پرش به محتوا

الخطط المقریزیة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۰: خط ۳۰:
تقى‏ الدين احمد بن على مقريزى (م ۸۴۵ ق) در كتاب كم نظير «الخطط المقريزية» گزارش جامعى از مراسم دهه غدير در دولت فاطميان در قاهره ارائه داده است.
تقى‏ الدين احمد بن على مقريزى (م ۸۴۵ ق) در كتاب كم نظير «الخطط المقريزية» گزارش جامعى از مراسم دهه غدير در دولت فاطميان در قاهره ارائه داده است.


مجموع اين گزارش ‏ها را مرحوم محمدهادى امينى -  فرزند مرحوم علامه امينى -  در كتاب ارزشمندى گرد آورده، و ۱۲ نمونه از اشعار شعراى فاطمى در قرن چهارم تا ششم هجرى را نقل كرده است. همچنين سه نمونه از خطبه‏ هاى فاطميان را در روز عيد غدير، مصر، يمن و شامات ثبت كرده است. <ref>عيد الغدير فى عهد الفاطميين، چاپ تهران ۱۴۱۷ ق.</ref>
مجموع اين گزارش ‏ها را مرحوم محمدهادى امينى -  فرزند مرحوم علامه امينى -  در كتاب ارزشمندى گرد آورده، و ۱۲ نمونه از اشعار شعراى فاطمى در قرن چهارم تا ششم هجرى را نقل كرده است. همچنين سه نمونه از خطبه‏ هاى فاطميان را در روز عيد غدير در مصر، يمن و شامات ثبت كرده است. <ref>عيد الغدير فى عهد الفاطميين، چاپ تهران ۱۴۱۷ ق.</ref>


در اينجا فرازهايى از كتاب گرانسنگ «الخطط المقريزية» را مى ‏آوريم:
در اينجا فرازهايى از كتاب گرانسنگ «الخطط المقريزية» را مى ‏آوريم:
خط ۳۶: خط ۳۶:
نخستين جشن رسمى غدير به سال ۳۵۲ ق، در ايام معزّالدوله بوَيهى (ت ۳۰۳ -  م ۳۵۶ ق) در عراق پايه‏ گذارى شد. اساس اين جشن روايت [[احمد بن حنبل]] است كه در مسند کبیر خود از [[براء بن عازب انصاری|براء بن عازب]] [[روایت]] كرده كه گفت: در يكى از سفرها در خدمت رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله بوديم كه در غدير خم فرود آمديم. فرمان اجتماع براى نماز اعلام شد. زير دو درخت براى رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله جارو زده شد و نماز ظهر را خوانديم.
نخستين جشن رسمى غدير به سال ۳۵۲ ق، در ايام معزّالدوله بوَيهى (ت ۳۰۳ -  م ۳۵۶ ق) در عراق پايه‏ گذارى شد. اساس اين جشن روايت [[احمد بن حنبل]] است كه در مسند کبیر خود از [[براء بن عازب انصاری|براء بن عازب]] [[روایت]] كرده كه گفت: در يكى از سفرها در خدمت رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله بوديم كه در غدير خم فرود آمديم. فرمان اجتماع براى نماز اعلام شد. زير دو درخت براى رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله جارو زده شد و نماز ظهر را خوانديم.


پيامبر اكرم ‏صلى الله عليه وآله دست امیرالمؤمنین عليه السلام را گرفتند و فرمودند: آيا مى‏ دانيد كه من براى مؤمنان از خودشان صاحب اختيارتر (اولى به نفس) هستم؟ همه گفتند: آرى. فرمودند: من كنت مولاه فعلى مولاه. اللهم وال من والاه و عاد من عاداه. عمر بن خطاب ایشان را ملاقات كرد و گفت: گوارايت باد اى پسر ابوطالب! مولاى من و هر مؤمن و مؤمنه گشتى. <ref>الخطط المقريزيه: ج ۲ ص ۱۱۶.</ref>
پيامبر اكرم ‏صلى الله عليه وآله دست امیرالمؤمنین عليه السلام را گرفتند و فرمودند: آيا مى‏ دانيد كه من براى مؤمنان از خودشان صاحب اختيارتر (اولى به نفس) هستم؟ همه گفتند: آرى. فرمودند: {{متن عربی|من كنت مولاه فعلى مولاه. اللهم وال من والاه و عاد من عاداه.}} عمر بن خطاب ایشان را ملاقات كرد و گفت: گوارايت باد اى پسر ابوطالب! مولاى من و هر مؤمن و مؤمنه گشتى. <ref>الخطط المقريزيه: ج ۲ ص ۱۱۶.</ref>


آنگاه مقريزى شرح مختصرى در مورد سرزمين غدير خم مى ‏نويسد:
آنگاه مقريزى شرح مختصرى در مورد سرزمين غدير خم مى ‏نويسد:


غدير خم در سه ميلى جحفه در سمت چپ راه مى‏ باشد. چشمه‏ اى در آن بركه مى‏ ريزد. درختان فراوانى در اطراف آن هست، و از سنت آنها (شيعيان) است كه همواره در اين روز روز ۱۸ ذيحجة عيد برگزار مى ‏شود. احياء شب عيد با عبادت مى ‏باشد، نزديک زوال نيز دو ركعت نماز مى‏ خوانند، جامه ‏هاى نو مى‏ پوشند، برده ‏ها خريده و آزاد مى‏ كنند، قربانى مى‏ كشند و كارهاى خير فراوان انجام مى‏ دهند. <ref>الخطط المقريزيه: ج ۲ ص ۱۱۷.</ref>  
غدير خم در سه ميلى جحفه در سمت چپ راه مى‏ باشد. چشمه‏ اى در آن بركه مى‏ ريزد. درختان فراوانى در اطراف آن هست، و از سنت آنها (شيعيان) است كه همواره در اين روز، روز ۱۸ ذيحجة عيد برگزار مى ‏شود. احياء شب عيد با عبادت مى ‏باشد، نزديک زوال نيز دو ركعت نماز مى‏ خوانند، جامه ‏هاى نو مى‏ پوشند، برده ‏ها خريده و آزاد مى‏ كنند، قربانى مى‏ كشند و كارهاى خير فراوان انجام مى‏ دهند. <ref>الخطط المقريزيه: ج ۲ ص ۱۱۷.</ref>  


سپس مى ‏افزايد: هنگامى كه شيعيان در عراق اين عيد را جشن گرفتند، عوام سنى ها خواستند خود را به آنها تشبيه كنند و زهرچشمى بگيرند. پس در سال ۳۸۹ ق هشت روز پس از غدير، جشن مفصلى گرفته و اظهار شادمانى كرده و كارهاى لهو انجام دادند و گفتند: امروز روز ورود پيامبر اكرم ‏صلى الله عليه وآله با ابوبكر صديق در غار مى‏ باشد. در آن روز خود را آرايش كرده و چادرها نصب كردند و آتش افروزى كردند و كارهايى انجام دادند كه در [[تاریخ]] [[بغداد]] ياد شده است.<ref>الخطط المقريزيه: ج ۲ ص ۱۱۷.</ref>  
سپس مى ‏افزايد: هنگامى كه شيعيان در عراق اين عيد را جشن گرفتند، عوام سنى ها خواستند خود را به آنها تشبيه كنند و زهرچشمى بگيرند. پس در سال ۳۸۹ ق هشت روز پس از غدير، جشن مفصلى گرفته و اظهار شادمانى كرده و كارهاى لهو انجام دادند و گفتند: امروز روز ورود پيامبر اكرم ‏صلى الله عليه وآله با ابوبكر صديق در غار مى‏ باشد. در آن روز خود را آرايش كرده و چادرها نصب كردند و آتش افروزى كردند و كارهايى انجام دادند كه در [[تاریخ]] [[بغداد]] ياد شده است.<ref>الخطط المقريزيه: ج ۲ ص ۱۱۷.</ref>  
۴٬۰۶۴

ویرایش