اولین نمازگزار

اوَّلُ النّاسِ صَلاةً وَ اوَّلُ مَنْ عَبَدَ اللَّهَ مَعی،

[علی علیه السلام] اولین نمازگزار و اولین عبادت‌کننده به‌همراه من بود.

<< قبلی بعدی >>

اولین نمازگزار در خطبه غدیر توسط پیامبر صلی الله علیه و آله امیرالمؤمنین علیه السلام معرفی شده است.

مواردی دیگری که در منابع امیرالمؤمنین علیه السلام به‌عنوان اولین نمازگزار معرفی شده است چنین فهرست شده است:

• از امیرالمؤمنین علیه السلام نقل شده که فرمود: «أَنَا أَوَّلُ مَنْ صَلَّی مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وآله؛ من اولین کسی بودم که با رسول خدا نماز گزاردم».
• محمدباقر مجلسی از تاریخ طبری به نقل از ابن ماجه چنین روایت کرده است: از امام علی بن ابی‌طالب علیه السلام شنیدم که فرمود: من بندهٔ خدا و برادر رسول خدایم؛ منم صدیق اکبر و هر کس غیر از من و بعد از من این منزلت را ادعا کند دروغ گفته و افترا بسته است. من به تنهایی هفت سال با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نماز گزاردم.
• امیرالمؤمنین علیه السلام در خطبه‌ای، مردم کوفه را به‌سبب پراکندگی از حق سرزنش فرمود و صریحاً اظهار نموده که با آن مردم سست‌عنصر نمی‌توان هیچ عدالتی را برپا داشت و کجروی‌ها را بر طرف ساخت. سپس زبان به شِکوه از مردم نزد خدا گشود: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَوَّلُ مَنْ أَنَابَ وَ سَمِعَ وَ أجَابَ لَمْ یَسْبِقْنِی إِلَّا رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله بِالصَّلَاةِ؛ خداوندا! من نخستین کسی بوده‌ام که روی سوی تو آورد، و دعوت حق را شنید و آن را پاسخ گفت: در نماز جز رسول خدا –که درود خداوند بر او و خاندانش باد- کسی بر من پیشی نگرفت».
• امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرماید: «مَا اَعْرِفُ اَحَدًا مِنْ هَذِهِ الاُمَّةِ عبدالله بَعْدَ نَبِیِّهَا غَیْرِی، عَبَدْتُ اللَّهَ قَبْلَ اَنْ یَعْبُدَهُ اَحَدٌ مِنْ هَذِهِ الاُمَّةِ بِسَبْعِ سِنِینَ؛ من کسی از افراد این امت را نمی‌شناسم که بعد پیامبر ما خدا را عبادت کرده باشد غیر خودم. من نُه سال خدا را بندگی کردم، پیش از آنکه کسی او را بندگی کند».
• عفیف بن قیس کندی می‌گوید: من در زمان جاهلیت بازرگان عطر بودم. در یکی از سفرهای تجاری وارد مکه شدم و مهمان عباس بن عبدالمطلب، یکی از بازرگانان بزرگ مکه، شدم. در یکی از روزها در مسجدالحرام در کنار عباس نشسته بودم، در این هنگام که خورشید به‌اوج رسیده بود، جوانی به مسجد درآمد که صورتش همچون قرص ماه نورانی بود. نگاهی به آسمان کرد و سپس رو به کعبه ایستاد و شروع به خواندن نماز کرد. چیزی نگذشت که نوجوانی خوش‌سیما به وی پیوست و در سمت راست او ایستاد. سپس زنی که خود را پوشانده بود آمد و در پشت سر آن دو نفر قرار گرفت و هر سه با هم مشغول نماز و رکوع و سجود شدند. من از دیدن این منظره [که در مرکز بت‌پرستان، سه نفر آیین دیگری غیر از مرام بت‌پرستی را برگزیده‌اند] در شگفت ماندم، رو به عباس کرده و گفتم: حادثه بزرگی است! او نیز این جمله را تکرار کرد و افزود: آیا این سه نفر را می‌شناسی؟ گفتم: نه. گفت: نخستین کسی که وارد شد و جلوتر از هر دو نفر ایستاد برادرزاده من محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله و دومین فرد برادرزاده دیگر من علی بن ابی‌طالب علیه السلام، و سومین شخص –حضرت خدیجه سلام الله علیها- همسر محمد صلی الله علیه و آله است. او مدعی است که آیین وی از طرف خداوند نازل شده است و اکنون در روی زمین جز این سه نفر کسی از این دین پیروی نمی‌کند.
• از ابن‌عبّاس نقل شده که به‌زودی فتنه‌ای بر پا می‌شود. پس هرکه آن را دریافت، به دو چیز بچسبد: کتاب خدا و علی بن ابی‌طالب علیه السلام؛ چرا که شنیدم پیامبر خدا صلی الله علیه و آله، در حالی که دست علی علیه السلام را گرفته بود، فرمود: این نخستین کسی است که به من ایمان آورد و دست در دست من نهاد. او فاروق این امّت است که حقّ و باطل را جدا می‌سازد. او سَرور مؤمنان است و مال سرور ظالمان. او صدّیق اکبر و دریچه ارتباط با من و جانشین من، پس از من، است.

منابع

• بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار؛ محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
• خصائص أمیرالمؤمنین علی بن أبی طالب رضی الله عنه، احمد بن علی نسائی، تحقیق: دانی بن منیر آل زهوی، بیروت: المکتبة العصریة، ۱۴۲۴ق.
• السنن الکبری للنسائی؛ احمد بن علی نسائی، بیروت: دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۱ق.
• شرح الأخبار فی فضائل الأئمة الأطهار؛ نعمان بن محمد (قاضی نعمان مغربی)، تحقیق: محمد حسینی جلالی، قم: مؤسسة النشر الإسلامی، ۱۴۰۹ق.
• شرح نهج‌البلاغة؛ عبدالحمید بن هبة الله (ابن ابی‌الحدید معتزلی)، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم، قم: مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی، بی‌تا.
• معانی الاخبار؛ محمد بن علی بن بابویه قمی (شیخ صدوق)، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، قم: دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۶۱ش.
• مناقب الإمام أمیرالمؤمنین علی بن أبی‌طالب علیه السلام؛ محمد بن سلیمان کوفی، تحقیق: محمدباقر محمودی، قم: مجمع إحیای فرهنگ اسلامی، ۱۴۲۳ق.
• نهج البلاغه؛ محمد بن حسین شریف رضی، تحقیق: عزیزالله عطاردی، تهران: بنیاد نهج البلاغه، ۱۴۱۳ق.