آيات ۳۶ تا ۳۹ زخرف و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
از نظر برخی محققان آیات ۳۶ تا ۳۸ سوره زخرف نازل شد تا شايد [[منافقین|منافقان]] و اصحاب [[صحیفه ملعونه اول|صحيفه]] از تصميم خود باز گردند. اين آيه هشدار نسبت به روزى است كه پشيمانى در آن فايده ندارد و هر كس به آنان كمكى كرده باشد با آنان در عذابشان مشترک خواهد بود. | از نظر برخی محققان آیات ۳۶ تا ۳۸ سوره زخرف نازل شد تا شايد [[منافقین|منافقان]] و اصحاب [[صحیفه ملعونه اول|صحيفه]] از تصميم خود باز گردند. اين آيه هشدار نسبت به روزى است كه پشيمانى در آن فايده ندارد و هر كس به آنان كمكى كرده باشد با آنان در عذابشان مشترک خواهد بود. | ||
[[امام باقر علیه السلام]] در بيان اين آيات، ارتباط آن با آيه بعد را مطرح میکند و مجموع آيات را جمله به جمله [[مفسّرین|تفسیر]] | [[امام باقر علیه السلام]] در بيان اين آيات، ارتباط آن با آيه بعد را مطرح میکند و مجموع این آيات را جمله به جمله [[مفسّرین|تفسیر]] مى‌‌فرمايد: «امروز ديگر هيچ فايدهاى برايتان ندارد چرا كه ظلم كرده ايد» به آل محمد عليهم السلام درباره حق آنان «شما در عذاب شريک خواهيد بود». اين آيه جواب و دنباله مطلب درباره كسانى است كه قبل از اين ذكر شده‌اند، و آن كلام خداوند عزوجل است كه مى‌‌فرمايد: «هركس از ذكر خداوند رحمان غافل شود، شيطانى را براى او بر مىانگيزيم كه قرين او خواهد بود. و چنين كسانى آنان را از راه راست مانع مىشوند و گمان مىكنند كه هدايت يافتهاند. تا هنگامى كه نزد ما مىآيد خواهد گفت: اى كاش بين من و تو فاصله مشرق و مغرب بود، و چه بد قرينى بودى». پشت سر اين كلام به آنان گفته خواهد شد: «امروز براى شما هيچ نفعى ندارد»؛ يعنى اين روزى كه صحيفه را امضا كرديد؛ «چرا كه ظلم كرديد» به حق آل محمد عليهم السلام. «شما در عذاب شريک هستيد»؛ يعنى كسانى كه تابع اصحاب صحيفه شدند، و خود اصحاب صحيفه كه متبوع ديگران قرار گرفتند، آنان كه اصل ظلم بودند و كسانى كه فرع ظلم شدند.<ref>بحارالانوار، ج۳۶ ص۱۵۳؛ ح۱۳۳؛ تأويل الآيات الظاهره، ج۲ ص۵۵۵.</ref> | ||
اين آيه جواب و دنباله مطلب درباره كسانى است كه قبل از اين ذكر | |||
«هركس از ذكر خداوند رحمان غافل | |||
تا هنگامى كه نزد ما | |||
پشت سر اين كلام به آنان گفته خواهد شد: | |||
«امروز براى شما هيچ نفعى | |||
«شما در عذاب شريک | |||
ضمناً اين آيه اصحاب صحيفه و اهل [[سقیفه]] را مى گويد كه در برابر صراط مستقيم خداوند راهى را اختراع كردند، و سعى كردند ديگران را به اين باور برسانند كه راهى كه پيامبر صلى الله عليه و آله از طرف خدا به عنوان ولايت امامان دوازده گانه عليهم السلام آورده صحيح نيست! و اگر واقعاً راه هدايت را مى خواهيد به آنچه ما ساخته و بافته ايم عمل كنيد!براى اجراى اين باور رواياتى جعل كردند و بهانه هايى از قبيل قتل بزرگان قريش به دست على عليه السلام و سنّ او و تعصّبات عربى در نپذيرفتن خلافت و نبوت در يک خاندان را مطرح كردند. | ضمناً اين آيه اصحاب صحيفه و اهل [[سقیفه]] را مى گويد كه در برابر صراط مستقيم خداوند راهى را اختراع كردند، و سعى كردند ديگران را به اين باور برسانند كه راهى كه پيامبر صلى الله عليه و آله از طرف خدا به عنوان ولايت امامان دوازده گانه عليهم السلام آورده صحيح نيست! و اگر واقعاً راه هدايت را مى خواهيد به آنچه ما ساخته و بافته ايم عمل كنيد!براى اجراى اين باور رواياتى جعل كردند و بهانه هايى از قبيل قتل بزرگان قريش به دست على عليه السلام و سنّ او و تعصّبات عربى در نپذيرفتن خلافت و نبوت در يک خاندان را مطرح كردند. | ||
نسخهٔ ۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۴۴
| مشخصات آیه | |
|---|---|
| نام سوره | زخرف |
| شماره آیه | ۳۶-۳۸ |
| جزء | ۲۵ |
| محتوای آیه | |
| مکان نزول | مکه |
آیاتی نازل‌شده درباره صحیفه ملعونه
آیات ۳۶ تا ۳۸ سوره زخرف از جمله آياتى دانسته شده‌اند كه در سفر حجةالوداع و پيش از اتمام مراسم حج در مورد صحیفه ملعونه اول نازل شدند. در این آیات خداوند این توطئه را به پيامبر صلى الله عليه و آله خبر دادند: 
وَ مَنْ يَعْشُ عَنْ ذِكْرِ الرَّحْمنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطاناً فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ. وَ إِنَّهُمْ لَيَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ. حَتَّى إِذا جاءَنا قالَ يا لَيْتَ بَيْنِى وَ بَيْنَكَ بُعْدَ الْمَشْرِقَيْنِ فَبِئْسَ الْقَرِينُ؛ هر كس از ذكر خداوند رحمان غافل شود شيطانى را براى او بر مىانگيزيم كه قرين او خواهد بود. و چنين كسانى آنان را از راه راست مانع مىشوند و گمان مىكنند كه هدايت يافتهاند. تا هنگامى كه نزد ما مىآيد خواهد گفت: اى كاش بين من و تو فاصله مشرق و مغرب بود، و چه بد همنشینی بودى 
آیاتی برای هشدار به منافقان
از نظر برخی محققان آیات ۳۶ تا ۳۸ سوره زخرف نازل شد تا شايد منافقان و اصحاب صحيفه از تصميم خود باز گردند. اين آيه هشدار نسبت به روزى است كه پشيمانى در آن فايده ندارد و هر كس به آنان كمكى كرده باشد با آنان در عذابشان مشترک خواهد بود.
امام باقر علیه السلام در بيان اين آيات، ارتباط آن با آيه بعد را مطرح میکند و مجموع این آيات را جمله به جمله تفسیر مى‌‌فرمايد: «امروز ديگر هيچ فايدهاى برايتان ندارد چرا كه ظلم كرده ايد» به آل محمد عليهم السلام درباره حق آنان «شما در عذاب شريک خواهيد بود». اين آيه جواب و دنباله مطلب درباره كسانى است كه قبل از اين ذكر شده‌اند، و آن كلام خداوند عزوجل است كه مى‌‌فرمايد: «هركس از ذكر خداوند رحمان غافل شود، شيطانى را براى او بر مىانگيزيم كه قرين او خواهد بود. و چنين كسانى آنان را از راه راست مانع مىشوند و گمان مىكنند كه هدايت يافتهاند. تا هنگامى كه نزد ما مىآيد خواهد گفت: اى كاش بين من و تو فاصله مشرق و مغرب بود، و چه بد قرينى بودى». پشت سر اين كلام به آنان گفته خواهد شد: «امروز براى شما هيچ نفعى ندارد»؛ يعنى اين روزى كه صحيفه را امضا كرديد؛ «چرا كه ظلم كرديد» به حق آل محمد عليهم السلام. «شما در عذاب شريک هستيد»؛ يعنى كسانى كه تابع اصحاب صحيفه شدند، و خود اصحاب صحيفه كه متبوع ديگران قرار گرفتند، آنان كه اصل ظلم بودند و كسانى كه فرع ظلم شدند.[۱]
ضمناً اين آيه اصحاب صحيفه و اهل سقیفه را مى گويد كه در برابر صراط مستقيم خداوند راهى را اختراع كردند، و سعى كردند ديگران را به اين باور برسانند كه راهى كه پيامبر صلى الله عليه و آله از طرف خدا به عنوان ولايت امامان دوازده گانه عليهم السلام آورده صحيح نيست! و اگر واقعاً راه هدايت را مى خواهيد به آنچه ما ساخته و بافته ايم عمل كنيد!براى اجراى اين باور رواياتى جعل كردند و بهانه هايى از قبيل قتل بزرگان قريش به دست على عليه السلام و سنّ او و تعصّبات عربى در نپذيرفتن خلافت و نبوت در يک خاندان را مطرح كردند.
معناى اين اقدامات همان است كه خدا مى فرمايد:
«آنان بر سر راه مستقيم مانع ايجاد مى كنند و نزد خود گمان مى كنند كه فكر درست نزد آنان است».
سپس خداوند مى فرمايد:
وَ إِنَّهُمْ لَيَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ. حَتَّى إِذا جاءَنا قالَ يا لَيْتَ بَيْنِى وَ بَيْنَكَ بُعْدَ الْمَشْرِقَيْنِ فَبِئْسَ الْقَرِينُ :
«و چنين كسانى آنان را از راه راست مانع مى شوند و گمان مى كنند كه هدايت يافته اند. تا هنگامى كه نزد ما مى آيد خواهد گفت: اى كاش بين من و تو فاصله مشرق و مغرب بود، و چه بد قرينى بودى».
به فرموده امام باقر عليه السلام منظور ابوبكر و عمر است[۲] كه در دنيا آنچه خواستند كردند و در آخرت كه نتيجه طولانى اعمال خود را مى بينند از يكديگر بيزارى مى جويند.آن دو كه در دنيا نزديک ترين افراد نسبت به يكديگر بودند و اساس صحيفه را به يارى هم بنيان گذاشتند، آن روز آرزوى فاصله مشرق تا مغرب نسبت به يكديگر خواهند داشت و با كلمه بئس الْقَرِينُ هر يک ديگرى را از خود مى راند.و در آخر مى فرمايد: أَنَّكُمْ فِى الْعَذابِ مُشْتَرِكُونَ ، در حديث امام باقر عليه السلام است كه تابع و متبوع و اصول و فروعِ ظلم در عذاب مشترک خواهند بود، اگر چه هر كس به درجه اى كه اعمالش اقتضا كند سزاى آن را خواهد ديد.[۳]
امام باقر علیه السلام آيات ۳۸ و ۳۹ سوره زخرف را در اين رابطه چنين تفسیر فرمود:
حَتَّى إِذا جاءَنا : «تا هنگامى كه نزد ما آيند» يعنى ابوبكر و عمر، آنگاه كه يكديگر را مى بينند يكى به ديگرى خواهد گفت:
يا لَيْتَ بَيْنِى وَ بَيْنَكَ بُعْدَ الْمَشْرِقَيْنِ فَبِئْسَ الْقَرِينُ : «اى كاش! بين من و تو فاصله مشرق و مغرب باشد كه بد رفيقى بودى»!
آنجاست كه خدا به پيامبرش مى فرمايد:
به ابوبكر و عمر و پيروانشان بگو: لَنْ يَنْفَعَكُمُ الْيَوْمَ إِذْ ظَلَمْتُمْ أَنَّكُمْ فِى الْعَذابِ مُشْتَرِكُونَ : «اكنون كه ظلم كرده ايد امروز ديگر براى شما هيچ فايده اى نخواهد داشت در اينكه در عذاب شريک خواهيد بود» يعنى اكنون كه در حق آل محمد عليهم السلام ظلم كرده ايد.[۴]