حميد بن ابى حميد بصرى (ابوعبيده)

یکی از تابعین که حدیث غدیر را از صحابه نقل کرده حمید بن ابی حمید بصری، ابوعبیده، حمید طویل (م ۱۴۳ ق) است. حمید بن ابی حمید حدیث غدیر را در ماجرای تهنیت نقل کرده است.

حمید بن ابی حمید بصری
اطلاعات فردی
نام کاملحمید بن اب حمید الطویل بصری
سرشناسیاز تابعین
تولد۶۸ ق بصره
وفات۱۴۳ ق
اطلاعات علمی
استادانانس بن مالک و حسن بصری
شاگردانشُعبه و حمادین
مذهباهل سنت
اطلاعات فرهنگی
زمینه فعالیتراوی حدیث

روایت حدیث غدیر[۱]

حدّثنی حمید الطویل‏، عن أنس فی حدیث: فأخذ بیده، و أرقاه المنبر. فقال: «اللّهمّ هذا منّی، و أنا منه، ألا إنَّه منّی بمنزلة هارون من موسی، ألا من کنتُ مولاه فهذا علیٌّ مولاه». قال: فانصرف علیّ قریر العین، فاتبعه عمر بن الخطاب، فقال: بخٍ بخٍ یا أبا الحسن أصبحت مولای و مولی کلِّ مسلم.[۲]

حمید طویل از انس روایت کرده است که: پیامبر صلی الله علیه وآله دست علی علیه السلام را گرفت و او را بر بالای منبر برد. سپس فرمود: «خدایا! این (علی) از من است و من از او هستم. آگاه باشید که او نسبت به من همانند هارون نسبت به موسی است. آگاه باشید، هر کس من مولای او هستم، پس این علی مولای اوست.» انس می‌گوید: حضرت علی علیه السلام با چشمی روشن و دلی شاد از منبر پایین آمد. عمر بن خطاب به دنبال او رفت و گفت: «آفرین، آفرین ای اباالحسن! تو مولای من و مولای هر مسلمان شدی.»

وثاقت راوی

حمید بن ابی حمید الطویل، ابوعبیده خزاعی بصری، از راویان مورد اعتماد و حافظان حدیث در قرن دوم هجری بود که در سال ۶۸ هجری متولد شد و در سال ۱۴۳ هجری قمری در حالی که ایستاده نماز می‌خواند، درگذشت.[۳] او شاگردانی چون شُعبه و حمادین داشت و از بزرگانی مانند انس بن مالک و حسن بصری روایت نقل می‌کرد.[۴] اکثر علمای رجال، او را ثقه دانسته‌اند، مانند ذهبی:[۵] وی را توثیق کرده است. اما به تدلیس او در نقل احادیث از انس بن مالک اشاره کرده‌اند.[۶] حمید در زهد و عبادت شهرت داشت و هنگام نماز از دنیا رفت.[۷] احادیث او در بسیاری از کتب معتبر حدیثی، از جمله صحیح بخاری، نقل شده است.

پانویس

  1. چکیده عبقات الانوار (حدیث غدیر): صفحه ۱۶۶.
  2. الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب؛ جلد‏1؛ صفحه515
  3. الاعلام للزرکلی، جلد۱، صفحه۵۱۵؛ سیر أعلام النبلاء، جلد۶، صفحه۱۶۴
  4. تهذیب الکمال، جلد۷، صفحه۳۵۵
  5. تذکرة الحفاظ: ج ۱ ص ۱۳۶.
  6. سیر أعلام النبلاء، جلد۶، صفحه۱۶۴؛ تهذیب الکمال، جلد۷، صفحه۳۵۵
  7. الاعلام للزرکلی، جلد۱، صفحه۵۱۵