پرش به محتوا

خطبه غدیر امیرالمؤمنین علیه السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

خطبه غدیر امیرالمؤمنین علیه السلام (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۰ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۱۶

۷۳۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ نوامبر ۲۰۲۱
←‏گزيده خطبه غدير اميرالمؤمنين‏ عليه السلام [31]
خط ۲۸۹: خط ۲۸۹:




در پايان خطبه، بار ديگر مردم را به اخلاق فردى، اجتماعى، مالى و... سفارش مى‏كند، و استحباب روزه روز غدير و پاداش بس عظيم آن را ياد آور مى‏شود.××× ۱ اقبال الاعمال. بحار الانوار: ج ۹۷ ص ۱۱۲. ×××
<big>در پايان خطبه، بار ديگر مردم را به اخلاق فردى، اجتماعى، مالى و... سفارش مى‏ كنند، و استحباب روزه روز غدير و پاداش بس عظيم آن را ياد آور مى ‏شوند.<ref>اقبال الاعمال. بحار الانوار: ج ۹۷ ص ۱۱۲.</ref><br />در بررسى خطبه غدير، حضرت امیرالمؤمنین عليه السلام نكات ارزشمندى به چشم مى‏ خورد كه مهم‏ ترين آنها عبارتند از:</big>


'''<big>روز غدير، عيد بزرگ</big>'''


در بررسى خطبه غدير، حضرت على‏عليه السلام نكات ارزشمندى به چشم مى‏خورد كه مهم‏ترين آنها عبارتند از:
<big>«انّ اللَّه جمع لكم معشر المومنين، فى هذا اليوم عيدين عظيمين كبيرين» . چون روز غدير در هنگام ايراد خطبه مصادف با روز جمعه بوده، حضرت به همين دليل تعبير به «عيدين» كرده و هر دو را به عظمت و بزرگى ياد كرده اند. اين خود بهترين دليل بر «تعيّد» (عيد بودن) روز هجدهم ذى‏ الحجه و برگزارى مراسم جشن و سرور و بزرگداشت آن است.</big>


۱. روز غدير، عيد بزرگ
<big>در عيد بودن روز غدير روايات متعددى از پيامبر صلى الله عليه وآله و امامان شيعه ‏عليهم السلام به ما رسيده است. از جمله روايتى از پيامبر اكرم ‏صلى الله عليه وآله مى‏ خوانيم كه فرمودند: يوم غدير خم افضل اعياد امتى <ref>بحار الانوار: ج ۹۷ ص ۱۱۰.</ref> : روز غدير خم برترينِ اعياد امت من است. و در جاى ديگرى مى‏ فرمايند: غدير اشرف و اعظم اعياد است.<ref>وسائل الشيعة: كتاب الصوم.</ref></big>


»انّ اللَّه جمع لكم معشر المومنين، فى هذا اليوم عيدين عظيمين كبيرين« . چون روز غدير در هنگام ايراد خطبه مصادف با روز جمعه بوده، حضرت به همين دليل تعبير به »عيدين« كرده و هر دو را به عظمت و بزرگى ياد كرده است. اين خود بهترين دليل بر »تعيّد« )عيد بودن( روز هجدهم ذى‏الحجه و برگزارى مراسم جشن و سرور و بزرگداشت آن است.
'''<big>روز بيان اراده خدا و روز ابلاغ</big>'''


<big>«فانزل اللَّه على نبيه فى يوم الدوح <ref>واژه «دوح» جمع «دوحه» به معناى درختان بزرگ و تنومند است. </ref> بين به ارادته فى خلصائه و ذوى اجتبائه و امره بالبلاغ» . اين بخش از خطبه بيانگر موقعيت جغرافيايى تاريخى غدير است. امام مى ‏فرمايند كه آن روز زير درختان تنومند، آياتى نازل شد <ref>آيه تبليغ.</ref> كه مبيّن اراده خدا براى بندگان خالص و مخلص و برگزيده او است. <ref>الغدير: ج ۱ ص ۶۹  - ۶۱ .</ref>'''<br />غدير روز بزرگ، روز گشايش، روز تكامل'''</big>


در عيد بودن روز غدير روايات متعددى از پيامبرصلى الله عليه وآله و امامان شيعه‏عليهم السلام به ما رسيده است. از جمله روايتى از پيامبر اكرم‏صلى الله عليه وآله مى‏خوانيم كه فرمود: يوم غدير خم افضل اعياد امتى××× ۱ بحار الانوار: ج ۹۷ ص ۱۱۰. ×××: روز غدير خم برترينِ اعياد امت من است. و در جاى ديگرى مى‏فرمايد: غدير اشرف و اعظم اعياد است.××× ۲ وسائل الشيعة: كتاب الصوم. ×××
<big>«انّ هذا يوم عظيم الشأن؛ فيه وقع الفرج و رفعت الدرج و وضحت الحجج» . اين روز ظرف ظهور اراده الهى و زمان ابلاغ پيام الهى و آثار مترتب بر آن است. روزى كه گشايش و فرج حاصل شد، چرا كه نگرانى امت اسلام نسبت به زمان پس از پيامبر صلى الله عليه وآله را بر طرف كرد و به آنها اميد بخشيد. روزى كه نردبان تكامل افراشته شد، و با طرح مسئله امامت و معرفى امام دين به كمال لازم خود رسيد. روزى كه حجت‏ ها آشكار شد و بر همگان اتمام حجت گرديد.</big>


'''<big>روز پرده ‏بردارى از مقام امامت</big>'''


۲. روز بيان اراده خدا و روز ابلاغ
<big>«هذا يوم الايضاح و الافصاح <ref>افصاح به معنى اظهار كردن و مترادف ايضاح است.</ref> عن المقام الصراح <ref>به معنى خالص بودن چيزى از تعلقات است.</ref>» . مقام صراح يعنى جايگاه پاكى و پيراستگى و منظور از آن مقام عصمت و امامت است كه در روز غدير از آن پرده ‏بردارى شد و امام براى همگان مشخص شد، تا ديگر بهانه‏ اى براى منافقان و دو رويان نباشد. البته پيامبر صلى الله عليه وآله به صراحت كسى را معرفى نكرده اند.</big>


»فانزل اللَّه على نبيه فى يوم الدوح××× ۳ واژه »دوح« جمع »دوحه« به معناى درختان بزرگ و تنومند است. ××× بين به ارادته فى خلصائه و ذوى اجتبائه و امره بالبلاغ« . اين بخش از خطبه بيانگر موقعيت جغرافيايى تاريخى غدير است. امام مى‏فرمايد كه آن روز زير درختان تنومند، آياتى نازل شد××× ۴ آيه تبليغ. ××× كه مبيّن اراده خدا براى بندگان خالص و مخلص و برگزيده او است.××× ۵ الغدير: ج ۱ ص ۶۹  - ۶۱ . ×××
'''<big>روز كامل شدن دين</big>'''


<big>«و يوم العهد المعهود» . روز پيمان بسته شده است؛ پيمانى كه پيامبر صلى الله عليه وآله پس از گرفتن اقرار و اعتراف از مردم مبنى بر اينكه پيامبر صلى الله عليه وآله حتى از خود مردم نسبت به خودشان بر آنها اختيار و حق دارند، يادآور شدند كه: من كنت مولاه فعلى مولاه.</big>


۳. غدير روز بزرگ، روز گشايش، روز تكامل
'''<big>روز شهود و حضور</big>'''


»انّ هذا يوم عظيم الشأن؛ فيه وقع الفرج و رفعت الدرج و وضحت الحجج« . اين روز ظرف ظهور اراده الهى و زمان ابلاغ پيام الهى و آثار مترتب بر آن است. روزى كه گشايش و فرج حاصل شد، چرا كه نگرانى امت اسلام نسبت به زمان پس از پيامبرصلى الله عليه وآله را بر طرف كرد و به آنها اميد بخشيد. روزى كه نردبان تكامل افراشته شد، و با طرح مسئله امامت و معرفى امام دين به كمال لازم خود رسيد. روزى كه حجت‏ها آشكار شد و بر همگان اتمام حجت گرديد.
<big>«و يوم الشاهد و المشهود» . اين تعبيرى است كه قرآن درباره قيامت به كار برده است <ref>بروج /  ۳.</ref>؛ به اين معنى كه شاهد پيامبرصلى الله عليه وآله و مشهود قيامت است، شاهد انسان ‏ها و مشهود اعمال آنان است. به كار بردن اين تعبير درباره روز غدير به اين معنى است كه پيامبر صلى الله عليه وآله شاهد و امیرالمؤمنین ‏عليه السلام مشهود اند.</big>


<big>پيامبرصلى الله عليه وآله شهادت به ولايت امیرالمؤمنین ‏عليه السلام دادند و انسان‏ ها و فرشتگان بر اين امر گواهى دادند. تاريخ نيز گواهى داد كه گروهى به دليل نيل به مقام ولايت به امیرالمؤمنین ‏عليه السلام تبريک و تهنيت گفتند، لكن پس از چندى و در ظرف تنها چند ماه آن را زير پا گذاشتند!</big>


۴. روز پرده‏بردارى از مقام امامت
'''<big>روز نمايش قرارها و دو رويى‏ ها</big>'''


»هذا يوم الايضاح و الافصاح××× ۱ افصاح به معنى اظهار كردن و مترادف ايضاح است. ××× عن المقام الصراح××× ۲ به معنى خالص بودن چيزى از تعلقات است. ××׫ . مقام صراح يعنى جايگاه پاكى و پيراستگى و منظور از آن مقام عصمت و امامت است كه در روز غدير از آن پرده‏بردارى شد و امام براى همگان مشخص شد، تا ديگر بهانه‏اى براى منافقان و دورويان نباشد. البته پيامبرصلى الله عليه وآله به صراحت كسى را معرفى نكرده است.
<big>«يوم تبيان العقود عن النفاق و الجحود» . روزى كه خط حق از جريان نفاق مشخص شد، و روزى كه باعث شد حاميان واقعى از مدعيان دروغين جدا شوند. آنان كه حقايق را آگاهانه انكار كردند و نفاق خود را در عمل آشكار ساختند.</big>


'''<big>روز بيان حقايق</big>'''


۵ . روز كامل شدن دين
<big>«و يوم البيان عن حقائق الايمان» . روزى كه خط ايمان را از ديگر خطوط جدا كرد. كسانى كه تا آن روز ادعاى ايمان به خدا و اطاعت از پيامبر صلى الله عليه وآله را داشتند، در آن روز درونشان آشكار شد. در آن روز همه دانستند كه اگر واقعاً معتقد به «اطيعوا اللَّه و اطيعوا الرسول» هستند، بايد از اوامر خدا و پيامبر صلى الله عليه وآله و از جمله ولى ‏امر امیرالمؤمنین ‏عليه السلام -  كه مصداق بارز و اتم اطاعت از خدا و رسول‏ صلى الله عليه وآله اند -  نيز پيروى كنند.</big>


»و يوم العهد المعهود« . روز پيمان بسته شده است؛ پيمانى كه پيامبرصلى الله عليه وآله پس از گرفتن اقرار و اعتراف از مردم مبنى بر اينكه پيامبرصلى الله عليه وآله حتى از خود مردم نسبت به خودشان بر آنها اختيار و حق دارد، يادآور شد كه: من كنت مولاه فعلى مولاه.
<big>اينجا بود كه با نصب امیرالمؤمنین عليه السلام و نقش بر آب شدن نقشه‏ ها و بر باد رفتن خواب و خيال ‏ها حقايق را انكار كردند، و مصداق «لم تؤمنوا» شدند، چرا كه ايمان فقط گفتن شهادتين نيست، بلكه منظور از پذيرش ولايت حقيقت آن است كه بايد در قلب تجلى و در عمل جلوه نمايد.</big>


'''<big>روز راندن شيطان</big>'''


۶ . روز شهود و حضور
<big>«يوم دحر <ref>«دحر» بر وزن «دهر» به معناى راندن است. صحاح اللغه: ماده «دهر» . </ref> الشيطان» . در روز غدير با كامل شدن دين، شيطان نيز -  كه از دين كامل و حقيقت ايمان دل خوشى نداشت -  رانده شد. با واقعه غدير وسوسه‏ ها و توطئه‏ ها و نقشه‏ ها نقش بر آب شد. شيطان نيز مانند كفار مأيوس شد.</big>


»و يوم الشاهد و المشهود« . اين تعبيرى است كه قرآن درباره قيامت به كار برده است××× ۳ بروج /  ۳. ×××؛ به اين معنى كه شاهد پيامبرصلى الله عليه وآله و مشهود قيامت است، شاهد انسان‏ها و مشهود اعمال آنان است. به كار بردن اين تعبير درباره روز غدير به اين معنى است كه پيامبرصلى الله عليه وآله شاهد و على‏عليه السلام مشهود است.
<big>همو كه راضى به خلافت انسان براى خدا نبود و با سجده نكردن طرد شد، چون راضى به خلافت امیرالمؤمنین عليه السلام براى پيامبر صلى الله عليه وآله نيز نبود. از اين رو در حديثى از امام رضا عليه السلام مى‏ خوانيم «يوم مرغمة الشيطان» <ref>مسند الامام الرضا عليه السلام: ج ۲ ص ۱۸.</ref>، شيطان در اين روز رانده شد.</big>


'''<big>روز برهان</big>'''


پيامبرصلى الله عليه وآله شهادت به ولايت على‏عليه السلام داد و انسان‏ها و فرشتگان بر اين امر گواهى دادند. تاريخ نيز گواهى داد كه گروهى به دليل نيل به مقام ولايت به على‏عليه السلام تبريك و تهنيت گفتند، لكن پس از چندى و در ظرف تنها چند ماه آن را زير پا گذاشتند!
<big>«يوم البرهان» . روز غدير دليل حقانيت اهل ولايت و رهروان امام و ولى اللَّه الاعظم مى ‏باشد. دليل و برهانى كه تاريخ و حديث گواه آن است.</big>


۷. روز نمايش قرارها و از دورويى‏ها
'''<big>روز داورى</big>'''


»يوم تبيان العقود عن النفاق و الجحود« . روزى كه خط حق از جريان نفاق مشخص شد، و روزى كه باعث شد حاميان واقعى از مدعيان دروغين جدا شوند. آنان كه حقايق را آگاهانه انكار كردند و نفاق خود را در عمل آشكار ساختند.
<big>«هذا يوم الفصل الذى كنتم توعدون» . روز غدير روز جدايى حق از باطل است. در حقيقت امام‏ عليه السلام با اين عبارت غدير را تشبيه به قيامت نموده اند؛ كه خداوند در قرآن مجيد مى ‏فرمايد: «هذا يوم الفصل الذى كنتم به تكذبون» <ref>صافات /  ۲.</ref> . در اين تشبيه دو نكته وجود دارد:</big>


<big>'''اول:''' همان طور كه در روز قيامت حق از باطل جدا مى‏ شود اهل حقيقت و ايمان روانه بهشت مى‏ شوند و گروه باطل به سوى دوزخ مى‏ روند، روز غدير نيز فرقه نجات يافته مؤمنان به ولايت هستند و آنها كه از حق و ولايت اعراض كرده ‏اند دوزخى مى‏ شوند.</big>


۸ . روز بيان حقايق
<big>'''دوم:''' كفار و مشركان انتظار وقوع قيامت را ندارند و مى‏ پندارند كه واقعيت ندارد، دشمنان ولايت نيز انتظار چنين روزى را نداشتند و مى ‏پنداشتند كه خداوند وصى و جانشينى براى پيامبر صلى الله عليه وآله تعيين و منصوب نمى كند.</big>


»و يوم البيان عن حقائق الايمان« . روزى كه خط ايمان را از ديگر خطوط جدا كرد. كسانى كه تا آن روز ادعاى ايمان به خدا و اطاعت از پيامبرصلى الله عليه وآله را داشتند، در آن روز درونشان آشكار شد. در آن روز همه دانستند كه اگر واقعاً معتقد به »اطيعوا اللَّه و اطيعوا الرسول« هستند، بايد از اوامر خدا و پيامبرصلى الله عليه وآله و از جمله ولى‏امر على بن ابى‏طالب‏عليه السلام -  كه مصداق بارز و اتم اطاعت از خدا و رسول‏صلى الله عليه وآله است -  نيز پيروى كنند.
'''<big>روز فرشتگان</big>'''


<big>«هذا يوم الحلاء الاعلى الذى انتم عنه معرضون». غدير روز فرشتگان والا مقام در عالم بالا است، در حالى كه شما از آن چشم مى ‏پوشانيد! در اين روز فرشتگان به امر الهى فرود آمده و چنين مأموريتى را براى پيامبر صلى الله عليه وآله آوردند.</big>


اينجا بود كه با نصب على‏عليه السلام و نقش بر آب شدن نقشه‏ها و بر باد رفتن خواب و خيال‏ها حقايق را انكار كردند، و مصداق »لم تؤمنوا« شدند، چرا كه ايمان فقط گفتن شهادتين نيست، بلكه منظور از پذيرش ولايت حقيقت آن است كه بايد در قلب تجلى و در عمل جلوه نمايد.
<big>طبق روايت امام رضا عليه السلام «ان يوم الغدير فى السماء اشهر منه فى الارض» <ref>مسند الامام الرضا عليه السلام: ج ۲ ص ۲۰.</ref> : روز غدير در آسمان شهرتى بيش از زمين دارد.</big>


'''<big>روز رهنمون</big>'''


۹. روز راندن شيطان
<big>«هذا يوم الارشاد» . غدير روزى است كه خداوند به وسيله پيامبر صلى الله عليه وآله مردم را به مسير آينده ‏شان راهنمايى كرد. حقايق را گفت و ولى ‏امر را معرفى كرد و راه ولايت و مسير عداوت را مشخص كرد.</big>


»يوم دحر××× ۱ دحر« بر وزن »دهر« به معناى راندن است. صحاح اللغه: ماده »دهر« . ××× الشيطان« . در روز غدير با كامل شدن دين، شيطان نيز -  كه از دين كامل و حقيقت ايمان دل خوشى نداشت -  رانده شد. با واقعه غدير وسوسه‏ها و توطئه‏ها و نقشه‏ها نقش بر آب شد. شيطان نيز مانند كفار مأيوس شد.
'''<big>روز آزمون</big>'''


<big>«يوم محنة العباد» . محنت به معناى آزمون است. روز غدير روز آزمايش بندگان بود. روزى كه خداوند ولى و پذيرش ولايت او را وسيله آزمودن انسان‏ ها قرار داد. هر كس آن را پذيرفت و به آن پايبند بود سرفراز از بوته آزمايش در آمد.</big>


همو كه راضى به خلافت انسان براى خدا نبود و با سجده نكردن طرد شد، چون راضى به خلافت على‏عليه السلام براى پيامبرصلى الله عليه وآله نيز نبود. از اين رو در حديثى از امام رضاعليه السلام مى‏خوانيم »يوم مرغمة الشيطان«××× ۲ مسند الامام الرضاعليه السلام: ج ۲ ص ۱۸. ×××، شيطان در اين روز رانده شد.
'''<big>روز پيشاهنگان</big>'''


۱۰. روز برهان
<big>«يوم الدليل على الرواد» . «رواد» جمع «رايد» به معناى پيشقراول است، چون امیرالمؤمنین عليه السلام از پيشاهنگان اسلام و ايمان بوده اند مى‏ گويند: روز غدير كه روز ولايت و معرفى ولى است دليلى است بر شناخت پيشگامان و پيشاهنگان. آرى ایشان پيشگام در ايمان به رسالت و پيشاهنگ در امامت و صدر ائمه طاهرين‏ عليهم السلام اند.</big>


»يوم البرهان« . روز غدير دليل حقانيت اهل ولايت و رهروان امام و ولى اللَّه الاعظم مى‏باشد. دليل و برهانى كه تاريخ و حديث گواه آن است.
'''<big>روز هويدا شدن نهان‏ ها</big>'''


<big>«هذا يوم ابدى خفايا الصدور و مضمران الامور» . در اين بخش دو احتمال وجود دارد:</big>


۱۱. روز داورى
<big>'''الف:''' گوشزد كردن مجدد جريان نفاق و دورويى.</big>


»هذا يوم الفصل الذى كنتم توعدون« . روز غدير روز جدايى حق از باطل است. در حقيقت امام‏عليه السلام با اين عبارت غدير را تشبيه به قيامت نموده است؛ كه خداوند در قرآن مجيد مى‏فرمايد: »هذا يوم الفصل الذى كنتم به تكذبون«××× ۱ صافات /  ۲. ×××. در اين تشبيه دو نكته وجود دارد:
<big>'''ب:''' اسرار و رازى كه بين خدا و رسولش بود آشكار گشت. در آن روز پيامبر صلى الله عليه وآله سرّى را كه خداوند در درونشان به امانت نهاده بود و پيامبر از افشاى آن در هراس بودند با تضمين الهى آشكار كردند: «بلّغ ما انزل اليک من ربک» .</big>


'''<big>روز شناسايى خاصان</big>'''


اول: همان طور كه در روز قيامت حق از باطل جدا مى‏شود اهل حقيقت و ايمان روانه بهشت مى‏شوند و گروه باطل به سوى دوزخ مى‏روند، روز غدير نيز فرقه نجات يافته مؤمنان به ولايت هستند و آنها كه از حق و ولايت اعراض كرده‏اند دوزخى مى‏شوند.
<big>«هذا يوم النصوص على اهل الخصوص» . پيامبرصلى الله عليه وآله از آغاز بعثت تا حجة البلاغ، بارها با اشاره و كنايه به معرفى امیرالمؤمنین عليه السلام پرداخته بودند. اما در جريان غدير بدون هيچ پرده پوشى و با صراحت تمام به معرفى امیرالمؤمنین عليه السلام به عنوان ولى امر مسلمين پرداختند و راه هر گونه توجيه را مسدود كردند. روى اين اساس حضرت فرمودند: «غدير روز تنصيص است روز معرفى با سخن صريح است» .</big>


'''<big>روز اوصياء و انبياء عليهم السلام</big>'''


دوم: كفار و مشركان انتظار وقوع قيامت را ندارند و مى‏پندارند كه واقعيت ندارد، دشمنان ولايت نيز انتظار چنين روزى را نداشتند و مى‏پنداشتند كه خداوند وصى و جانشينى براى پيامبرصلى الله عليه وآله تعيين و منصوب نمى‏كند.
<big>«هذا يوم شيث‏ عليه السلام، هذا يوم ادريس ‏عليه السلام، هذا يوم يوشع ‏عليه السلام، هذا يوم شمعون ‏عليه السلام» . در اين فراز از خطبه امام‏ عليه السلام به تعلق روز غدير به برخى از انبياء و اوصياء عليهم السلام اشاره مى ‏كنند. شيث‏ عليه السلام به حسب تاريخ وصى حضرت آدم‏ عليه السلام بوده، و يوشع نيز جانشين حضرت موسى ‏عليه السلام <ref>تاريخ اليعقوبى: ج ۱ ص ۴۶ ۸.</ref> ، و شمعون ‏عليه السلام نيز جانشين حضرت عيسى‏ عليه السلام بوده است. <ref>وسائل الشيعة: كتاب الصوم.</ref> گويا روز غدير يادآور نقاط حساس در نبوت و وصايت است، كه بسيارى از انبياء عليهم السلام از جمله پيامبر اسلام‏ صلى الله عليه وآله در آن تعيين جانشين كرده ‏اند.</big>


 
'''<big>روز آسايش و آسودگى</big>'''
۱۲. روز فرشتگان
 
»هذا يوم الحلاء الاعلى الذى انتم عنه معرضون« . غدير روز فرشتگان والا مقام در عالم بالا است، در حالى كه شما از آن چشم مى‏پوشانيد! در اين روز فرشتگان به امر الهى فرود آمده و چنين مأموريتى را براى پيامبرصلى الله عليه وآله آوردند.
 
 
طبق روايت امام رضاعليه السلام »ان يوم الغدير فى السماء اشهر منه فى الارض«××× ۲ مسند الامام الرضاعليه السلام: ج ۲ ص ۲۰. ×××: روز غدير در آسمان شهرتى بيش از زمين دارد.
 
۱۳. روز رهنمون
 
»هذا يوم الارشاد« . غدير روزى است كه خداوند به وسيله پيامبرصلى الله عليه وآله مردم را به مسير آينده‏شان راهنمايى كرد. حقايق را گفت و ولى‏امر را معرفى كرد و راه ولايت و مسير عداوت را مشخص كرد.
 
 
۱۴. روز آزمون
 
»يوم محنة العباد« . محنت به معناى آزمون است. روز غدير روز آزمايش بندگان بود. روزى كه خداوند ولى و پذيرش ولايت او را وسيله آزمودن انسان‏ها قرار داد. هر كس آن را پذيرفت و به آن پايبند بود سرفراز از بوته آزمايش در آمد.
 
 
۱۵. روز پيشاهنگان
 
»يوم الدليل على الرواد« . »رواد« جمع »رايد« به معناى پيشقراول است، چون على‏عليه السلام از پيشاهنگان اسلام و ايمان بوده است مى‏گويد: روز غدير كه روز ولايت و معرفى ولى است دليلى است بر شناخت پيشگامان و پيشاهنگان. آرى او پيشگام در ايمان به رسالت و پيشاهنگ در امامت و صدر ائمه طاهرين‏عليهم السلام است.
 
 
۱۶. روز هويدا شدن نهان‏ها
 
»هذا يوم ابدى خفايا الصدور و مضمران الامور« . در اين بخش دو احتمال وجود دارد:
 
 
الف: گوشزد كردن مجدد جريان نفاق و دورويى.
 
ب: اسرار و رازى كه بين خدا و رسولش بود آشكار گشت. در آن روز پيامبرصلى الله عليه وآله سرّى را كه خداوند در درونش به امانت نهاده بود و پيامبر از افشاى آن در هراس بود با تضمين الهى آشكار كرد: »بلّغ ما انزل اليك من ربك« .
 
 
۱۷. روز شناسايى خاصان
 
»هذا يوم النصوص على اهل الخصوص« . پيامبرصلى الله عليه وآله از آغاز بعثت تا حجة البلاغ، بارها با اشاره و كنايه به معرفى على‏عليه السلام پرداخته بود. اما در جريان غدير بدون هيچ پرده پوشى و با صراحت تمام به معرفى على‏عليه السلام به عنوان ولى امر مسلمين پرداخت و راه هر گونه توجيه را مسدود كرد. روى اين اساس حضرت فرمود: »غدير روز تنصيص است روز معرفى با سخن صريح است« .
 
 
۱۸. روز اوصياء و انبياءعليهم السلام
 
»هذا يوم شيث‏عليه السلام، هذا يوم ادريس‏عليه السلام، هذا يوم يوشع‏عليه السلام، هذا يوم شمعون‏عليه السلام« . در اين فراز از خطبه امام‏عليه السلام به تعلق روز غدير به برخى از انبياء و اوصياءعليهم السلام اشاره مى‏كند. شيث‏عليه السلام به حسب تاريخ وصى حضرت آدم‏عليه السلام بوده، و يوشع نيز جانشين حضرت موسى‏عليه السلام××× ۱ تاريخ اليعقوبى: ج ۱ ص ۴۶ ۸. ×××، و شمعون‏عليه السلام نيز جانشين حضرت عيسى‏عليه السلام بوده است.××× ۲ وسائل الشيعة: كتاب الصوم. ××× گويا روز غدير يادآور نقاط حساس در نبوت و وصايت است، كه بسيارى از انبياءعليهم السلام از جمله پيامبر اسلام‏صلى الله عليه وآله در آن تعيين جانشين كرده‏اند.
 
 
۱۹. روز آسايش و آسودگى


»هذا يوم الامن و المأمون« . قبل از واقعه غدير، نگرانى‏هايى نسبت به آينده اسلام وجود داشت. حتى پيامبرصلى الله عليه وآله نيز نگران آينده امت بود. اما پس از جريان غدير اين نگرانى به سرور و شادى مبدل شد و پيامبر فرمود: اللَّه اكبر على اكمال الدين و اتمام النعمة و رضى الرب برسالتى و الولاية من بعدى«××× ۳ الغدير: ج ۱ ص ۱۱. ×××: ...نعمت تمام و خداوند راضى به رسالتم و ولايت بعد از من شد.
»هذا يوم الامن و المأمون« . قبل از واقعه غدير، نگرانى‏هايى نسبت به آينده اسلام وجود داشت. حتى پيامبرصلى الله عليه وآله نيز نگران آينده امت بود. اما پس از جريان غدير اين نگرانى به سرور و شادى مبدل شد و پيامبر فرمود: اللَّه اكبر على اكمال الدين و اتمام النعمة و رضى الرب برسالتى و الولاية من بعدى«××× ۳ الغدير: ج ۱ ص ۱۱. ×××: ...نعمت تمام و خداوند راضى به رسالتم و ولايت بعد از من شد.
برگرفته از «https://wikighadir.com/view/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/2260»