچ اقدامى كوتاهى نمى كنند. آنان دوست دارند آنچه كه شما را در رنج و سختى قرار دهد. دشمنى از دهانشان آشكار شده و آنچه سينه هاى آنان مخفى مى كند بالاتر است ...».<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۱۱۶ و ج ۳۱ ص ۶۳۶ . مناقب ابن شهرآشوب: ج ۳ ص ۱۴.</ref> | «اى كسانى كه ايمان آورده ايد كسانى را كه از شما نيستند صاحب سِرِّ خود انتخاب نكنيد كه آنان در مقابله با شما از هيچ اقدامى كوتاهى نمى كنند. آنان دوست دارند آنچه كه شما را در رنج و سختى قرار دهد. دشمنى از دهانشان آشكار شده و آنچه سينه هاى آنان مخفى مى كند بالاتر است ...».<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۱۱۶ و ج ۳۱ ص ۶۳۶ . مناقب ابن شهرآشوب: ج ۳ ص ۱۴.</ref> | ||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
به بيان ديگر: توصيف هاى خداوند درباره حذر از اصحاب صحيفه روشنگرانه است. مؤمنين با شنيدن آنچه خداوند از اوصاف سراسر نفاق آنان خاطر نشان مى كند، آنها را در ياد خود حفظ مى كنند و طبق آن نشانه ها آنان را شناسايى مى كنند تا در گردابشان نيفتند. | به بيان ديگر: توصيف هاى خداوند درباره حذر از اصحاب صحيفه روشنگرانه است. مؤمنين با شنيدن آنچه خداوند از اوصاف سراسر نفاق آنان خاطر نشان مى كند، آنها را در ياد خود حفظ مى كنند و طبق آن نشانه ها آنان را شناسايى مى كنند تا در گردابشان نيفتند. | ||
در شأن نزول آيه فوق امام باقرعليه السلام به همين نكته اشاره فرموده است، آنجا كه درباره | در شأن نزول آيه فوق امام باقرعليه السلام به همين نكته اشاره فرموده است، آنجا كه درباره {{قرآن|يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً ...}}: | ||
«اى كسانى كه ايمان آورده ايد صاحب سرّ خود قرار ندهيد كسانى را كه از شما نيستند ...» فرمود: آنان اصحاب صحيفه هستند، و خدا مؤمنين را از مقاصد سوئى كه در قلوبشان بود آگاه ساخت.<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۱۱۶ و ج ۳۱ ص ۶۳۶ ح ۱۴۵. مناقب ابن شهرآشوب: ج ۳ ص ۱۴.</ref> | «اى كسانى كه ايمان آورده ايد صاحب سرّ خود قرار ندهيد كسانى را كه از شما نيستند ...» فرمود: آنان اصحاب صحيفه هستند، و خدا مؤمنين را از مقاصد سوئى كه در قلوبشان بود آگاه ساخت.<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۱۱۶ و ج ۳۱ ص ۶۳۶ ح ۱۴۵. مناقب ابن شهرآشوب: ج ۳ ص ۱۴.</ref> | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
بد نيست چند عبارت تاريخى درباره اخلاق تند و غليظ عمر را از همين جا به خاطر بسپاريم: | بد نيست چند عبارت تاريخى درباره اخلاق تند و غليظ عمر را از همين جا به خاطر بسپاريم: | ||
كانَ عُمَرُ سَريعَ الْغَضَبِ: عمر فوراً غضب كننده بود.<ref>بحار الانوار: ج ۳۰ ص ۲۷۰.</ref> | {{متن عربی |كانَ عُمَرُ سَريعَ الْغَضَبِ}}: عمر فوراً غضب كننده بود.<ref>بحار الانوار: ج ۳۰ ص ۲۷۰.</ref> | ||
كانَ عُمَرُ افظُّهُما وَ اغْلَظُهُما وَ اجْفاهُما: عمر تند خو تر و خشن تر و بى پروا تر آن دو نفر بود.<ref>كتاب سليم: ص ۱۴۹.</ref> | {{متن عربی |كانَ عُمَرُ افظُّهُما وَ اغْلَظُهُما وَ اجْفاهُما}}: عمر تند خو تر و خشن تر و بى پروا تر آن دو نفر بود.<ref>كتاب سليم: ص ۱۴۹.</ref> | ||
مَذْهَبُهُ الْخُشُونَةُ وَ الْوَعيدُ وَ اتْيانُ الامْرِ مِنْ اصْعَبِ جَهاتِهِ: روش عمر خشونت و تهديد و وارد شدن در هر كارى از سخت ترين صورت آن بود.<ref>شرح نهج البلاغة (ابن ابى الحديد) : ج ۱ ص ۲۲۰.</ref> | {{متن عربی |مَذْهَبُهُ الْخُشُونَةُ وَ الْوَعيدُ وَ اتْيانُ الامْرِ مِنْ اصْعَبِ جَهاتِهِ}}: روش عمر خشونت و تهديد و وارد شدن در هر كارى از سخت ترين صورت آن بود.<ref>شرح نهج البلاغة (ابن ابى الحديد) : ج ۱ ص ۲۲۰.</ref> | ||
به ابوبكر گفتند: اتَسْتَخْلِفُ عَلَيْنا فَظّاً غَليظاً: آيا شخص تند خو و خشنى را خليفه بعد از خود قرار مى دهى؟<ref>الايضاح (ابن شاذان) : ص ۱۴۷.</ref> | به ابوبكر گفتند:{{متن عربی | اتَسْتَخْلِفُ عَلَيْنا فَظّاً غَليظاً}}: آيا شخص تند خو و خشنى را خليفه بعد از خود قرار مى دهى؟<ref>الايضاح (ابن شاذان) : ص ۱۴۷.</ref> | ||
==== پنجم: عداوت علنى اصحاب صحيفه ==== | ==== پنجم: عداوت علنى اصحاب صحيفه ==== | ||
اصحاب صحيفه با آن همه كه در صدد كتمان اقدامات خود بودند، ولى چنان با پيامبر صلى الله عليه و آله دشمن بودند كه اين كينه توزى بىاختيار از سخنان و حركاتشان ظاهر مى شد، و خداوند با اشاره به اين نكته مى فرمايد: | اصحاب صحيفه با آن همه كه در صدد كتمان اقدامات خود بودند، ولى چنان با پيامبر صلى الله عليه و آله دشمن بودند كه اين كينه توزى بىاختيار از سخنان و حركاتشان ظاهر مى شد، و خداوند با اشاره به اين نكته مى فرمايد: {{قرآن|قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أَفْواهِهِمْ}}: «دشمنى و كينه از دهان آنان ظاهر شده است». مراجعه به نمونه هايى كه قبلاً ذكر شد <ref>مراجعه شود به كتاب: غدير در قرآن: ج ۱ ص ۲۳۶ - ۲۱۹.</ref> به خوبى نشان مى دهد كه هر كس در آن موقعيت چنان سخنانى را به ميان آورَد هرگز نمى تواند در صدد مقاصد خيرخواهانه و دلسوزانه اى باشد و يقيناً از روى بغض و عداوت مى گويد. | ||
==== ششم: كينه هاى پنهانى اصحاب صحيفه ==== | ==== ششم: كينه هاى پنهانى اصحاب صحيفه ==== | ||
براى آنكه برائت و بيزارى خود را از اصحاب صحيفه در حد واقعى ابراز كنيم بايد بدانيم كه آنچه از آنان در دشمنى با اهل بيت عليهم السلام و اسلام ظاهر شده قطره اى از درياست، و آنچه در دل داشتند بسيار بالاتر از آن بود؛ چنانكه خداوند مى فرمايد: | براى آنكه برائت و بيزارى خود را از اصحاب صحيفه در حد واقعى ابراز كنيم بايد بدانيم كه آنچه از آنان در دشمنى با اهل بيت عليهم السلام و اسلام ظاهر شده قطره اى از درياست، و آنچه در دل داشتند بسيار بالاتر از آن بود؛ چنانكه خداوند مى فرمايد: {{قرآن|وَ ما تُخْفِى صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ}}: «آنچه سينه هاى آنان در خود مخفى كرده بزرگ تر و مهم تر است». | ||
اين گونه است كه در نامه عمر به معاويه - كه از پشت پرده با هم سخن گفته اندنمونه هايى از كينه را مى بينيم، كه اگر خود او تصريح نكرده بود از ظاهر عمل نمى شد به عمق آن جنايت پى برد. ذيلاً فرازهاى انتخاب شده اى از آن نامه مفصل را مى آوريم <ref>بحار الانوار: ج ۳۰ ص ۲۸۷ - ۳۰۰.</ref>: | اين گونه است كه در نامه عمر به معاويه - كه از پشت پرده با هم سخن گفته اندنمونه هايى از كينه را مى بينيم، كه اگر خود او تصريح نكرده بود از ظاهر عمل نمى شد به عمق آن جنايت پى برد. ذيلاً فرازهاى انتخاب شده اى از آن نامه مفصل را مى آوريم <ref>بحار الانوار: ج ۳۰ ص ۲۸۷ - ۳۰۰.</ref>: |
ویرایش