آيه ۸۲ انعام و غدیر

آيه ۸۲ انعام و غدیر

مشخصات آیه
نام سوره	انعام
شماره آیه	۸۲
جزء	۷
محتوای آیه
مکان نزول	مکه
ترتیل آیه ترجمه صوتی

آیه‌ای تفسیرشده در غدیر

آیه ۳۸ سوره اعراف از جمله آیات تفسیرشده در غدیر دانسته شده است. به‌گفته برخی محققان، در غدير ۱۸ آيه قرآن به‌صراحت تفسیر شده است؛ به اين معنى كه پيامبر صلى الله عليه و آله متن آيه را جداگانه در خطبه بيان کرده و قبل يا بعد از آن به تفسيرش پرداخته است. اين موارد در مقابل آياتى است كه به‌صورت تضمين در كلام و اقتباس در خطابه حضرت آمده است.

يكى از اين آيات، آيه ۳۸ سوره اعراف است: الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إِيمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُونَ؛ كسانى كه ايمان آورده‌اند و ايمان خود را به شرک نمى‌آلايند، ايمنى از آن ايشان است و ايشان هدایت‌يافتگانند .

آیه در متن خطبه

آیه ۸۲ سوره انعام در متن خطبه غدیر چنین گزارش شده است: «الا انَّ اوْلِيائَهُمُ الَّذينَ وَصَفَهُمُ اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ فَقالَ:الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إِيمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُونَ؛ بدانيد كه دوستان اهل‏ بيت كسانى‏‌اند كه خداوند آنان را توصيف نموده و فرموده است: كسانى كه ايمان آورده‏‌اند و ايمانشان را با ظلم نپوشانده‌اند، آنان‏اند كه برايشان ایمنی است و آنان هدايت‌يافتگانند».

موقعيت تاريخى

در خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله توصيفِ پذيرندگان ولايت على‏ عليه السلام ادامه دارد. آيه‏ اى كه در اين فراز مطرح شده قطعه زيبايى از مظاهر ايمان حضرت ابراهيم‏ عليه السلام در برابر مشركان است كه دقيقاً قابل انطباق بر دوستان على‏ عليه السلام در برابر دشمنان آن حضرت است.

خليل پروردگار با قوم خود به احتجاج برمى ‏خيزد و اعلام مى‏ كند من خداى يكتا را پذيرفته ‏ام و درباره او هيچ گونه شركى را نمى ‏پذيرم. سپس به آنان مى‏ فرمايد:

«چگونه است كه من به نظر شما بايد از خدايان ساختگى شما كه شريک خداى يكتا قرار داده ‏ايد بترسم، ولى شما از اين واهمه ‏اى نداريد كه بدون دليل به خداى يكتا شريک قائل شده ‏ايد؟! آيا كداميک از ما به آرامش فكر و امن نزديک تريم»؟

تحليل اعتقادى

طبق تفسير پيامبر صلى الله عليه و آله در خطبه غدير مى‏ گوييم: اى دار و دسته سقيفه، ما خداى يكتا و فرامين او درباره امامت و خلافت را پذيرفته ‏ايم كه على‏ عليه السلام را تعيين فرموده است.

چگونه است كه ما بايد از مخالفت سقيفه ساختگى شما بترسيم، ولى شما از اين كه فرمان صريح الهى درباره ولايت را كنار زديد و در برابر فرمان خدا سقيفه را بدعت گذارديد، نمى ‏ترسيد؟ خود قضاوت كنيد كه كدام يک از ما دو گروه در برابر قضاوت الهى آرامش خواهيم داشت.

نتيجه گيرى از اين فرهنگ ابراهيمى در آيه ‏اى است كه پيامبر صلى الله عليه و آله در توصيف شيعيان على‏ عليه السلام فرموده و آن ايمان خالص و بدون شک و شبهه و بدون ظلم و با حفظ فكرى عادلانه و قضاوتى صحيح در عمق درون است كه هم امنيت فكرى آن و هم هدايتش ضمانت شده است.

منابع

• اسرار غدیر؛ محمدباقر انصاری، تهران: نشر تک، ۱۳۸۴ش.
• غدیر در قرآن، قرآن در غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.