پرش به محتوا

آیات ۵۰ تا ۵۲ نمل و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۳: خط ۲۳:
بستر نزول آیات 50 تا 52 سوره نمل از سوی برخی محققان چنین ترسیم شده است: يكى از اقدامات [[منافقین|منافقين]] در سال آخر عمر پيامبر صلى الله عليه و آله ماجراى نگارش [[صحیفه ملعونه اول|صحیفه ملعونه]] است. پس از [[حجةالوداع]] و پيش از غدير، [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]]، [[عمر بن خطاب|عمر]]، [[معاذ بن جبل]]، [[سالم مولی ابی ‏حذیفه|سالم مولی ابی‌‏حذیفه]] و [[ابوعبیده جرّاح|ابوعبیده جراح]] صحيفه‏‌اى نوشتند كه نگذارند خلافت به [[معصومین علیهم السلام|اهل‏ بیت‏ علیهم السلام]] برسد. صحیفه‌ای که اقدامی علیه دین الهی و رستگاری بشر بود. خداوند با نزول ۹ آيه پى‌درپى جوانب مختلف اين توطئه را مورد نكوهش قرار داد و آن را در متن قرآن ثبت كرد.
بستر نزول آیات 50 تا 52 سوره نمل از سوی برخی محققان چنین ترسیم شده است: يكى از اقدامات [[منافقین|منافقين]] در سال آخر عمر پيامبر صلى الله عليه و آله ماجراى نگارش [[صحیفه ملعونه اول|صحیفه ملعونه]] است. پس از [[حجةالوداع]] و پيش از غدير، [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]]، [[عمر بن خطاب|عمر]]، [[معاذ بن جبل]]، [[سالم مولی ابی ‏حذیفه|سالم مولی ابی‌‏حذیفه]] و [[ابوعبیده جرّاح|ابوعبیده جراح]] صحيفه‏‌اى نوشتند كه نگذارند خلافت به [[معصومین علیهم السلام|اهل‏ بیت‏ علیهم السلام]] برسد. صحیفه‌ای که اقدامی علیه دین الهی و رستگاری بشر بود. خداوند با نزول ۹ آيه پى‌درپى جوانب مختلف اين توطئه را مورد نكوهش قرار داد و آن را در متن قرآن ثبت كرد.


از میان این آیات، آیات 50 تا 52 سوره نمل درباره وجهی از اين ماجرا نازل شد كه ديگر خداوند اعلام داشت كه در برابر مكر و حيله اصحاب صحیفه دستگاه الهى هم برنامه دارد و بايد عاقبت را ديد و نتايج را بر شمرد. صحيفه ملعونه جلوه‏‌هاى ضد الهى بسيارى در درون داشت. يک جهت آن مكر با خدا و حيله عليه دين خدا بود. خداوند در قرآن مواردى از مكر مردم در برابر خود را ياد مى‏‌كند و اعلام مى ‏دارد كه خدا هم در برابر حيله آنان مكر مى‏‌كند. آنگاه مردم را به مقايسه دو مكر دعوت مى‏‌نمايد.<ref>غدير در قرآن، ج۱، ص۲۵۴.</ref>  
از میان این آیات، آیات 50 تا 52 سوره نمل درباره وجهی از اين ماجرا نازل شد كه ديگر خداوند اعلام داشت كه در برابر مكر و حيله اصحاب صحیفه دستگاه الهى هم برنامه دارد و بايد عاقبت را ديد و نتايج را بر شمرد. صحيفه ملعونه جلوه‏‌هاى ضد الهى بسيارى در درون داشت. يک جهت آن مكر با خدا و حيله عليه دين خدا بود. خداوند در قرآن مواردى از مكر مردم در برابر خود را ياد مى‏‌كند و اعلام مى ‏دارد كه خدا هم در برابر حيله آنان مكر مى‏‌كند. آنگاه مردم را به مقايسه دو مكر دعوت مى‏‌نمايد.<ref>غدير در قرآن، ج۱، ص۲۵۴.</ref>


=== روایاتی درباره موقعیت تاریخی نزول آیات ===
در برخی منابع متن روایاتی كه نزول آيات 50 تا 52 سوره نمل را مربوط به جریان [[صحیفه ملعونه اول|صحيفه ملعونه]] دانسته چنين است:


متن روايتى كه نزول آيات فوق را در مسئله صحيفه ملعونه دانسته چنين است:
* {{متن عربی|لَمّا تَعاقَدُوا عَلَيْها نَزَلَتْ: «وَ مَكَرُوا مَكْراً وَ مَكَرْنا مَكْراً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ...|ترجمه=هنگامى كه بر صحيفه ملعونه پيمان بستند اين آيه نازل شد...}}.<ref>بحارالانوار، ج۲۸، ص۱۲۲؛ بحارالانوار، ج۳۱، ص۶۳۴؛ الصراط المستقيم، ج۳؛ ص۱۵۳.</ref>
 
لَمّا تَعاقَدُوا عَلَيْها نَزَلَتْ: «وَ مَكَرُوا مَكْراً وَ مَكَرْنا مَكْراً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ ...»:
 
هنگامى كه بر صحيفه ملعونه پيمان بستند اين آيه نازل شد:
 
«آنان مكرى به كار بستند و ما هم مكرى نموديم در حالى كه آنان متوجه نبودند. بنگر عاقبت مكر آنان چه شد كه ما آنان و قومشان را همگى نابود كرديم».<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۱۲۲ و ج ۳۱ ص ۶۳۴ . الصراط المستقيم: ج ۳ ص ۱۵۳.</ref>


حديث ديگرى كه نزول آيات فوق را در مسئله صحيفه ملعونه با تفصيل بيشترى بيان فرموده از ابوذر است كه چنين مى‏ گويد:
حديث ديگرى كه نزول آيات فوق را در مسئله صحيفه ملعونه با تفصيل بيشترى بيان فرموده از ابوذر است كه چنين مى‏ گويد:
۱٬۹۲۲

ویرایش