ابولیلی کندی
ابو لیلی کندی، از اهالی کوفه بود که درباره نام او اختلاف نظر وجود دارد. برخی نام او را سلمه بن معاویه و برخی دیگر معاویه بن سلمه ذکر کرده‌اند. همچنین، ابوحاتم از زکریا بن عدی نقل کرده که نام او سعید بن اشرف بن سنان بوده است، در حالی که ابوسعید اشج او را با نام معلی یاد کرده است.
وثاقت[۱]
او از صحابه‌ای چون حجر بن عدی، حریر یا ابوحریر، خباب بن ارت، سوید بن غفله، سلمان فارسی، عثمان بن عفان و ام‌سلمه (همسر پیامبر صلی الله علیه وآله) روایت کرده است. همچنین، راویانی مانند عبدالملک بن ابی سلیمان، عثمان بن ابی زرعه ثقفی، ابوإسحاق سبیعی و ابو جعفر فراء از او روایت کرده‌اند.
یحیی بن معین درباره او گفته است که وی فردی ثقه و مشهور بوده است. اما حاکم ابو احمد میان دو شخصیت به نام ابولیلی کندی تفاوت قائل شده است: یکی سلمه بن معاویه (یا معاویه بن سلمه) که از سلمان روایت کرده و ابوإسحاق از او نقل کرده است، و دیگری کسی که از سوید بن غفله روایت کرده و عثمان بن ابی زرعه از او نقل کرده است. این فرد دوم به گفته یحیی بن معین ضعیف شمرده شده است.
احادیث ابولیلی در منابعی مانند «الادب» بخاری، سنن ابوداوود و ابن ماجه آمده است.
روايت حديث غدير[۲]
يكى از تابعین كه حدیث غدیر را از صحابه نقل كرده ابوليلى كندى است. احمد بن حنبل در «المناقب» حديث غدير را از ابوليلى كندى چنین نقل كرده است که: احمد بن حنبل در «مناقب» از علی بن حسین روایت نموده که او از ابراهیم بن اسمعیل از پدرش از سلمة بن کهیل از نامبرده (ابو لیلی کندی) از زید بن ارقم چنین نقل کرده گوید: هنگامی که در انتظار مشایعت از جنازهای بودیم در جواب پرسشی که یکی از حاضرین در آنجا از او نمود و به او گفت: ای ابو عامر (کنیه زید بن ارقم است) آیا در روز غدیر خم از پیغمبر صلّی اللّه علیه و آله شنیدی که فرمود: من کنت مولاه فعلی مولاه؟ گفت آری. ابو لیلی گوید: من سئوال او را تکرار کردم و به زید گفتم: این سخن پیغمبر صلّی اللّه علیه و آله را شنیدی؟ گفت: بلی این سخن را چهار مرتبه فرمود[۳].
مؤلف كتاب «التقريب»[۴]: وى را توثيق كرده است.