احمد بن مجبّر (ابوالحسن، بغدادی)
ابوالحسن احمد بن محمد بن موسی بن هارون ابن صلت اهوازی[۱]، یک محدث شیعی بود که در سال ۳۱۷ قمری به دنیا آمد و در رجب سال ۴۰۵ درگذشت. او به عنوان مجبّر شناخته میشود. ذهبی در کتاب مشتبه شرح حال او را در صفحه ۵۷۱ آورده است.
آیتالله بروجردی در مقدمه خلاف، ابن صلت اهوازی را با ابن صلت مجبر بغدادی[۲] یکی دانست و گفت که ابن صلت در سال ۴۰۵ درگذشته است. بنابراین، او از اساتید شیخ طوسی بود که پیش از هجرت به بغداد زندگی میکرد.
با این حال، خود شیخ طوسی در امالی تصریح کرده است که در بغداد در ربيعالاول سال ۴۰۹ از او حدیث شنیده است. بنابراین، مسلماً ابن صلت اهوازی استاد شیخ طوسی بوده است. شیخ طوسی از او در آخر ربيعالاول سال ۴۰۹ حدیث شنیده و ابن صلت دو ماه بعد در هشتم جمادیالثانی همان سال درگذشته است.
ذهبی در میزان الاعتدال[۳] به هر دو ابن صلت اشاره کرده است. ابن صلت بغدادی در شماره ۵۳۲ و ابن صلت اهوازی در شماره ۵۳۳ ثبت شدهاند.
پدر او، ابو طیب محمد بن الصلت، نیز از دانشمندان و محدثین بود که از اهواز به بغداد رفت و در آنجا زندگی کرد[۴]. دارقطنی از او روایت کرده است و او در سال ۳۵۲ درگذشت.
ابوالحسن احمد بن محمد بن احمد بن موسی بن قاسم بن صلت بغدادی نیز با لقب مجبّر شناخته میشود و در سال ۴۰۵ درگذشته است. خطیب در جلد پنجم تاریخ خود در صفحه ۹۵ شرح حال او را ثبت کرده و از دقاق نقل کرده است که او استاد صالحی بود. روایات او در حدیث مناشده مرد عراقی بر جابر انصاری با سند صحیح است[۵].
روايت حديث غدير[۶]
يكى از علمایی كه حدیث غدیر را نقل كرده احمد بن محمد بن موسى بن قاسم بن صلت مجبّر بغدادى، ابوالحسن (م ۴۰۵ ق) است. حافظ گنجى حدیث مُناشده مرد عِراقى با جابر انصارى به حديث غدير را از او روایت كرده است[۷].
خطیب بغدادی و ابن اثیر[۸]: او از ابراهيم بن عبدالصمد هاشمى، حسين بن اسماعيل محاملى، ابوبکر بن انباری و ديگران روایت كرده، و ابوالقاسم ازهرى و ديگران از او براى ما حدیث نقل كرده اند.
پانویس
- ↑ تاريخ بغداد ۳۷۰:۴، ميزان الاعتدال ۱۳۲:۱، العبر ۱۰۰:۳ و لسان الميزان ۲۵۵:۱، تذكرة الحفاظ ۱۰۴۹:۳، امل الآمل ۲۷:۲
- ↑ ترجمه الخطيب في تاريخه (٩٥/٥) و حكى عن الدقّاق أنَّه قال: كان شيخاً صالحاً ديِّناً، نفحات الأزهار في خلاصة عبقات الأنوار، جلد: ۷، صفحه: ۳۵۲
- ↑ میزان الاعتدال جلد ۱، صفحه ۱۳۲
- ↑ میراث اسلامی ایران، جلد: ۲، صفحه: ۳۸۳
- ↑ امینی، عبدالحسین، الغدیر، جلد: ۱، صفحه: ۱۷۷
- ↑ چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۲۶۳.
- ↑ الغدير في الكتاب و السنة و الأدب، جلد: ۱، صفحه: ۲۳۶
- ↑ تاريخ بغداد: ج ۵ ص ۹۵. اللّباب: ج ۳ ص ۱۶۵. العِبَر فى خبر من غَبَر (ذهبى): ج ۳ ص ۸۹ ، ضمن يادكرد درگذشتگان سال ۴۰۵.