گزارش حجةالوداع (کتاب)
«گزارش حجة الوداع» تألیف محمد باقر انصاری، به بررسی جزئیات سفر از مدینه به مکه و بازگشت به مدینه در سال دهم هجری قمری میپردازد و وقایع آن را با استفاده از مدارک تاریخی و نقشههای جغرافیایی به صورت روزشمار روایت میکند و همچنین مباحث مربوط به غدیر و معرفی امیرالمومنین علی علیه السلام به عنوان جانشین پیامبر صلی الله علیه و آله را بررسی میکند.
.jpg) گزارش لحظه به لحظه سفر حج پیامبر صلیاللهعلیهوآله از مدینه تا مدینه | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | محمد باقر انصاری |
| مذهب | شیعه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۱ ج |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | دلیل ما |
| محل نشر | قم |
| سال نشر | ۱۳۸۷ش |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۳۹۷-۳۵۳-۷ |
| نسخه الکترونیکی | مطالعه در سایت نور |
نویسنده
محمدباقر انصاری (متولد ۱۳۳۹ش) پژوهشگر امامتپژوهی و غدیرشناسی که در دو حوزه تحقیق و تدریس به تبیین معارف امامت و غدیر پرداخته است.
در زمینه تحقیق و تألیف، انصاری آثار متعددی از او در عرصه ترجمه، تحقیق و تألیف منتشر شده که عمده این آنها در موضوع غدیر هستند. مشهورترین اثر او در این زمینه تحقیق و انتشار کتاب سلیم بن قیس هلالی است که در سه جلد منتشر شده است.
انصاری علاوه بر تألیف و تحقیق، سالها است به تدریس مباحث تاریخ اسلام و غدیرشناسی در مراکز مختلف علمی و تبلیغی مشغول است؛ از جمله فعالیتهای او در این زمینه به تدریس در مؤسسه غدیرستان اشاره شده است.
محتوای کتاب
این کتاب ارائه یک گزارش دقیق و مستند از حجة الوداع است تا همگان بتوانند با تاریخ سه ماهه آخر زندگی پیامبر صلی الله علیه واله آشنا شوند. محمد باقر انصاری تأکید میکند که تمامی مطالب بر اساس متون تاریخی معتبر نوشته شده و هیچ گونه تخیلی در آن وجود ندارد
فهرست مطالب
- مشخصات کتاب
- تقدیم
- مقدمه
آمادهسازی مقدمات سفر حج
- نزول فرمان حج
- اعلان عمومی برای حج
- مسافران یمن
- مقدمات سفر
- برنامه سفر
- مسافرین خانواده پیامبرصلی الله علیه وآله
- آمادگی خصوصی پیامبرصلی الله علیه وآله
- سؤالات مردم
- تعیین جانشین پیامبرصلی الله علیه وآله در مدینه
از مدینه تا مکه
- حرکت کاروان پیامبرصلی الله علیه وآله تا ذوالحلیفة
- آمادگی حاجیان برای احرام در میقات
- ولادت محمد بن ابیبکر قبل از مراسم احرام
- آمادگی پیامبرصلی الله علیه وآله برای احرام
- لبیک گویان از بیداء
- کاروان عظیم حجاج
- از میقات تا روحاء
- از روحاء تا اثایة
- گم شدن شتر پیامبرصلی الله علیه وآله از اثایه تا عرج
- از عرج تا سقیاء
- ابواء و قله هرشی و قله اِراک
- جُحفه و غدیر
- قُدَید و عُسفان
- مَرّ الظهران و سَرِف
ورود به مکه تا دستور حج تمتع
- قافله یمن به طرف مکه
- ملاقات پیامبر و امیرالمؤمنینعلیهما السلام
- ورود پیامبرصلی الله علیه وآله به مکه
- خیمههای حجاج در مکه
- پیامبرصلی الله علیه وآله و زیارت کعبه
- طواف کعبه
- نماز طواف در مقام ابراهیمعلیه السلام
- طواف ضعیفان
- زیارت حجر الاسود
- کنار چاه زمزم
- سعی صفا و مروه
- دستور حج تمتع
ملاقاتها در مکه
- اقامت در مکه
- اموال ارسالی از یمن و نجران
- وحی الهی در روز اول
- زیارت قبور خویشاوندان
- مسائل کاروان یمن در مکه
- مسائل قبایل مختلف در مکه
- عیادت از مریض
- پوشش جدید برای کعبه
- آموزش مناسک حج
- معجزه نطق کودکِ یمامه
- آنان که اولین بار پیامبرصلی الله علیه وآله را میدیدند
آغاز مراسم حج
- حاضرین در حجة الوداع
- نام عدهای از مردان حاضر در حجة الوداع
- نام عدهای از زنان حاضر در حجة الوداع
- نام عدهای از کودکان حاضر در حجة الوداع
- آغاز مراسم حج
- آمادهسازی اسکان و آذوقه ایام حج
- آغاز مراسم حج
- فرمان اعلام ولایت بعد از حج
- روز هشتم از مکه تا مِنا
- روز نهم از مِنا تا عرفات
عرفات
- وقوف در عرفات
- خوشامد به مهمانان پروردگار
- دعاهای پیامبرصلی الله علیه وآله در عرفات
- ملاقات با مردم در عرفات
- پاسخ به اعتراض عمر
- پیام الهی درباره اعلام ولایت
- معرفی خصوصی علی بن ابیطالبعلیه السلام
- وقایعی در عرفات
- آخرین لحظات در عرفات
- دستور حرکت از عرفات
مشعر الحرام
- از عرفات تا مشعر الحرام
- عبور از مکان سابق بتپرستی
- احکامی درباره وقوف مشعر
- ملاقات با نمایندگان تازه مسلمانان
- وقوف واجب در مشعر الحرام
- از مشعر تا مِنا
- سؤالاتی در مسیر مِنا
عید قربان در مِنا و مکه
- ورود به مِنا
- رمی جمره عقبه
- دستورات پیامبرصلی الله علیه وآله درباره قربانی
- قربانی شتران پیامبرصلی الله علیه وآله
- تراشیدن موی سر
- بازگشت به مکه برای طواف
- کنار چاه زمزم
- بازگشت از مکه به مِنا
روز یازدهم در منا
- رمی جمرات در روز یازدهم
- شفای پسر مجنون
- سؤالات مردم در روز یازدهم
روز دوازدهم و سیزدهم در مِنا
- رمی جمرات سهگانه در روز دوازدهم
- ظهور شیطان در مِنا
- نزول سوره «نصر» در مِنا
- خطابه بلند در مِنا
- آغاز توطئههای منافقین
- شب و روز سیزدهم در مِنا
- ساعات و لحظات آخر در مِنا
- از مِنا تا «مُحَصَّب» تا ابطح
مقدمات برنامه غدیر
- اولین دستور برای برنامه غدیر
- کلام پیامبرصلی الله علیه وآله در ثواب حاجیان
- اعلان عمومی برای حرکت به سوی غدیر
- نزول لقب «امیرالمؤمنین» برای علی بن ابیطالبعلیه السلام
- سپردن ودایع انبیاء به علیعلیه السلام
- اعتراض عایشه به علیعلیه السلام و پاسخ پیامبرصلی الله علیه وآله
آغاز توطئههای اصحاب صحیفه
- اطلاع عایشه از برنامه غدیر
- امضای صحیفه ملعونه
- عکس العمل پیامبرصلی الله علیه وآله به اصحاب صحیفه
- فراخواندن اصحاب صحیفه
- ائتلاف اصحاب صحیفه با بنیامیه
- اطلاع یاران خاص از توطئهها
آخرین روز توقف در مکه
- خطابه مفصل پیامبرصلی الله علیه وآله کنار کعبه
- شب پانزدهم ذی الحجة آماده حرکت
- طواف وداع
از مکه تا غدیر
- کاروان صد و بیست هزار نفری به سوی غدیر
- از «ضجنان» تا «عسفان»
- دعاهای مستجاب در «قدید»
- نزول آیات برای آمادگی غدیر
- خنثی شدن یک توطئه پس از «قُدید»
- شب هیجدهم ذی الحجه در آستانه غدیر
- خبر دادن به امیرالمؤمنینعلیه السلام از آیه «بلِّغ»
- شکست یک توطئه هنگام رسیدن به غدیر خم
- موقعیت جغرافیایی غدیر
- توقف کاروان کنار برکه غدیر
- آمادهسازی جایگاه سخنرانی
- نماز جماعت در برابر منبر غدیر
- پیامبر و امیرالمؤمنینعلیهما السلام بر فراز منبر
- توطئهای دیگر در برابر منبر غدیر
سخنرانی تاریخی در غدیر
- آغاز سخنرانی تاریخی پیامبرصلی الله علیه وآله
- متن سخنرانی پیامبرصلی الله علیه وآله بر منبر غدیر
- منظره بدیع
- حمد و ثنای الهی
- فرمان الهی برای مطلبی مهم
- اعلان رسمی ولایت و امامت دوازده امامعلیهم السلام
- معرفی و بلند کردن امیرالمؤمنینعلیه السلام به دست پیامبرصلی الله علیه وآله
- تأکید بر توجه امت به مسئله امامت
- رفتارهای منافقین در اثنای خطبه
- اشاره به کارشکنیهای منافقین
- پیروان اهل بیتعلیهم السلام و دشمنان ایشان
- حضرت مهدی عجل اللَّه فرجه
- مطرح کردن بیعت
- حلال و حرام، واجبات و محرمات
- بیعت گرفتن رسمی
وقایع بعد از سخنرانی غدیر
- بستن عمامه سحاب بر فراز منبر
- فرود از منبر و فریادهای شعف مردم
- سؤالات مردم بعد از خطبه
- تشکر الهی از پیامبرصلی الله علیه وآله برای ابلاغ ولایت علیعلیه السلام
- سرفرازی مؤمنین و ذلت منافقین
وقایع سه روزه بیعت
- برنامه سه روزه بیعت
- بازگرداندن فراریان از بیعت
- اولین بیعت کنندگان غدیر
- برخورد با سخنان ابوبکر و عمر بعد از بیعت
- برخورد با حرکت معاویه بعد از بیعت
- شعر حسان بن ثابت درباره غدیر
- ابلیس و شیاطین در غدیر
- عکس العملهای شیطان در غدیر
برخورد با تحرکات منافقین
- گزارش حذیفه از تحرکات منافقین
- گزارش مقداد از تحرکات منافقین
- گزارش ابوذر از تحرکات منافقین
- وسوسه اندازی منافقین در غدیر
- تشکیک در منظور از «من کنت مولاه …»
- سؤال درباره از طرف خدا بودن غدیر
- پیشنهاد منافقین برای تغییر علیعلیه السلام!
- پیشنهاد منافقین برای شرکت در خلافت
- ظهور جبرئیل در غدیر
- سند مکتوب غدیر
- علی بن ابیطالبعلیه السلام همچون عیسی بن مریمعلیه السلام
- پاسخ الهی به منافقین درباره انتصاب علیعلیه السلام
- سنگ آسمانی بر منکر غدیر(
از غدیر تا مدینه
- حرکت از غدیر در شب بیست و یکم
- توطئه قتل پیامبرصلی الله علیه وآله در کوه هرشی
- توطئه قتل علیعلیه السلام بعد از هرشی
- زیارت قبر مادر در ابواء
- انتشار سریع و فراگیر خبر غدیر
- خبر وفات باذان حاکم یمن
- پیشواز حضرت در روحاء
- وقایعی در «عرق الظبیة»
- ورود به مدینه
- مدینه در بازگشت از حج
- کسانی که در حج شرکت نکردند
- یاد غدیر در مدینه
- اعلام روز غدیر به عنوان عید
پس از حجة الوداع تا رحلت پیامبرصلی الله علیه وآله
- تشکل ۳۴ نفری بر ضد غدیر
- امضای صحیفه دوم در خانه ابوبکر
- متن معاهده نامه دوم اصحاب صحیفه
- برخورد پیامبرصلی الله علیه وآله با امضاکنندگان صحیفه دوم
- وصیت پیامبرصلی الله علیه وآله درباره روزهای بعد از خود
- اجتماع همسران پیامبرصلی الله علیه وآله
- مسموم کردن پیامبرصلی الله علیه وآله
- فرستادن منافقین با لشکر اسامه
- بازگشت ابوبکر و عمر از لشکر اُسامه
- خنثی شدن نقشه نماز ابوبکر به جای پیامبرصلی الله علیه وآله
- نوشتن کتف، سند ابدی اسلام
- رحلت پیامبرصلی الله علیه وآله و اجرای صحیفه در سقیفه
- غاصبین بر فراز منبر پیامبرصلی الله علیه وآله
- افشای صحیفه در ماجرای سقیفه
- از سقیفه تا کربلا
- حیات حقیقی غدیر
نقشههای جغرافیایی حجة الوداع
- نقشه شماره ۱: حجاز و کشورهای همسایه
- نقشه شماره ۲: مناطق و استانهای عربستان
- نقشه شماره ۳: میقاتهای حج
- نقشه شماره ۴: حدود حرم
- نقشه شماره ۵: جغرافیای مدینه
- نقشه شماره ۶: مسیر هجرت و حجة الوداع
- نقشه شماره ۷: مسجد شجره
- نقشه شماره ۸: مسجد الحرام
- نقشه شماره ۹: مَسعی
- نقشه شماره ۱۰: جغرافیای مکه
- نقشه شماره ۱۱: جَمَرات سهگانه
- نقشه شماره ۱۲: موقعیت عرفات و مشعر و مِنا
- نقشه شماره ۱۳: نمای داخل کعبه
- نقشه شماره ۱۴: مسیر بازگشت تا غدیر و تا مدینه
- فهرست منابع
- منابع
- پینوشتها