پرش به محتوا

کتاب سلیم بن قیس هلالی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۰: خط ۴۰:
حضور مؤلف کتاب سلیم بن قیس الهلالی در يكى از مهم‌ترين و حساس‌ترين مقاطع تاريخ صدر اسلام و نيز گزينش مطالبى كه نقش اساسى در تبيين تاريخ اسلام و عقايد مسلمانان دارد، نشان‌دهنده اهمیت آن دانسته شده است.<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۴.</ref> برخی محققان اهمیت این کتاب را از سه جنبه روایی، تاریخی و کلامی دانسته‌اند:  
حضور مؤلف کتاب سلیم بن قیس الهلالی در يكى از مهم‌ترين و حساس‌ترين مقاطع تاريخ صدر اسلام و نيز گزينش مطالبى كه نقش اساسى در تبيين تاريخ اسلام و عقايد مسلمانان دارد، نشان‌دهنده اهمیت آن دانسته شده است.<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۴.</ref> برخی محققان اهمیت این کتاب را از سه جنبه روایی، تاریخی و کلامی دانسته‌اند:  


* '''از نظر روایی''': این کتاب از نخستین گردآورده‌های روایی شیعه و از اولین منابع حدیث اسلامی از زمانی است که حکومت وقت سیاست [[منع از نقل و تدوین حدیث|منع حدیث]] را اعمال کرده بود. نویسنده این کتاب از جمله شیعیانی بود که با این سیاست مقابله کرد و با تدوین این کتاب برای جلوگیری از انحراف جامعه اسلامی از قرآن و سنت کوشید. بر این اساس، با فرض صحت اسناد نسخه موجود، این کتاب تنها نگاشته روایی باقی‌مانده از نیمه نخست سده اول هجری خواهد بود.<ref>«گامی دیگر در شناسایی و احیای کتاب سلیم بن قیس هلالی»، ص۱۹-۲۰.</ref>
* '''از نظر روایی''':  
* '''از نظر تاریخی''': ارائه گزارش‌هایی دقیق، به‌همراه جزئیات مستقیم یا با یک واسطه، از حوادث پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله و دوران حکومت امیرالمؤمنین علیه اسلام. همچنین، ارائه گزارش‌هایی از حوادثی که میان شیعه و اهل سنت همواره محل اختلاف و منازعه بوده است: رخدادهایی چون تأکید پیامبر بر [[امامت]] و [[ولایت ائمه علیهم السلام|ولایت]]، هجوم به خانه حضرت زهرا علیها السلام، ماجرای [[صحیفه ملعونه اول|صحیفه ملعونه]] که در منابع متقدم کمتر مورد توجه بوده است.<ref>«گامی دیگر در شناسایی و احیای کتاب سلیم بن قیس هلالی»، ص۲۰.</ref>
* این کتاب از نخستین گردآورده‌های روایی شیعه و از اولین منابع حدیث اسلامی از زمانی است که حکومت وقت سیاست [[منع از نقل و تدوین حدیث|منع حدیث]] را اعمال کرده بود. نویسنده این کتاب از جمله شیعیانی بود که با این سیاست مقابله کرد و با تدوین این کتاب برای جلوگیری از انحراف جامعه اسلامی از قرآن و سنت کوشید. بر این اساس، با فرض صحت اسناد نسخه موجود، این کتاب تنها نگاشته روایی باقی‌مانده از نیمه نخست سده اول هجری خواهد بود.<ref>«گامی دیگر در شناسایی و احیای کتاب سلیم بن قیس هلالی»، ص۱۹-۲۰.</ref>
* '''از نظر کلامی''': پرداختن به موضوع امامت و [[جانشین|خلافت]]، به‌عنوان مهم‌ترین موضوع مورد اختلاف میان شیعه و اهل سنت، به‌گونه‌ای که نگاه شیعه بدون امکان توجیه و تأویل ارائه شود از جمله خصوصیت اصلی کلامی این کتاب است. در کنار این، تصریح به خلافت امیرالمؤمنین علیه السلام و نام‌بردن [[معصومین علیهم السلام|ائمه دوازده‌گانه علیهم السلام]] و جایگاه مادی و معنوی آنان توسط رسول خدا صلی الله علیه و آله و طرد و انکار نظر مخالف آن از ویژگی‌های کلامی این کتاب است.  مطالبی که اثبات آنان نقش مهمی در فیصله‌دادن به کشمکش‌های کلامی در جهان اسلام خواهد داشت.<ref>«گامی دیگر در شناسایی و احیای کتاب سلیم بن قیس هلالی»، ص۲۰.</ref>   
* '''از نظر تاریخی''':
* ارائه گزارش‌هایی دقیق، به‌همراه جزئیات مستقیم یا با یک واسطه، از حوادث پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله و دوران حکومت امیرالمؤمنین علیه اسلام. همچنین، ارائه گزارش‌هایی از حوادثی که میان شیعه و اهل سنت همواره محل اختلاف و منازعه بوده است: رخدادهایی چون تأکید پیامبر بر [[امامت]] و [[ولایت ائمه علیهم السلام|ولایت]]، هجوم به خانه حضرت زهرا علیها السلام، ماجرای [[صحیفه ملعونه اول|صحیفه ملعونه]] که در منابع متقدم کمتر مورد توجه بوده است.<ref>«گامی دیگر در شناسایی و احیای کتاب سلیم بن قیس هلالی»، ص۲۰.</ref>
* '''از نظر کلامی''':  
* پرداختن به موضوع امامت و [[جانشین|خلافت]]، به‌عنوان مهم‌ترین موضوع مورد اختلاف میان شیعه و اهل سنت، به‌گونه‌ای که نگاه شیعه بدون امکان توجیه و تأویل ارائه شود از جمله خصوصیت اصلی کلامی این کتاب است. در کنار این، تصریح به خلافت امیرالمؤمنین علیه السلام و نام‌بردن [[معصومین علیهم السلام|ائمه دوازده‌گانه علیهم السلام]] و جایگاه مادی و معنوی آنان توسط رسول خدا صلی الله علیه و آله و طرد و انکار نظر مخالف آن از ویژگی‌های کلامی این کتاب است.  مطالبی که اثبات آنان نقش مهمی در فیصله‌دادن به کشمکش‌های کلامی در جهان اسلام خواهد داشت.<ref>«گامی دیگر در شناسایی و احیای کتاب سلیم بن قیس هلالی»، ص۲۰.</ref>   


== ویژگی‌ها ==
== ویژگی‌ها ==