پرش به محتوا

ابراهیم علیه السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۹: خط ۵۹:
از آنجا كه نسل ابراهيم‏ عليه السلام بسيارند، براى آنكه امامان از نسل او اشتباه نشوند، فقط آن نسلى كه از پيامبر و على ‏عليهما السلام اند و هر يک از آنان فرزند ديگرى است و دوازده امامند، جز بر امامان معصوم شيعه از اميرالمؤمنين‏ عليه السلام تا حضرت مهدى‏ عليه السلام بر هيچ فرد ديگرى قابل انطباق نيست.
از آنجا كه نسل ابراهيم‏ عليه السلام بسيارند، براى آنكه امامان از نسل او اشتباه نشوند، فقط آن نسلى كه از پيامبر و على ‏عليهما السلام اند و هر يک از آنان فرزند ديگرى است و دوازده امامند، جز بر امامان معصوم شيعه از اميرالمؤمنين‏ عليه السلام تا حضرت مهدى‏ عليه السلام بر هيچ فرد ديگرى قابل انطباق نيست.


اين تفسير آنگاه كامل بودن خود را نشان مى ‏دهد كه فرمايشات پيامبر صلى الله عليه وآله را در ضمن بيان آيه دقت كنيم كه مى‏ فرمايد:
اين [[تفسیر آیات در خطابه غدیر|تفسیر]] آنگاه كامل بودن خود را نشان مى ‏دهد كه فرمايشات پيامبر صلى الله عليه وآله را در ضمن بيان آيه دقت كنيم كه مى‏ فرمايد:


«من هم به شما شناساندم كه امامان از نسل من و على هستند»، يعنى آنچه خداوند به عنوان نسل ابراهيم خليل ‏عليه السلام براى امامت تعيين فرموده آن نسلى است كه از دو سو به محمد و على ‏عليهما السلام ختم شود.
«من هم به شما شناساندم كه امامان از نسل من و على هستند»، يعنى آنچه خداوند به عنوان نسل ابراهيم خليل ‏عليه السلام براى امامت تعيين فرموده آن نسلى است كه از دو سو به محمد و على ‏عليهما السلام ختم شود.


غدير همان اندازه كه يک اعتقاد بود، يک دستور نيز بود. دستورى به گستردگى جوانب مختلف آن، كه مجموعه‏ اى از ايمان و اطاعت و پيمان در يک سو و حمد و سپاس و تشكر از اين نعمت در سوى ديگرِ آن به چشم مى‏ خورد. اين فرامين خاص كه در غدير به مردم داده شد وظايف آنان را در آن مقطع خاص به عنوان مقدمه‏ اى براى آينده‏ ها تعيين كرد.
غدير همان اندازه كه يک اعتقاد بود، يک دستور نيز بود. دستورى به گستردگى جوانب مختلف آن، كه مجموعه‏ اى از ايمان و اطاعت و پيمان در يک سو و [[ستایش|حمد]] و [[شکر|سپاس]] و تشكر از اين نعمت در سوى ديگرِ آن به چشم مى‏ خورد. اين فرامين خاص كه در غدير به مردم داده شد وظايف آنان را در آن مقطع خاص به عنوان مقدمه‏ اى براى آينده‏ ها تعيين كرد.


بسيار جالب است كه آيات قرآن پشتيبانِ اين اوامر غديرى است كه مستقيماً در كلام پيامبر صلى الله عليه و آله بدان ها استشهاد شده است.
بسيار جالب است كه آيات قرآن پشتيبانِ اين اوامر غديرى است كه مستقيماً در كلام پيامبر صلى الله عليه و آله بدان ها [[استشهاد به آیات قرآن در خطبۀ غدیر|استشهاد]] شده است.


آياتى كه به اين عنوان در غدير به صورت تركيب و تضمين در كلام حضرت ديده مى‏ شود ۱۰ آيه است، كه يكى از آنها آيه ۲۸ سوره زخرف است:
آياتى كه به اين عنوان در غدير به صورت تركيب و تضمين در كلام حضرت ديده مى‏ شود ۱۰ آيه است، كه يكى از آنها آيه ۲۸ سوره زخرف است:
خط ۷۸: خط ۷۸:
مَعاشِرَ النّاسِ، فَبايِعُوا اللَّه وَ بايِعُونى وَ بايِعُوا عَلِيّاً اميرَالْمُؤْمِنينَ وَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ وَ الائِمَّةَ مِنْهُمْ فِى الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ كَلِمَةً باقِيَةً (خ ل: فَانَّها كَلِمَةٌ باقِيَةٌ يَهْلِكُ بِها مَنْ غَدَرَ وَ يَرْحَمُ اللَّه مَنْ وَفى):
مَعاشِرَ النّاسِ، فَبايِعُوا اللَّه وَ بايِعُونى وَ بايِعُوا عَلِيّاً اميرَالْمُؤْمِنينَ وَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ وَ الائِمَّةَ مِنْهُمْ فِى الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ كَلِمَةً باقِيَةً (خ ل: فَانَّها كَلِمَةٌ باقِيَةٌ يَهْلِكُ بِها مَنْ غَدَرَ وَ يَرْحَمُ اللَّه مَنْ وَفى):


اى مردم، با خدا [[بیعت]] كنيد و با من بيعت نماييد و با على اميرالمؤمنين و حسن و حسين و امامان از ايشان در دنيا و آخرت به عنوان امامتى كه در نسل ايشان باقى است بيعت كنيد. (خ ل: ...و امامان از ايشان در دنيا و آخرت بيعت كنيد، چرا كه اين امامت يک مسئله باقى در نسل ايشان است، و خداوند به خاطر آن بيعت شكنان را هلاک مى ‏كند و وفاداران را مورد رحمت خويش قرار مى ‏دهد).<ref>اسرار غدير: ص ۱۵۹ بخش ۱۱، و پاورقى ۶ از نسخه «و». </ref>
اى مردم، با خدا [[بیعت]] كنيد و با من بيعت نماييد و با على اميرالمؤمنين و حسن و حسين و امامان از ايشان در دنيا و آخرت به عنوان امامتى كه در نسل ايشان باقى است بیعت كنيد. (خ ل: ...و امامان از ايشان در دنيا و آخرت بيعت كنيد، چرا كه اين امامت يک مسئله باقى در نسل ايشان است، و خداوند به خاطر آن بيعت شكنان را هلاک مى ‏كند و وفاداران را مورد رحمت خويش قرار مى ‏دهد).<ref>اسرار غدير: ص ۱۵۹ بخش ۱۱، و پاورقى ۶ از نسخه «و». </ref>


=== موقعيت تاريخى ===
=== موقعيت تاريخى ===
در آخرين فرازهاى خطبه غدير كه سخن از بيعت است، پيامبر صلى الله عليه و آله با توجه دادن به اينكه بيعت غدير به معناى بيعت با همه امامان است آن را به عنوان يک دستور درباره بيعت مطرح فرموده، و قسمتى از آيه ۲۸ سوره زخرف را شاهد آورده تا اثبات كند امامت فقط در نسل پيامبر و على‏ عليهما السلام خواهد بود.
در آخرين فرازهاى خطبه غدير كه سخن از بيعت است، پيامبر صلى الله عليه و آله با توجه دادن به اينكه بيعت غدير به معناى بيعت با همه امامان است آن را به عنوان يک دستور درباره بيعت مطرح فرموده، و قسمتى از آيه ۲۸ سوره زخرف را شاهد آورده تا اثبات كند [[امامت]] فقط در نسل پيامبر و على‏ عليهما السلام خواهد بود.


از آنجا كه يک بار ديگر اين استشهاد و استناد به آيه به صورت صريح‏ ترى در بخش دهم خطبه ذكر شده، در اينجا فقط به صورت اشاره و با تضمين «[[كَلِمَةً باقِيَةً]]» در كلام حضرت آمده است.
از آنجا كه يک بار ديگر اين استشهاد و استناد به آيه به صورت صريح‏ ترى در بخش دهم خطبه ذكر شده، در اينجا فقط به صورت اشاره و با تضمين «كَلِمَةً باقِيَةً» در كلام حضرت آمده است.


=== موقعيت قرآنى ===
=== موقعيت قرآنى ===
اين آيه در قرآن ذيل سخنان حضرت ابراهيم ‏عليه السلام درباره توحيد قرار دارد كه از آيه ۲۶ آغاز مى ‏شود: «وَ إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ ...»: «حضرت ابراهيم به پدرش و قومش گفت:
اين آيه در قرآن ذيل سخنان حضرت ابراهيم ‏عليه السلام درباره توحيد قرار دارد كه از آيه ۲۶ آغاز مى ‏شود: «وَ إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ ...»: «حضرت ابراهيم به پدرش و قومش گفت:


من از آنچه شما مى‏ پرستيد بيزارم، مگر آن كه فطرت مرا به وجود آورده كه او به زودى مرا هدايت مى‏ كند». پس از پايان سخنان حضرت ابراهيم ‏عليه السلام، خداوند مى‏ فرمايد: «ما آن را كلمه باقى در نسل او قرار داديم».
من از آنچه شما مى‏ پرستيد بيزارم، مگر آن كه فطرت مرا به وجود آورده كه او به زودى مرا هدايت مى‏ كند».
 
پس از پايان سخنان حضرت ابراهيم ‏عليه السلام، خداوند مى‏ فرمايد: «ما آن را كلمه باقى در نسل او قرار داديم».


=== تحليل اعتقادى: امامت نسل ابراهيم در ائمه‏ عليهم السلام ===
=== تحليل اعتقادى: امامت نسل ابراهيم در ائمه‏ عليهم السلام ===
خط ۱۰۲: خط ۱۰۴:


== آيه «وَ لَقَدْ ضَلَّ قَبْلَهُمْ أَكْثَرُ الْأَوَّلِينَ»<ref>صافّات/۷۱. غدير در قرآن: ج۲ ص۲۸۷، ۳۰۰.</ref>==
== آيه «وَ لَقَدْ ضَلَّ قَبْلَهُمْ أَكْثَرُ الْأَوَّلِينَ»<ref>صافّات/۷۱. غدير در قرآن: ج۲ ص۲۸۷، ۳۰۰.</ref>==
بزرگ‏ترين [[آزمون الهی|امتحان]] بشريت در غدير مطرح شد. امتحانى همه جانبه كه اتمام حجت آن به نحو اكمل انجام گرفت و براى هيچ كس به هيچ دليل و بهانه ‏اى راه گريز نماند.
بزرگ‏ترين [[آزمون الهی|امتحان]] بشريت در غدير مطرح شد. امتحانى همه جانبه كه [[اتمام حجت]] آن به نحو اكمل انجام گرفت و براى هيچ كس به هيچ دليل و بهانه ‏اى راه گريز نماند.


در اين امتحان عظيم، هم جهاتى كه مى‏ توانست سر منشأ آزمايش باشد متعدد بود، و هم عللى كه مى‏ توانست انگيزه شيطانى براى سقوط در امتحان باشد در جلوه‏ هاى مختلف به ميان آمد.
در اين امتحان عظيم، هم جهاتى كه مى‏ توانست سر منشأ آزمايش باشد متعدد بود، و هم عللى كه مى‏ توانست انگيزه شيطانى براى سقوط در امتحان باشد در جلوه‏ هاى مختلف به ميان آمد.
خط ۱۲۴: خط ۱۲۶:


=== تحليل اعتقادى ===
=== تحليل اعتقادى ===
حضرت ابراهيم ‏عليه السلام در مقابل قومى قرار مى‏ گيرد كه بت پرستند و يک تنه در برابر آن اكثريت متفق مى ‏ايستد و سخن حق خود را مى‏ گويد و از اقليت بودن خود نمى‏ هراسد:
حضرت ابراهيم ‏عليه السلام در مقابل قومى قرار مى‏ گيرد كه بت پرستند و يک تنه در برابر آن [[اکثریت]] متفق مى ‏ايستد و سخن حق خود را مى‏ گويد و از اقليت بودن خود نمى‏ هراسد:


«إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ لِأَبِيهِ وَ قَوْمِهِ إِنَّنِى بَراءٌ مِمَّا تَعْبُدُونَ»<ref>زخرف/۲۶. </ref>: «آنگاه كه ابراهيم به پدر و قومش گفت: من از آنچه شما مى ‏پرستيد بيزارم».
«إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ لِأَبِيهِ وَ قَوْمِهِ إِنَّنِى بَراءٌ مِمَّا تَعْبُدُونَ»<ref>زخرف/۲۶. </ref>: «آنگاه كه ابراهيم به پدر و قومش گفت: من از آنچه شما مى ‏پرستيد بيزارم».
خط ۱۳۶: خط ۱۳۸:


== صحیفۀ ابراهیم علیه السلام از ودایع امامت<ref>غدیر در قرآن: ج۱ ص۴۳۵.</ref>==
== صحیفۀ ابراهیم علیه السلام از ودایع امامت<ref>غدیر در قرآن: ج۱ ص۴۳۵.</ref>==
پس از اتمام اعمال حج و بازگشت به [[مکّه]]<ref>از نظر ترتيب زمانى اگر چه اين آيات مربوط به وقايعى است كه در مكه قبل از حركت به سوى غدير رخ داده، اما از آنجا كه ادامه آن تا ورود به مدينه است، در اينجا قرار داده شد. </ref>، خداوند رسماً دستور ابلاغ ولايت را بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل كرد.
پس از اتمام اعمال حج و بازگشت به [[مکّه]]<ref>از نظر ترتيب زمانى اگر چه اين آيات مربوط به وقايعى است كه در مكه قبل از حركت به سوى غدير رخ داده، اما از آنجا كه ادامه آن تا ورود به مدينه است، در اينجا قرار داده شد. </ref>، خداوند رسماً دستور ابلاغ [[ولایت]] را بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل كرد.


اولين مرحله جدّى از مسئله ولايت در همين روز آغاز مى ‏شود. قبل از اعلام و ابلاغ ولايت على ‏عليه السلام به مردم، بايد ودايع نبوت و امامت به على‏ عليه السلام سپرده شود.
اولين مرحله جدّى از مسئله ولايت در همين روز آغاز مى ‏شود. قبل از اعلام و ابلاغ ولايت على ‏عليه السلام به مردم، بايد [[ودایع امامت|ودایع نبوت و امامت]] به على‏ عليه السلام سپرده شود.


پيامبر صلى الله عليه و آله مجلسى خصوصى با على ‏عليه السلام تشكيل مى‏ دهد كه احدى در آن راه ندارد.
پيامبر صلى الله عليه و آله مجلسى خصوصى با على ‏عليه السلام تشكيل مى‏ دهد كه احدى در آن راه ندارد.


اين ودايع دو قسم ‏اند: ودايع معنوى و ودايع مادى. از جمله ودايع مادى صحيفه ابراهيم‏ عليه السلام است.<ref>بحارالانوار: ج۲۶ ص۲۰۱-۲۲۲.</ref>
اين ودايع دو قسم ‏اند: ودايع معنوى و ودايع مادى. از جمله ودايع مادى صحیفه ابراهيم‏ عليه السلام است.<ref>بحارالانوار: ج۲۶ ص۲۰۱-۲۲۲.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==