پرش به محتوا

شأن نزول آیه اکمال دین: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۲۰: خط ۲۲۰:
يكى از نكته ‏هاى قابل توجه و مهم آيه اكمال اين است كه خداوند اتمام نعمت خويش بر خلق را مرهون و معلول ولايت معرفى كرده، و آن دو را به هم ربط داده است. يعنى همان گونه كه كمال دين با ولايت تحقق يافت، اتمام نعمت او نيز به اعلان ولايت از سوى رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله و قبول آن توسط مردم منوط گرديد. مراد از نعمت هم، تمام نعمت‏ هاست؛ اعم از ظاهرى و باطنى. مانند عدالت و مساوات و اتحاد و برادرى و علم و اخلاق و امنيت روحى و روانى و رفاه و آزادى و امنيت، و خلاصه انواع برخوردارى‏ هاى اخلاقى و اجتماعى.
يكى از نكته ‏هاى قابل توجه و مهم آيه اكمال اين است كه خداوند اتمام نعمت خويش بر خلق را مرهون و معلول ولايت معرفى كرده، و آن دو را به هم ربط داده است. يعنى همان گونه كه كمال دين با ولايت تحقق يافت، اتمام نعمت او نيز به اعلان ولايت از سوى رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله و قبول آن توسط مردم منوط گرديد. مراد از نعمت هم، تمام نعمت‏ هاست؛ اعم از ظاهرى و باطنى. مانند عدالت و مساوات و اتحاد و برادرى و علم و اخلاق و امنيت روحى و روانى و رفاه و آزادى و امنيت، و خلاصه انواع برخوردارى‏ هاى اخلاقى و اجتماعى.


بنابراين، كسانى كه كوشيده ‏اند نعمت را بر اصل شريعت و ولايت حمل كرده و صرفاً آن را امرى معنوى بدانند محل تأمل است، زيرا در اين آيه سخن از اصل نعمت نيست، بلكه كلام در «اتمام نعمت» است. در قرآن وقتى سخن از اتمام نعمت به ميان آمده، مراد نعمت‏ هايى است كه در دنيا نصيب انسان مى‏ شود.
بنابراين، كسانى كه كوشيده ‏اند نعمت را بر اصل شريعت و ولايت حمل كرده و صرفاً آن را امرى معنوى بدانند محل تأمل است، زيرا در اين آيه سخن از اصل نعمت نيست، بلكه كلام در «اتمام نعمت» است. در قرآن وقتى سخن از اتمام نعمت به ميان آمده، مراد نعمت‏ هايى است كه در دنيا نصيب انسان مى‏ شود.<ref>مائده/ ۳،۶.
 
بقره/ ۱۵۰.
 
یوسف/ ۶.
 
نحل/ ۸۱.
 
فتح/ ۲.</ref>


در نتيجه بايد بگوييم: ميان ولايت اميرالمؤمنين ‏عليه السلام و برخوردارى از نعمت‏ هاى دنيوى، ارتباط مستقيمى وجود دارد، و يكى از شرائط مهم و اصلى رسيدن به جامعه ‏اى آزاد و آباد و توأم با عدالت و اخلاق و حاكميت ارزش ‏ها و فضايل معنوى و انسانى، آن است كه ما به آنچه رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله در روز غدير ابلاغ فرمود گردن نهيم و ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام را در عمل بپذيريم.
در نتيجه بايد بگوييم: ميان ولايت اميرالمؤمنين ‏عليه السلام و برخوردارى از نعمت‏ هاى دنيوى، ارتباط مستقيمى وجود دارد، و يكى از شرائط مهم و اصلى رسيدن به جامعه ‏اى آزاد و آباد و توأم با عدالت و اخلاق و حاكميت ارزش ‏ها و فضايل معنوى و انسانى، آن است كه ما به آنچه رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله در روز غدير ابلاغ فرمود گردن نهيم و ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام را در عمل بپذيريم.


به عبارت ديگر: پذيرش ولايت اميرالمؤمنين ‏عليه السلام اثرى تكوينى دارد، و باعث مى‏ شود زمين و آسمان نيز بركات و خيرات خود را بر مردم فرو ببارند. خداوند مى ‏فرمايد: «و لَو انَّهُم اقامُوا التَوراةَ و الانجيل و ما أُنزِل اليهم من ربهم لأكلوا من فَوقهم و من تحت ارجُلهم»: و اگر آنان به تورات و انجيل و آنچه از جانب پروردگارشان به سويشان نازل شده است عمل مى‏ كردند قطعاً از بالاى سرشان (بركات آسمانى) و از زير پاهايشان (بركات زمينى) برخوردار مى ‏شدند.
به عبارت ديگر: پذيرش ولايت اميرالمؤمنين ‏عليه السلام اثرى تكوينى دارد، و باعث مى‏ شود زمين و آسمان نيز بركات و خيرات خود را بر مردم فرو ببارند. خداوند مى ‏فرمايد: «و لَو انَّهُم اقامُوا التَوراةَ و الانجيل و ما أُنزِل اليهم من ربهم لأكلوا من فَوقهم و من تحت ارجُلهم»<ref>مائده / ۶۶.</ref>: و اگر آنان به تورات و انجيل و آنچه از جانب پروردگارشان به سويشان نازل شده است عمل مى‏ كردند قطعاً از بالاى سرشان (بركات آسمانى) و از زير پاهايشان (بركات زمينى) برخوردار مى ‏شدند.


اگر بخواهيم در عبارتى كوتاه غدير را تعريف كنيم بايد بگوييم: غدير آن است كه تمام اسلام را در دامن، و كليه فداكارى‏ ها و تلاش ‏هاى پيامبر صلى الله عليه و آله را در آغوش دارد، و سينه‏ اش مخزن احكام و آداب و برنامه‏ هايى است كه از سوى خدا بر پيامبرش ‏صلى الله عليه و آله نازل شده است. و اين همان مفهوم آيه تبليغ است.
اگر بخواهيم در عبارتى كوتاه غدير را تعريف كنيم بايد بگوييم: غدير آن است كه تمام اسلام را در دامن، و كليه فداكارى‏ ها و تلاش ‏هاى پيامبر صلى الله عليه و آله را در آغوش دارد، و سينه‏ اش مخزن احكام و آداب و برنامه‏ هايى است كه از سوى خدا بر پيامبرش ‏صلى الله عليه و آله نازل شده است. و اين همان مفهوم آيه تبليغ است.
خط ۲۳۲: خط ۲۴۰:
غدير به معنى واقعى كلمه، همان خط اميرالمؤمنين ‏عليه السلام است كه بر كل تاريخ حكم مى‏ راند و بر تمام بشريت و انسانيت حاكم است.
غدير به معنى واقعى كلمه، همان خط اميرالمؤمنين ‏عليه السلام است كه بر كل تاريخ حكم مى‏ راند و بر تمام بشريت و انسانيت حاكم است.


اميرالمؤمنين‏ عليه السلام بزرگ‏ترين آيت خداست، و هيچ نشانه ديگرى به پاى او نمى‏ رسد. بر اين اساس، امام باقر عليه السلام به كسى كه بدون اميرالمؤمنين عليه السلام به دنبال معرفت خدا و اسلام بود فرمود: فليشرّق و ليغرّب؛ او اگر شرق و غرب را هم به زير پا بگذارد به مطلوب نمى ‏رسد.
اميرالمؤمنين‏ عليه السلام بزرگ‏ترين آيت خداست، و هيچ نشانه ديگرى به پاى او نمى‏ رسد. بر اين اساس، امام باقر عليه السلام به كسى كه بدون اميرالمؤمنين عليه السلام به دنبال معرفت خدا و اسلام بود فرمود: فليشرّق و ليغرّب<ref>... فلیشّرق الحکم و الیغرّب، اما والله لا یصیب العلم الا من اهل بیت نزل علیهم جبرئیل. الکافی ج۱، ص۴۰۰.</ref>؛ او اگر شرق و غرب را هم به زير پا بگذارد به مطلوب نمى ‏رسد.


اين از بيچارگى و شوربختى انسان است كه از راهى غير از راه على و آل على ‏عليهم السلام بخواهد به علم و معرفت دست يابد. اين نوع علم و معرفت به فرض هم كه حاصل شود، به دليل آن كه فاقد جوهر اخلاقى و روحى بوده و تهى از معنويت و شريعت مى ‏باشد، علم و معرفتى غير مفيد و ناصحيح است.
اين از بيچارگى و شوربختى انسان است كه از راهى غير از راه على و آل على ‏عليهم السلام بخواهد به علم و معرفت دست يابد. اين نوع علم و معرفت به فرض هم كه حاصل شود، به دليل آن كه فاقد جوهر اخلاقى و روحى بوده و تهى از معنويت و شريعت مى ‏باشد، علم و معرفتى غير مفيد و ناصحيح است.


== پانویس ==
== پانویس ==