پرش به محتوا

فنون سخنرانی در خطبه غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹۸: خط ۹۸:
اما پيامبر اكرم‏ صلى الله عليه و آله از اين گونه الفاظ دورى مى‏ كند. براى مثال، وقتى سخن از منافقين به ميان مى ‏آيد، موضوع را به طور كلى مطرح و از بيان نام آنها خوددارى مى‏ كند و مى‏ فرمايد:
اما پيامبر اكرم‏ صلى الله عليه و آله از اين گونه الفاظ دورى مى‏ كند. براى مثال، وقتى سخن از منافقين به ميان مى ‏آيد، موضوع را به طور كلى مطرح و از بيان نام آنها خوددارى مى‏ كند و مى‏ فرمايد:


لو شئت ان اسمّى باسمائهم لسمّيت و ان اومأ اليهم باعيانهم لاومأت و ان ادلّ عليهم لدللت، و لكنّى و اللَّه فى امورهم قد تكرّمت... :
وَلَوْشِئْتُ أَنْ أُسَمِّی الْقائلینَ بِذالِکَ بِأَسْمائهِمْ لَسَمَّیْتُ وَأَنْ أُوْمِئَ إِلَیْهِمْ بِأَعْیانِهِمْ لَأَوْمَأْتُ وَأَنْ أَدُلَّ عَلَیْهِمُ لَدَلَلْتُ، وَلکِنِّی وَالله فی أُمورِهمْ قَدْ تَکَرَّمْتُ... :


اگر مى‏ خواستم نام آنها را ببرم مى‏ بردم، يا اگر مى‏ خواستم به آنها اشاره‏اى داشته باشم اشاره مى‏ كردم... . ولى به خدا سوگند من درباره آنان به كرامت برخورد كردم... .
اگر مى‏ خواستم نام آنها را ببرم مى‏ بردم، يا اگر مى‏ خواستم به آنها اشاره‏اى داشته باشم اشاره مى‏ كردم... . ولى به خدا سوگند من درباره آنان به كرامت برخورد كردم... .
خط ۱۰۸: خط ۱۰۸:
براى مثال مى ‏فرمايد:
براى مثال مى ‏فرمايد:


الا لعن اللَّه الغاصبين و المغتصبين. يا فرمود: الا ان اوليائهم الذين قال اللَّه عزوجل: «يدخلون الجنه بغير حساب».
أَلا لَعَنَ الله الْغاصِبینَ الْمُغْتَصبینَ. يا فرمود: ألَا إنَّ أوْلِيَائَهُمُ الَّذِينَ قَالَ اللَّه عَزَّوَجَلَّ: «يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ بِغَيْرِ حِسَاب».


۱۴. به روز بودن موضوع و متن كلام يک سخنران موفق هميشه سعى مى‏ كند، مهم‏ترين موضوع روز را با لطافت خاصى با مردم در ميان بگذارد، تا به كار مردم آيد و گرهى از شبهات سياسى، اجتماعى و يا اقتصادى را حل كند.  موضوع مهدويت از جمله مسائل مهم و سرنوشت‏ ساز در ميان بشريت است كه حساسيت زيادى دارد، و ممكن است امت با انكار يا شبهه ‏افكنى و طرح انحرافات مواجه شود.
۱۴. به روز بودن موضوع و متن كلام يک سخنران موفق هميشه سعى مى‏ كند، مهم‏ ترين موضوع روز را با لطافت خاصى با مردم در ميان بگذارد، تا به كار مردم آيد و گرهى از شبهات سياسى، اجتماعى و يا اقتصادى را حل كند.  موضوع مهدويت از جمله مسائل مهم و سرنوشت‏ ساز در ميان بشريت است كه حساسيت زيادى دارد، و ممكن است امت با انكار يا شبهه ‏افكنى و طرح انحرافات مواجه شود.


لذا پيامبر صلى الله عليه و آله براى روشن شدن مسئله و جلوگيرى از خرافات و انحرافات، موضوع مهدويت را مطرح مى ‏كند، تا اذهان عمومى جامعه از همان زمان آشنا و منتظر مهدى موعود عليه السلام باشند.
لذا پيامبر صلى الله عليه و آله براى روشن شدن مسئله و جلوگيرى از خرافات و انحرافات، موضوع مهدويت را مطرح مى ‏كند، تا اذهان عمومى جامعه از همان زمان آشنا و منتظر مهدى موعود عليه السلام باشند.


حضرت در بخشى از خطبه مى‏ فرمايد:  مَعَاشِرَ النَّاسِ، «ِ آمِنُوا بِاللَّهِ‏ وَ رَسُولِهِ‏ وَ النُّورِ الَّذِي‏ أُنْزِلَ‏ مَعَهُ‏ مِنْ‏ قَبْلِ‏ أَنْ‏ نَطْمِسَ‏ وُجُوهاً فَنَرُدَّها عَلى‏ أَدْبارِها أَوْ نَلْعَنَهُمْ‏ كَما لَعَنَّا أَصْحابَ‏ السَّبْتِ‏»... .
حضرت در بخشى از خطبه مى‏ فرمايد:  مَعَاشِرَ النَّاسِ، «آمِنُوا بِاللَّهِ‏ وَ رَسُولِهِ‏ وَ النُّورِ الَّذِي‏ أُنْزِلَ‏ مَعَهُ‏ مِنْ‏ قَبْلِ‏ أَنْ‏ نَطْمِسَ‏ وُجُوهاً فَنَرُدَّها عَلى‏ أَدْبارِها أَوْ نَلْعَنَهُمْ‏ كَما لَعَنَّا أَصْحابَ‏ السَّبْتِ‏»... .


مَعَاشِرَ النَّاسِ، النُّور مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ مَسْلُوكٌ فِىَّ، ثُمَّ فِي عَلِيّ بْنِ أبِي‏ طَالِب‏ عليه السلام، ثُمَّ فِي النَّسْلِ مِنْهُ، إلَى الْقَائِم الْمَهْدِيّ‏ عليه السلام الَّذِي يَأْخُذُ بِحَقّ اللَّهِ وَ بِكُلِّ حَقٍّ هُوَ لَنَا... :
مَعَاشِرَ النَّاسِ، النُّور مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ مَسْلُوكٌ فِىَّ، ثُمَّ فِي عَلِيّ بْنِ أبِي‏ طَالِب‏ عليه السلام، ثُمَّ فِي النَّسْلِ مِنْهُ، إلَى الْقَائِم الْمَهْدِيّ‏ عليه السلام الَّذِي يَأْخُذُ بِحَقّ اللَّهِ وَ بِكُلِّ حَقٍّ هُوَ لَنَا... :
خط ۱۹۶: خط ۱۹۶:
در بخشى ديگر مى ‏فرمايد:
در بخشى ديگر مى ‏فرمايد:


معاشر الناس، ما قصرت فى تبليغ ما انزل اللَّه تعالى الىّ؛ و انا ابيّن لكم سبب هذه الآيه: ان جبرئيل هبط الىّ مراراً ثلاثاً، يأمرنى عن السلام ربى -  و هو السلام -  ان اقوم فى هذا المشهد فاعلم كل ابيض و اسود ان على بن ابى‏طالب اخى و وصيّى و خليفتى على امتى و الامام من بعدى. الذى محله منّى محل هارون من موسى، الا انه لا نبى بعدى، و هو وليكم بعد اللَّه و رسوله.  در اين بخش هم مى‏فرمايد: من در رساندن آنچه مأمور به تبليغ آن بودم و خداوند بر من تكليف كرد كوتاهى نكردم. اين گونه بخش‏ها نشان دهنده اين است كه يك سخنران بايد به وظيفه الهى خود عمل و به آنچه بين خود و خداى خود تكليف مى‏داند عمل‏كند.  ۲۲. مخاطب قرار دادن مستمعين يكى از شيوه‏هاى سخنورى اين است كه هميشه مخاطبان را شاداب نگه دارد و اجازه ندهد كه آنها حواسشان از مجلس و گوش دادن سخن پرت بشود. لذا مى‏تواند در ضمن صحبت با نگاه مستقيم به مخاطبان يا آنها را با جملاتى مثل بزرگواران مجلس، عزيزان حاضر در جلسه، شما عزيزان توجه داريد... ، مخاطب قرار دهد تا كاملاً متوجه سخنان باشند. وجود نازنين پيامبر اكرم‏صلى الله عليه وآله هم از اين شيوه بهره‏بردارى كرده است. لذا وقتى دقت مى‏كنيم، مى‏بينيم در مجموع خطبه غدير حدود ۵۳ مرتبه عبارت »معاشر الناس« و حدود ۴۵ مرتبه از كلمه »ألا« تنبيهيه استفاده شده است.
مَعاشِرَالنّاسِ، ما قَصَّرْتُ فی تَبْلیغِ ما أَنْزَلَ الله تَعالی إِلَی، وَ أَنَا أُبَیِّنُ لَکُمْ سَبَبَ هذِهِ الْآیَةِ: إِنَّ جَبْرئیلَ هَبَطَ إِلَی مِراراً ثَلاثاً یَأْمُرُنی عَنِ السَّلامِ رَبّی - وَ هُوالسَّلامُ - أَنْ أَقُومَ فی هذَا الْمَشْهَدِ فَأُعْلِمَ کُلَّ أَبْیَضَ وَأَسْوَدَ: أَنَّ عَلِی بْنَ أَبی طالِبٍ أَخی وَ وَصِیّی وَ خَلیفَتی (عَلی أُمَّتی) وَالْإِمامُ مِنْ بَعْدی، الَّذی مَحَلُّهُ مِنّی مَحَلُّ هارُونَ مِنْ مُوسی إِلاَّ أَنَّهُ لانَبِی بَعْدی وَهُوَ وَلِیُّکُمْ بَعْدَالله وَ رَسُولِهِ.
 
در اين بخش هم مى‏ فرمايد:
 
من در رساندن آنچه مأمور به تبليغ آن بودم و خداوند بر من تكليف كرد كوتاهى نكردم. اين گونه بخش‏ها نشان دهنده اين است كه يک سخنران بايد به وظيفه الهى خود عمل و به آنچه بين خود و خداى خود تكليف مى‏ داند عمل‏ كند.
 
۲۲. مخاطب قرار دادن مستمعين يكى از شيوه‏هاى سخنورى اين است كه هميشه مخاطبان را شاداب نگه دارد و اجازه ندهد كه آنها حواسشان از مجلس و گوش دادن سخن پرت بشود.
 
لذا مى ‏تواند در ضمن صحبت با نگاه مستقيم به مخاطبان يا آنها را با جملاتى مثل بزرگواران مجلس، عزيزان حاضر در جلسه، شما عزيزان توجه داريد... ، مخاطب قرار دهد تا كاملاً متوجه سخنان باشند. وجود نازنين پيامبر اكرم‏ صلى الله عليه و آله هم از اين شيوه بهره ‏بردارى كرده است.
 
لذا وقتى دقت مى‏ كنيم، مى ‏بينيم در مجموع خطبه غدير حدود ۵۳ مرتبه عبارت «مَعَاشِرَ النَّاسِ» و حدود ۴۵ مرتبه از كلمه «ألا» تنبيهيه استفاده شده است.
 
== پانویس ==