آیه ۹۴ نحل و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
موقعیت تاریخی استفاده از آیه ۹۴ سوره نحل چنین ترسیم شده است: در لحظات پایانی خطابه غدير پيامبر صلى الله عليه براى آمادگى كامل مردم برای اعلام مقام ولایت على عليه السلام پاره‌ای از فضايل آن حضرت را بيان كرد. در این قسمت، حضرت سخن از غضب الهى به‌ميان آورد: او ابتدا كسانى را كه كلامش درباره على عليه السلام را رد كنند لعنت‌شده و مورد غضب الهى اعلام کرد؛ سپس به نقل از جبرئيل از خداوند تعالى لعنت و غضب را نثار كسى کرد كه ولايت را نپذيرد و با على عليه السلام دشمنى كند. | موقعیت تاریخی استفاده از آیه ۹۴ سوره نحل چنین ترسیم شده است: در لحظات پایانی خطابه غدير پيامبر صلى الله عليه براى آمادگى كامل مردم برای اعلام مقام ولایت على عليه السلام پاره‌ای از فضايل آن حضرت را بيان كرد. در این قسمت، حضرت سخن از غضب الهى به‌ميان آورد: او ابتدا كسانى را كه كلامش درباره على عليه السلام را رد كنند لعنت‌شده و مورد غضب الهى اعلام کرد؛ سپس به نقل از جبرئيل از خداوند تعالى لعنت و غضب را نثار كسى کرد كه ولايت را نپذيرد و با على عليه السلام دشمنى كند. | ||
پیامبر، پس از نقل غضبِ پروردگار درباره دشمنان على عليه السلام، درباره روز قيامت بيدارباشى به مردم داد و اين منظور را با اقتباس از دو آيه قرآن و ادغام مضمون آنها بيان کرد. ابتدا قسمتى از وسط [[ | پیامبر، پس از نقل غضبِ پروردگار درباره دشمنان على عليه السلام، درباره روز قيامت بيدارباشى به مردم داد و اين منظور را با اقتباس از دو آيه قرآن و ادغام مضمون آنها بيان کرد. ابتدا قسمتى از وسط [[آيه ۱۸ حشر و غدیر|آیه ۱۸ سوره حشر]] را آورد: {{قرآن|وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَ اتَّقُوا اللَّه}}؛ سپس براى ایجاد ارتباط میان آيه با موضوعِ سخن كلمه {{متن عربی|انْ تُخالِفُوهُ}} را اضافه کرد؛ سپس جملهاى از وسط را آورد: {{قرآن|فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها}} و آنگاه جمله {{قرآن|إِنَّ اللَّه خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ}} را آورد كه دنباله آيه سوره حشر است.<ref>اسرار غدير، ص۱۴۷، بخش۵.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
نسخهٔ ۳۰ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۱۳
 | |
| مشخصات آیه | |
|---|---|
| نام سوره | نحل |
| شماره آیه | ۹۴ |
| جزء | ۱۴ |
| محتوای آیه | |
| مکان نزول | مکه |
| ترتیل آیه | |
آیه‌ای در خطبه غدیر
آیه ۹۶ سوره نحل از جمله آیات استفاده شده در خطبه غدیر است. بستر استفاده از این آیه از سوی برخی محققان چنین ترسیم شده است: على بن ابىطالب عليه السلام آن امامى است كه پيامبر صلى الله عليه و آله او را سبب امتحان امت قرار داد: «لَوْ لا انْتَ يا عَلِىُّ لَمْ يُعْرَفِ الْمُؤْمِنُونَ بَعْدى؛ اى على، اگر تو نبودى، مؤمنان بعد از من شناخته نمىشدند».[۱]
پيامبر صلى الله عليه و آله قسمتی از مراسم غدير را به توصیف دشمنان ائمه عليهم السلام اختصاص داد و آینده آنان قرار داد. اقتباس از چند آيه و تضمين آياتى ديگر براى اين منظور، روى هم ۱۵ آيه را زیر عنوان اين بخش قرار داده است. در اين آيات از يک سو اوصاف و رفتار دشمنان اهل بیت علیهم السلام در دنيا مطرح شده، از سوى ديگر جزاى اعتقاد و عملشان در دنيا و آخرت بيان شده كه سقوط ارزش اعمالشان از جمله آنهاست.
از جمله این آیات، آیه ۹۶ سوره نحل است: 
وَلَا تَتَّخِذُوا أَيْمَانَكُمْ دَخَلًا بَيْنَكُمْ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِهَا وَتَذُوقُوا السُّوءَ بِمَا صَدَدْتُمْ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ ۖ وَلَكُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ؛ و زنهار، سوگندهاى خود را دستاويز تقلب ميان خود قرار مدهيد، تا گامى بعد از استواريش بلغزد، و شما به [سزاى] آنكه [مردم را] از راه خدا باز داشته‌ايد دچار شكنجه شويد و براى شما عذابى بزرگ باشد 
.
آیه در متن خطبه غدير
آیه ۹۴ سوره نحل در متن خطبه غدیر چنین آمده است: «الا انَّ جَبْرَئيلَ خَبَّرَنى عَنِ اللَّه تَعالى بِذلِكَ وَ يَقُولُ: «مَنْ عادى عَلِيّاً وَ لَمْ يَتَوَلَّهُ فَعَلَيْهِ لَعْنَتى وَ غَضَبى»، «وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ، وَ اتَّقُوا اللَّه»،انْ تُخالِفُوهُ «فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها، إِنَّ اللَّه خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ»؛ بدانيد كه جبرئيل از جانب خداوند اين خبر را براى من آورده و مىگويد: هر كس با على دشمنى كند و ولايت او را نپذيرد، لعنت و غضب من بر او باد. هر كس ببيند براى فردا چه پيش فرستاده است. از خدا بترسيد» كه با على مخالفت كنيد و در نتيجه قدمى بعد از ثابت‌بودن آن بلغزد. خداوند از آنچه انجام مىدهيد آگاه است».[۲]
موقعيت تاريخى استفاده از آیه
موقعیت تاریخی استفاده از آیه ۹۴ سوره نحل چنین ترسیم شده است: در لحظات پایانی خطابه غدير پيامبر صلى الله عليه براى آمادگى كامل مردم برای اعلام مقام ولایت على عليه السلام پاره‌ای از فضايل آن حضرت را بيان كرد. در این قسمت، حضرت سخن از غضب الهى به‌ميان آورد: او ابتدا كسانى را كه كلامش درباره على عليه السلام را رد كنند لعنت‌شده و مورد غضب الهى اعلام کرد؛ سپس به نقل از جبرئيل از خداوند تعالى لعنت و غضب را نثار كسى کرد كه ولايت را نپذيرد و با على عليه السلام دشمنى كند.
پیامبر، پس از نقل غضبِ پروردگار درباره دشمنان على عليه السلام، درباره روز قيامت بيدارباشى به مردم داد و اين منظور را با اقتباس از دو آيه قرآن و ادغام مضمون آنها بيان کرد. ابتدا قسمتى از وسط آیه ۱۸ سوره حشر را آورد: وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَ اتَّقُوا اللَّه ؛ سپس براى ایجاد ارتباط میان آيه با موضوعِ سخن كلمه «انْ تُخالِفُوهُ» را اضافه کرد؛ سپس جملهاى از وسط را آورد: فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها و آنگاه جمله إِنَّ اللَّه خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ را آورد كه دنباله آيه سوره حشر است.[۳]
پانویس
منابع
- اسرار غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: نشر مولود کعبه، ۱۴۲۰ق
- غدیر در قرآن، قرآن در غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.
- المناقب؛ علی بن محمد بن شافعی (ابن‌مغازلی)، تحقیق: محمدباقر بهبودی، بیروت: دار الأضواء، ۱۴۰۴ق.