۲۳٬۱۷۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
يكى از جلوه هاى زيبا در مورد [[غدیر]] قصيده سرايى و غديريه گويى بولس سلامه مسيحى است! او در ديوان اشعار خود شعرى سروده و در آن به غدير اشاره كرده است. كتابى در همين باره از او چاپ شده، كه كتابشناسى آن از اين قرار است: | يكى از جلوه هاى زيبا در مورد [[غدیر]] قصيده سرايى و غديريه گويى بولس سلامه مسيحى است! او در ديوان اشعار خود شعرى سروده و در آن به غدير اشاره كرده است. كتابى در همين باره از او چاپ شده، كه كتابشناسى آن از اين قرار است: | ||
عيد الغدير، بولس سلامه (مسيحى) . عربى، چاپى، دارالكتاب اللبنانى، بيروت، سال ۱۴۰۶ ق، ۱۹۸۶ م، وزيرى، ۳۱۸ ص. در اين كتاب اشعار مؤلف مسيحى در مورد [[اهل بیت علیهم السلام]] آمده است، و به خصوص پيامبر صلى الله عليه و آله و اميرالمؤمنين و امام حسين عليهما السلام است. در اين كتاب چهل و نه عنوان [[ادبیات|شعر]] آمده كه تنها يک عنوان درباره غدير است و به همان مشهور است. | عيد الغدير، بولس سلامه (مسيحى) . عربى، چاپى، دارالكتاب اللبنانى، بيروت، سال ۱۴۰۶ ق، ۱۹۸۶ م، وزيرى، ۳۱۸ ص. | ||
در اين كتاب اشعار مؤلف مسيحى در مورد [[اهل بیت علیهم السلام]] آمده است، و به خصوص پيامبر صلى الله عليه و آله و اميرالمؤمنين و امام حسين عليهما السلام است. در اين كتاب چهل و نه عنوان [[ادبیات|شعر]] آمده كه تنها يک عنوان درباره غدير است و به همان مشهور است. | |||
درباره اين كتاب و مؤلف آن چند كتاب تأليف شده، كه از اين قرار است: | درباره اين كتاب و مؤلف آن چند كتاب تأليف شده، كه از اين قرار است: | ||
حماسه عيد الغدير، سيد حسين مرعشى. فارسى، چاپى، منير، تهران، اول، سال ۱۳۸۲ ش، وزيرى، ۱۶۰ ص. در اين كتاب در مورد كتاب «عيد الغدير» بولس سلامه و خود او و اشعارش تحقيق نموده و درباره غدير نيست | حماسه عيد الغدير، سيد حسين مرعشى. فارسى، چاپى، منير، تهران، اول، سال ۱۳۸۲ ش، وزيرى، ۱۶۰ ص. در اين كتاب در مورد كتاب «عيد الغدير» بولس سلامه و خود او و اشعارش تحقيق نموده و درباره غدير نيست. | ||
بولس سلامة و ملحمة عيد الغدير، عبدالحسين جواهرى. عربى، چاپى، چاپ بيروت (لبنان) ، سال ۱۴۲۵ ق، وزيرى، ۴۸ ص. | بولس سلامة و ملحمة عيد الغدير، عبدالحسين جواهرى. عربى، چاپى، چاپ بيروت (لبنان) ، سال ۱۴۲۵ ق، وزيرى، ۴۸ ص. | ||
خط ۱۵: | خط ۱۷: | ||
=== '''دلايل انتخاب موضوع''' === | === '''دلايل انتخاب موضوع''' === | ||
كتاب «عيد الغدير» از حماسه هاى مشهورى است كه جايگاه مناسبى را در ادبيات عرب به خود اختصاص داده است. اين كتاب به دليل رعايت بسيارى از ويژگى هاى فنىِ حماسه در جهان ادب، از مقبوليت بسيارى برخوردار است. به طورى كه به بولس سلامه لقب شاعر حماسى داده اند. تسميه كتاب «عيد الغدير» از باب تسميه كل به جزء است، زيرا داستان اين كتاب ترسيم زندگى پیامبر صلی الله علیه و آله و [[اهل بیت علیهم السلام]] از دوران [[جاهلیت]] تا پايان حادثه كربلا است. شاعر قصيده اى نود بيتى در مورد ماجراى روز غدير و برگزيده شدن حضرت على عليه السلام به خلافت توسط پيامبر صلى الله عليه و آله آورده، و آن را عنوان قصيده اصلى حماسه خود قرار داده است. تا جايى كه حماسه خود را نيز به همين نام نهاده است. | كتاب «عيد الغدير» از حماسه هاى مشهورى است كه جايگاه مناسبى را در ادبيات عرب به خود اختصاص داده است. اين كتاب به دليل رعايت بسيارى از ويژگى هاى فنىِ حماسه در جهان ادب، از مقبوليت بسيارى برخوردار است. به طورى كه به بولس سلامه لقب شاعر حماسى داده اند. | ||
تسميه كتاب «عيد الغدير» از باب تسميه كل به جزء است، زيرا داستان اين كتاب ترسيم زندگى پیامبر صلی الله علیه و آله و [[اهل بیت علیهم السلام]] از دوران [[جاهلیت]] تا پايان حادثه كربلا است. شاعر قصيده اى نود بيتى در مورد ماجراى روز غدير و برگزيده شدن حضرت على عليه السلام به خلافت توسط پيامبر صلى الله عليه و آله آورده، و آن را عنوان قصيده اصلى حماسه خود قرار داده است. تا جايى كه حماسه خود را نيز به همين نام نهاده است. | |||
اين حماسه در زمانى سروده شده است كه سرزمين هاى عربى و اسلامى شاهد موج شديدى از تهاجم فكرى و فرهنگى است، به طورى كه حتى براى به انجام رسيدن اين تهاجم فرهنگى از حملات مستقيم نظامى نيز ابايى نداشتند. اين امر در بيدار شدن روحيه حماسى و ملى گرايى در بين اعراب، از جمله بولس سلامه تأثير بسزايى داشت. | اين حماسه در زمانى سروده شده است كه سرزمين هاى عربى و اسلامى شاهد موج شديدى از تهاجم فكرى و فرهنگى است، به طورى كه حتى براى به انجام رسيدن اين تهاجم فرهنگى از حملات مستقيم نظامى نيز ابايى نداشتند. اين امر در بيدار شدن روحيه حماسى و ملى گرايى در بين اعراب، از جمله بولس سلامه تأثير بسزايى داشت. | ||
خط ۳۳: | خط ۳۷: | ||
البته خود شاعر اشاره مى كند كه دعوت سيد شرف الدين يا عبداللَّه علايلى تنها انگيزه سرودن اين حماسه نبوده، بلكه اين كارش را لبيک به دعوتى درونى مى داند كه خودش بى صبرانه منتظرش بوده است. خود شاعر در اين باره مى گويد: پوشيده نيست كه سرودن اين حماسه باعث نشر بخش عظيمى از تاريخ اعراب مى شود. عربيتى كه امروزه در سينه اعراب شعله ور شده - از باختر دور تا جزيرة العرب - بيش از اينها به الگو گرفتن از قهرمانان گذشته خويش نيازمند است؛ قهرمانانى كه تعدادشان زياد است، ولى هيچ يک از آنها شجاعت، دانش و خيرانديشى حضرت على عليه السلام را ندارند و هيچ كس چون حسين عليه السلام در مقابل ستمگران قيام نكرد. پدر براى حق زيست و شمشيرش را در جنگ بدر براى دفاع از حق از نيام كشيد، و فرزند در كربلا در راه آزادى به شهادت رسيد. بدون شک اولى دست پرورده رسول اللَّه صلى الله عليه و آله و ديگرى پاره تن او بود.<ref>سلامه(عيد الغدير) بولس : ص ۱۲.</ref> | البته خود شاعر اشاره مى كند كه دعوت سيد شرف الدين يا عبداللَّه علايلى تنها انگيزه سرودن اين حماسه نبوده، بلكه اين كارش را لبيک به دعوتى درونى مى داند كه خودش بى صبرانه منتظرش بوده است. خود شاعر در اين باره مى گويد: پوشيده نيست كه سرودن اين حماسه باعث نشر بخش عظيمى از تاريخ اعراب مى شود. عربيتى كه امروزه در سينه اعراب شعله ور شده - از باختر دور تا جزيرة العرب - بيش از اينها به الگو گرفتن از قهرمانان گذشته خويش نيازمند است؛ قهرمانانى كه تعدادشان زياد است، ولى هيچ يک از آنها شجاعت، دانش و خيرانديشى حضرت على عليه السلام را ندارند و هيچ كس چون حسين عليه السلام در مقابل ستمگران قيام نكرد. پدر براى حق زيست و شمشيرش را در جنگ بدر براى دفاع از حق از نيام كشيد، و فرزند در كربلا در راه آزادى به شهادت رسيد. بدون شک اولى دست پرورده رسول اللَّه صلى الله عليه و آله و ديگرى پاره تن او بود.<ref>سلامه(عيد الغدير) بولس : ص ۱۲.</ref> | ||
شاعر از ديگر عللى كه وى را به سرودن اين اثر حماسى تشويق كرده است، آشنايى اش با [[قرآن]] كريم و شيفتگى او به شخصيت هاى اسلامى همچون | شاعر از ديگر عللى كه وى را به سرودن اين اثر حماسى تشويق كرده است، آشنايى اش با [[قرآن]] كريم و شيفتگى او به شخصيت هاى اسلامى همچون پيامبر صلى الله عليه وآله، امام على و امام حسين عليهما السلام مى داند. وى در مقدمه قصيده «على و الحسين عليهما السلام» - كه در پايان كتاب «سرّ الايمان» به چاپ رسيده - در اين باره مى گويد: از كودكى شيفته قرآن مجيد و [[تاریخ]] اسلام بودم. اكنون كه حدود چهل سال از عمرم گذشته چگونه مى توان شيفته آن نباشم. هر گاه به ياد كشته شدن اميرالمؤمنين و فرزندش حسين عليهما السلام مى افتادم، سينه ام براى يارى حق و شكست باطل بر افروخته مى شد.<ref>سرّ الايمان (مقرّم) : ص ۶۹ .</ref> | ||
=== '''عشق به اهل بيت و حضرت على عليهم السلام''' === | === '''عشق به اهل بيت و حضرت على عليهم السلام''' === | ||
خط ۷۱: | خط ۷۵: | ||
غور الا ثماله من غدير<ref>عيد الغدير (بولس سلامه) : ص ۱۰۶: - از حج مهم خود برگشت در حالى كه انبوهى از حاجيان همچون موج دريا جمع شده بودند. - امواج مردم (حاجيان) پشت سر هم همچون تكه هاى پراكنده ابرها در صبحگاه در بيابان بودند. - هر انسان توانمندى كه توانايى قيام و تكبير داشت براى رفتن به حج از ديگران سبقت مى گرفت. - پيامبرصلى الله عليه وآله شروع به نصيحت مردم و بيان احكام و هدايت آنها به راه راست كرد. - مردم كه از حج برگشتند به سرزمين «خم» رسيدند، گويى كه كاروانيان از گرماى هوا در تنور بودند. - آن سرزمين را به نام «غدير خم» مى شناختند، زيرا آن سرزمين پست جز ته مانده اى از آبگير (رود) نبود.</ref> | غور الا ثماله من غدير<ref>عيد الغدير (بولس سلامه) : ص ۱۰۶: - از حج مهم خود برگشت در حالى كه انبوهى از حاجيان همچون موج دريا جمع شده بودند. - امواج مردم (حاجيان) پشت سر هم همچون تكه هاى پراكنده ابرها در صبحگاه در بيابان بودند. - هر انسان توانمندى كه توانايى قيام و تكبير داشت براى رفتن به حج از ديگران سبقت مى گرفت. - پيامبرصلى الله عليه وآله شروع به نصيحت مردم و بيان احكام و هدايت آنها به راه راست كرد. - مردم كه از حج برگشتند به سرزمين «خم» رسيدند، گويى كه كاروانيان از گرماى هوا در تنور بودند. - آن سرزمين را به نام «غدير خم» مى شناختند، زيرا آن سرزمين پست جز ته مانده اى از آبگير (رود) نبود.</ref> | ||
سپس حالت | سپس حالت پيامبر صلى الله عليه وآله در پى نازل شدن [[آیه تبلیغ و شبهات|آیه تبلیغ]] را ترسيم مى كند: | ||
و اذا بالنبى يرقب شيئاً | و اذا بالنبى يرقب شيئاً | ||
خط ۹۲: | خط ۹۶: | ||
=== '''حديث غدير''' === | === '''حديث غدير''' === | ||
سپس شاعر مضمون [[حدیث غدیر]] را كه پيامبر صلى الله عليه و آله در آن روز بيان فرمودند به نظم مى كشد و تمام سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله را از ابتدا تا انتها مى آورد. | سپس شاعر مضمون [[حدیث غدیر]] را كه پيامبر صلى الله عليه و آله در آن روز بيان فرمودند به نظم مى كشد و تمام سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله را از ابتدا تا انتها مى آورد. پيامبر صلى الله عليه وآله در ابتدا نزديک شدن زمان رحلتش به سوى پروردگار خويش و فراق از اصحاب را به آنها خبر مى دهد. مردم همه به گريه مى افتند. آنگاه پيامبر صلى الله عليه وآله آنها را شاهد مى گيرد كه آيا من مولاى شما نيستم؟ و همه تأييد مى كنند كه آرى. سپس دست على عليه السلام را بالاى سرش مى برد و او را به عنوان [[جانشین]] خود و ولىّ مردم بعد از خودش به مردم معرفى مى كند: | ||
ايها الناس قال اوشک ان | ايها الناس قال اوشک ان | ||
خط ۱۹۴: | خط ۱۹۸: | ||
يستحث الافهام للتفسير<ref>عيد الغدير (بولس سلامه) : ص ۱۱۲: - پيامبرصلى الله عليه وآله سخنش را در مورد على عليه السلام چون روز روشن واضح و بى پرده بيان كرد. - سخن او بدون هيچ پيچيدگى و ابهامى كه نياز به تفسير و توضيح داشته باشد ادا شد.</ref> | يستحث الافهام للتفسير<ref>عيد الغدير (بولس سلامه) : ص ۱۱۲: - پيامبرصلى الله عليه وآله سخنش را در مورد على عليه السلام چون روز روشن واضح و بى پرده بيان كرد. - سخن او بدون هيچ پيچيدگى و ابهامى كه نياز به تفسير و توضيح داشته باشد ادا شد.</ref> | ||
گويى پولس عقيده دارد كه گروهى در پى تحريف سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله در روز غدير بر آمده اند و سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله را پيچيده و در پرده دانسته اند. وى سعى كرده تا پاسخ آنها را بدهد، و چون خود عرب زبانى اصيل و نيز عالم به علوم زبانى و نيز اديبى بزرگ است، خوب شرايط قبل و بعد سخن | گويى پولس عقيده دارد كه گروهى در پى تحريف سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله در روز غدير بر آمده اند و سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله را پيچيده و در پرده دانسته اند. وى سعى كرده تا پاسخ آنها را بدهد، و چون خود عرب زبانى اصيل و نيز عالم به علوم زبانى و نيز اديبى بزرگ است، خوب شرايط قبل و بعد سخن پيامبر صلى الله عليه و آله را سنجيده؛ و اين چنين مى گويد كه معنى [[حدیث غدیر]] واضح و آشكار است و منظور پيامبر صلى الله عليه و آله را مى توان بدون هيچ غموض و ابهامى دريافت. | ||
بولس سلامه بعد از اين ابيات به تبريک [[صحابه]] و زنان پيامبر صلى الله عليه و آله و همه مردم حاضر در آن روز نيز اشاره كرده است. گويى او اين تبريک را نيز دليل بر وضوح منظور پيامبر صلى الله عليه و آله دانسته و تصميم دارد تا با آوردن شواهد به تثبيت اين معنى بپردازد: | بولس سلامه بعد از اين ابيات به تبريک [[صحابه]] و زنان پيامبر صلى الله عليه و آله و همه مردم حاضر در آن روز نيز اشاره كرده است. گويى او اين تبريک را نيز دليل بر وضوح منظور پيامبر صلى الله عليه و آله دانسته و تصميم دارد تا با آوردن شواهد به تثبيت اين معنى بپردازد: |