آيه ۴۵ انعام و غدیر

آيه ۴۵ انعام و غدیر

مشخصات آیه
نام سوره	انعام
شماره آیه	۴۵
جزء	۷
محتوای آیه
مکان نزول	مکه
موضوع	برچیده‌شدن ظلم با رشادت‌های امیرالمؤمنین
ترتیل آیه ترجمه صوتی

آیه ۴۵ سوره انعام آیه‌ای که در خطبه غدیریه امام هادی علیه السلام درباره رشادت‌های امیرالمؤمنین علیه السلام در جنگ خیبر مورد استناد قرار گرفته است. آیه ۷ سوره انفال آیه‌ای دانسته شده که در خطبه غدیریه امام هادی علیه السلام به آن استناد شده است. بستر اتکا به این آیه در این خطبه چنین تحلیل شده است: يكى از مفاهيم عميق در زیارت غدیریه، رابطه آيات قرآن با ولایت و امامت و اميرالمؤمنين ‏عليه السلام است.

امام هادی ‏علیه السلام در ضمن بيان لحظات مهم و برجسته در زندگى على‏ عليه السلام به رخدادهای روز جنگ خيبر مى‏‌رسد: «وَ يَوْمَ خَيبرٍ إذ اَظْهَرَ اللَّهُ خَوِرَ المُنافِقينَ و فَقُطِعَ دَابِرُ الْقَوْمِ الَّذِينَ ظَلَمُوا وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ؛ و روز خيبر، كه خداوند سستى منافقان را ظاهر ساخت و ريشه كافران را قطع كرد. سپاس خداى راست، پروردگار جهانيان».

فتح خيبر رويدادى مهم بود؛ به‌دلیل ظهور دلاوری امیرالمؤمنین عليه السلام از يک سو، و ترس و فرار مدعيان از سوى ديگر. اما مهم‌‏تر از آن، ظهور و بروز حديثی از پیامبر بود كه حضرت در جنگ خيبر فرمود: «فردا پرچم جنگ را به دست كسى خواهم داد كه خدا و رسولش را دوست دارد، و خدا و رسولش هم او را دوست دارند. پيش رونده‌ای است كه فرار نمی‌کند؛ باز نمى‌‏گردد تا آنگاه كه خدا فتح را به دست او عملى سازد».

فردای آن روز، افرادى خود را نامزد گرفتن پرچم كردند، غافل از اينكه اين امرْ امری الهى است و پيامبر صلى الله عليه و آله نيز مجرى این فرمان الهی. معناى اين حديث آن است كه تنها كسى كه کاملاً محبّ و محبوب خدا و رسول‏ صلى الله عليه و آله است هجوم‌برنده و نترس است. چنین شخصی هم جز امیرالمؤمنین علیه السلام نيست.

منابع

• الغدير في الكتاب و السنة و الأدب؛ عبدالحسین امینی، قم: مرکز الغدير للدراسات الإسلامية، ۱۴۱۶ق.
• نگاهی بر زیارت غدیریه: زیارت امیرالمومنین علیه السلام در روز عید غدیر به بیان امام هادی علیه السلام؛ محمدحسین صفاخواه و عبدالحسین طالعی، تهران: انتشارات سهاره، ۱۳۸۰ش.