۲۲٬۹۷۹
ویرایش
مِنی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
يكى از شاخص هاى زندگى معصومین علیهم السلام [[تبلیغ]] غدير به شكل هاى مختلف است. از جمله تبليغ غدير توسط امام حسين عليه السلام در مِنا در مراسم [[حجةالوداع|حج]] است كه ذيلاً به بيان آن مى پردازيم: | يكى از شاخص هاى زندگى معصومین علیهم السلام [[تبلیغ]] غدير به شكل هاى مختلف است. از جمله تبليغ غدير توسط امام حسين عليه السلام در مِنا در مراسم [[حجةالوداع|حج]] است كه ذيلاً به بيان آن مى پردازيم: | ||
شرايط شديد تقيه در زمان معاويه بر كسى پوشيده نيست، و هر چه به آخر دوران او | شرايط شديد تقيه در زمان معاويه بر كسى پوشيده نيست، و هر چه به آخر دوران او نزديک تر مى شويم جو حاكم سخت تر مى شود. اما حضرت سيدالشهداء عليه السلام همين موقعيت را براى تبليغ غدير در جمع شخصيت هاى اسلامى آن زمان انتخاب فرموده است. | ||
يک سال قبل از مرگ [[معاویه]] مطابق است با يک سال قبل از واقعه عاشورا، امام حسين عليه السلام به همراه عبداللَّه بن عباس و عبداللَّه بن جعفر به حج رفتند. حضرت مردان و زنان [[بنی هاشم]] و دوستان و | يک سال قبل از مرگ [[معاویه]] مطابق است با يک سال قبل از واقعه عاشورا، امام حسين عليه السلام به همراه عبداللَّه بن عباس و عبداللَّه بن جعفر به حج رفتند. حضرت مردان و زنان [[بنی هاشم]] و دوستان و شيعيان شان را كه به حج آمده بودند و نيز گروهى از [[انصار]] را كه حضرت و اهل بيتش آنان را مى شناختند جمع كرد. | ||
حضرت با حضور | حضرت با حضور هفت صد نفر<ref>در كتاب احتجاج: هزار نفر.</ref> اجتماع بزرگى در خيمه خود تشكيل داد، كه دويست نفر آنان [[اصحاب ائمه علیهم السلام|اصحاب]] پيامبر صلى الله عليه و آله اكثر آنان از [[تابعین]] بودند. سپس افرادى را فرستاد و فرمود: احدى از اصحاب پيامبر صلى الله عليه و آله كه معروف به صلاح و [[عبادت]] هستند و امسال به حج آمده اند را ترک نكنيد و آن ها را نزد من جمع نماييد. | ||
حضرت در آن مجلس براى خطابه بپاخاست و پس از حمد و ثناى الهى، از اقدامات معاويه بر ضد | حضرت در آن مجلس براى خطابه بپاخاست و پس از حمد و ثناى الهى، از اقدامات معاويه بر ضد امير المؤمنين عليه السلام اظهار ناراحتى شديد كرد و سپس شروع به شمردن [[مناقب]] آن حضرت نمود. امام عليه السلام در همه موارد مردم را بر صدق گفتار خود [[قسم]] مى داد و همه اقرار مى كردند. از جمله مسئله غدير را مطرح كرد. | ||
[[امام حسین علیه السلام]] در مقابل آنان براى خطابه ايستاد و خدا را حمد و ثنا گفت و سپس فرمود: اما بعد، اين | [[امام حسین علیه السلام]] در مقابل آنان براى خطابه ايستاد و خدا را حمد و ثنا گفت و سپس فرمود: اما بعد، اين طغيان گر درباره ما و شيعيان مان آن چه ديديد و مى دانيد و حاضر بوده ايد روا داشت! من مى خواهم از شما مطالبى را سؤال كنم. اگر راست گفتم مرا [[تصدیق]] كنيد و اگر دروغ گفتم تكذيب كنيد. | ||
آن گاه امام حسين عليه السلام چيزى از آن چه خداوند درباره آنان از [[قرآن]] نازل كرده ترک نكرد مگر آن كه تلاوت نمود و تفسير كرد. | |||
سليم مى گويد: از جمله | سليم مى گويد: از جمله آن چه حضرت آنان را قسم داد و آنان را متذكر شد اين بود كه فرمود: شما را به [[خداوند|خدا]] قسم مى دهم، آيا مى دانيد كه پيامبر صلى الله عليه و آله در روز غدير خم او را [[منصوب]] كرد و ولايت را براى او اعلام نمود و فرمود: «بايد حاضر به غايب خبر دهد» ؟ گفتند: آرى به خدا قسم.<ref>كتاب سليم: حديث ۲۶.</ref> | ||
اين اقرار در حكم تبليغ ۲۰۰ نفر از حاضرين غدير در مجلسى بود كه در ايام حج و با حضور ۵۰۰ نفر ديگر از بزرگان تشكيل شده بود.<ref>كتاب سليم: حديث ۲۶.</ref> | اين اقرار در حكم تبليغ ۲۰۰ نفر از حاضرين غدير در مجلسى بود كه در ايام حج و با حضور ۵۰۰ نفر ديگر از بزرگان تشكيل شده بود.<ref>كتاب سليم: حديث ۲۶.</ref> | ||
== اعمال حجةالوداع<ref>واقعه قرآنى غدير: ص ۲۵،۲۱.</ref> == | == اعمال حجةالوداع<ref>واقعه قرآنى غدير: ص ۲۵،۲۱.</ref> == | ||
در سفر [[حجةالوداع]]، | در سفر [[حجةالوداع]]، پيامبر صلى الله عليه و آله حركت از مکه را يک روز زود تر از آغاز اعمال حج اعلام كرد؛ و مسير حركت حجاج به سوى عرفات را از مِنا قرار داد تا با توقفى كوتاه در مِنا خيمه ها را برپا نمايند و لوازم استراحت و آذوقه را آماده كنند تا پس از بازگشت از عرفات و مشعر محل اسكان حاجيان براى توقف سه روزه در آن جا مهيا باشد. | ||
چهار روز از ورود كاروان حاجيان به مكه مكرمه مى گذشت و روز هشتم ماه ذى الحجة فرا رسيده بود. [[پیامبر صلی الله علیه و آله]] دستور داد كسانى كه قربانى همراه خود آورده اند در همه مراحل مناسک حج از عرفه و مشعر و بعد از آن | چهار روز از ورود كاروان حاجيان به مكه مكرمه مى گذشت و روز هشتم ماه ذى الحجة فرا رسيده بود. [[پیامبر صلی الله علیه و آله]] دستور داد كسانى كه قربانى همراه خود آورده اند در همه مراحل مناسک حج از عرفه و مشعر و بعد از آن آن ها را همراه خود ببرند تا به قربان گاه برسند.<ref>دعائم الاسلام: ج ۱ ص ۳۲۸. مستدرك الوسائل: ج ۱ ص ۹۴.</ref> | ||
هم چنين به كسانى كه از احرام اول به عنوان عمره بيرون آمده بودند، دستور داد تا از خود مكه به نیت حج احرام ببندند.<ref>تفسير قرطبى: ج ۲۰ ص ۱۰۹. شواهد التنزيل: ج ۲ ص ۴۵۱. بحار الانوار: ج ۳۶ ص ۱۳۸،۱۳۳ و ج ۳۸ ص ۱۴۲. مناقب ابن شهرآشوب: ج ۲ ص ۲۲۶. شرح الاخبار: ج ۱ ص ۲۴۵. تأويل الآيات: ج ۲ ص ۸۱۲ .</ref> | |||
روز هشتم ذى الحجة همه حجاج از مكه احرام [[حجةالوداع|حج]] را بستند و [[لبيک]] گويان آماده حركت شدند. اكنون كاروان صد و بيست هزار نفرى حجاج از مرد و زن و كودک و جوان و پير آماده حركت مى شدند. تا نزديک ظهر طول كشيد تا همه آماده حركت شوند. | روز هشتم ذى الحجة همه حجاج از مكه احرام [[حجةالوداع|حج]] را بستند و [[لبيک]] گويان آماده حركت شدند. اكنون كاروان صد و بيست هزار نفرى حجاج از مرد و زن و كودک و جوان و پير آماده حركت مى شدند. تا نزديک ظهر طول كشيد تا همه آماده حركت شوند. | ||
اندكى قبل از ظهر، سيل مردم از مكه به سمت مِنا حركت كردند و ساعتى بعد به | اندكى قبل از ظهر، سيل مردم از مكه به سمت مِنا حركت كردند و ساعتى بعد به آن جا رسيدند. هنگام ظهر كه به منا رسيدند، پيامبر صلى الله عليه و آله نماز ظهر و عصر را به جماعت با مردم خواندند. آن گاه مردم مشغول برپايى خيمه ها و جابجايى اثاثيه خود شدند و اين جابجايى تا غروب به طول انجاميد. هنگام غروب نماز مغرب و عشا را به جماعت با مردم خواندند؛ و شب را در منا ماندند تا صبح به سوى «عرفات» حركت كنند. | ||
با طلوع فجر روز نهم ذى الحجة نماز صبح را به جماعت خواندند و منتظر شدند تا آفتاب طلوع كند. | با طلوع فجر روز نهم ذى الحجة نماز صبح را به جماعت خواندند و منتظر شدند تا آفتاب طلوع كند. آن گاه به سوى [[عرفات]] حركت كردند تا قبل از ظهر در آن جا حاضر باشند. قبل از ظهر روز نهم همه حجاج در بيابان عرفات حضور داشتند و «وقوف» در آن جا به عنوان اولين عمل حج آغاز شد.<ref>طبقات ابن سعد: ج ۲ ص ۱۸۵.</ref> | ||
== حضور شيطان در منى<ref>واقعه قرآنى غدير: ص ۳۱.</ref> == | == حضور شيطان در منى<ref>واقعه قرآنى غدير: ص ۳۱.</ref> == | ||
صبح روز دوازدهم ذی الحجة در سفر [[حجةالوداع]]، با طلوع فجر نماز صبح خوانده شد. پس از آن مردم همچنان منتظر بودند تا نزديكى ظهر شد و | صبح روز دوازدهم ذی الحجة در سفر [[حجةالوداع]]، با طلوع فجر نماز صبح خوانده شد. پس از آن مردم همچنان منتظر بودند تا نزديكى ظهر شد و پيامبر رمى جمرات سه گانه را آغاز كرد و به ترتيب با همراهى مردم سه جمره را رمى كردند. | ||
زمينه سازى براى غدير چنان حساب شده و منظم پيش مى رفت كه ابعاد گسترده آن هر لحظه جهت گيرى تازه اى را نشان مى داد. اكنون نوبت آن بود كه با جلوه اى بى سابقه مردم منظره اى را كه احتمال نمى دادند به چشم خود ببينند. | زمينه سازى براى غدير چنان حساب شده و منظم پيش مى رفت كه ابعاد گسترده آن هر لحظه جهت گيرى تازه اى را نشان مى داد. اكنون نوبت آن بود كه با جلوه اى بى سابقه مردم منظره اى را كه احتمال نمى دادند به چشم خود ببينند. | ||
آن روز مردم در مِنا كنار | آن روز مردم در مِنا كنار پيامبر صلى الله عليه و آله بودند كه چشمشان به مردى افتاد كه به ركوع و سجود مى رفت و تضرع مى نمود. كسانى كه حاضر بودند گفتند: يا رسول اللَّه! چه نماز زيبايى مى خواند! فرمود: «اين همان شيطان است كه پدر شما را از بهشت بيرون كرد» . | ||
در | در اين جا على عليه السلام با بى اعتنايى به سوى او رفت و او را محكم تكان داد به گونه اى كه استخوان هايش در هم فرو رفت. سپس فرمود: «انشاء اللَّه تو را خواهم كشت» . | ||
[[شیطان]] پاسخ داد: تا هنگام وقت معلوم از طرف پروردگار بر قتل من قادر نخواهى بود. چرا قصد قتل مرا كرده اى؟ به خدا قسم احدى تو را مبغوض نمى دارد مگر | [[شیطان]] پاسخ داد: تا هنگام وقت معلوم از طرف پروردگار بر قتل من قادر نخواهى بود. چرا قصد قتل مرا كرده اى؟ به خدا قسم احدى تو را مبغوض نمى دارد مگر آن كه نطفه من قبل از نطفه پدرش در رحم مادر او قرار مى گيرد. من در اموال و اولاد دشمنان تو شريک هستم. آن گاه با اشاره به آيه ۶۴ سوره اسراء گفت: اين همان كلام خداوند عز و جل در كتاب محكمش است كه مى فرمايد: «وَ شارِكْهُمْ فِى الاَمْوالِ وَ الاَوْلادِ» : «در اموال و اولاد آنان شريک باش» . پيامبر صلى الله عليه و آله در حالى كه مردم مى شنيدند فرمود: | ||
«يا على، راست مى گويد. كسى از قريش تو را مبغوض نمى دارد مگر زنا زاده، و كسى از [[انصار]] تو را مبغوض نمى دارد مگر يهودى، و كسى از عرب تو را مبغوض نمى دارد مگر زنا زاده، و كسى از بقيه مردم تو را مبغوض نمى دارد مگر اهل شقاوت» . | «يا على، راست مى گويد. كسى از قريش تو را مبغوض نمى دارد مگر زنا زاده، و كسى از [[انصار]] تو را مبغوض نمى دارد مگر يهودى، و كسى از عرب تو را مبغوض نمى دارد مگر زنا زاده، و كسى از بقيه مردم تو را مبغوض نمى دارد مگر اهل شقاوت» . | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
== خطبه پيامبرصلى الله عليه وآله در منى == | == خطبه پيامبرصلى الله عليه وآله در منى == | ||
در روايتى زمان دقيقِ [[صحیفه ملعونه اول]] مقارن خطبه | در روايتى زمان دقيقِ [[صحیفه ملعونه اول]] مقارن خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله در منى بيان شده است: | ||
پيامبر صلى الله عليه و آله در [[حجة الوداع]] خطبه اى در مِنا ايراد كرد و بعد از حمد و ثناى خداوند فرمود: «اى مردم! سخن مرا بشنويد و خوب بفهميد، چرا كه ممكن است بعد از امسال ديگر شما را نبينم» . | |||
عده اى از اصحاب آن حضرت جمع شدند و گفتند: «محمد مى خواهد امامت را در اهل بيتش قرار دهد» ! اين بود كه چهار نفر از آنان به مكه آمدند و وارد كعبه شدند و هم پيمان شدند و قرار داد بستند و بين خود نوشته اى نوشتند كه »اگر خدا محمد را ميراند يا كُشت هرگز نگذارند اين امر [[خلافت]] به | عده اى از اصحاب آن حضرت جمع شدند و گفتند: «محمد مى خواهد امامت را در اهل بيتش قرار دهد» ! اين بود كه چهار نفر از آنان به مكه آمدند و وارد كعبه شدند و هم پيمان شدند و قرار داد بستند و بين خود نوشته اى نوشتند كه »اگر خدا محمد را ميراند يا كُشت هرگز نگذارند اين امر [[خلافت]] به اهل بيت او باز گردد. | ||
خداوند هم بر پيامبرش چنين نازل كرد: «أَمْ أَبْرَمُوا أَمْراً فَإِنَّا مُبْرِمُونَ، أَمْ يَحْسَبُونَ أَنَّا لا نَسْمَعُ ...» .<ref>زخرف / ۸۰-۷۹ . عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۲۹۸،۱۶۴. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۲۹،۱۱۴،۱۱۳. تفسير القمى: ج ۱ ص ۱۷۳. الاقبال: ص ۴۵۹ - ۴۵۳.</ref> | خداوند هم بر پيامبرش چنين نازل كرد: «أَمْ أَبْرَمُوا أَمْراً فَإِنَّا مُبْرِمُونَ، أَمْ يَحْسَبُونَ أَنَّا لا نَسْمَعُ ...» .<ref>زخرف / ۸۰-۷۹ . عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۲۹۸،۱۶۴. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۲۹،۱۱۴،۱۱۳. تفسير القمى: ج ۱ ص ۱۷۳. الاقبال: ص ۴۵۹ - ۴۵۳.</ref> | ||
در | در اين جا بد نيست اشاره شود كه در بعضى روايات كه قطعه اى از خطبه يا واقعه غدير نقل شده مطالبى به چشم مى خورد كه در متن خطبه كامل وجود ندارد. درباره اين موارد احتمال دارد كه چون حضرت در مكه و عرفات و مِنى چند بار خطبه هايى ايراد فرموده اند؛ لذا همه آن ها به عنوان سخنان حضرت در حجة الوداع در نظر راويان بوده و احياناً قطعه اى از آن ها به عنوان گوشه اى از [[خطبه غدیر]] نقل شده است. | ||
== دو خطبه پيش از غدير<ref>اسرار غدير: ص ۳۹،۳۸. واقعه قرآنى غدير: ص ۲۹. سخنرانى استثنائى غدير: ص ۱۶.</ref> == | == دو خطبه پيش از غدير<ref>اسرار غدير: ص ۳۹،۳۸. واقعه قرآنى غدير: ص ۲۹. سخنرانى استثنائى غدير: ص ۱۶.</ref> == | ||
پيامبر صلى الله عليه و آله در سفر [[حجة الوداع]] و پيش از غدير دو خطبه خواندند: | |||
۱- پس از جمرات | ۱- پس از جمرات | ||
پيامبر صلى الله عليه و آله قبل از غدير، در مراسم حجة الوداع در دو موقعيت حساس براى مردم خطابه ايراد كردند كه در واقع زمينه سازى براى [[خطبه غدیر]] بود. | |||
اولين خطابه آن حضرت در منى بود. در اين خطبه در مورد آينده جامعه مسلمين و جايگاه اميرالمؤمنين عليه السلام مطالبى فرمودند. | اولين خطابه آن حضرت در منى بود. در اين خطبه در مورد آينده جامعه مسلمين و جايگاه اميرالمؤمنين عليه السلام مطالبى فرمودند. | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
اشاره اى هم داشتند كه عده اى از اصحاب من روز قیامت به جهنم برده مى شوند. | اشاره اى هم داشتند كه عده اى از اصحاب من روز قیامت به جهنم برده مى شوند. | ||
نكته جالب توجه | نكته جالب توجه اين كه در اين خطابه، اميرالمؤمنين عليه السلام سخنان حضرت را براى مردم تكرار مى كردند تا آنان كه دورتر بودند بشنوند.<ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۱۳ و ج ۲۱ ص ۳۸۰.</ref> | ||
۲- در مسجد خيف | ۲- در مسجد خيف | ||
پيامبر صلى الله عليه و آله قبل از غدير، در مراسم [[حجة الوداع]] در دو موقعيت حساس براى مردم خطابه ايراد كردند كه در واقع زمينه سازى براى [[خطبه غدیر]] بود و در آن اشاره به [[ثقلین(حدیث)|حدیث ثقلین]] داشتند. | |||
دومين خطبه | دومين خطبه پيامبر صلى الله عليه و آله پس از نماز ظهر و عصر در مسجد خيف - كه يادگار حضرت ابراهيم عليه السلام است - ايراد شد كه ضمن آن حضرت به حديث ثقلين اشاره كرد و قرآن و اهل بيت را قرين قرار داد، كه اين خطابه نيز آماده سازى فكرى براى غدير بود. آن حضرت چنين فرمود: | ||
«خدا آباد كند زندگى كسى را كه به گفتار من گوش فرا دهد و آن را در قلب خود جاى دهد و حفظ نمايد و به كسانى كه نشنيده اند برساند. اى مردم، حاضران به غايبان برسانند. چه بسيار كسانى كه عِلم را منتقل مى كنند ولى خود معناى آن را نمى دانند، و چه بسيار كسانى كه علم را به كسانى كه از خودشان عالم ترند منتقل مى كنند. اى مردم، من دو چيز گران بها بين شما مى گذارم» . | «خدا آباد كند زندگى كسى را كه به گفتار من گوش فرا دهد و آن را در قلب خود جاى دهد و حفظ نمايد و به كسانى كه نشنيده اند برساند. اى مردم، حاضران به غايبان برسانند. چه بسيار كسانى كه عِلم را منتقل مى كنند ولى خود معناى آن را نمى دانند، و چه بسيار كسانى كه علم را به كسانى كه از خودشان عالم ترند منتقل مى كنند. اى مردم، من دو چيز گران بها بين شما مى گذارم» . | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
آگاه باشيد! به زودى مردانى از شما بر سر حوض كوثر نزد من وارد مى شوند ولى آنان را از من دور مى كنند. من مى گويم: پروردگارا اصحابم! به من گفته مى شود: يا محمد، اينان بعد از تو [[بدعت]] گذاشتند و سنت تو را تغيير دادند. من هم گويم: دور باشند! دور!» . | آگاه باشيد! به زودى مردانى از شما بر سر حوض كوثر نزد من وارد مى شوند ولى آنان را از من دور مى كنند. من مى گويم: پروردگارا اصحابم! به من گفته مى شود: يا محمد، اينان بعد از تو [[بدعت]] گذاشتند و سنت تو را تغيير دادند. من هم گويم: دور باشند! دور!» . | ||
در بيان جهتى ديگر از [[ثقلین(حدیث)|ثقلین]]، | در بيان جهتى ديگر از [[ثقلین(حدیث)|ثقلین]]، پيامبر صلى الله عليه و آله، قرآن و [[اهل بیت علیهم السلام|اهل بيت]] را هر يک جداگانه مورد تأكيد قرار داده فرمود: | ||
اى مردم، من در بين شما دو چيز باقى گذارده ام كه هرگز گمراه نشويد: كتاب خدا و عترتم | اى مردم، من در بين شما دو چيز باقى گذارده ام كه هرگز گمراه نشويد: كتاب خدا و عترتم اهل بيتم. حلال آن را حلال بدانيد و حرام آن را حرام بدانيد و به محكمات آن عمل كنيد و به متشابهات آن ايمان داشته باشيد و بگوييد: «به آن چه خدا در [[قرآن]] نازل كرده ايمان آورديم» . اهل بيت و عترت مرا دوست بداريد، و هر كس كه آنان را دوست بدارد دوست بداريد، و آنان را يارى كنيد در برابر كسانى كه با آنان دشمنى(و جنگ) مى كنند. | ||
قرآن و [[اهل بیت علیهم السلام|عترت]] همچنان در بين شما خواهند بود تا روز قيامت بر سر حوض بر من وارد شوند ... . خدايا، هر كس با على دشمنى كند در زمين براى او جايگاهى قرار مده و در آسمان براى او جاى صعودى مگذار و او را در | قرآن و [[اهل بیت علیهم السلام|عترت]] همچنان در بين شما خواهند بود تا روز قيامت بر سر حوض بر من وارد شوند ... . خدايا، هر كس با على دشمنى كند در زمين براى او جايگاهى قرار مده و در آسمان براى او جاى صعودى مگذار و او را در پايين ترين درجه آتش قرار ده. | ||
در اين مقطع، [[منافقین]] و دشمنان اهل بيت عليهم السلام كاملاً احساس خطر كردند و قضيه را جدى گرفتند. پس پيمان نامه نوشتند و هم قسم شدند و برنامه هاى خود را آغاز كردند.<ref>الكافى: ج ۲ ص ۴۰۳. امالى المفيد: ص ۱۸۶. بحار الانوار: ج ۲ ص ۱۴۸ و ج ۲۷ ص ۶۸ و ج ۳۷ ص ۱۱۴ و ج ۴۷ ص ۳۶۵. امالى الصدوق: ص ۴۳۱. الخصال: ص ۱۴۹. جمهرة خطب العرب: ج ۱ ص ۱۵۱. سِفر السعادة: ص ۱۸۱. تفسير القمى: ج ۲ ص ۴۴۷. سنن ابن ماجة: ج ۱ ص ۸۴ و ج ۲ ص ۱۰۱۵. صحيح الترمذى: ج ۵ ص ۶۶۲ . صحيح ابن خزيمة: ج ۴ ص ۲۵۰. مسند الشاميين: ج ۱ ص ۲۹۱. الاحتجاج: ج ۱ ص ۴۰۶.</ref> | در اين مقطع، [[منافقین]] و دشمنان اهل بيت عليهم السلام كاملاً احساس خطر كردند و قضيه را جدى گرفتند. پس پيمان نامه نوشتند و هم قسم شدند و برنامه هاى خود را آغاز كردند.<ref>الكافى: ج ۲ ص ۴۰۳. امالى المفيد: ص ۱۸۶. بحار الانوار: ج ۲ ص ۱۴۸ و ج ۲۷ ص ۶۸ و ج ۳۷ ص ۱۱۴ و ج ۴۷ ص ۳۶۵. امالى الصدوق: ص ۴۳۱. الخصال: ص ۱۴۹. جمهرة خطب العرب: ج ۱ ص ۱۵۱. سِفر السعادة: ص ۱۸۱. تفسير القمى: ج ۲ ص ۴۴۷. سنن ابن ماجة: ج ۱ ص ۸۴ و ج ۲ ص ۱۰۱۵. صحيح الترمذى: ج ۵ ص ۶۶۲ . صحيح ابن خزيمة: ج ۴ ص ۲۵۰. مسند الشاميين: ج ۱ ص ۲۹۱. الاحتجاج: ج ۱ ص ۴۰۶.</ref> | ||
هم چنين مراجعه شود به عنوان: خيف (مسجد) . | |||
== مراسم پايانى در منى<ref>واقعه قرآنى غدير: ص ۳۹.</ref> == | == مراسم پايانى در منى<ref>واقعه قرآنى غدير: ص ۳۹.</ref> == | ||
با نزديكى غروب روز دوازدهم ذى الحجة در سفر [[حجةالوداع]]، طبق آيه ۲۰۳ سوره بقره: «فَمَنْ تَعَجَّلَ فى يَوْمَينِ فَلا اِثْمَ عَلَيْهِ وَ مَنْ تَأَخَّرَ فَلا اِثْمَ عَلَيْهِ لِمَنِ اتَّقى» : «هر كس در روز عجله كند گناهى بر او نيست، و هر كس تأخير نمايد نيز اشكالى بر او نيست از كسانى كه تقوا پيشه كنند» ، كسانى كه مايل بودند مى توانستند توقف در منا را پايان دهند و به مكه بازگردند، و هر كس مايل بود شب سيزدهم را هم مى ماند و فردا پس از رمى جمرات سه گانه راهى مكه مى شد. | با نزديكى غروب روز دوازدهم ذى الحجة در سفر [[حجة الوداع|حجةالوداع]]، طبق آيه ۲۰۳ سوره بقره: «فَمَنْ تَعَجَّلَ فى يَوْمَينِ فَلا اِثْمَ عَلَيْهِ وَ مَنْ تَأَخَّرَ فَلا اِثْمَ عَلَيْهِ لِمَنِ اتَّقى» : «هر كس در روز عجله كند گناهى بر او نيست، و هر كس تأخير نمايد نيز اشكالى بر او نيست از كسانى كه تقوا پيشه كنند» ، كسانى كه مايل بودند مى توانستند توقف در منا را پايان دهند و به مكه بازگردند، و هر كس مايل بود شب سيزدهم را هم مى ماند و فردا پس از رمى جمرات سه گانه راهى مكه مى شد. | ||
پيامبر اكرم صلى الله عليه | پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله ماندن در شب سيزدهم ذى الحجه را انتخاب كردند، و با غروب روز دوازدهم نماز مغرب و عشا خوانده شد. آن شب مشغول جمع آورى اثاثيه و بار و بنه شدند تا مقدمات حركت به سوى مكه را آماده كنند، و پس از آن به استراحت پرداختند. صبح روز سيزدهم نماز صبح خوانده شد، و قبل از ظهر سه جمره را رمى كردند. | ||
اكنون كاروان عظيم حجاج كه همراه | اكنون كاروان عظيم حجاج كه همراه پيامبر صلى الله عليه و آله روز سيزدهم را مانده بودند، آماده حركت مى شدند. تا مردم آماده شوند و اثاثيه و شتران را آماده كنند روز بالا آمد و همه منتظر حركت حضرت ماندند.<ref>السنن الكبرى: ج ۷ ص ۳۲۴،۲۸۷ . سنن الدارِمى: ج ۲ ص ۴۴. سِفر السعادة: ص ۱۸۴. بحار الانوار: ج ۹۶ ص ۲۷۶. تهذيب الاحكام: ج ۵ ص ۴۵۷،۲۷۳. الكافى: ج ۴ ص ۵۲۱،۴۸۶،۲۴۸ . دعائم الاسلام: ج ۱ ص ۳۲۴.</ref> | ||
== مغفرت الهى در منى<ref>سخنرانى استثنائى غدير: ص ۲۳۱-۲۲۳.</ref> == | == مغفرت الهى در منى<ref>سخنرانى استثنائى غدير: ص ۲۳۱-۲۲۳.</ref> == | ||
[[پیامبرصلی الله علیه و آله]] در فرازى از بخش دهم [[خطبه غدیر]]، آمرزش [[خداوند]] با و قوف در منى را مطرح كرد: | [[پیامبر صلی الله علیه و آله|پیامبرصلی الله علیه و آله]] در فرازى از بخش دهم [[خطبه غدیر]]، آمرزش [[خداوند]] با و قوف در منى را مطرح كرد: | ||
مَعاشِرَ النّاسِ، ما وَقَفَ بِالْمَوْقِفِ مُؤْمِنٌ اِلاّ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ما سَلَفَ مِنْ ذَنْبِهِ اِلى وَقْتِهِ ذلِكَ، فَإِذَا انْقَضَتْ حَجَّتُهُ اسْتَأْنَفَ عَمَلَهُ: | مَعاشِرَ النّاسِ، ما وَقَفَ بِالْمَوْقِفِ مُؤْمِنٌ اِلاّ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ما سَلَفَ مِنْ ذَنْبِهِ اِلى وَقْتِهِ ذلِكَ، فَإِذَا انْقَضَتْ حَجَّتُهُ اسْتَأْنَفَ عَمَلَهُ: | ||
اى مردم، هيچ مؤمنى در موقف(عرفات، مشعر، مِنا) وقوف نمى كند مگر | اى مردم، هيچ مؤمنى در موقف(عرفات، مشعر، مِنا) وقوف نمى كند مگر آن كه خداوند گناهان گذشته او را تا آن وقت مى آمرزد، و هر گاه كه حجش پايان يافت اعمالش را از سر مى گيرد. | ||
== نزول آيات در مِنى<ref>واقعه قرآنى غدير: ص ۳۰.</ref> == | == نزول آيات در مِنى<ref>واقعه قرآنى غدير: ص ۳۰.</ref> == | ||
بعد از خطابه | بعد از خطابه پيامبر صلى الله عليه و آله در [[خیف (مسجد)|مسجد خیف]] واقع در منى در سفر [[حجة الوداع|حجةالوداع]]، هفت آيه [[قرآن]] يكى پس از ديگرى نازل شد كه هر يک پشتوانه يكى از ثقلين بود. آيات ۴۱ و ۴۲ سوره زخرف على عليه السلام را معرفى مى كرد: «فَاِمّا نَذْهَبَنَّ بِكَ فَاِنّا مِنْهُمْ مُنْتَقِمُونَ اَوْ نُرِيَنَّكَ الَّذى وَعَدْناهُمْ فَاِنّا عَلَيْهِمْ مُقْتَدِرُونَ» : «اگر تو را از اين جهان ببريم باز از آنان انتقام خواهيم گرفت، يا به تو نشان مى دهيم آن چه آنان را وعده كرده ايم كه ما بر آنان اقتدار و تسلط داريم» . | ||
سپس اين آيات طبق خطابه | سپس اين آيات طبق خطابه پيامبر صلى الله عليه و آله تفسير شد كه «فَاِنّا مُنْتَقِمُونَ بِعَلِىِّ بْنِ اَبى طالِبٍ» ، يعنى «اگر تو را از اين جهان ببريم به وسيله [[علی بن ابی طالب علیه السلام|على بن ابی طالب علیه السلام]] انتقام مى گيريم» . | ||
آن گاه آيات ۹۳ و ۹۴ سوره مؤمنون نازل شد: «قُلْ رِبِّ اِمّا تُرِيَنّى ما تُوعَدُونَ، رَبِّ فَلاتَجْعَلْنى فِى الْقَوْمِ الظّالِمينَ» : «بگو پروردگارا، اگر آن چه آنان وعده داده مى شوند به من نشان دادى مرا در بين قوم ظالمين قرار مده» ، و اين آيه اشاره به روزگار سياه بعد از پيامبر صلى الله عليه و آله بود كه فتنه هاى تاريک آن بسيارى را گمراه كرد. | |||
در پى آن آيه ۴۳ سوره زخرف در معرفى على عليه السلام نازل شد: «فَاسْتَمْسِكْ بِالَّذى اُوحِىَ اِلَيْكَ اِنَّكَ عَلى صِراطٍ مُسْتَقيمٍ» : | در پى آن آيه ۴۳ سوره زخرف در معرفى على عليه السلام نازل شد: «فَاسْتَمْسِكْ بِالَّذى اُوحِىَ اِلَيْكَ اِنَّكَ عَلى صِراطٍ مُسْتَقيمٍ» : «تمسک نما به آن چه بر تو وحى شده كه تو بر راه راست هستى» ، و تفسير شد كه «آن چه وحى شده» درباره على عليه السلام است. | ||
سپس براى معرفى على عليه السلام به عنوان تنها راه نجات، به آيه ۶۱ سوره زخرف اشاره شد كه: «وَ اِنَّهُ لَعِلْمٌ لِلسّاعَةِ» : «و او نشانه و علمى براى قيامت است» و تفسير شد كه منظور از اين آيه على بن ابى طالب عليه السلام است. | سپس براى معرفى على عليه السلام به عنوان تنها راه نجات، به آيه ۶۱ سوره زخرف اشاره شد كه: «وَ اِنَّهُ لَعِلْمٌ لِلسّاعَةِ» : «و او نشانه و علمى براى قيامت است» و تفسير شد كه منظور از اين آيه على بن ابى طالب عليه السلام است. | ||
آن گاه آيه ۴۴ سوره زخرف به عنوان مسئوليت مردم درباره ولايت على عليه السلام نازل شد:«وَ اِنَّهُ لَذِكْرٌ لَكَ وَ لِقَوْمِكَ وَ لَسَوْفَ تُسْاَلُونَ» :«و آن ذكرى براى تو و قومت است و به زودى سؤال خواهيد شد»، و تفسير شد كه سؤال درباره ولايت على عليه السلام است.<ref>بحار الانوار: ج ۳۲ ص ۱۹۳ ح ۱۴۱، ص ۲۹۱ ح ۲۴۴ و ج ۳۶ ص ۲۳ و ج ۳۷ ص ۱۸۳. عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۶۹ ، ص ۱۶۹-۱۷۱ . الطرائف: ص ۱۴۲ ح ۲۱۷. شواهد التنزيل: ج ۱ ص ۵۲۶ . تأويل الآيات: ص ۳۵۲. سنن الترمذى: ج ۲ ص ۹۰.</ref> | |||
پيامبر صلى الله عليه و آله در حالى كه سوار بر ناقه بود و دست مباركش بر شانه على عليه السلام قرار داشت، به عنوان [[اتمام حجت]] بر مردم فرمود: «اللَّهُمَّ هَلْ بَلَّغْتُ؟ اللَّهُمَّ هَلْ بَلَّغْتُ؟ هذا ابْنُ عَمّى وَ اَبُو وُلْدى. اللَّهُمَّ كُبَّ مَنْ عاداهُ فِى النّارِ: شما را به خدا، آيا من ابلاغ كردم؟ شما را به خدا، آيا [[ابلاغ ولایت|ابلاغ]] كردم؟ اين پسر عمويم و پدر فرزندانم است. خدايا، هر كس كه با او دشمنى كند با صورت در آتش افكن» . | |||
غروب روز يازدهم نماز مغرب و عشا با هم خوانده شد و پس از آن مردم به استراحت پرداختند.<ref>المعجم الاوسط: ج ۶ ص ۳۰۰. سنن الترمذى: ج ۲ ص ۹۰.</ref> | غروب روز يازدهم نماز مغرب و عشا با هم خوانده شد و پس از آن مردم به استراحت پرداختند.<ref>المعجم الاوسط: ج ۶ ص ۳۰۰. سنن الترمذى: ج ۲ ص ۹۰.</ref> | ||
هم چنين مراجعه شود به عنوان: منى / نزول سوره نصر و آيه اخوت در مِنى. | |||
== نزول سوره نصر و آيه اخوت در مِنى<ref>واقعه قرآنى غدير: ص ۳۳.</ref> == | == نزول سوره نصر و آيه اخوت در مِنى<ref>واقعه قرآنى غدير: ص ۳۳.</ref> == | ||