قریش

از دانشنامه غدیر

ترس از قريش در غدير[۱]

از جمله مشهورترين آیات غدیر آيه ‏اى است كه پس از اتمام مراسم حج و در مسير مكه به سوى غدير بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شد:

«يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّه يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ، إِنَّ اللَّه لا يَهْدِى الْقَوْمَ الْكافِرِينَ»[۲]:

«اى پيامبر، ابلاغ كن آنچه از پروردگارت بر تو نازل شده، و اگر انجام ندهى رسالت خدا را نرسانده ‏اى، و خدا تو را از شر مردم حفظ مى‏ كند. خداوند قوم كافر را هدایت نمى ‏كند».

آنچه در اينجا قابل ذكر است اينكه پيامبر صلى الله عليه و آله از چه كسانى خوف داشت كه خداوند در مورد حفظ حضرت ضمانت كرد؟

در روايات مربوط به آيه چند مورد ذكر شده كه يكى از آنها «قريش»[۳] است:

اخافُ قُرَيشاً وَ النّاسَ[۴]: از قريش و مردم مى ‏ترسم.

البته ذكر «قريش» و «اصحاب» ناظر به حضور گروه خاصِ توطئه ‏گر در بين آنان است كه اين مطلب بعد از رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله به خوبى آشكار شد و همه ديدند كه سردمداران سقيفه همه از قريش درآمدند و همانان كه نام «اصحاب پيامبر صلى الله عليه و آله» را بر پيشانى داشتند با سوء استفاده از همين عنوان كار خود را پيش بردند.

براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: قرآن /  آيه «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ...».

قريش در قرآن[۵]

طبق روايات متعدد براى حفظ قرآن از تحريف، ظاهر بسيارى از آيات صورت كلى دارد و تعيين مصداق آن در متن قرآن نيامده است. تفسیر و تبيين آنها به مقام عصمت واگذار شده تا در موقعيت‏ هاى مناسب به آن بپردازند.

اين مطلب همان گونه كه در آيات مربوط به اهل‏ بیت‏ علیهم السلام صادق است، درباره آيات مربوط به دشمنان اهل ‏بيت ‏عليهم السلام نيز صدق مى ‏كند. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام مى ‏فرمايد: هيچ كس از قريش نيست كه به حد بلوغ رسيده باشد مگر آنكه درباره او يك يا دو آيه نازل شده كه او را به بهشت يا جهنم مى ‏كشاند.[۶]

پانویس

  1. غدير در قرآن: ج ۱ ص ۱۰۳.
  2. مائده /  ۶۷ .
  3. اليقين: ص ۳۷۳. تفسير فرات: ص ۱۹۵.
  4. اليقين: ص ۳۷۳.
  5. غدير در قرآن: ج ۲ ص ۱۲.
  6. بحار الانوار: ج ۸۹ ص ۸۷ .