ابراهیم علیه السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

«كسانى كه ايمان آورده ‏اند و ايمانشان را با ظلم نپوشانده‏ اند، آنان ‏اند كه برايشان امن است و آنان هدايت يافتگانند».

الا انَّ اوْلِيائَهُمُ الَّذينَ وَصَفَهُمُ اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ فَقالَ: «الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إِيمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُونَ»:

بدانيد كه دوستان اهل ‏بيت كسانى ‏اند كه خداوند آنان را توصيف نموده و فرموده است: «كسانى كه ايمان آورده ‏اند و ايمانشان را با ظلم نپوشانده ‏اند، آنانند كه برايشان امن است و آنان [[هدایت]] يافتگانند».<ref>اسرار غدیر: ص۱۵۱ بخش۷.</ref>

در خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله توصيفِ پذيرندگان ولايت على ‏عليه السلام ادامه دارد. آيه ‏اى كه در اين فراز مطرح شده قطعه زيبايى از مظاهر ايمان حضرت ابراهيم ‏عليه السلام در برابر مشركان است كه دقيقاً قابل انطباق بر دوستان على ‏عليه السلام در برابر دشمنان آن حضرت است.

خليل پروردگار با قوم خود به احتجاج برمى‏ خيزد و اعلام مى ‏كند من خداى يكتا را پذيرفته ‏ام و درباره او هيچ گونه شركى را نمى ‏پذيرم. سپس به آنان مى ‏فرمايد: «چگونه است كه من به نظر شما بايد از خدايان ساختگى شما كه شريک خداى يكتا قرار داده‏ ايد بترسم، ولى شما از اين واهمه ‏اى نداريد كه بدون دليل به خداى يكتا شريک قائل شده ‏ايد؟!  كداميک از ما به آرامش فكر و امن نزديک تريم؟»

طبق تفسير پيامبر صلى الله عليه و آله در خطبه غدير مى‏ گوييم: اى دار و دسته سقيفه، ما خداى يكتا و فرامين او درباره امامت و [[خلافت]] را پذيرفته‏ ايم كه على ‏عليه السلام را تعيين فرموده است.

اين آيه از سه بُعد قابل بررسى است:

مَعاشِرَ النّاسِ، الْقُرْآنُ يُعَرِّفُكُمْ انَّ الائِمَّةَ مِنْ بَعْدِهِ وُلْدُهُ، وَ عَرَّفْتُكُمْ انَّهُمْ مِنّى وَ مِنْهُ، حَيْثُ يَقُولُ اللَّه فى كِتابِهِ: «وَ جَعَلَها كَلِمَةً باقِيَةً فِى عَقِبِهِ»:

اى مردم، قرآن به شما مى‏ شناساند كه امامان بعد از على فرزندان او هستند و من هم به شما شناساندم كه امامان از نسل من و اويند. آنجا كه خدا مى ‏فرمايد: «امامت را مطلبى باقى در نسل ابراهيم قرار داد».<ref>اسرار غدیر: ص۱۵۶ بخش۱۰.</ref>

آينده امت از نظر كسانى كه مردم بايد به آنان مراجعه كنند و از آنان دستور بگيرند در اواخر خطبه محكم ‏كارى و دقت بيشترى را اقتضا مى‏ كرد. مرجع شناخت حلال و حرام و معروف و منكر مسئله مهمى بود كه پيامبر صلى الله عليه و آله با استناد به قرآن پايه آن را محكم فرمود و از هر گونه انحرافى نجات داد.

اين مهم در قالب آيه ‏اى كه امامت را منحصر در نسل حضرت ابراهيم ‏عليه السلام مى‏ داند، در سايه ادبيات بلند قرآن در كوتاه ‏ترين جمله بيان شده است. از آيه ۲۶ اين سوره نام حضرت ابراهيم ‏عليه السلام به ميان مى‏ آيد كه توحيد را بر اساس فطرت خويش نزد خاندانش علنى ساخت. بلافاصله خداوند چنين موحّد والا مقامى را لايق آن دانسته كه امامت در نسل او باشد.

از آنجا كه نسل ابراهيم‏ عليه السلام بسيارند، براى آنكه امامان از نسل او اشتباه نشوند، فقط آن نسلى كه از پيامبر و على ‏عليهما السلام اند و هر يك از آنان فرزند ديگرى است و دوازده امامند، جز بر امامان معصوم شيعه از اميرالمؤمنين‏ عليه السلام تا حضرت مهدى‏ عليه السلام بر هيچ فرد ديگرى قابل انطباق نيست.

اين آيه از چهار بُعد قابل بررسى است:

مَعاشِرَ النّاسِ، فَبايِعُوا اللَّه وَ بايِعُونى وَ بايِعُوا عَلِيّاً اميرَالْمُؤْمِنينَ وَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ وَ الائِمَّةَ مِنْهُمْ فِى الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ كَلِمَةً باقِيَةً (خ ل: فَانَّها كَلِمَةٌ باقِيَةٌ يَهْلِكُ بِها مَنْ غَدَرَ وَ يَرْحَمُ اللَّه مَنْ وَفى):

اى مردم، با خدا بيعت كنيد و با من بيعت نماييد و با على اميرالمؤمنين و حسن و حسين و امامان از ايشان در دنيا و آخرت به عنوان امامتى كه در نسل ايشان باقى است بيعت كنيد. (خ ل: ...و امامان از ايشان در دنيا و آخرت بيعت كنيد، چرا كه اين امامت يک مسئله باقى در نسل ايشان است، و خداوند به خاطر آن بيعت شكنان را هلاک مى ‏كند و وفاداران را مورد رحمت خويش قرار مى ‏دهد).<ref>اسرار غدير: ص ۱۵۹ بخش ۱۱، و پاورقى ۶ از نسخه «و». </ref>

در آخرين فرازهاى خطبه غدير كه سخن از بيعت است، پيامبر صلى الله عليه و آله با توجه دادن به اينكه بيعت غدير به معناى بيعت با همه امامان است آن را به عنوان يک دستور درباره بيعت مطرح فرموده، و قسمتى از آيه ۲۸ سوره زخرف را شاهد آورده تا اثبات كند امامت فقط در نسل پيامبر و على‏ عليهما السلام خواهد بود.

از آنجا كه يک بار ديگر اين استشهاد و استناد به آيه به صورت صريح‏ ترى در بخش دهم خطبه ذكر شده، در اينجا فقط به صورت اشاره و با تضمين «[[كَلِمَةً باقِيَةً]]» در كلام حضرت آمده است.

اين آيه در قرآن ذيل سخنان حضرت ابراهيم ‏عليه السلام درباره توحيد قرار دارد كه از آيه ۲۶ آغاز مى ‏شود: «وَ إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ ...»: «حضرت ابراهيم به پدرش و قومش گفت:

من از آنچه شما مى‏ پرستيد بيزارم، مگر آن كه فطرت مرا به وجود آورده كه او به زودى مرا هدايت مى‏ كند». پس از پايان سخنان حضرت ابراهيم ‏عليه السلام، خداوند مى‏ فرمايد: «ما آن را كلمه باقى در نسل او قرار داديم».

اميرالمؤمنين‏ عليه السلام همين آيه را قرائت نموده فرمود: پيامبر نسل حضرت ابراهيم بود، و ما اهل‏ بيت نسل حضرت ابراهيم و نسل محمديم.<ref>بحار الانوار: ج ۲۴ ص ۱۷۹ ح ۱۱.</ref>

== آيه «وَ لَقَدْ ضَلَّ قَبْلَهُمْ أَكْثَرُ الْأَوَّلِينَ»<ref>صافّات/۷۱. غدير در قرآن: ج۲ ص۲۸۷، ۳۰۰.</ref>==

در اين امتحان عظيم، هم جهاتى كه مى‏ توانست سر منشأ آزمايش باشد متعدد بود، و هم عللى كه مى‏ توانست انگيزه شيطانى براى سقوط در امتحان باشد در جلوه‏ هاى مختلف به ميان آمد.

در اينجا اين آيه از دو بُعد قابل بررسى است:

مَعاشِرَ النّاسِ، قَدْ ضَلَّ قَبْلَكُمْ اكْثَرُ الاوَّلينَ:

اى مردم، قبل از شما اكثر پيشينيان گمراه شدند.<ref>اسرار غدير: ص ۱۴۹ بخش ۶.</ref>

حضرت ابراهيم ‏عليه السلام در مقابل قومى قرار مى‏ گيرد كه بت پرستند و يک تنه در برابر آن اكثريت متفق مى ‏ايستد و سخن حق خود را مى‏ گويد و از اقليت بودن خود نمى‏ هراسد: