شرح خطبه غدير: تفاوت میان نسخه‌ها

سپس سخن از قيام آن قائم آل‏ محمدعليهم السلام به ميان آورد و در اين باره ابعاد مختلف اين قيام را ذكر كرد، كه عبارت بود از غلبه او بر تمامى اديان، فتح و پيروزى او بر همه قدرتمندان جهان، انتقام او از همه ظالمين، طلب خون‏ هاى به ناحق ريخته اولياى خدا به دست او، و در يك كلمه او را غالب بر همه خواند به گونه ‏اى كه هيچ كس را قدرت اقدام در برابر او نيست.

سپس به اين جهت اشاره كردند كه او يارى دهنده دين الهى و شكننده جلوه‏ هاى شرك و بالا برنده آيات خداست.

در يك جهت گيرى جامع آن حضرت را به عنوان كسى كه كارها به او سپرده شده و ولى و صاحب اختيار از طرف خدا در زمين و حكم كننده بين خلق و امين پروردگار معرفى كرد.

ابتدا نوع بيعت را تعيين كرد كه اول با من به عنوان [[بیعت]] با على ‏عليه السلام و اقرار به مقامش دست خواهيد داد و سپس با خود او بيعت خواهيد كرد.

بدانيد كه من بعد از پايان خطابه‏ ام شما را به دست دادن با من به عنوان بيعت با او و اقرار به او، و بعد از من به دست دادن با خود او فرا مى ‏خوانم.

در اينجا پيامبرصلى الله عليه وآله تأكيد خاصى داشت كه امامتِ فرزندان معصوم على ‏عليه السلام در متن قرآن است و آيه ۲۸ سوره زخرف: «وَ جَعَلَها كَلِمَةً باقِيَةً فى عَقِبِهِ» را شاهد آن قرار داده فرمود: «آنجا كه خدا مى‏ فرمايد: امامت را مطلبى باقى در نسل او قرار داديم» ، و سپس به حديث [[ثقلین(حدیث)|ثقلین]] اشاره كرد كه «لَنْ تَضِلُّوا ما اِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِما» .

بدانيد كه حلال و حرام بيش از آن است كه من همه آنها را بشمارم و معرفى كنم و بتوانم در يك مجلس به همه حلال‏ها دستور دهم و از همه حرام‏ها نهى كنم. پس مأمورم كه از شما بيعت بگيرم و با شما دست بدهم بر اينكه قبول كنيد آنچه از طرف خداوند عز و جل درباره اميرالمؤمنين على و جانشينان بعد از او آورده‏ام كه آنان از نسل من و اويند، و آن موضوع امامتى است كه فقط در آنها بپا خواهد بود، و آخر ايشان مهدى است تا روزى كه خداى مدبِّرِ قضا و قدر را ملاقات كند.

من سخن خود را تكرار مى‏ كنم: نماز را بپا داريد و زكات را بپردازيد و به كار نيك امر كنيد و از منكرات نهى نماييد.

سكوت همچنان بر مجلس حكم فرما بود و پيامبرصلى الله عليه وآله وارد آخرين بخش سخنرانى خود شده بود. آنچه مخاطبين در اين بخش شنيدند اقدام بى ‏سابقه‏ اى بود كه هرگز فكرش را نكرده بودند. پيامبرصلى الله عليه وآله بيعت را به صورت جدى‏ ترى مطرح كرده در يك اقدام بديع از فراز منبر غدير با صد و بيست هزار نفر [[بیعت]] كرد و از همه اقرار گرفت:

آن عبارات از يك سو شامل شنيدن و اطاعت و رضايت و تسليم درباره امر ولايت بود. از سوى ديگر بيعت زبانى حاكى از بيعت با قلب و جان و دست قرار داده شد. در نگاهى ديگر شامل پايدارى بر سر اين بيعت بود كه به دور از هرگونه تبديل و شك و انكار و [[پیمان شكنی]] استمرار مى ‏يافت. در جهتى ديگر براى كسانى كه احتمالاً بيعت با دست برايشان ميسر نمى ‏شد اين اقرار بيعت با دست حساب مى ‏شد. در آخرين نگاه تعهد بر ابلاغ پيام غدير به نسل‏ هاى حاضر و آينده بود، و در نهايت آن حضرت خدا را شاهد بر اين وعده خود قرار داد.

مسک الختام اين خطابه بلند، جامع الجوامع فضايل على بن ابى‏ طالب ‏عليه السلام بود كه پيامبرصلى الله عليه وآله در يک جمله پر معنى بالاترين فضيلت را براى شخص دوم عالم وجود با ارتباط آن به قرآن بيان كرد. از يك سو نزول فضايل على ‏عليه السلام در قرآن را به ميان آورد، و از سوى ديگر درياى مناقب آن حضرت را فراتر از آن دانست كه در يك مجلس قابل ذكر باشد. سپس با توجه به گستردگى فضايل على‏ عليه السلام، دستور پذيرفتن آنها را از اصحاب معرفت به ما داد.

آخرين جمله سخنرانى پيامبرصلى الله عليه وآله دعا براى ايمان آورندگان به محتواى غدير و [[نفرین]] بر منكران و كافران به اين امر الهى بود، كه فرمود:

اى مردم، فضايل على بن ابى‏طالب نزد خداوند كه در قرآن آن را نازل كرده بيش از آن است كه همه را در يک مجلس بشمارم. پس هر كس درباره آنها به شما خبر داد و معرفت آن را داشت او را تصديق كنيد.