اجتماع دو ولایت در یک زمان: تفاوت میان نسخه‌ها

در حديث غدير دليل صريح هست بر اجتماع دو ولايت در يک زمان، زيرا [[حدیث]] به قيد «پس از من» مقيّد نشده است. بلكه سياق كلام براى يكسان‏ سازى دو ولايت در همه وجوه و در همه اوقات است. پيداست كه مشاركت امير با پيامبر صلى الله عليه و آله در تصرّف، در زمان حيات آن حضرت محال است. پس اين ادلّ دليل است بر اينكه مراد ([[حدیث غدیر]]) وجوب محبت او است، زيرا مانعى در اجتماع دو محبت وجود ندارد. اما در اجتماع تصرّفين محذوراتِ بسيار هست.

افزون بر اين، در شمارى از طرق حديث غدير آمده است: اين ولىّ شما پس از من است. از جمله: كتاب «فضائل اميرالمؤمنين ‏عليه السلام» اثر سمعانى، همراه با اشاره به ماجراى غدير و ابتدا و انتهاى حديث غدير و تبريک گفتن عمر.

حافظ شيرويه ديلمى از حذيفة بن يمان نقل كرده كه پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: اگر مردم مى‏ دانستند على‏ عليه السلام در چه زمانى اميرالمؤمنين ناميده شده، برترى ‏اش را انكار نمى‏ كردند. او در زمانى اميرالمؤمنين ناميده شد كه آدم هنوز بين روح و جسد بود. خداى تعالى مى‏ فرمايد: «وَ إذ أخَذَ رَبُّكَ مِن بَنى ‏آدَمَ مِن ظُهورِهِم ذُرّيَّتَهُم وَ أشهَدَهُم عَلى أنفُسِهِم أ لَستُ بِرَبِّكُم»<ref>اعراف /  ۱۷۲.</ref>: و ياد كن آنگاه را كه خداوندت از نسل بنى‏ آدم فرزندان آنان را برگرفت و ايشان را بر خودشان گواه ساخت كه آيا من خداوند شما نيستم؟ فرشتگان گفتند: چرا هستى. خدا فرمود: من خداوند شما هستم و محمد پيامبر شما و على‏ عليه السلام امير شماست.<ref>فردوس الاخبار: ج ۳ ص ۲۸۶.</ref>

عده ‏اى ديگر از بزرگان اهل ‏سنت اين حديث را نقل كرده ‏اند. از جمله: سيد على بن شِهاب‏ الدين همدانى از حذيفه و ابوهريره، و حاج عبدالوهاب بن محمد بن رفيع ‏الدين بن احمد در تفسيرش از حذيفه.<ref>المودّة فى القربى. ر.ک: ينابيع المودّة: ص ۲۴۸. روضة الفردوس (مخطوط): باب چهاردهم. تفسير حاج عبدالوهاب: تفسير آيه مودّت.</ref>

ابوعلى احمد بن محمد مرزوقى نقل كرده است: روايت كرده ‏اند پيامبر صلى الله عليه و آله دفن فاطمه بنت اسد را خود عهده ‏دار شد و پيراهن خود را به او پوشاند. در زمان دفن، شنيدند كه حضرتش به فاطمه بنت اسد مى‏ فرمايد: پسرت، پسرت. از آن حضرت درباره آن سخن پرسيدند، فرمود: فاطمه بنت اسد را درباره خداوندش پرسيدند پاسخ داد. از پيامبرش سؤال كردند جواب داد. از امامش پرسيدند به لكنت افتاد. من به او گفتم: پسرت، پسرت.<ref>كتاب الازمنة و الامكنة: باب پنجاه و يكم.</ref>

عبد كريم بن محمد رافعى قزوينى با اسنادش از جابر بن سَمُره نقل كرده است: على‏ عليه السلام مى ‏فرمود: به من بگوييد: اگر پيامبر خدا صلى الله عليه و آله جان به جان ‏آفرين تسليم كند، جز من چه كسى اميرالمؤمنين خواهد بود؟ و گاه به او گفته مى‏ شد: اى اميرالمؤمنين، و پيامبر صلى الله عليه و آله به او مى ‏نگريست و لبخند مى ‏زد.<ref>التدوين فى ذكر علماء قزوين: ج ۴ ص ۱۸۸.</ref>

جمال ‏الدين محدّث شيرازى -  از مشايخ پدر دهلوى -  در «روضة الأحباب»، از رسول ‏اللَّه ‏صلى الله عليه و آله روايت كرده است: على ‏عليه السلام در زمان حيات و پس از مرگم جانشين من است. هر كس او را نافرمانى كند مرا نافرمانى كرده است.

وى همچنين نقل مى‏ كند كه امّ ‏سلمه گفت: شنيدم كه پيامبرخدا صلى الله عليه و آله مى‏ فرمود: على‏ عليه السلام در زمان حيات و پس از مرگم جانشين من است. هر كس او را نافرمانى كند مرا نافرمانى كرده است. و امّ ‏سلمه به عايشه مى‏ گفت: عايشه، آيا تو به اين شهادت مى ‏دهى؟ عايشه گفت: بله.

راه اثبات امامت على‏ عليه السلام در زمان حيات نبى‏ صلى الله عليه وآله و حتى در زمانى پيش از آن - چنانكه خبر منقول از «فردوس الاخبار» نشان مى ‏دهد -  همان راهى است كه نبوت پيامبر صلى الله عليه و آله پيش از وجود ظاهرى به آن ثابت مى‏ شود. چنانچه محمد بن يوسف شامى در «سبل الهدى و الرشاد» مى ‏نويسد:

آيا دهلوى صحابه‏اى را كه با اميرالمؤمنين ‏عليه السلام دشمنى كردند و با او جنگيدند و به رويش شمشير كشيدند، به دليل اينكه دشمنى با اميرعليه السلام همانند دشمنى پيامبرصلى الله عليه وآله مستلزم خروج از دين است، از زمره مسلمين بيرون مى‏ راند، يا از اسلافش تقليد مى ‏كند و از آنچه اينجا گفته و اعتراف كرده دست بر مى‏دارد، تا از صحابه مذكور حمايت كند و به لازمه سخنش درباره ايشان ملتزم نماند؟!

خواهيم گفت: اين امتناع مردود است، زيرا اگر مراد اين باشد كه مقتضى اوامر اين دو تن مختلف خواهد گشت و از اين رو اجتماع اوامرشان ممكن نخواهد بود، بطلان آن در موضوع بحث ما آشكار است. چرا كه چنين اختلافى تنها وقتى رخ مى‏دهد كه اين دو مانند حاكمان ستمگر به موجب خواسته‏ هاى شخصى‏شان حكم صادر كنند، يا حكمشان بر پايه اجتهادى باشد كه خالى از خطا نيست. ولى حال پيامبر صلى الله عليه و آله و وصىّ معصومش چنين نيست، زيرا پيامبر صلى الله عليه و آله فقط بر پايه وحى سخن مى‏گويد، و اميرالمؤمنين‏ عليه السلام باب شهر علم و گنجينه اسرار او است و ميان اين دو اختلافى نيست.