مهاجر بن مسمار زهری
مهاجر بن مسمار زهرى مدنى يكى از تابعین است كه حدیث غدیر را از صحابه نقل كرده. ابن جریر و نيز ذهبى در «البداية و النهاية» و نسائى در «الخصائص» حديث غدير را از مهاجر بن مسمار نقل كرده اند.[۱] ابن حبان: او را توثيق كرده است. المزی درباره مهاجر بن مسمار میگوید که او از قبیله قرشی و فرقه زهری مدینه بود و برادر بکر بن مسمار به شمار میرفت. همچنین او مولی سعد بن ابی وقاص بود. مهاجر از عامر بن سعد بن ابی وقاص و خواهرش عایشه بنت سعد روایت کرده است. در مقابل، حاتم بن اسماعیل، خالد بن الیاس، محمد بن عبدالرحمان بن ابی ذئب، موسی بن یعقوب الزمعی و یعقوب بن جعفر بن ابی کثیر از او روایت کردهاند. ابن حبان نیز در کتاب معتبر «الثقات» به او اشاره کرده است.
روايت حديث غدير[۲]
عن مهاجر بن مسمار، قال: أخبرتني عائشة بنت سعد، عن سعد، قال: كنا مع رسول اللَّه صلى الله عليه وآله بطريق مكّة و هو متوجِّهٌ إليها فلمّا بلغ غدير خُمّ وقف للناس، ثمّ ردَّ من تبعه، و لحقه من تخلّف، فلمّا اجتمع الناس إليه قال: «أيُّها الناس [هل بلّغت؟ قالوا: نعم. قال: اللّهمّ اشهد، ثلاث مرّات يقولها. ثمّ قال: أيّها الناس] من وليّكم؟ قالوا: اللَّه و رسوله- ثلاثاً- ثمّ أخذ بيد عليّ علیه السلام فأقامه، ثمّ قال: من كان اللَّه و رسوله وليّه فهذا وليّه، اللّهمّ والِ من والاه، و عادِ من عاداه».
مهاجر بن مسمار آورده كه گفت: عايشه بنت سعد از سعد نقل كرد كه گفت: با رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله بوديم در راه مكّه درحالىكه متوجه آنجا بود پس چون به غدير خم رسيد در آنجا براى مردم توقف نمود تا آنها كه عقب مانده بودند رسيدند و آنان كه گذشته بودند بازگشت داده شدند. همين كه همه آن گروه گرد آمدند خطاب بآنان فرمود: اى مردم ولىّ شما (آنكه از روى صلاحيت عهدهدار جميع امور شما است) كيست؟ گفتند. خدا و رسولش- اين سئوال و جواب سه بار تكرار شد. سپس دست على عليه السّلام را گرفت و او را بپا داشت و فرمود: هر كس كه خدا و رسولش وليّ او است. پس اين (على عليه السّلام) ولىّ او است. بار خدا يا دوست دار آنكه را كه او را دوست دارد و دشمن دار آنكه را كه او را دشمن دارد.[۳]