حدیث غدیر و مسئله امامت (کتاب)
«حدیث غدیر و مسئله امامت» ؛ کتابی که به سفارش واحد فرهنگی مجلس شورای اسلامی شامل دو فصل است که برگرفته از دوکتاب «پانزده گفتار» و «امامت و رهبری» استاد مرتضی مطهری است. در این کتاب با بررسی واقعه غدیر خم و آیات و روایات مرتبط، اثبات میکند که امامت امیرالمؤمنین علی علیهالسلام از سوی پیامبر صلی الله علیه وآله تعیین شده بود اما بهدلیل غفلت مسلمانان اجرا نشد. همچنین، تفاوت مفاهیم اکمال و اتمام دین و نقش مشکلات داخلی جامعه اسلامی در این موضوع تحلیل میشود.
نویسنده
مرتضی مطهری (۱۲۹۸–۱۳۵۸ ه.ش) متفکر، محقق، عالم، نویسنده است، در فریمان از توابع مشهد در خانوادهای روحانی به دنیا آمد. او تحصیلات ابتدایی را در مکتب خانه گذراند و در سن دوازده سالگی وارد حوزه علمیه مشهد شد. سپس برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم رفت و از شاگردان برجسته علامه طباطبایی و امام خمینی شد. مطهری پس از مهاجرت به تهران، به تدریس در دانشگاه تهران و فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی پرداخت. وی از نظریهپردازان انقلاب اسلامی و عضو شورای انقلاب بود.
تألیفات
آثار منتشر شده از ایشان بیش از ۵۰ مورد است مانند:
- «آشنایی با قرآن»؛
- «اسلام و مقتضیات زمان»؛
- «انسان کامل»؛
- «توحید»
- «نبوت»؛
- «معاد»؛
- «عدل الهی»؛
- «داستان راستان»؛
- «سیری در نهج البلاغه»؛
- «سیری در سیره نبوی»؛
- «سیری در سیره ائمه اطهار علیهم السلام»؛
- «قیام و انقلاب مهدی علیه السلام.»
محتوای مطالب
کتاب با بررسی واقعه غدیر خم، به این پرسش میپردازد که چرا توصیه پیامبر صلی الله علیه وآله درباره خلافت حضرت علی علیهالسلام اجرا نشد و نظریات مختلف درباره این موضوع را تحلیل میکند. نویسنده با اشاره به دو دیدگاه عمده و ذکر نمونههایی از استقامت امیرالمؤمنین علی علیهالسلام، نتیجه میگیرد که مسلمانان در آن زمان دچار غفلت شدند و به تفاوت میان «اتمام» و «اکمال» دین میپردازد. در ادامه، مشیت الهی و نقش خطرات داخلی برای جامعه اسلامی و مشکلات امیرالمؤمنین پس از پیامبر صلی الله علیه وآله را بررسی میکند. بخش دوم کتاب، با استناد به حدیث غدیر، حدیث منزلت و آیه «الیوم یئس…»، دلالت این روایات و آیات بر حقانیت امامت امیرالمؤمنین علی علیهالسلام را تبیین مینماید. همچنین، تفاوت «اکمال» و «اتمام»، مقصود از «الیوم»، و تفسیر شیعه درباره محکمات و متشابهات قرآن در زمینه امامت تحلیل میشود.
فهرست مطالب
بخش اول
- چرا دستور پیامبر دربارهٔ خلافت علی علیه السلام اجرا نشد؟
- نظریه اول
- نظریه دوم
- نمونه ای از انعطافناپذیری علی علیه السلام در اجرای دستور الهی
- نظریهٔ صحیح: مسلمین اغفال شدند
- فرق اتمام و اکمال
- چگونگی مشیّت الهی
- دو حدیث دیگر
- جامعهٔ اسلامی را خطر از داخل تهدید میکند
- مشکلات امیرالمنین
- تردید اکابر اصحاب علی علیه السلام در جنگ با نفاق
- نتیجه
بخش دوم: دلالت حدیث غدیر بر امامت علی علیه السلام
- حدیث منزلت
- آیهٔ «الیوم یئس…» و مسئله امامت
- برسی آیهٔ «الیوم یَئٍسَ…»
- فرق اکمال واتمام
- مقصود از «الیوم» کدام روز است؟
- نظریات مختلف دربارهٔ «الیوم»
- بیان شیعه
- محکمات و متشابهات
