عمار بن یاسر عنسی (ابوالیقظان): تفاوت میان نسخه‌ها

عمار بن یاسر عنسی (ابوالیقظان) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۴

۱۵۳ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۲۲

بدون خلاصۀ ویرایش

Modir

دیوان‌سالاران، developer، مدیران رابط کاربری، مدیران

۲۱٬۹۷۲

ویرایش

@@ خط ۱۳۴: / خط ۱۳۴: @@
 [[ابواليقظان عمار بن ياسر بن عامر بن مالك عنسى]]، از [[مذحجيان]] يكى از خاندان‏ هاى مشهور [[قحطانى]] يمنى است، و تولد او به۵۷  سال پيش از هجرت بر مى گردد.<ref>الاعلام (زركلى): ج ۵ ص ۳۶</ref>.  از آنجا كه ياسر پدر عمار پس از آمدن به مكه [[حليف ابوحذيفة بن مغيره مخزومى]] گرديد، گاهى عمار را به [[بنى‏ مخزوم]] نسبت مى‏ دهند. عمار و پدر و مادرش و برادرش عبداللَّه در شمار سابقان در اسلام هستند، و مادرش سميه نخستين شهيد زن در اسلام است كه در مكه به دست ابوجهل به شهادت رسيد. <ref>شرح الاخبار فى فضائل الائمه الاطهارعليهم السلام: ج 2 ص 19 18. الاستيعاب فى معرفة الاصحاب: ج 3 ص 1001. الدرجات الرفيعة فى طبقات الشيعة: ص 256 255.</ref>عمار از اولين مهاجران<ref>التاريخ الكبير(بخارى) : ج ۴ ص ۲۶۴ ۲۶۳.</ref> بوده و به دو قبله نماز خوانده است. به دو قبله نماز گزاردن از افتخارات مسلمين صدر اسلام بوده است. منظور اين است كه از روزهاى اول اسلام آورده‏ اند و با پيامبرصلى الله عليه وآله در سخت‏ ترين شرايط دين اسلام را همراهى كردند. در حالى كه مى ‏بينيم در روزهاى مظلوميت پيامبرصلى الله عليه وآله، عده زيادى همراهى نكردند و پس از هجرت و اوج قدرت اسلام بازور شمشير به اسلام گرويدند و بعد از تغيير قبله مسلمان شدند.او در بدر و ساير غزوات حضور داشت <ref>الدرجات الرفيعة فى طبقات الشيعة: ص 256.</ref> و در بيعت رضوان نخستين كسى بود كه پيامبرصلى الله عليه وآله بيعت كرد. <ref>شرح الاخبار فى فضائل الائمه الاطهارعليهم السلام: ج 1 ص 411.</ref> در منابع فرق مختلف اسلامى، اخبار فراوانى در فضائل عمار وارد شده است.<ref>التاريخ الكبير )بخارى( : ج 4 ص ص 94. المعيار و الموازنة فى فضائل الامام اميرالمؤمنين على بن ابى‏طالب‏عليه السلام: ص 62  61 . الجامع الصحييح )ترمذى( : ج 5 ص322. السيرة النبوية )ابن‏هشام( : ج 3 ص 248. فضائل الصحابة )احمد بن حنبل( : ج 3 ص 248. الغارات: ج 1 ص 178 177. رجال الكشّى: ج 1 ص 281. </ref>  از جمله در امان بودن او از شر شيطان و مشتاق بودن عمار براى ورود به بهشت و... .
+از آنجا كه عمار صحابى با سابقه در اسلام است، قريب به تمام روايات او از پيامبرصلى الله عليه وآله است. هر چند از امام على ‏عليه السلام و حذيفة بن يمان نيز روايت كرده است.
+راويان متعددى از عمار حديث شنيده‏ اند، كه از ميان آنان مى‏توان به فرزندش محمد بن عمار او به همراه پدرش عمار در جنگ‏ هاى جمل و صفين در ركاب اميرالمؤمنين ‏عليه السلام حضور داشت و از اصحاب حضرت رسول ‏صلى الله عليه وآله نيز به شمار مى‏ رود. پيامبرصلى الله عليه وآله بيمارى«[[برص]]»او را شفا داد.<ref>شرح الاخبار )مغربى( : ج ۲ ص ۱۸. الامالى )طوسى( : ص ۵۰ . مسند ابوداوود: ص ۸۹ . مناقب الامام اميرالمؤمنين على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام )كوفى( : ج ۱ ص ۴۲۸. علل الشرايع: ج ۱ ص ۸ .، ابن عباس، جابر بن عبداللَّه انصارى، ابوالطفيل عامر بن واثله، محمد فرزند اميرالمؤمنين‏ عليه السلام معروف به محمد حنفيه، سعيد بن مسيب و عبداللَّه بن جعفر بن ابى‏طالب اشاره كرد. اميرالمؤمنين على عليه السلام نيز گاهى از عمار روايت مى‏ كردند. براى تفصيل بيشتر مراجعه شود به: رجال الطوسى: ص ۷۰ ۴۳. تهذيب الكمال: ج ۲۱ ص ۲۱۷ ۲۱۶. </ref>اين صحابى نامدار مورد اعتماد و احترام فريقين است. عموم رجاليان شيعه براى نمونه مراجعه شود به: <ref>طرائف المقال فى معرفة طبقات الرجال: ج ۲ ص ۱۴۴. معجم رجال الحديث: ج ۱۳ ص ۲۸۹  - ۲۸۲.  و سنى براى نمونه مراجعه شود به: تهذيب الكمال: ج ۲۱ ص ۲۲۷  - ۲۱۵. تهذيب التهذيب: ج ۷ ص ۳۵۹  - ۳۵۷.  از او با احترام فراوان ياد كرده و فضائل و مناقب بسيارى از وى متذكر شده‏اند. مؤلفان صحاح ستّه اهل‏ تسنن نيز همگى از او روايت آورده‏اند. الكاشف فى معرفة من له الرواية فى كتب السنة: ج ۲ ص ۵۲ . </ref>پس طبيعى است كه روايات عمار ازقدیم مورد توجه همه و حتى موضوع تأليف مستقل قرار گيرد. چنانكه [[ابويوسف يعقوب بن شيبه سدوسى بصرى]] بغدادى (ت ۱۸۰ -  م ۲۶۲ ق) از كبار محدثان اهل‏ تسنن كتابى به نام مسند [[عمار بن ياسر]] نوشت.<ref>رجال النجاشى: ص ۴۵۱. سير اعلام النبلاء: ج ۱۲ ص ۴۷۹  - ۴۷۶. </ref>'''الف. حديث غدير به روايت عمار'''
-از آنجا كه عمار صحابى با سابقه در اسلام است، قريب به تمام روايات او از پيامبرصلى الله عليه وآله است. هر چند از امام على‏عليه السلام و حذيفة بن يمان نيز روايت كرده است.
+جمال ‏الدين ابوالحجاج يوسف مزى (م ۷۴۲ق) به نقل از كتاب«[[الموالاة]]»ابن‏عقده، از عمار بن ياسر چنين روايت كرده است: شنيدم پيامبرصلى الله عليه وآله در روز غدير خم فرمود: من كنت مولاه فعلى مولاه. اللهم وال من والاه و عاد من عاداه.<ref>تهذيب الكمال: ج ۲۳ ص ۲۸۴.</ref>
-راويان متعددى از عمار حديث شنيده‏اند، كه از ميان آنان مى‏توان به فرزندش محمد بن عمار××× 1 او به همراه پدرش عمار در جنگ‏هاى جمل و صفين در ركاب اميرالمؤمنين‏عليه السلام حضور داشت و از اصحاب حضرت رسول‏صلى الله عليه وآله نيز به شمار مى‏رود. پيامبرصلى الله عليه وآله بيمارى »برص« او را شفا داد. شرح الاخبار )مغربى( : ج 2 ص 18. الامالى )طوسى( : ص 50 . مسند ابوداوود: ص 89 . مناقب الامام اميرالمؤمنين على بن ابى‏طالب‏عليه السلام )كوفى( : ج 1 ص 428. علل الشرايع: ج 1 ص 8 . ×××، ابن‏عباس، جابر بن عبداللَّه انصارى، ابوالطفيل عامر بن واثله، محمد فرزند اميرالمؤمنين‏عليه السلام معروف به محمد حنفيه، سعيد بن مسيب و عبداللَّه بن جعفر بن ابى‏طالب اشاره كرد. اميرالمؤمنين على‏عليه السلام نيز گاهى از عمار روايت مى‏كردند.××× 2 براى تفصيل بيشتر مراجعه شود به: رجال الطوسى: ص 70 43. تهذيب الكمال: ج 21 ص 217 216. ×××
+'''ب. بصيرت عمار در ترويج فرهنگ غدير'''
+در دورانى كه بسيارى از صحابه پيامبر اعظم‏ صلى الله عليه وآله از نقل [[خصائص]] و فضائل اهل‏بيت‏ عليهم السلام پرهيز مى‏ كردند، عمار از مبلغان و مروجان [[فضائل]] اهل‏بيت‏ عليهم السلام به خصوص اميرالمؤمنين على‏عليه السلام بوده، و اين موضوع بخش عمده ‏اى از روايات او را به خود اختصاص داده است.عمار براى آگاهى مردم، رواياتى كه خود از پيامبرصلى الله عليه وآله درباره امام على‏ عليه السلام شنيده بود را بيان مى‏ كرد. مانند پيشگويى پيامبرصلى الله عليه وآله در باب جنگيدن امام على‏ عليه السلام ب[[ا ناكثين و قاسطين و مارقين]] <ref>مناقب الامام اميرالمؤمنين على بن ابى ‏طالب ‏عليه السلام )كوفى( : ج ۲ ص ۵۵۲ . </ref>، و يا اين خبر غيبى پيامبرصلى الله عليه وآله كه در [[غزوه]] ذات العشيره على ‏عليه السلام را با كنيه ابوتراب لقب داد و به آن حضرت خبر داد كه همانا شقى ‏ترين مردم دو نفرند: يكى آنكه ناقه صالح را پى كرد، و ديگرى آنكه على‏ عليه السلام را به شهادت مى‏ رساند. <ref>خصائص اميرالمؤمنين على بن ابى‏ طالب ‏عليه السلام )نسائى( : ص ۱۳۰ ۱۲۹.</ref><ref>در منابع شيعى مناقب الامام اميرالمؤمنين على بن ابى‏طالب‏عليه السلام )كوفى( : ج ۲ ص ۲۸. شرح الاخبار )مغربى( : ج ۱ ص ۲۳۲ ۲۲۱ ۱۵۱. ××× و سنى××× ۴ مسند ابويعلى الموصلى: ج ۳ ص ۱۷۹ ۱۷۸. مناقب اهل‏البيت‏عليهم السلام )ابن‏مغازلى( : ص ۳۰۱  - ۲۹۹. تاريخ مدينة دمشق: ج ۴۲ ص ۲۸۲ ۲۸۱ ۲۴۰ ۲۳۹. ××× رواياتى از عمار در باب لزوم پذيرش ولايت على‏عليه السلام وارد شده است. در برخى از اين روايات به اينكه حضرت على‏عليه السلام وارث و خليفه بعد از پيامبرصلى الله عليه وآله است تصريح شده، و حتى بر دوازده امام‏عليهم السلام نص شده است.××× ۵ كفاية الاثر )خزّاز قمى( : ص ۱۲۶  - ۱۲۰. ×××</ref>علاوه بر اين، لازم است به كاربرد لفظ «شيعه» در رواياتى از عمار اشاره شود.<ref>شرح الاخبار )مغربى( : ج ۳، ص ۴۶۹  - ۴۶۸؛ نوادر المعجزات: ص ۹۸  - ۹۶.</ref>  در يكى از اين روايات، پيامبرصلى الله عليه وآله به صراحت شيعيان اهل‏بيت‏عليهم السلام را نجات يافتگان و مخالفانشان را هلاك شدگان معرفى مى ‏كنند. <ref>الكافى: ج ۸ ص ۳۳۳.</ref>
-اين صحابى نامدار مورد اعتماد و احترام فريقين است. عموم رجاليان شيعه××× 3 براى نمونه مراجعه شود به: طرائف المقال فى معرفة طبقات الرجال: ج 2 ص 144. معجم رجال الحديث: ج 13 ص 289  - 282. ××× و سنى××× 4 براى نمونه مراجعه شود به: تهذيب الكمال: ج 21 ص 227  - 215. تهذيب التهذيب: ج 7 ص 359  - 357. ××× از او با احترام فراوان ياد كرده و فضائل و مناقب بسيارى از وى متذكر شده‏اند. مؤلفان صحاح ستّه اهل‏تسنن نيز همگى از او روايت آورده‏اند.××× 5 الكاشف فى معرفة من له الرواية فى كتب السنة: ج 2 ص 52 . ×××
+در اينجا بسيار بجا است كه به برخى از روايات و احاديث نقل شده از عمّار بن ياسر در باب فضائل و مناقب اهل‏بيت عصمت ‏عليهم السلام نيز به شكل فهرست وار اشاره‏ اى داشته باشيم:تفسير آيه ۵۴ سوره مائده به امام على ‏عليه السلام و يارانش در جنگ با ناكثين، قاسطين و مارقين <ref>مجمع البيان فى تفسير القرآن: ج 3 ص 358 357. فقه القرآن )راوندى( : ج 1 ص 370. ××× نزول آيه ولايت××× 2 مائده /  55 . ××× در شأن اميرالمؤمنين على‏عليه السلام.××× 3 تفسير العياشى: ج 1 ص 327. مناقب على بن ابى‏طالب و ما نزل من القرآن فى على‏عليه السلام: ص 235. خصائص الوحى المبين: ص 76. ×××
-پس طبيعى است كه روايات عمار از قذيم مورد توجه همه و حتى موضوع تأليف مستقل قرار گيرد. چنانكه ابويوسف يعقوب بن شيبه سدوسى بصرى بغدادى )ت 180 -  م 262 ق( از كبار محدثان اهل‏تسنن كتابى به نام مسند عمار بن ياسر نوشت.××× 6 رجال النجاشى: ص 451. سير اعلام النبلاء: ج 12 ص 479  - 476. ×××
-الف. حديث غدير به روايت عمار
-جمال‏الدين ابوالحجاج يوسف مزى )م 742 ق( به نقل از كتاب »الموالاة« ابن‏عقده، از عمار بن ياسر چنين روايت كرده است: شنيدم پيامبرصلى الله عليه وآله در روز غدير خم فرمود: من كنت مولاه فعلى مولاه. اللهم وال من والاه و عاد من عاداه.××× 7 تهذيب الكمال: ج 23 ص 284. ×××
-ب. بصيرت عمار در ترويج فرهنگ غدير
-در دورانى كه بسيارى از صحابه پيامبر اعظم‏صلى الله عليه وآله از نقل خصائص و فضائل اهل‏بيت‏عليهم السلام پرهيز مى‏كردند، عمار از مبلغان و مروجان فضائل اهل‏بيت‏عليهم السلام به خصوص اميرالمؤمنين على‏عليه السلام بوده، و اين موضوع بخش عمده‏اى از روايات او را به خود اختصاص داده است.
-عمار براى آگاهى مردم، رواياتى كه خود از پيامبرصلى الله عليه وآله درباره امام على‏عليه السلام شنيده بود را بيان مى‏كرد. مانند پيشگويى پيامبرصلى الله عليه وآله در باب جنگيدن امام على‏عليه السلام با ناكثين و قاسطين و مارقين××× 1 مناقب الامام اميرالمؤمنين على بن ابى‏طالب‏عليه السلام )كوفى( : ج 2 ص 552 . ×××، و يا اين خبر غيبى پيامبرصلى الله عليه وآله كه در غزوه ذات العشيره على‏عليه السلام را با كنيه ابوتراب لقب داد و به آن حضرت خبر داد كه همانا شقى‏ترين مردم دو نفرند: يكى آنكه ناقه صالح را پى كرد، و ديگرى آنكه على‏عليه السلام را به شهادت مى‏رساند.××× 2 خصائص اميرالمؤمنين على بن ابى‏طالب‏عليه السلام )نسائى( : ص 130 129. ×××
-در منابع شيعى××× 3 مناقب الامام اميرالمؤمنين على بن ابى‏طالب‏عليه السلام )كوفى( : ج 2 ص 28. شرح الاخبار )مغربى( : ج 1 ص 232 221 151. ××× و سنى××× 4 مسند ابويعلى الموصلى: ج 3 ص 179 178. مناقب اهل‏البيت‏عليهم السلام )ابن‏مغازلى( : ص 301  - 299. تاريخ مدينة دمشق: ج 42 ص 282 281 240 239. ××× رواياتى از عمار در باب لزوم پذيرش ولايت على‏عليه السلام وارد شده است. در برخى از اين روايات به اينكه حضرت على‏عليه السلام وارث و خليفه بعد از پيامبرصلى الله عليه وآله است تصريح شده، و حتى بر دوازده امام‏عليهم السلام نص شده است.××× 5 كفاية الاثر )خزّاز قمى( : ص 126  - 120. ×××
-علاوه بر اين، لازم است به كاربرد لفظ »شيعه« در رواياتى از عمار اشاره شود.××× 6 شرح الاخبار )مغربى( : ج 3، ص 469  - 468؛ نوادر المعجزات: ص 98  - 96. ××× در يكى از اين روايات، پيامبرصلى الله عليه وآله به صراحت شيعيان اهل‏بيت‏عليهم السلام را نجات يافتگان و مخالفانشان را هلاك شدگان معرفى مى‏كنند.××× 7 الكافى: ج 8 ص 333. ×××
-در اينجا بسيار بجا است كه به برخى از روايات و احاديث نقل شده از عمّار بن ياسر در باب فضائل و مناقب اهل‏بيت عصمت‏عليهم السلام نيز به شكل فهرستوار اشاره‏اى داشته باشيم:
-تفسير آيه 54 سوره مائده به امام على‏عليه السلام و يارانش در جنگ با ناكثين، قاسطين و مارقين××× 1 مجمع البيان فى تفسير القرآن: ج 3 ص 358 357. فقه القرآن )راوندى( : ج 1 ص 370. ××× نزول آيه ولايت××× 2 مائده /  55 . ××× در شأن اميرالمؤمنين على‏عليه السلام.××× 3 تفسير العياشى: ج 1 ص 327. مناقب على بن ابى‏طالب و ما نزل من القرآن فى على‏عليه السلام: ص 235. خصائص الوحى المبين: ص 76. ×××
 تطبيق صالح المؤمنين××× 4 تحريم /  4. ××× بر حضرت على‏عليه السلام.××× 5 شواهد التنزيل لقواعد التفضيل: ج 2 ص 347. ×××
@@ خط ۱۷۵: / خط ۱۵۲: @@
 معصوم بودن امام على‏عليه السلام از گناه.××× 7 الامالى )صدوق( : ج 1 ص 8 . مناقب اهل‏البيت‏عليهم السلام )ابن‏مغازلى( : ص 199. ×××
-همسانى جايگاه امام على‏عليه السلام در روز قيامت با جايگاه حضرت محمدصلى الله عليه وآله و حضرت ابراهيم‏عليه السلام و تشبيه اهل‏بيت‏عليهم السلام××× 8 الخصال: ص 362. ××× به باران.××× 9 شرح الاخبار )مغربى( : ج 3، ص ص 5 . ×××
+همسانى جايگاه امام على‏عليه السلام در روز قيامت با جايگاه حضرت محمدصلى الله عليه وآله و حضرت ابراهيم‏عليه السلام و تشبيه اهل‏بيت‏عليهم السلام××× 8 الخصال: ص 362. ××× به باران.××× 9 شرح الاخبار )مغربى( : ج 3، ص ص 5 . ×××</ref>'''نتيجه ‏گيرى'''
-نتيجه‏گيرى
-در شرايطى كه حب دنيا و بازگشت به جاهليت سبب فاصله گرفتن بيشتر صحابه از وصاياى پيامبر گرامى اسلام‏صلى الله عليه وآله و مانع تحقق غدير شد، گروه قليلى از صحابه مانند عمار، ابوالطفيل و حبشى با نقل و يادآورى حديث غدير و دفاع عملى از محتواى آن از حديث غدير و خط مستقيم ولايت محافظت كردند، تا به آيندگان جوياى حقيقت برسد.
-بر شيعيان امروز است كه تلاش‏هاى آنان را قدر شناسند، و از بصيرت و نحوه عمل آنان در دفاع از ولايت و به ويژه در شرايط فتنه الگو بگيرند، و به راهبردهايى براى عصر خود برسند.
-از نحوه رفتار عمار در زمان خلافت خليفه دوم و سوم، مى‏توان روشنگرى و عدم سكوت در برابر ظلم را آموخت، و همچنين از كار عملياتى او در فتنه جمل و نحوه مواجه شدن با فتنه را.
-ابوالطفيل خود را با امامش تنظيم مى‏كرد. از اين رو در ايام خلافت اميرالمؤمنين‏عليه السلام به كوفه هجرت كرد، و در هر سه جنگ تحميلى بر حضرت شركت كرد. اما او فقط مجاهد نبود، و به تعبير يعقوبى از حاملان علم امام على‏عليه السلام بود.
-حبشى نيز به نقل حديث غدير و جهاد در دفاع از اميرالمؤمنين‏عليه السلام اكتفا نكرد، و زبان گوياى فضائل اميرالمؤمنين‏عليه السلام از جمله حديث منزلت بود، و از اين طريق بر آگاهى و بصيرت جامعه مى‏افزود. درس ديگرى كه از حيات اين سه صحابى پيامبرصلى الله عليه وآله و اميرالمؤمنين‏عليه السلام مى‏توان آموخت اينكه براى دفاع از خط ولايت بايد هزينه پرداخت كرد.
+در شرايطى كه حب دنيا و بازگشت به جاهليت سبب فاصله گرفتن بيشتر صحابه از وصاياى پيامبر گرامى اسلام ‏صلى الله عليه وآله و مانع تحقق غدير شد، گروه قليلى از صحابه مانند عمار، ابوالطفيل و حبشى با نقل و يادآورى حديث غدير و دفاع عملى از محتواى آن از حديث غدير و خط مستقيم ولايت محافظت كردند، تا به آيندگان جوياى حقيقت برسد.
+بر شيعيان امروز است كه تلاش هاى آنان را قدر شناسند، و از بصيرت و نحوه عمل آنان در دفاع از ولايت و به ويژه در شرايط فتنه الگو بگيرند، و به راهبردهايى براى عصر خود برسند.از نحوه رفتار عمار در زمان خلافت خليفه دوم و سوم، مى‏ توان روشنگرى و عدم سكوت در برابر ظلم را آموخت، و همچنين از كار عملياتى او در فتنه جمل و نحوه مواجه شدن با فتنه را.[[ابوالطفيل]] خود را با امامش تنظيم مى‏ كرد. از اين رو در ايام خلافت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام به كوفه هجرت كرد، و در هر سه جنگ تحميلى بر حضرت شركت كرد. اما او فقط مجاهد نبود، و به تعبير يعقوبى از حاملان علم امام على‏ عليه السلام بود.حبشى نيز به نقل حديث غدير و جهاد در دفاع از اميرالمؤمنين ‏عليه السلام اكتفا نكرد، و زبان گوياى فضائل اميرالمؤمنين‏ عليه السلام از جمله حديث منزلت بود، و از اين طريق بر آگاهى و بصيرت جامعه مى ‏افزود. درس ديگرى كه از حيات اين سه صحابى پيامبرصلى الله عليه وآله و اميرالمؤمنين‏ عليه السلام مى ‏توان آموخت اينكه براى دفاع از خط ولايت بايد هزينه پرداخت كرد.
+گاهى بايد مانند عمار جان را فدا كرد، و گاهى پذيراى تهمت ‏ها و توهين‏ ها شد؛ چنانكه خوارج و نواصب و وابستگان و پيروانش ابوالطفيل را به جرم دوست داشتن امام على ‏عليه السلام و اهل‏بيت پيامبرعليهم السلام و پيروى از آنان [[غالى]] و كذاب خواندند. يا مانند حبشى كه [[ابن‏ عدى]] نام او را در كتاب ضعفايش -  يعنى افرادى كه حديث شان معتبر نيست -  آورده است.
-گاهى بايد مانند عمار جان را فدا كرد، و گاهى پذيراى تهمت‏ها و توهين‏ها شد؛ چنانكه خوارج و نواصب و وابستگان و پيروانش ابوالطفيل را به جرم دوست داشتن امام على‏عليه السلام و اهل‏بيت پيامبرعليهم السلام و پيروى از آنان غالى و كذاب خواندند. يا مانند حبشى كه ابن‏عدى نام او را در كتاب ضعفايش -  يعنى افرادى كه حديثشان معتبر نيست -  آورده است.
 == '''پانویس''' ==