پرش به محتوا

بولس سلامه مسیحی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:
جا دارد در اينجا چند مورد از علل و انگيزه‏ هاى شاعر مسيحى «بولس سلامه» و كتاب او «عيد الغدير» را بيان كنيم:
جا دارد در اينجا چند مورد از علل و انگيزه‏ هاى شاعر مسيحى «بولس سلامه» و كتاب او «عيد الغدير» را بيان كنيم:


'''دلايل انتخاب موضوع'''
=== '''دلايل انتخاب موضوع''' ===
 
كتاب «عيد الغدير» از حماسه‏ هاى مشهورى است كه جايگاه مناسبى را در ادبيات عرب به خود اختصاص داده است. اين كتاب به دليل رعايت بسيارى از ويژگى ‏هاى فنىِ حماسه در جهان ادب، از مقبوليت بسيارى برخوردار است. به طورى كه به بولس سلامه لقب شاعر حماسى داده ‏اند. تسميه كتاب «عيد الغدير» از باب تسميه كل به جزء است، زيرا داستان اين كتاب ترسيم زندگى پیامبر صلی الله علیه و آله و [[اهل‏ بیت‏ علیهم السلام]] از دوران [[جاهلیت]] تا پايان حادثه كربلا است. شاعر قصيده ‏اى نود بيتى در مورد ماجراى روز غدير و برگزيده شدن حضرت على‏ عليه السلام به خلافت توسط پيامبر صلى الله عليه و آله آورده، و آن را عنوان قصيده اصلى حماسه خود قرار داده است. تا جايى كه حماسه خود را نيز به همين نام نهاده است.
كتاب «عيد الغدير» از حماسه‏ هاى مشهورى است كه جايگاه مناسبى را در ادبيات عرب به خود اختصاص داده است. اين كتاب به دليل رعايت بسيارى از ويژگى ‏هاى فنىِ حماسه در جهان ادب، از مقبوليت بسيارى برخوردار است. به طورى كه به بولس سلامه لقب شاعر حماسى داده ‏اند. تسميه كتاب «عيد الغدير» از باب تسميه كل به جزء است، زيرا داستان اين كتاب ترسيم زندگى پیامبر صلی الله علیه و آله و [[اهل‏ بیت‏ علیهم السلام]] از دوران [[جاهلیت]] تا پايان حادثه كربلا است. شاعر قصيده ‏اى نود بيتى در مورد ماجراى روز غدير و برگزيده شدن حضرت على‏ عليه السلام به خلافت توسط پيامبر صلى الله عليه و آله آورده، و آن را عنوان قصيده اصلى حماسه خود قرار داده است. تا جايى كه حماسه خود را نيز به همين نام نهاده است.


خط ۳۶: خط ۳۵:
شاعر از ديگر عللى كه وى را به سرودن اين اثر حماسى تشويق كرده است، آشنايى‏ اش با [[قرآن]] كريم و شيفتگى او به شخصيت‏ هاى اسلامى همچون پيامبرصلى الله عليه وآله، امام على و امام حسين‏ عليهما السلام مى‏ داند. وى در مقدمه قصيده «على و الحسين ‏عليهما السلام» -  كه در پايان كتاب «سرّ الايمان» به چاپ رسيده -  در اين باره مى‏ گويد: از كودكى شيفته قرآن مجيد و [[تاریخ]] اسلام بودم. اكنون كه حدود چهل سال از عمرم گذشته چگونه مى‏ توان شيفته آن نباشم. هر گاه به ياد كشته شدن اميرالمؤمنين و فرزندش حسين‏ عليهما السلام مى ‏افتادم، سينه‏ ام براى يارى حق و شكست باطل بر افروخته مى ‏شد.<ref>سرّ الايمان (مقرّم) : ص ۶۹ .</ref>
شاعر از ديگر عللى كه وى را به سرودن اين اثر حماسى تشويق كرده است، آشنايى‏ اش با [[قرآن]] كريم و شيفتگى او به شخصيت‏ هاى اسلامى همچون پيامبرصلى الله عليه وآله، امام على و امام حسين‏ عليهما السلام مى‏ داند. وى در مقدمه قصيده «على و الحسين ‏عليهما السلام» -  كه در پايان كتاب «سرّ الايمان» به چاپ رسيده -  در اين باره مى‏ گويد: از كودكى شيفته قرآن مجيد و [[تاریخ]] اسلام بودم. اكنون كه حدود چهل سال از عمرم گذشته چگونه مى‏ توان شيفته آن نباشم. هر گاه به ياد كشته شدن اميرالمؤمنين و فرزندش حسين‏ عليهما السلام مى ‏افتادم، سينه‏ ام براى يارى حق و شكست باطل بر افروخته مى ‏شد.<ref>سرّ الايمان (مقرّم) : ص ۶۹ .</ref>


'''عشق به اهل‏ بيت و حضرت على ‏عليهم السلام'''
=== '''عشق به اهل‏ بيت و حضرت على ‏عليهم السلام''' ===
 
شاعر به دلايل ديگرى كه اين موضوع را براى حماسه برگزيده اشاره مى‏ كند و مى‏ گويد: شايد كسى بگويد چرا از بين همه اصحاب پيامبر صلى الله عليه وآله، على‏ عليه السلام را براى اين حماسه برگزيدى؟ من جواب اين سؤال را جز با چند كلمه نمى ‏دهم.
شاعر به دلايل ديگرى كه اين موضوع را براى حماسه برگزيده اشاره مى‏ كند و مى‏ گويد: شايد كسى بگويد چرا از بين همه اصحاب پيامبر صلى الله عليه وآله، على‏ عليه السلام را براى اين حماسه برگزيدى؟ من جواب اين سؤال را جز با چند كلمه نمى ‏دهم.


شاعر در بيتى مثال بسيار جالبى در مورد على‏ عليه السلام و پيروزى‏ هاى [[اسلام]] زده است؛ او على‏ عليه السلام را به ابرى تشبيه مى‏ كند كه براى باريدن باران لازم و ضرورى است، زيرا اگر ابرى نباشد بارانى نخواهد بود. اگر على‏ عليه السلام هم نبود، براى اسلام و مسلمانان پيروزى رقم نمى‏ خورد. بولس سلامه همه وقايع قبل از غدير خم را به نوعى مشيت و قضاى خداوندى مى‏ داند كه از اين طريق توجه مسلمانان را به سوى على ‏عليه السلام جلب مى ‏كند، زيرا پيامبر صلى الله عليه وآله در همه حوادث و مناسبت‏ ها از وى تمجيد مى ‏نمايد و جايگاه والاى او را به مردم گوشزد مى‏ كند. او بعد از اين كه همه اصحاب و ياران را امتحان مى‏ كند، در نهايت على‏ عليه السلام را براى آن امر مهم بر مى‏ گزيند، تا همه عذرها از مردم گرفته شود. شاعر، اين حوادث را نشانه و مقدمه ‏اى براى [[خلافت]] امام على‏ عليه السلام مى‏ داند.<ref>البته مشخصاً اين اعتقاد شيعه نيست، بلكه ملاک امر امامت و خلافت در مكتب تشيع صرفاً «نصبٌ من اللَّه» است.</ref>
شاعر در بيتى مثال بسيار جالبى در مورد على‏ عليه السلام و پيروزى‏ هاى [[اسلام]] زده است؛ او على‏ عليه السلام را به ابرى تشبيه مى‏ كند كه براى باريدن باران لازم و ضرورى است، زيرا اگر ابرى نباشد بارانى نخواهد بود. اگر على‏ عليه السلام هم نبود، براى اسلام و مسلمانان پيروزى رقم نمى‏ خورد. بولس سلامه همه وقايع قبل از غدير خم را به نوعى مشيت و قضاى خداوندى مى‏ داند كه از اين طريق توجه مسلمانان را به سوى على ‏عليه السلام جلب مى ‏كند، زيرا پيامبر صلى الله عليه وآله در همه حوادث و مناسبت‏ ها از وى تمجيد مى ‏نمايد و جايگاه والاى او را به مردم گوشزد مى‏ كند. او بعد از اين كه همه اصحاب و ياران را امتحان مى‏ كند، در نهايت على‏ عليه السلام را براى آن امر مهم بر مى‏ گزيند، تا همه عذرها از مردم گرفته شود. شاعر، اين حوادث را نشانه و مقدمه ‏اى براى [[خلافت]] امام على‏ عليه السلام مى‏ داند.<ref>البته مشخصاً اين اعتقاد شيعه نيست، بلكه ملاک امر امامت و خلافت در مكتب تشيع صرفاً «نصبٌ من اللَّه» است.</ref>


'''واقعه غدير خم'''
=== '''واقعه غدير خم''' ===
 
از جمله مهم‏ ترين وقايع صدر اسلام كه مى ‏توان آن را نقطه عطفى در تاريخ اسلام دانست، ماجراى غدير و معرفى حضرت على‏ عليه السلام به عنوان [[جانشین]] پيامبر صلى الله عليه و آله و ولى مسلمانان توسط پيامبر صلى الله عليه و آله بود.
از جمله مهم‏ ترين وقايع صدر اسلام كه مى ‏توان آن را نقطه عطفى در تاريخ اسلام دانست، ماجراى غدير و معرفى حضرت على‏ عليه السلام به عنوان [[جانشین]] پيامبر صلى الله عليه و آله و ولى مسلمانان توسط پيامبر صلى الله عليه و آله بود.


خط ۹۴: خط ۹۱:
در اين چهار بيت، بولس سلامه حالت پيامبر صلى الله عليه و آله را هنگام نزول آيه و نيز مضمون آيه [[تبلیغ]] را به نظم در آورده است.
در اين چهار بيت، بولس سلامه حالت پيامبر صلى الله عليه و آله را هنگام نزول آيه و نيز مضمون آيه [[تبلیغ]] را به نظم در آورده است.


'''حديث غدير'''
=== '''حديث غدير''' ===
 
سپس شاعر مضمون [[حدیث غدیر]] را كه پيامبر صلى الله عليه و آله در  آن روز بيان فرمودند به نظم مى‏ كشد و تمام سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله را از ابتدا تا انتها مى‏ آورد. پيامبرصلى الله عليه وآله در ابتدا نزديک شدن زمان رحلتش به سوى پروردگار خويش و فراق از اصحاب را به آنها خبر مى‏ دهد. مردم همه به گريه مى‏ افتند. آنگاه پيامبرصلى الله عليه وآله آنها را شاهد مى‏ گيرد كه آيا من مولاى شما نيستم؟ و همه تأييد مى‏ كنند كه آرى. سپس دست على ‏عليه السلام را بالاى سرش مى‏ برد و او را به عنوان [[جانشین]] خود و ولىّ مردم بعد از خودش به مردم معرفى مى‏ كند:
سپس شاعر مضمون [[حدیث غدیر]] را كه پيامبر صلى الله عليه و آله در  آن روز بيان فرمودند به نظم مى‏ كشد و تمام سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله را از ابتدا تا انتها مى‏ آورد. پيامبرصلى الله عليه وآله در ابتدا نزديک شدن زمان رحلتش به سوى پروردگار خويش و فراق از اصحاب را به آنها خبر مى‏ دهد. مردم همه به گريه مى‏ افتند. آنگاه پيامبرصلى الله عليه وآله آنها را شاهد مى‏ گيرد كه آيا من مولاى شما نيستم؟ و همه تأييد مى‏ كنند كه آرى. سپس دست على ‏عليه السلام را بالاى سرش مى‏ برد و او را به عنوان [[جانشین]] خود و ولىّ مردم بعد از خودش به مردم معرفى مى‏ كند:


خط ۲۳۲: خط ۲۲۸:
و جلال المغيب يوم غدير<ref>عيد الغدير (بولس سلامه) : ص ۱۱۳:  -  درخشش طلوع دين در غار حرا بود و شكوه غروب آن در روز غدير.</ref>
و جلال المغيب يوم غدير<ref>عيد الغدير (بولس سلامه) : ص ۱۱۳:  -  درخشش طلوع دين در غار حرا بود و شكوه غروب آن در روز غدير.</ref>


'''شهادت پيامبرصلى الله عليه وآله'''
=== '''شهادت پيامبرصلى الله عليه وآله''' ===
 
[[شهادت]] رسول گرامى اسلام ‏صلى الله عليه و آله نيز از جمله موضوعاتى است كه در اين حماسه به آن اشاره شده است. بولس سلامه در آن منظره‏ هايى جاودان از شهادت پيامبر اكرم‏ صلى الله عليه وآله به سوى حضرت حق ثبت مى‏ كند؛ مدينه تا آن روز فاجعه ‏اى تلخ تر از شهادت رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله به خود نديده بود؛ زمانى كه همه مردم دسته دسته با ديدگانى اشک‏ آلود و نوحه‏ گويان به كوچه‏ ها ريختند، و در غم از دست دادن خاتم پيامبران‏ صلى الله عليه و آله در مصيبت و اندوهى عظيم فرو رفتند.
[[شهادت]] رسول گرامى اسلام ‏صلى الله عليه و آله نيز از جمله موضوعاتى است كه در اين حماسه به آن اشاره شده است. بولس سلامه در آن منظره‏ هايى جاودان از شهادت پيامبر اكرم‏ صلى الله عليه وآله به سوى حضرت حق ثبت مى‏ كند؛ مدينه تا آن روز فاجعه ‏اى تلخ تر از شهادت رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله به خود نديده بود؛ زمانى كه همه مردم دسته دسته با ديدگانى اشک‏ آلود و نوحه‏ گويان به كوچه‏ ها ريختند، و در غم از دست دادن خاتم پيامبران‏ صلى الله عليه و آله در مصيبت و اندوهى عظيم فرو رفتند.
== پانویس ==
== پانویس ==