پرش به محتوا

آیه تبلیغ و شبهات: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


=== شبهه اول: خوف پيامبر صلى الله عليه و آله ===
=== شبهه اول: خوف پيامبر صلى الله عليه و آله ===
پيرو افكار ابن‏ تيميه در قرن دوازدهم، محمد بن عبدالوهاب ابتدا حديثى را كه شهيد ابن‏ فتال نيشابورى نقل كرده يادآور شده، و سپس به نقد آن پرداخته است:
پيرو افكار [[ابن‏ تیمیه]] در قرن دوازدهم، محمد بن عبدالوهاب ابتدا حديثى را كه شهيد ابن‏ فتال نيشابورى نقل كرده يادآور شده، و سپس به نقد آن پرداخته است:


خداوند جبرئيل را در حجةالوداع نازل كرد، و او عرض كرد: اى محمد، خداوند سلام مى‏ رساند و مى‏ گويد:
خداوند جبرئيل را در [[حجةالوداع]] نازل كرد، و او عرض كرد: اى محمد، خداوند سلام مى‏ رساند و مى‏ گويد:


على ‏عليه السلام را براى امامت و خلافت معرفى كن. پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: اصحاب نسبت به على‏ عليه السلام بغض دارند و من مى ‏ترسم.
على ‏عليه السلام را براى [[امامت]] و [[جانشین|خلافت]] معرفى كن. [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پيامبر صلی الله علیه و آله]] فرمود: اصحاب نسبت به على‏ عليه السلام بغض دارند و من مى ‏ترسم.


پس جبرئيل رفت براى مرتبه دوم نازل شد. پيامبر اكرم‏ صلى الله عليه و آله همان جواب را به او دادند.
پس جبرئيل رفت براى مرتبه دوم نازل شد. پيامبر اكرم‏ صلى الله عليه و آله همان جواب را به او دادند.


جبرئيل براى مرتبه سوم آمد، با يک دستور شديد: «يا ايها الرسول بلّغ ما انزل اليك من ربك و ان لم تفعل فما بلّغت رسالته».
جبرئيل براى مرتبه سوم آمد، با يک دستور شديد: «يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ ۖ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ».


پيامبر صلى الله عليه و آله اصحابش را جمع كرد و فرمود: على خليفه من است. «من كنت مولاه فعلى مولاه. اللهم و آل من والاه و عاد من عاداه».
پيامبر صلى الله عليه و آله اصحابش را جمع كرد و فرمود: على خليفه من است. «مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِىٌّ مَوْلَاهُ. أَللَّهُمَّ وَ آلِ مَنْ وَالَاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ».


محمد عبدالوهاب پس از نقل اين حديث از شيعه مى‏ گويد:
محمد عبدالوهاب پس از نقل اين حديث از شيعه مى‏ گويد:
خط ۲۰: خط ۲۰:
اين حديث با مدح خداوند نسبت به پيامبر و اصحابش مخالف است:
اين حديث با مدح خداوند نسبت به پيامبر و اصحابش مخالف است:


«محمد رسول ‏اللَّه و الذين معه اشداء على الكفار رحماء بينهم...». اعتقاد به آنچه مخالف قرآن است موجب كافر شدن انسان مى شود... .
«محمد رسول ‏الله و الذين معه اشداء على الكفار رحماء بينهم...». اعتقاد به آنچه مخالف قرآن است موجب كافر شدن انسان مى شود... .


وى در ادامه مى‏ گويد: نسبت دادن خوف به پيامبر صلى الله عليه و آله در واقعه غدير خم درست نيست، چون اصحاب او همه مسلمان بودند.<ref>به همين مضمون ابن‏ تيميه هم مى‏ نويسد: در حجةالوداع پيامبر صلى الله عليه و آله از كسى خوف نداشت، چون مسلمانان دستورات او را عمل مى‏ كردند، و كافر هم در بينشان نبود و منافقين هم مخفى بودند. پس پيامبر صلى الله عليه و آله از ناحيه مردم هيچ خوفى نداشت. منهاج السنه: ج ۷ ص ۳۱۶.</ref>
وى در ادامه مى‏ گويد: نسبت دادن خوف به پيامبر صلى الله عليه و آله در واقعه غدير خم درست نيست، چون اصحاب او همه مسلمان بودند.<ref>به همين مضمون ابن‏ تيميه هم مى‏ نويسد: در حجةالوداع پيامبر صلى الله عليه و آله از كسى خوف نداشت، چون مسلمانان دستورات او را عمل مى‏ كردند، و كافر هم در بينشان نبود و منافقين هم مخفى بودند. پس پيامبر صلى الله عليه و آله از ناحيه مردم هيچ خوفى نداشت. منهاج السنه: ج ۷ ص ۳۱۶.</ref>
خط ۲۷: خط ۲۷:
'''الف)''' چگونه تمام مسلمانان مطيع اوامر او بودند، و حال آنكه در «عقبه» عده ‏اى تصميم به قتل خاتم الانبياء صلى الله عليه و آله گرفتند؟ بسيارى از منابع شيعه و عامه به اين جريان هولناک اشاره كرده ‏اند: از شيعه:<ref>اعلام الورى: ص ۱۲۳. بحار الانوار: ج ۲۱ ص ۲۴۷. الصوارم المهرقه: ص ۷. از عامه: الدرّ المنثور: ج ۴ ص ۲۴۳. سنن بيهقى: ج ۹ ص ۳۳. مسند احمد: ج ۵ ص ۴۵۳ ش ۲۳۸۴۳. مجمع الزوائد: ج ۱ ص ۱۱۰. مسلم نيشابورى هم مى ‏نويسد: شخصى از حذيفه كه شاهد ماجرا بود مى‏ پرسيد: آيا جزو آن نفرات بوده است يا نه؟ حذيفه در پاسخ او گفت: اگر تو جزء آنها باشى تعداد آنها مى‏ شود پانزده نفر، كه دوازده نفر آنها دشمن خدا و رسول خداوند صلى الله عليه و آله هستند. و سه نفر هم عذر آوردند كه ما صداى پيامبر صلى الله عليه و آله را نشنيديم. البته مسلم اسم اين شخص را نياورده است. صحيح مسلم: ج ۴ ص ۲۱۴۴ ش ۲۷۷۹.</ref>  
'''الف)''' چگونه تمام مسلمانان مطيع اوامر او بودند، و حال آنكه در «عقبه» عده ‏اى تصميم به قتل خاتم الانبياء صلى الله عليه و آله گرفتند؟ بسيارى از منابع شيعه و عامه به اين جريان هولناک اشاره كرده ‏اند: از شيعه:<ref>اعلام الورى: ص ۱۲۳. بحار الانوار: ج ۲۱ ص ۲۴۷. الصوارم المهرقه: ص ۷. از عامه: الدرّ المنثور: ج ۴ ص ۲۴۳. سنن بيهقى: ج ۹ ص ۳۳. مسند احمد: ج ۵ ص ۴۵۳ ش ۲۳۸۴۳. مجمع الزوائد: ج ۱ ص ۱۱۰. مسلم نيشابورى هم مى ‏نويسد: شخصى از حذيفه كه شاهد ماجرا بود مى‏ پرسيد: آيا جزو آن نفرات بوده است يا نه؟ حذيفه در پاسخ او گفت: اگر تو جزء آنها باشى تعداد آنها مى‏ شود پانزده نفر، كه دوازده نفر آنها دشمن خدا و رسول خداوند صلى الله عليه و آله هستند. و سه نفر هم عذر آوردند كه ما صداى پيامبر صلى الله عليه و آله را نشنيديم. البته مسلم اسم اين شخص را نياورده است. صحيح مسلم: ج ۴ ص ۲۱۴۴ ش ۲۷۷۹.</ref>  


'''ب)''' ابن ‏عبدالوهاب حديث را تقطيع كرده است! قبل از پاسخ تفصيلى، لازم است اصل حديث را ذكر كنيم، و البته پيش از آن اين تذكر مهم است كه صاحب «روضة الواعظين» روايات را به صورت مرسل (بدون سند) ذكر مى‏ كند، و هر چند بزرگان و علما او را قبول دارند. البته همين حديث در كتاب «الاحتجاج» مرحوم طبرسى ذكر شده<ref>الاحتجاج: ج ۱ ص ۵۶ .</ref>، كه مرحوم طبرسى اين حديث را به صورت مسند (با ذكر سند) ذكر كرده است.
'''ب)''' ابن ‏عبدالوهاب حديث را تقطيع كرده است! قبل از پاسخ تفصيلى، لازم است اصل حديث را ذكر كنيم، و البته پيش از آن اين تذكر مهم است كه صاحب «[[روضة الواعظین (کتاب)|روضة الواعظین]]» روايات را به صورت مرسل (بدون سند) ذكر مى‏ كند، و هر چند بزرگان و [[علما]] او را قبول دارند.
 
البته همين حديث در كتاب «الاحتجاج» مرحوم طبرسى ذكر شده<ref>الاحتجاج: ج ۱ ص ۵۶ .</ref>، كه مرحوم طبرسى اين حديث را به صورت مسند (با ذكر سند) ذكر كرده است.


و اما اصل حديث:
و اما اصل حديث:


فتّال نيشابورى در كتاب «روضة الواعظين» از امام باقر عليه السلام روايت مى‏ كند: پيامبر صلى الله عليه و آله از مدينه حج به جا آورد.
فتّال نيشابورى در كتاب «روضة الواعظين» از [[امام باقر علیه السلام]] روايت مى‏ كند: پيامبر صلى الله عليه و آله از مدينه حج به جا آورد.


پس جبرئيل نازل شد و عرض كرد: خداوند مى‏ فرمايد ما در مورد هيچ رسولى جانش را نگرفتيم مگر بعد از اكمال دينش، و تو دو فريضه به عهده دارى: فريضه حج و فريضه ولايت.
پس جبرئيل نازل شد و عرض كرد: خداوند مى‏ فرمايد ما در مورد هيچ رسولى جانش را نگرفتيم مگر بعد از اكمال دينش، و تو دو فريضه به عهده دارى: فريضه حج و فريضه ولايت.


پيامبر صلى الله عليه و آله براى حج خارج شد، و اعلان عمومى كرد، در حالى كه جمعيت شركت كنندگان به هفتاد هزار يا بيشتر مى‏ رسيد. مثل اصحاب موسى‏ عليه السلام كه براى بيعت با هارون ‏عليه السلام آماده شده بودند.
پيامبر صلى الله عليه و آله براى حج خارج شد، و اعلان عمومى كرد، در حالى كه جمعيت شركت كنندگان به هفتاد هزار يا بيشتر مى‏ رسيد. مثل اصحاب موسى‏ عليه السلام كه براى [[بیعت]] با هارون ‏عليه السلام آماده شده بودند.


وقتى به موقف رسيدند، جبرئيل نازل شد و به پيامبر صلى الله عليه و آله عرض كرد: بايد على بن ابى ‏طالب‏ عليه السلام را به عنوان خليفه بعد از خود معرفى كنى، كه اطاعتش اطاعت تو است.
وقتى به موقف رسيدند، [[جبرئیل]] نازل شد و به پيامبر صلى الله عليه و آله عرض كرد: بايد على بن ابى ‏طالب‏ عليه السلام را به عنوان خليفه بعد از خود معرفى كنى، كه اطاعتش اطاعت تو است.


هر كس او را شناخت مؤمن، و هر كس نشناخت كافر است. پيامبر صلى الله عليه و آله ترسيد كه اهل نفاق و شقاق متفرق شوند و به جاهليت بازگردند. چون دشمنى آنها با على‏ عليه السلام را مى‏ دانست، و از جبرئيل عصمت از مردم (ايمن بودن) را طلب كرد.
هر كس او را شناخت مؤمن، و هر كس نشناخت كافر است. پيامبر صلى الله عليه و آله ترسيد كه اهل نفاق و شقاق متفرق شوند و به [[جاهلیت]] بازگردند.


حضرت منتظر ماند تا جبرئيل امان از شرّ منافقان بياورد. پيامبر صلى الله عليه و آله كه به مسجد خيف رسيد، جبرئيل دو مرتبه نازل شد و امر خداوند را تكرار كرد، ولى باز امان نياورد.
چون دشمنى آنها با على‏ عليه السلام را مى‏ دانست، و از جبرئيل عصمت از مردم (ايمن بودن) را طلب كرد.


پيامبرصلى الله عليه وآله در جواب جبرئيل فرمود: من مى‏ترسم اصحاب على بن ابى ‏طالب‏ عليه السلام را قبول نكنند. پس پيامبر صلى الله عليه و آله حركت كردند، تا به غدير خم رسيدند.
حضرت منتظر ماند تا جبرئیل امان از شرّ منافقان بياورد. پيامبر صلى الله عليه و آله كه به مسجد خيف رسيد، جبرئيل دو مرتبه نازل شد و امر خداوند را تكرار كرد، ولى باز امان نياورد.


پنج ساعت از روز گذشته بود كه جبرئيل نازل شد و عرض كرد: «يا ايها الرسول بلّغ ما انزل اليك من ربك -  فى على‏ عليه السلام -  و ان لم تفعل فما بلّغت رسالته و اللَّه يعصمك من الناس» ... .
پيامبر صلى الله عليه و آله در جواب جبرئيل فرمود: من مى‏ترسم اصحاب على بن ابى ‏طالب‏ عليه السلام را قبول نكنند. پس پيامبر صلى الله عليه و آله حركت كردند، تا به غدير خم رسيدند.


سپس پيامبر صلى الله عليه و آله دستور داد تا همه در آنجا جمع شوند و خطبه غدير را ايراد فرمود.<ref>روضة الواعظين: ج ۱ ص ۸۹ .</ref>
پنج ساعت از روز گذشته بود كه جبرئيل نازل شد و عرض كرد: «يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ -  فِي عَلِىٍّ‏ عليه السلام -  وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ» ... .
 
سپس پيامبر صلى الله عليه و آله دستور داد تا همه در آنجا جمع شوند و [[خطبه غدیر]] را ايراد فرمود.<ref>روضة الواعظين: ج ۱ ص ۸۹ .</ref>


'''ج) بررسى خوف پيامبر صلى الله عليه و آله'''
'''ج) بررسى خوف پيامبر صلى الله عليه و آله'''
خط ۶۱: خط ۶۵:
عمل نكردن به دستور اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: قال: قيل: يا رسول‏ اللَّه‏ صلى الله عليه و آله من يؤمر بعدك؟ قال: ان تؤمروا ابابكر، تجدوه اميناً زاهداً فى الدنيا راغباً فى الآخرة. و ان تؤمروا عمر، تجدوه قوياً اميناً، لا يخاف فى اللَّه لومة لآئم. و ان تؤمروا علياً -  و لا أراكم فاعلين -  ، تجدوه هادياً مهدياً، يأخذ بكم الطريق المستقيم<ref>  فضائل الصحابه (احمد بن حنبل) : ج ۱ ص ۲۳۱. </ref>:
عمل نكردن به دستور اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: قال: قيل: يا رسول‏ اللَّه‏ صلى الله عليه و آله من يؤمر بعدك؟ قال: ان تؤمروا ابابكر، تجدوه اميناً زاهداً فى الدنيا راغباً فى الآخرة. و ان تؤمروا عمر، تجدوه قوياً اميناً، لا يخاف فى اللَّه لومة لآئم. و ان تؤمروا علياً -  و لا أراكم فاعلين -  ، تجدوه هادياً مهدياً، يأخذ بكم الطريق المستقيم<ref>  فضائل الصحابه (احمد بن حنبل) : ج ۱ ص ۲۳۱. </ref>:


از پيامبر صلى الله عليه و آله سؤال شد: بعد از شما چه كسى به ما امر كند؟ پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: اگر ابوبكر را امير قرار دهيد، مردم او را امين و زاهد در دنيا خواهيد يافت.
از پيامبر صلى الله عليه و آله سؤال شد: بعد از شما چه كسى به ما امر كند؟ پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: اگر [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]] را امير قرار دهيد، مردم او را امين و زاهد در دنيا خواهيد يافت.


اگر عمر را امير قرار دهيد، مردم او را قوى و امين خواهيد يافت. اگر على‏ عليه السلام را امير قرار دهيد -  گر چه نمى‏ بينم كه چنين كنيد -  ، او را هدايت كننده و هدايت شده خواهيد يافت، كه شما را به راه راست خواهد كشاند.
اگر عمر را امير قرار دهيد، مردم او را قوى و امين خواهيد يافت. اگر على‏ عليه السلام را امير قرار دهيد -  گر چه نمى‏ بينم كه چنين كنيد - ، او را هدايت كننده و هدايت شده خواهيد يافت، كه شما را به راه راست خواهد كشاند.


=== شبهه دوم: سياق ===
=== شبهه دوم: سياق ===
خط ۶۹: خط ۷۳:


==== پاسخ شبهه ====
==== پاسخ شبهه ====
رشيد رضا چنين تصور كرده است كه ترتيب موجود آيات همان ترتيب نزول است، و چون در ترتيب موجود آيات قبل و بعد درباره اهل كتاب است بايد اين آيه هم درباره اهل كتاب باشد. در پاسخ به اين شبهه بايد گفت:
رشيد رضا چنين تصور كرده است كه ترتيب موجود آيات همان ترتيب نزول است، و چون در ترتيب موجود آيات قبل و بعد درباره اهل كتاب است بايد اين آيه هم درباره اهل كتاب باشد.
 
در پاسخ به اين شبهه بايد گفت:


'''الف)''' گر چه مسلمانان ترتيب آيات را توفيقى مى‏ دانند؛ به اين معنى كه پس از آنكه آيات متفرق نازل مى‏ شد، رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله دستور داده است كه اين آيه در كجا و آن آيه در كجا قرار گيرد.
'''الف)''' گر چه مسلمانان ترتيب آيات را توفيقى مى‏ دانند؛ به اين معنى كه پس از آنكه آيات متفرق نازل مى‏ شد، رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله دستور داده است كه اين آيه در كجا و آن آيه در كجا قرار گيرد.