موسی بن اکتل نمیری
موسی بن اکیل النمیری، از کوفیان مورد اعتماد و راوی حدیث از امام صادق علیه السلام است. نجاشی درباره او میگوید که موسی کتابی دارد که گروهی آن را روایت کردهاند. یکی از اسناد روایت کتاب او چنین است که حسین به ما خبر داد، احمد بن جعفر گفت: حمید از حسن بن محمد بن سماعه، از ابن رباط، از موسی بن اکیل النمیری با کتابش روایت کرده است.
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | موسی بن اکیل النمیری |
| سرشناسی | راوی حدیث، از اصحاب امام صادق علیه السلام |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امام جعفر صادق علیه السلام، علاء بن سیابه، محمد بن مسلم، داود بن حصین و ابن ابی یعفور |
| شاگردان | حسن بن محمد بن سماعه، ابن رباط، علی بن عقبه |
| اطلاعات فرهنگی | |
| زمینه فعالیت | روایت حدیث، تفسیر قرآن |
| علت شهرت | راوی احادیث |
شیخ در جای دیگری نیز میگوید که گروهی از طریق ابی المفضل، حمید و حسن بن محمد بن سماعه به کتاب موسی النمیری دست یافتهاند. موسی النمیری در فهرست اصحاب امام صادق علیه السلام قرار دارد و البرقی نیز او را از یاران امام صادق علیه السلام میداند.
با این حال، به نظر میرسد که واسطه روایت کتاب موسی النمیری در برخی نقلها حذف شده باشد، زیرا نجاشی به وضوح گفته است که واسطه ابن رباط است، ولی شیخ ممکن است واسطه را ذکر نکرده باشد. راه شیخ به موسی از طریق ابی المفضل ضعیف است.
موسی بن اکیل همچنین از علاّء بن سیابه روایت کرده و ابان بن عثمان الاحمر نیز از او روایت کرده است. در تفسیر القمی، در تفسیر آیه «و نادى نوحٌ ابنه» از سوره هود، به او اشاره شده است.
در مجموع، موسی النمیری در اسناد حدود ۳۱ روایت دیده میشود که از امام صادق علیه السلام و چند راوی دیگر روایت کرده و خود نیز به راویان متعددی روایت داده است.[۱]
روايت حديث غدير[۲]
ابن عقده در «حديث الولاية» و ابن حجر در «الاصابة» حديث غدير را از موسى بن اكتل(اکیل) نقل كردهاند.[۳]
لمّا انصرف رسول اللّه صلّى اللّه عليه [و آله] و سلّم من حجّة الوداع أمر بشجرات فقممن بوادي خمّ، و هجّر، فخطب الناس فقال: «أمّا بعد - أيّها الناس - فإنّي مقبوض اوشك أن ادعى فاجيب، فما أنتم قائلون»؟ قالوا: نشهد أنّك قد بلّغت الأمانة و نصحت و أدّيت. قال: «إنّي تارك فيكم ما إن تمسّكتم به لن تضلّوا: كتاب اللّه و عترتي أهل بيتي؛ ألا و إنّهما لن يفترقا حتّى يردا عليّ الحوض، فانظروا كيف تخلفوني فيهما». أخرجه ابن عقدة في «الموالاة».[۴]
«ابن عقدة» در «الموالاة» از طريق «موسى بن اكتل بن عمير نميرى» به روايت از عمويش، «عامر بن عمير» چنین نقل می کند: وقتی پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله از حجّة الوداع بازگشت، دستور داد در دره خمّ، درختچههایی را بکارند و آنجا را آباد کنند. سپس مردم را جمع کرد و خطبهای ایراد نمود و فرمودند:
«پس از این، ای مردم، من به زودی گرفته خواهم شد(از این دنیا می روم) و ندا داده میشوم، پس شما چه میگویید؟» مردم پاسخ دادند: «شهادت میدهیم که تو امانت را ابلاغ کردی، خیرخواه بودی و وظیفهات را انجام دادی.» پیامبر صلی الله علیه وآله فرمود: «من چیزی در میان شما میگذارم که اگر به آن چنگ زنید هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا و عترت من، اهل بیت من؛ بدانید که این دو هرگز از هم جدا نخواهند شد تا زمانی که به کنار حوض (کوثر) نزد من بازگردند، پس مراقب باشید که چگونه در این دو پس از من رفتار میکنید.» این روایت را ابن عقده در کتاب «الموالاة» نقل کرده است.