تربیت

از دانشنامه غدیر

تربيت غديرى[۱]

از آنجا كه ميان «معرفت»، «محبت» و «اطاعت» رابطه طولى است؛ يعنى معرفت و شناخت اهل ‏بیت ‏علیهم السلام محبت آنان را پديد مى ‏آورد، و عشق و محبت هم به اطاعت و همراهى و همرنگى مى ‏كشاند. در تعالیم معصومین‏ علیهم السلام سفارش شده كه فرزندانتان را با محبت خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله تأديب و تربيت كنيد.

به فرموده پيامبرخدا صلى الله عليه و آله: أدِّبوا أولادَكُم عَلى حُبّي وحُبِّ أهلِ بَيتي وَالقُرآنِ[۲]: فرزندانتان را بر اساس محبت من و محبت خاندانم و قرآن تربيت كنيد. اين تربيت ولايى و اهل‏بيتى و غديرى، هم وظيفه والدين است، و هم ضامن فلاح و سعادت فرزندان است، و هم اداى حق اهل ‏بيت ‏عليهم السلام است.

آنان كه خداوند مودتشان را واجب ساخته و اجر رسالت قرار داده است. امیرالمؤمنین علی علیه السلام هم فرموده است:

عَلَيكُم بِحُبِّ آلِ نَبِيِّكُم ، فَإِنَّهُ حَقُّ اللّه عَلَيكُم [۳]: خاندان پيامبرتان‏ عليهم السلام را دوست بداريد، كه اين حق خدا بر شماست.

آنچه مهم است، نقش مربيان و متوليان امور فرهنگى و تربيتى جامعه و رسانه‏ ها و مطبوعات و انتشارات در جامعه اسلامى و شيعى است. در اصل موضوع ترديدى نيست.

آنچه قابل تأمّل است شيوه‏ هاى اجرايى و برنامه‏ هاى عملى براى تربيت نسلى است؛ كه هم خاندان عصمت و اهل‏ بيت‏ عليهم السلام را بشناسند، و هم دوستدار آنان باشند، و هم از آنان در همه جهات و ابعاد به عنوان الگوها و اسوه‏ هاى برتر پيروى كنند.

تأثير مربيان و مراكز فرهنگ‏ساز و چهره‏ هاى اثرگذار در افكار عمومى و توليدات هنرى جامعه و رسانه‏ هاى جمعى، در اين مورد بسيار است، و به جاى كلى‏ گويى بايد به شيوه ‏هاى اجرايى و كاربردى روى آورند.

در ايجاد اين فرهنگ و كشش روحى و رفتارى به خاندان رسالت، شيوه ‏هايى عملى از اين قبيل مى ‏تواند اثرگذار باشد:

  1. بهره ‏گيرى از زمينه ‏هاى تربيتى و شخصيت ‏سازى در دوران باردارى و تولد.
  2. ايجاد پيوند ميان نوزادان با مقوله ‏هايى چون آب فرات و تربت کربلا.
  3. بيان فضيلت و آثار و نتايج دنيوى و اخروى حب آل‏ محمد عليهم السلام و غدير براى كودكان.
  4. ارزش جلوه دادن محبت اين خاندان در نظر كودكان، با نوع برخوردهاى تقديرآميز و آميخته به تجليل.
  5. تعظيم، تكريم، ستايش و بر پايى مجالس و شعائر در ايام ولادت و شهادت آنان و غدير.
  6. معرفى چهره‏ هاى الگويى اين خاندان با قالب‏ هاى مؤثر ادبى و هنرى، و البته در شرع.
  7. گره زدن خوشى‏ هاى زندگى و خاطرات شيرين خود با نام و ياد اهل ‏بیت پيامبر عليهم السلام.
  8. بهره ‏گيرى از عوامل محبت ‏زا و پرهيز از عوامل محبت‏ زدا.
  9. ايجاد فضاى روحى و معنوى خاص براى فرزندان در ارتباط با اهل‏ بیت‏ علیهم السلام.
  10. معرفى عاشقان و دلدادگان و شيفتگان نامدار خاندان پيامبر صلى الله عليه و آله و نمونه‏ هاى عملى.
  11. برگزارى مسابقات گوناگون در سطوح مختلف بر محور شخصيت و زندگى چهارده معصوم ‏عليهم السلام.
  12. تأسيس و تقويت هيئت‏ ها و تشكّل‏ هاى مردمى و خودجوش و برپايى و محافل دينى و مذهبى بر محور اهل‏ بیت‏ علیهم السلام.

بى ‏شک اگر درباره اهل ‏بیت‏ علیهم السلام هم به اندازه چهره‏ هاى علمى، هنرى، ورزشى و... كار و برنامه ‏سازى و الگو دهى و معرفى و شرح حال نگارى صورت گيرد، شخصيت معصومين‏ عليهم السلام در عمق دل و جان نسل نو به عنوان چهره ‏هاى محبوب و دوست داشتى و شايسته الگوگيرى و پيروى جا مى‏ گيرد، و تربيت ولايى آثار ماندگار خود را در جامعه بر جاى مى‏ گذارد، و حب على ‏عليه السلام به عنوان يک شاخصه روشن تشيع در فرزندان شيعه نمودار مى ‏گردد.

در زمينه تربيت ولايى و راه ‏هاى ايجاد محبت اهل ‏بیت‏ علیهم السلام در كودكان و نوجوانان مراجعه كنيد به: عشق برتر.

منبع

دانشنامه غدیر،جلد ۶،صفحه ۱۱

پانویس

  1. فرهنگ غدير (محدّثى): ص۱۵۹-۱۶۱.
  2. احقاق الحق: ج ۱۸ ص ۴۹۸.
  3. غرر الحكم: ح ۶۱۶۹.