احمد بن عمر وکیعی (ابوجعفر)

احمد بن عمر وکیعی (۲۳۳ ه‍) یکی از علمای اهل تسنن در علم حدیث بود، او به عنوان یک امام حافظ بزرگ شناخته می‌شود و به ابوجعفر کندی کوفی مشهور است. احمد بن عمر وکیعی نابینا بود و در بغداد سکونت داشت. او مدت دوازده سال در شهر مرو به عنوان متولی دادرسی فعالیت می‌کرد و در هر مورد داوری، حدیثی را حفظ داشت که به او کمک می‌کرد تا بدون نیاز به رأی و اصحاب رأی، تصمیم بگیرد.

جایگاه علمی

خطیب بغدادی و ذهبی و ابن حجر: او را توثیق کرده‌اند. مسلم و ابوداوود در «المسائل» از او روایت کرده‌اند. یحیی بن مَعین، عبداللَّه بن احمد و محمد بن عبدوس او را موثّق دانسته‌اند.

روایت حدیث غدیر

احمد بن حنبل در مسند خود حدیث غدیر را در ماجرای احتجاج امیرالمؤمنین علیه السلام در رحبه کوفه از احمد بن عمر وکیعی نقل کرده است.

حدثنا أحمد بن الوکیمی، حدثنا زید بن الحباب، حدثنا الولید بن عُقبة بن نزار العنسی، حدثنی سِمَاک بن عبید بن الولید العبسی قال: دخلت علی عبدالرحمن بن أبی لیلی فحدثنی: أَنَّهُ شَهِدَ عَلیّاً فی الرُّحْبَةِ قالَ: أَنْشُدُ اللهَ رَجُلًا سَمِعَ رَسولَ اللهِ صلی الله علیه وسلم وَشَهِدَهُ یَوْمَ غَدِیرٍ خُم، إلا قامَ ولا یقومُ إلا مِنْ قَدْ َرآهُ؟ فقامَ اثنا عشر رجلا فقالوا: قَدْ رَأَیْنَاه وَسَمِعْنَاه حیثُ أَخَذَ بیده یقول: اللهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ، وَعَادِ مَنْ عَادَاهُ، وانصرْ مَنْ نَصَرَهُ، واخذلْ مَنْ خَذَلَهُ، فَقَامَ إِلا ثَلَاثَةٌ لم یقوموا، فَدَعا علیهم، فأصابتهم دعوته.

احمد بن عمر وکیعی به ما خبر داده است، او از زید بن الحباب خبر داده، او از الولید بن عُقبة بن نزار العنسی خبر داده، او از سِمَاک بن عبید بن الولید العبسی روایت کرده است که گفت: بر عبدالرحمن بن أبی لیلی وارد شدم و او برایم حکایت کرد که:

او حضرت علی علیه السلام را در الرُّحْبَة دید و گفت: من از کسی که کلام رسول‌الله صلی الله علیه وآله را در روز غدیر خم شنیده و حضور داشته است، سوگند می‌خواهم که بلند شود، مگر کسی که او را دیده است. پس دوازده مرد بلند شدند و گفتند: ما او را دیده و شنیده‌ایم که دست علی علیه السلام را گرفته و می‌گفت: «خدایا، دوست بدار کسی را که علی را دوست دارد، دشمن بدار کسی را که با او دشمنی می‌کند، یاری کن کسی را که او را یاری می‌کند، و خوار کن کسی را که او را خوار می‌کند». پس سه نفر بلند نشدند، علی علیه السلام دعا کرد و دعایش به آنها رسید.