۴٬۰۶۴
ویرایش
آیه ۸ تا ۱۵ بقره و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها
←نمونه‌هايى از نفاق در برابر پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله
| خط ۲۲۹: | خط ۲۲۹: | ||
از اين مجموعه رفتار بر مى‌آيد كه گويا چشم ديدن مؤمنين را ندارند و حتى از ديدن گُل روى آنان مشمئز مى‌شوند، كه اين حاكى از باطن خبيث آنان دارد كه تطابقى با طيّب بودن ندارد. شدت غيظ و غضبشان در رفتار مسخره آميز و حيله گرانه جلوه مى‌كند، و با ايجاد تشويش در افكار مردم ضربه‌هاى كارى بر پيكره اجتماعى مى‌زنند كه تازه در حال ساخته شدن است. با كتمان اقدامات خود و ظاهر سازى دروغين نقشه‌هاى خود را به آسانى عملى مى‌كنند، و تصميم‌هاى عظيمى در پشت پرده كارشان درباره قتل بزرگان اسلام و تمرد از دستوراتشان در سر دارند. | از اين مجموعه رفتار بر مى‌آيد كه گويا چشم ديدن مؤمنين را ندارند و حتى از ديدن گُل روى آنان مشمئز مى‌شوند، كه اين حاكى از باطن خبيث آنان دارد كه تطابقى با طيّب بودن ندارد. شدت غيظ و غضبشان در رفتار مسخره آميز و حيله گرانه جلوه مى‌كند، و با ايجاد تشويش در افكار مردم ضربه‌هاى كارى بر پيكره اجتماعى مى‌زنند كه تازه در حال ساخته شدن است. با كتمان اقدامات خود و ظاهر سازى دروغين نقشه‌هاى خود را به آسانى عملى مى‌كنند، و تصميم‌هاى عظيمى در پشت پرده كارشان درباره قتل بزرگان اسلام و تمرد از دستوراتشان در سر دارند. | ||
=== دوم: عجز منافقين === | ==== دوم: عجز منافقين ==== | ||
مؤمنين و منافقين هر دو بايد بدانند و متوجه باشند كه هم ولى خدا در سايه قدرت الهى قوى‌تر از آن است كه چند نفر منافق بتوانند او را عاجز كنند و زمام امور را ازدست او بربايند، و هم دشمنِ ولىّ خدا تحت سيطره قدرة اللَّه عاجزتر از آن است كه بتواند بر يد اللَّه و عين اللَّه غالب آيد. بازگشت اين مطلب به آن است كه اگر خدا نماينده‌اى از سوى خود براى مردم مى‌فرستد هرگز او را بدون پشتوانه در برابر دشمنانش رها نمى‌كند، و اين در حالى است كه او قدرت مطلق است و بر همه غلبه دارد. بنابراين اگر در مواردى دشمنان خدا پيشروى مى‌كنند و ولىّ خدا اقدامى نمى‌كند فقط به خاطر امر الهى است، و بازگشت آن به امتحان مردم و مصلحت‌هايى است كه ذات اقدس الهى مقدر فرموده است. | مؤمنين و منافقين هر دو بايد بدانند و متوجه باشند كه هم ولى خدا در سايه قدرت الهى قوى‌تر از آن است كه چند نفر منافق بتوانند او را عاجز كنند و زمام امور را ازدست او بربايند، و هم دشمنِ ولىّ خدا تحت سيطره قدرة اللَّه عاجزتر از آن است كه بتواند بر يد اللَّه و عين اللَّه غالب آيد. بازگشت اين مطلب به آن است كه اگر خدا نماينده‌اى از سوى خود براى مردم مى‌فرستد هرگز او را بدون پشتوانه در برابر دشمنانش رها نمى‌كند، و اين در حالى است كه او قدرت مطلق است و بر همه غلبه دارد. بنابراين اگر در مواردى دشمنان خدا پيشروى مى‌كنند و ولىّ خدا اقدامى نمى‌كند فقط به خاطر امر الهى است، و بازگشت آن به امتحان مردم و مصلحت‌هايى است كه ذات اقدس الهى مقدر فرموده است. | ||
| خط ۲۳۵: | خط ۲۳۵: | ||
در اين داستان بلند سه جنبه مهم از اين مسئله در مفصل‌ترين و زيباترين شكل آن به تصوير كشيده شده است: از يك سو مهلت دادن خداوند به آنان كه نظاير آن در امم گذشته در امثال فرعون بيان شده است. از سوى ديگر الهى بودن قدرت ولىّ اللَّه مطرح شده و سپس نمونه‌هاى حساب شده‌اى از آن به نمايش درآمده است. در مرحله اخير تصريح شده كه آنچه مانع از مقابله با آنان است چيزى جز امر الهى نيست. اين سه مهم در متن حديث چنين آمده است: | در اين داستان بلند سه جنبه مهم از اين مسئله در مفصل‌ترين و زيباترين شكل آن به تصوير كشيده شده است: از يك سو مهلت دادن خداوند به آنان كه نظاير آن در امم گذشته در امثال فرعون بيان شده است. از سوى ديگر الهى بودن قدرت ولىّ اللَّه مطرح شده و سپس نمونه‌هاى حساب شده‌اى از آن به نمايش درآمده است. در مرحله اخير تصريح شده كه آنچه مانع از مقابله با آنان است چيزى جز امر الهى نيست. اين سه مهم در متن حديث چنين آمده است: | ||
=== ۱.مهلت خدا به دشمنان === | ===== ۱.مهلت خدا به دشمنان ===== | ||
{{متن عربی|انَّ اللَّهَ غَنِىٌّ عَنْهُمْ وَ عَنْ نُصْرَتِهِمْ، وَ لَوْ لا امْهالُهُ لَهُمْ لَما قَدَرُوا عَلى شَىْ‌ءٍ مِنْ فُجُورِهِمْ وَ طُغْيانِهِمْ}} <ref>عوالم العلوم: ج ۱۵/ ۳ ص ۱۵۶.</ref>: خداوند از آنان و از يارى‌شان بى‌نياز است؛ و اگر نبود كه به آنان مهلت داده بر چيزى از خلاف و طغيانى كه بدان دست بازيده‌اند قدرت نمى‌يافتند. | |||
{{متن عربی|فَلا يَحْزُنْكَ- يا عَلِىُّ- تَمَرُّدُ هؤُلاءِ الْمُتَمَرِّدينَ وَ خِلافُ هؤُلاءِ الْمُخالِفينَ ... انَّ الَّذى امْهَلَهُمْ مَعَ كُفْرِهِمْ وَ فِسْقِهِمْ وَ تَمَرَّدِهِمْ عَنْ طاعَتِكَ هُوَ الَّذى امْهَلَ فِرْعَوْنَ ذَا الْاوْتادِ وَ نَمْرُودَ بْنَ كَنْعانَ وَ مَنِ ادَّعَى الْالهِيَّةَ مِنْ ذَوِى الطُّغْيانِ وَ اطْغَى الطُّغاةِ ابْليسَ}} <ref>عوالم العلوم: ج ۱۵/ ۳ ص ۱۵۸.</ref>: يا على، سركشى اين متمردين و مخالفت اين مخالفين تو را غمگين نسازد ... آن خدايى كه به اينان با كفر و فسق و تمردشان از اطاعتت مهلت داده همان خدايى است كه به فرعون صاحب ميخ‌ها و به نمرود و به مدعيان خدايى و به طاغى‌ترين طاغيان- يعنى ابليس- مهلت داده است. | |||
{{متن عربی|يَمُدُّهُمُ (اللَّهُ) فى طُغْيانِهِمْ، يُمْهِلُهُمْ وَ يَتَأَنّى بِهِمْ بِرِفْقِهِ وَ يَدْعُوهُمْ الَى التَّوبَةِ وَ يَعِدُهُمْ اذا انابُوا الْمَغْفِرَةَ}} <ref>بحار الانوار: ج ۳۰ ص ۲۲۶.</ref>: خداوند در طغيانشان از آنان جلوگيرى نمى‌كند، و با مداراى خود به آنان مهلت مى‌دهد و آنان را به توبه دعوت مى‌كند و در صورت بازگشت به آنان وعده مغفرت مى‌دهد. | |||
===== ۲.قدرت الهى ولى اللَّه ===== | |||
{{متن عربی|لكِنَّ جَبْرَئيلَ اتاهُ فَقالَ: يا مُحَمَّدُ، انَّ الْعَلِىَّ الْاعْلى يَقُولُ: اخْرِجْ بِهؤُلاءِ الْمَرَدَةِ ...لِيَظْهَرَ مِنْ عَجائِبِ ما اكْرَمَ اللَّهُ عَلِيّاً بِهِ مِنْ طَواعِيَةِ الْارْضِ وَ الْجِبالِ وَ السَّماءِ لَهُ وَ سائِرِ ما خَلَقَ اللَّهُ ... لِيَعْلَمُوا انَّ وَلِىَّ اللَّهِ عَلِياً غَنِىٌّ عَنْهُمْ}} <ref>عوالم العلوم: ج ۱۵/ ۳ ص ۱۵۶.</ref>: جبرئيل نزد پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله آمد و عرض كرد: اى محمد، خداى علىِّ اعلى مى‌فرمايد: اين متمردين را بيرون شهر ببر تا ظاهر شود از عجايب آنچه خدا از اطاعت كنندگان زمين و كوه‌ها و آسمان و ساير مخلوقات خدا به على كرامت كرده است. | |||
{{متن عربی|ثُمَّ قالَ رَسُولُ اللَّهِ صلَّى اللَّه عليه و آله لِتِلْكَ الْجَماعَةِ: ... اغْناهُ اللَّهُ عَنْكُمْ بِمَنْ سَيُريكُمُوهُ وَ بِما سَيُريكُمُوهُ}} <ref>عوالم العلوم: ج ۱۵/ ۳ ص ۱۵۷.</ref>: سپس پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله به منافقين فرمود: ... خداوند على را از شما مستغنى ساخته به كسانى و به چيزهايى كه به زودى به شما نشان خواهد داد. | |||
=== | ===== ۳.صبر ولى اللَّه به امر خدا ===== | ||
{{متن عربی|لِيَعْلَمُوا انَّهُ لايَكُفُّ عَنْهُمُ انْتِقامَهُ مِنْهُمْ الّا بِامْرِ اللَّهِ الَّذى لَهُ فيهِ وَ فيهِمُ التَّدبيرُ الَّذى هُوَ بالِغُهُ، وَ الْحِكْمَةُ الَّتى هُوَ عامِلٌ بِها وَ مُمْضٍ لِما يُوجِبُها}} <ref>عوالم العلوم: ج ۱۵/ ۳ ص ۱۵۶.</ref>: تا بدانند كه ولى خدا انتقام خود را از آنان باز نمى‌دارد مگر به امر خدايى كه درباره او و آنان تدبيرى دارد كه آن را عملى خواهد كرد و حكمتى دارد كه آن را به انجام خواهد رساند و طبق آن اراده خود را پيش مى‌برد. | |||
===== قواى اقتصادى و نظامى ===== | |||
= | |||
==== قواى اقتصادى و نظامى ==== | |||
آنچه در ارائه قدرت ولىّ اللَّه به منافقين جالب توجه است همه جانبه بودن آن است تا هر گونه احتمالى را از اذهان آنان پاك نمايد. از يك سو جنبه اقتصادى است كه با تبديل كوه‌ها به نقره و طلاى سرخ و مشك و عنبر و جواهرات معلوم كرد كه گرانبهاترين اشياء دنيا با يك اشاره در قدرت ولىّ اللَّه قرار مى‌گيرد، و بالاتر از آن به سخن در آمدن آنهاست كه گفتند: | آنچه در ارائه قدرت ولىّ اللَّه به منافقين جالب توجه است همه جانبه بودن آن است تا هر گونه احتمالى را از اذهان آنان پاك نمايد. از يك سو جنبه اقتصادى است كه با تبديل كوه‌ها به نقره و طلاى سرخ و مشك و عنبر و جواهرات معلوم كرد كه گرانبهاترين اشياء دنيا با يك اشاره در قدرت ولىّ اللَّه قرار مى‌گيرد، و بالاتر از آن به سخن در آمدن آنهاست كه گفتند: | ||
{{متن عربی|نَحْنُ الْمُسَخَّراتُ لَكَ. ادْعُنا مَتى شِئْتَ لِتُنْفِقَنا فيما شِئْتَ نُجِبْكَ وَ نَتَحَوَّلُ لَكَ الى ما شِئْتَ}}<ref>عوالم العلوم: ج ۱۵/ ۳ ص ۱۵۷.</ref>: ما مسخر توايم. هرگاه ارداه كردى كه ما را در آنچه خواستى مصرف كنى ما آماده‌ايم و به آنچه تو بخواهى تبديل مى‌شويم. | |||
از سوى ديگر جنبه نظامى به منافقين نشان داده شد كه با تبديل درختان به مردانى كاملًا مسلّح كه هر يك برابر ده هزار نفر كارآيى داشتند و تبديلِ صخره‌ها به شيران و پلنگان و افعى‌ها به نمايش درآمد، و همه ندا دادند كه: | از سوى ديگر جنبه نظامى به منافقين نشان داده شد كه با تبديل درختان به مردانى كاملًا مسلّح كه هر يك برابر ده هزار نفر كارآيى داشتند و تبديلِ صخره‌ها به شيران و پلنگان و افعى‌ها به نمايش درآمد، و همه ندا دادند كه: | ||
{{متن عربی|قَدْ سَخَّرَنَا اللَّهُ لَكَ وَ امَرَنا بِاجابَتِكَ كُلَّما دَعَوْتَنا الَى اصْطِلامِ كُلِّ مَنْ سَلَّطْتَنا عَلَيْهِ؛ فَمَتى شِئْتَ فَادْعُنا نُجِبْكَ، وَ بِما شِئْتَ فَأْمُرْنا بِهِ نُطِعْكَ}} <ref>عوالم العلوم: ج ۱۵/ ۳ ص ۱۵۸.</ref>: خدا ما را براى تو مسخَّر كرده و ما را مأمور به اجابت امرِ تو نموده هر گاه كه ما را فرا خوانى براى تسليم كردن هركس كه ما را بر او مسلط نمايى. پس هرگاه خواستى ما را فرا خوان تا اجابت كنيم و به هرچه خواستى ما را امر كن تا تو را اطاعت كنيم. | |||
با چنين سابقه‌اى كه ابوبكر و عمر در ذهن داشتند بسيار شنيدنى است كه براى خالى نمودن دست اميرالمؤمنين عليه السلام از جهت اقتصادى، به خيال خام خود فدك را از تصرف حضرت زهرا عليها السلام بيرون آوردند؛ كه مبادا با استفاده از درآمد آن براى خود يارانى جمع كنند و يا اسلحه خريدارى نمايند. از آن عجيب‌تر با ديدن آن لشكر عظيم در اختيار اميرالمؤمنين عليه السلام، چگونه با چهار هزار رجّاله ترسو- كه در همه جنگ‌ها پيش از همه فرار مى‌كردند- بر در خانه وحى هجوم آوردند و آن را به آتش كشيدند و بانوى خانه را با محسنش شهيد كردند و طناب بر گردن على عليه السلام انداخته او را براى بيعت بردند! | با چنين سابقه‌اى كه ابوبكر و عمر در ذهن داشتند بسيار شنيدنى است كه براى خالى نمودن دست اميرالمؤمنين عليه السلام از جهت اقتصادى، به خيال خام خود فدك را از تصرف حضرت زهرا عليها السلام بيرون آوردند؛ كه مبادا با استفاده از درآمد آن براى خود يارانى جمع كنند و يا اسلحه خريدارى نمايند. از آن عجيب‌تر با ديدن آن لشكر عظيم در اختيار اميرالمؤمنين عليه السلام، چگونه با چهار هزار رجّاله ترسو- كه در همه جنگ‌ها پيش از همه فرار مى‌كردند- بر در خانه وحى هجوم آوردند و آن را به آتش كشيدند و بانوى خانه را با محسنش شهيد كردند و طناب بر گردن على عليه السلام انداخته او را براى بيعت بردند! | ||
| خط ۲۷۵: | خط ۲۶۳: | ||
اين حديث بيانگر گوشه‌اى از قدرت ولى اللَّه است كه اگر روزى استفاده از آنها را صلاح بداند هيچ قدرتى را توان مقاومت در برابر او نخواهد بود. ان شاء اللَّه آن روز، هنگام ظهور حضرت بقية اللَّه الاعظم عجل اللَّه فرجه خواهد بود، كه همه قدرت‌هاى جهان در خواهند يافت كه با همه پيشرفتشان در جهات نظامى و اقتصادى، در برابر قدرتى كه پشتوانه آن خدا و اتصال آن به بى‌نهايت باشد، رقمى به حساب نمى‌آيند و ذليل‌اند. | اين حديث بيانگر گوشه‌اى از قدرت ولى اللَّه است كه اگر روزى استفاده از آنها را صلاح بداند هيچ قدرتى را توان مقاومت در برابر او نخواهد بود. ان شاء اللَّه آن روز، هنگام ظهور حضرت بقية اللَّه الاعظم عجل اللَّه فرجه خواهد بود، كه همه قدرت‌هاى جهان در خواهند يافت كه با همه پيشرفتشان در جهات نظامى و اقتصادى، در برابر قدرتى كه پشتوانه آن خدا و اتصال آن به بى‌نهايت باشد، رقمى به حساب نمى‌آيند و ذليل‌اند. | ||
=== سوم: لعن منافقين === | ==== سوم: لعن منافقين ==== | ||
منافقين غاصبِ خلافت مستحق‌ترين افراد براى لعن خدا و دورى از رحمتش هستند، چرا كه اصل دين الهى يعنى ولايت را به بازى گرفتند و نسبت به مقام عظماى ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام آن گونه جسارت روا داشتند و مردم را تا آخر روزگار به گمراهى كشاندند. در اين حديث بلند امر خدا و رسول به لعن آنان و معرفى خاص سَرانشان به گونه‌اى كه بر كسى مخفى نماند، و نيز دائمى بودن اين لعنت در دنيا و آخرت و تعطيل نشدن آن به صراحت ذكر شده است. | منافقين غاصبِ خلافت مستحق‌ترين افراد براى لعن خدا و دورى از رحمتش هستند، چرا كه اصل دين الهى يعنى ولايت را به بازى گرفتند و نسبت به مقام عظماى ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام آن گونه جسارت روا داشتند و مردم را تا آخر روزگار به گمراهى كشاندند. در اين حديث بلند امر خدا و رسول به لعن آنان و معرفى خاص سَرانشان به گونه‌اى كه بر كسى مخفى نماند، و نيز دائمى بودن اين لعنت در دنيا و آخرت و تعطيل نشدن آن به صراحت ذكر شده است. | ||
==== ۱.امر خدا به لعن منافقين ==== | ===== ۱.امر خدا به لعن منافقين ===== | ||
{{متن عربی|انَّ اللَّهَ يَطَّلِعُ نَبِيَّهُ عَلى نِفاقِهِمْ وَ كِذْبِهِمْ وَ كُفْرِهِمْ وَ يَأْمُرُهُ بِلَعْنِهِمْ فى لَعْنَةِ الظّالِمينَ النّاكِثينَ}}<ref>عوالم العلوم: ج ۱۵/ ۳ ص ۱۵۶.</ref>: خداوند پيامبرش را بر نفاق و دروغگويى و كفر آنان مطلع مى‌كند و او را امر به لعنت آنان به همراه همه ظالمين و بيعت شكنان مى‌نمايد. | |||
{{متن عربی|انَّ اللَّهَ تَعالى يَطَّلِعُ نَبِيَّهُ عَلى اسْرارِهِمْ فَيَخِسُّهُمْ وَ يَلْعَنُهُمْ وَ يُسْقِطُهُمْ}}<ref>عوالم العلوم: ج ۱۵/ ۳ ص ۱۶۱.</ref>: خداوند تعالى پيامبرش را بر اسرار آنان مطلع مى‌سازد، و آن حضرت آنان را خوار مى‌كند و لعنشان مى‌نمايد و آنان را بى‌ارزش تلقى مى‌نمايد. | |||
==== ۲.امر پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله به لعن منافقين ==== | ===== ۲.امر پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله به لعن منافقين ===== | ||
{{متن عربی|انَّ اللَّهَ تَعالى يُعْرِفُ نَبِيَّهُ نِفاقَهُمْ، فَهُوَ يَلْعَنُهُمْ وَ يَأْمُرُ الْمُؤْمِنينَ بِلَعْنِهِمْ}}<ref>عوالم العلوم: ج ۱۵/ ۳ ص ۱۵۹.</ref>: خداوند تعالى نفاق آنان را به پيامبرش مى‌شناساند. او هم آنان را لعنت مى‌كند و به مؤمنين دستور لعن آنان را مى‌دهد. | |||
{{متن عربی|يَأْمُرُ رَسُولَ اللَّهِ صلَّى اللَّه عليه و آله بِالتَّعْريضِ لَهُمْ حَتّى لا يَخْفى عَلَى الْمُخْلِصينَ مَنِ الْمُرادُ بِذلِكَ التَّعْريضِ وَ يَأْمُرُ بِلَعْنِهِمْ}}<ref>بحار الانوار: ج ۳۰ ص ۲۲۶.</ref>: خدا به پيامبر صلَّى اللَّه عليه و آله دستور داد كه با كنايه منافقين را به مؤمنين معرفى كند به گونه‌اى كه بر اصحاب مخلص او مخفى نماند كه منظور چه كسانى هستند، و سپس امر به لعن آنان مى‌فرمود. | |||
==== ۳.لعن ابدى منافقين ==== | ===== ۳.لعن ابدى منافقين ===== | ||
{{متن عربی|وَ ذلِكَ اللَّعْنُ لا يُفارِقُهُمْ: فِى الدُّنْيا يَلْعَنُهُمْ خِيارُ عِبادِ اللَّهِ، وَ فِى الْآخِرَةِ يَبْتَلُونَ بِشَدائِدِ عِقابِ اللَّهِ}} <ref>عوالم العلوم: ج 15/ 3 ص 156.</ref>: آن لعنت از آنان جدا نمى‌شود: در دنيا برگزيدگانِ بندگان خدا آنان را لعنت مى‌كنند، و در آخرت مبتلا به عذاب‌هاى شديد خدا گرفتار مى‌شوند. | |||
=== چهارم: مسخره منافقين در قيامت === | === چهارم: مسخره منافقين در قيامت === | ||