آيه ۸۲ انعام و غدیر

آیه«الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إِيمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُونَ»

 در غدير ۱۸ آيه قرآن به صراحت تفسير شده است؛ به اين معنى كه پيامبر صلى الله عليه و آله متن آيه را جداگانه در خطبه بيان فرموده و قبل يا بعد از آن به تفسيرش پرداخته است.اين موارد در مقابل آياتى است كه به صورت تضمين در كلام و اقتباس در خطابه حضرت آمده است.

آيه ۸۲ سوره انعام

الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إِيمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُونَ :

«كسانى كه ايمان آورده ‏اند و ايمانشان را با ظلم نپوشانده ‏اند، آنان‏اند كه برايشان امن است و آنان هدايت يافتگانند».

متن خطبه غدير

«الا انَّ اوْلِيائَهُمُ الَّذينَ وَصَفَهُمُ اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ فَقالَ:الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إِيمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُونَ»:

بدانيد كه دوستان اهل‏بيت كسانى‏ اند كه خداوند آنان را توصيف نموده و فرموده است:«كسانى كه ايمان آورده‏ اند و ايمانشان را با ظلم نپوشانده ‏اند، آنان‏اند كه برايشان امن است و آنان هدايت يافتگانند»

موقعيت تاريخى

در خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله توصيفِ پذيرندگان ولايت على‏ عليه السلام ادامه دارد. آيه‏ اى كه در اين فراز مطرح شده قطعه زيبايى از مظاهر ايمان حضرت ابراهيم‏ عليه السلام در برابر مشركان است كه دقيقاً قابل انطباق بر دوستان على‏ عليه السلام در برابر دشمنان آن حضرت است.

خليل پروردگار با قوم خود به احتجاج برمى ‏خيزد و اعلام مى‏ كند من خداى يكتا را پذيرفته ‏ام و درباره او هيچ گونه شركى را نمى ‏پذيرم. سپس به آنان مى‏ فرمايد:

«چگونه است كه من به نظر شما بايد از خدايان ساختگى شما كه شريک خداى يكتا قرار داده ‏ايد بترسم، ولى شما از اين واهمه ‏اى نداريد كه بدون دليل به خداى يكتا شريک قائل شده ‏ايد؟! آيا كداميک از ما به آرامش فكر و امن نزديک تريم»؟

تحليل اعتقادى

طبق تفسير پيامبر صلى الله عليه و آله در خطبه غدير مى‏ گوييم: اى دار و دسته سقيفه، ما خداى يكتا و فرامين او درباره امامت و خلافت را پذيرفته ‏ايم كه على‏ عليه السلام را تعيين فرموده است.

چگونه است كه ما بايد از مخالفت سقيفه ساختگى شما بترسيم، ولى شما از اين كه فرمان صريح الهى درباره ولايت را كنار زديد و در برابر فرمان خدا سقيفه را بدعت گذارديد، نمى ‏ترسيد؟ خود قضاوت كنيد كه كدام يک از ما دو گروه در برابر قضاوت الهى آرامش خواهيم داشت.

نتيجه گيرى از اين فرهنگ ابراهيمى در آيه ‏اى است كه پيامبر صلى الله عليه و آله در توصيف شيعيان على‏ عليه السلام فرموده و آن ايمان خالص و بدون شک و شبهه و بدون ظلم و با حفظ فكرى عادلانه و قضاوتى صحيح در عمق درون است كه هم امنيت فكرى آن و هم هدايتش ضمانت شده است.