جبرئیل: تفاوت میان نسخه‌ها

يكى از نقشه‏ هاى منافقين ضد غدير پيشنهاد شركت در خلافت پس از اتمام خطبه غدير بود، كه خداوند هم اين آيه را نازل كرد:

آنچه در اينجا قابل ذكر است معجزه اى بود كه پس از خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله در غدير پيش آمد و بار ديگر حجت را بر همگان تمام كرد، و آن حضور جبرئيل در غدير و ظهور بر همگان در پاسخ به پيشنهاد شركت در خلافت است. داستان را بايد از زبان عمر بشنويم كه اين آيه را همچون پُتكى بر سر خود احساس كرده و هرگز انتظار آن را نداشته است

پس از اينكه عمر بن خطاب در غدير و در حضور پيامبر صلى الله عليه و آله اعتراضاتى داشت، همين كه از محضر پيامبر صلى الله عليه و آله با عجله بيرون آمد، به سوارى برخورد.  

او به من گفت: به خدا قسم روزى مانند امروز هرگز نديدم. چقدر كار پسر عمويش را مؤكد نمود! محمد براى او پيمانى بست كه جز كافر به خدا و رسولش يا منافق آن را بر هم نمى ‏زند. واى بر كسى كه پيمان او را بشكند.

از او پرسيدم: تو كيستى؟ ولى آن مرد سكوت كرد. من نزد پيامبر آمدم و اين ماجرا را به او خبر دادم. پيامبر گفت: آيا آن اسب سوار را شناختى؟

يكى از برنامه‏ هاى الهى پس از خطبه غدير حضور جبرئيل در غدير و ظهور در برابر ديدگان همه بود. بايد در نظر داشته باشيم در هيچ يک از فرامين الهى و يا مقاطع حساس تاريخ اسلام، جبرئيل در برابر مردم ظاهر نشده بود.

اما خداى غدير اين پيش بينى را براى اولين بار در سخنرانى به يادماندنى غدير گنجانده بود؛ تا با ظهور آن واسطه وحى به صورت انسان، و معرفى او توسط پيامبر صلى الله عليه و آله كه او جبرئيل بوده، الهى بودن غدير و وَحيانى بودن آن و امضاى پروردگار نسبت به آن براى همه روشن شود.

به عبارت ديگر همان جبرئيلى كه دستور «يا اَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ...» را براى پيامبر صلى الله عليه و آله آورده، درباره آن با مردم گفتگو مى‏ كند.

چهره آن سوار و سخن او كه خبر از بى‏ سابقه بودن برنامه غدير داشت و بوى مشكى كه از او ساطع بود، مردم را متوجه كرد كه هم شخص او و هم سخنانش عادى به نظر نمى ‏آيد. جالب آن بود كه عُمَر در آن صحنه حاضر بود و از آن مرد پرسيد

تو كيستى؟ ولى آن سوار مُهر سكوت بر لب زد و پاسخى نداد، و اين مسئله جمعيت را به تعجب بيشترى واداشت كه اين ناشناس چه كسى مى‏ تواند باشد.

اين بود كه عمر نزد پيامبر صلى الله عليه و آله آمد و ماجرا را خبر داد و همه مى‏ خواستند بدانند آن سوار چه كسى بوده است. حضرت در اين فرصت پيش آمده، هم آن سوار را معرفى كرد و هم خبر از پيمان شكنانى كه جبرئيل اشاره كرده بود داد.

پيامبر صلى الله عليه و آله خطاب به عمر فرمود: آن اسب سوار را شناختى؟ او جبرئيل بود! پيمان ولايتى را براى شما مطرح كرد كه اگر آن را بر هم زنيد يا در آن شک نماييد، من در روز قيامت خصم شما خواهم بود. تو -  اى عمر -  مواظب باش كه شكننده اين پيمان نباشى، كه اگر چنين كنى خدا و رسول و ملائكه و مؤمنين از تو بيزار خواهند بود.

بُعد ديگر اين امضاى الهى بيزارى خداوند و همه دست اندر كاران دستگاه الهى - از رسول گرفته تا ملائكه و مؤمنين -  نسبت به مخالفين و معاندينِ پايه ‏هايى بود كه در خطابه غدير پايه گذارى شد.<ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۶۱ ۱۲۰. عوالم العلوم: ج ۳  / ۱۵ ص ۱۳۶ ۸۵. </ref>

جبرئيل سه مرتبه بر من نازل شد و از طرف خداوندِ سلام پروردگارم -  كه او سلام است -  مرا مأمور كرد كه در اين اجتماع بپاخيزم و بر هر سفيد و سياهى اعلام كنم كه «على بن ابى‏ طالب برادرِ من و وصى من و جانشين من بر امتم و امام بعد از من است. نسبت او به من همانند هارون به موسى است جز اينكه پيامبرى بعد از من نيست. و او صاحب اختيار شما بعد از خدا و رسولش است».

امام رضا عليه السلام فرمود: روز غدير، روزى است كه خداوند به جبرئيل امر مى‏ كند تا تختى از كرامت خود در مقابل [[بیت‏ المعمور]] قرار دهد. سپس جبرئيل بر فراز آن قرار مى‏ گيرد و ملائكه از همه آسمان‏ ها جمع مى شوند و بر پيامبر صلى الله عليه و آله ثنا مى فرستند و براى شيعيان اميرالمؤمنين و ائمه ‏عليهم السلام و محبّان ايشان [[استغفار]] مى ‏كنند.<ref>عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۲۲. </ref>

پيامبرصلى الله عليه وآله در ابتداى بخش دوم خطبه غدير، در بيان علت نزول آيه شديد اللحن تبليغ اشاره داشت كه جبرئيل سه مرتبه از طرف خداوند بر من دستور ابلاغ ولايت على را آورده است.