عامر بن سعد مدنی
عامر بن سعد بن ابی وقاص زهری مدنی، فرزند صحابی مشهور سعد بن ابی وقاص و از تابعین ثقه و برجسته اهل مدینه بود. او از راویان مورد اعتماد و از رجال صحاح سته بهشمار میرود و در منابع حدیثی همچون «تقریب التهذیب» و «الکاشف» وثاقت او تصریح شده است؛ عامر در سال ۱۰۳ یا ۱۰۴ هجری قمری در مدینه درگذشت و ابن حبان نیز نام او را در کتاب «الثقات» آورده است.[۱]
روایت حدیث غدیر[۲]
عامر بن سعد از راویان حدیث غدیر است. ابن حجر:[۳] وی را توثیق کرده و از طبقه سوم تابعین معرفی کرده است.[۴]
روایت اول[۵](حدیث غدیر)
عن عامر بن سعد، عن أبیه، ان رسول اللَّه صلی اللَّه علیه وآله وسلم خطب، فقال: «أما بعد أیها الناس، فانی ولیکم»، قالوا: صدقت، ثم أخذ بید علی علیه السلام فرفعها، ثم قال: «هذا ولیی و المودی عنی، وال اللَّهمّ من والاه، و عاد اللَّهمّ من عاداه».
عامر بن سعد از پدرش نقل میکند که: رسول خدا صلیالله علیه و آله خطبهای ایراد فرمود و گفت: «اما بعد، ای مردم! من سرپرست و ولیّ شما هستم.» همه گفتند: راست گفتی. سپس دست علی علیه السلام را گرفت و بالا برد و فرمود: «این، ولیّ من و کسی است که پیام مرا به مردم میرساند. خدایا! دوست بدار هر که او را دوست بدارد و دشمن بدار هر که با او دشمنی کند.»
روایت دوم[۶](حدیث منزلت)
محمد بن المنکدر عن سعید بن المسیب عن عامر بن سعد بن أبی وقاص عن ابیه قال قال رسول اللَّه صلّی اللَّه علیه و؟ آله وسلّم لعلیّ علیه السلام انت منی بمنزلة هارون من موسی الّا انّه لا نبیّ بعدی. قال سعید فاحببت ان اشافه بها سعدا فلقیت سعدا فحدّثته بما حدّثنی به عامر فقال انا سمعته قلت انت سمعته قال فوضع اصبعیه علی اذنیه قال نعم و الا فاستکّتا
محمد بن منکدر از سعید بن مسیب، از عامر بن سعد بن ابی وقاص، از پدرش نقل میکند که رسول خدا صلیالله علیه و آله به علی علیه السلام فرمود: «تو نسبت به من، مانند جایگاه هارون نسبت به موسی هستی، جز اینکه پس از من پیامبری نیست.» سعید میگوید: دوست داشتم این سخن را مستقیماً از سعد بشنوم، پس سعد را دیدم و آنچه عامر برایم نقل کرده بود، برایش گفتم. سعد گفت: من خودم این سخن را شنیدم. پرسیدم: واقعاً خودت شنیدی؟ سعد انگشتانش را بر گوشهایش گذاشت و گفت: بله، وگرنه گوشهایم کر باد!
روایت سوم[۷](فضائل حضرت علی علیه السلام)
عن عامر بن سعد بن أبی وقّاص عن ابیه قال امر معاویة بن أبی سفیان سعدا فقال ما منعک ان تسبّ ابا التّراب علیه السلام فقال اما ما ذکرت ثلثا قالهن له رسول اللَّه صلّی اللَّه علیه وآله وسلّم فلن اسبّه لان تکون لی واحدة منهن احب الیّ من حمر النّعم سمعت رسول اللَّه صلّی اللَّه علیه وآله وسلّم یقول له و خلّفه فی بعض مغازیه فقال له علی علیه السلام یا رسول اللَّه خلفتنی مع النساء و الصبیان فقال له رسول اللَّه صلّی اللَّه علیه و؟ آله وسلم اما ترضی ان تکون منّی بمنزلة هارون من موسی الّا انّه لا نبوّة بعدی و سمعته یقول یوم خیبر لاعطینّ الرایة رجلا یحب اللَّه و رسوله و یحبه اللَّه و رسوله قال فتطاولنا لها فقال ادعوا لی علیّا علیه السلام فاتی به ارمد فبصق فی عینیه و دفع الرّایة إلیه ففتح اللَّه علیه و لمّا نزلت هذه الآیة نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ دعا رسول اللَّه صلّی اللَّه علیه وآله وسلم علیّا و فاطمة و حسنا و حسینا علیهم السلام فقال اللَّهمّ هولاء اهلی
عامر بن سعد بن ابی وقاص از پدرش نقل میکند که: معاویه بن ابیسفیان به سعد دستور داد چرا ابوتراب (علی علیهالسلام) را دشنام نمیدهی؟ سعد گفت: تا زمانی که سه ویژگی را که رسول خدا صلیالله علیه و آله درباره علی علیه السلام فرمود، به یاد دارم، هرگز او را دشنام نخواهم داد؛ اگر یکی از آنها برای من بود، از شتران سرخمو (ارزشمندترین دارایی عرب) برایم محبوبتر بود. شنیدم که پیامبر صلیالله علیه و آله به علی علیه السلام فرمود و او را در یکی از جنگها جانشین خود قرار داد و علی علیه السلام گفت: یا رسولالله، مرا در میان زنان و کودکان میگذاری؟ پیامبر صلی الله علیه وآله فرمود: «آیا راضی نیستی که نسبت تو به من، همانند نسبت هارون به موسی باشد، جز اینکه پس از من پیامبری نیست؟» و شنیدم که روز خیبر پیامبر صلی الله علیه وآله فرمود: «پرچم را به کسی میدهم که خدا و پیامبرش را دوست دارد و خدا و پیامبرش او را دوست دارند.» همه ما برای گرفتن پرچم گردن کشیدیم. پیامبر صلی الله علیه وآله فرمود: علی علیه السلام را بیاورید. علی علیه السلام را آوردند در حالی که چشمش درد میکرد. پیامبر صلی الله علیه وآله آب دهانش را در چشم علی علیه السلام گذاشت و پرچم را به او داد و خداوند فتح را به دست او قرار داد. و هنگامی که این آیه نازل شد: "بیایید فرزندانمان و فرزندانتان را بخوانیم…"، پیامبر علی و فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام را فرا خواند و گفت: «خدایا! اینان اهل بیت من هستند.»
پانویس
- ↑ تقریب التهذیب، جلد 1، صفحه 460؛ الکاشف، جلد 1، صفحه 522؛ الثقات، جلد 5، صفحه 186
- ↑ چکیده عبقات الانوار (حدیث غدیر): صفحه ۱۷۰.
- ↑ التقریب (ابن حجر): صفحه ۱۸۵.
- ↑ دانشنامه غدیر، جلد ۱۴، صفحه ۴۴۸.
- ↑ عبقات الأنوار فی إمامة الأئمة الأطهار، ج۷، ص۳۳۹
- ↑ عبقات الأنوار فی إمامة الأئمة الأطهار، ج۱۱، ص۱۶
- ↑ عبقات الأنوار فی إمامة الأئمة الأطهار، ج۱۱، ص۱۷