خلافت و امامت (کتاب)
 بحثی برگرفته از کتاب الغدیر علامه امینی | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | علامه امینی رحمه الله |
| مذهب | شیعه |
| زبان | فارسی |
| تحقیق یا تدوین | محمد حسن شفیعی شاهرودی |
| موضوع | جانشینی، غدیر |
| تعداد جلد | ۱ ج |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | میراث نبوت |
| محل نشر | قم |
| سال نشر | ۱۳۹۰ ش |
| تعداد صفحه | ۳۳۵ ص |
| قطع | رقعی |
| شماره ملی | ۲۸۰۳۴۱۹ |
| نسخه الکترونیکی | دانلود از نور |
خلافت و امامت کتابی برگرفته از الغدیر نوشته عبدالحسین امینی است که توسط محمدحسن شفیعی شاهرودی در موضوع خلافت و امامت تلخیص شده است.
نویسنده
عبدالحسین امینی (۱۳۲۰-۱۳۹۰ق)، مشهور به علامه امینی و صاحب الغدیر، عالم شیعه، پژوهشگر، کتابشناس و نویسنده کتاب الغدیر که دارای نقشی برجسته در احیاء، معرفی و دفاع از غدیر دانسته شده است.[۱]
از سوی عالمان برجسته شیعه، امینی پرچمدار دانش و ادب و قهرمان جنبش فکری اسلامی، مجاهدی در راه دفاع از حریم مذهب شیعه و نشردهنده فضائل بزرگان این مذهب، استادی جامع و دانشمندی فرزانه و نویسندهای بانبوغ، سختکوش، چیرهدست، راستگو و راستجو و صاحب اندیشه تابان خوانده شده است.[۲]
مهمترین اثر امینی کتاب الغدیر خوانده شده که نگارش آن موجب شهرت و تقدیر از او در جهان اسلام خوانده شده است.[۳] بر این کتاب دانشمندان بزرگی از شیعه و اهل سنت تقریظ (تأییدنامه) نوشتند و شخصیت علمی و عملی امینی را ستودند.[۴] بهجز تألیف کتاب، سایر فعالیتهای عبدالحسین امینی در دو زمینه تأسیس کتابخانه[۵] و مسافرتهای علمی و تبلیغی[۶] گزارش شده است.
مترجم
محمدحسن شفیعی شاهرودی (متولد ۱۳۵۴ش- استان خراسان رضوی) نویسنده، محقق، مترجم و مدیر مؤسسه میراث نبوت است که بسیاری از آثارش پیرامون کتاب الغدیر است. از جمله آثار او به گزیدهای جامع از الغدیر، پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله، اجتهاد، علی علیه السلام و خلفا، علی علیه السلام در سنت، علی علیه السلام از زبان مخالفان و سرقتهای حدیثی اشاره شده است.[۷]
محتوای کتاب
مباحث مطرح شده در کتاب خلافت و امامت چهار بخش اصلی دارد:
بخش اول سخنان پیامبرصلی الله علیه واله پیرامون خلافت و امامت مانند حدیث الامر الی الله یا حدیث من تولی من امر المسلمین و حدیث امراء بعدی و حدیث من بایع اماما که نویسنده در این بخش توجه خاصی به حدیث غدیر نموده است و جهات مختلف آنرا از جمله راویان از اصحاب، راویان از تابعین، طبقات راویان از علماء و نویسندگان پیرامون حدیث غدیر را مورد بررسی قرار داده است و به داوری پیرامون حدیث غدیر پرداخته است
در ادامه بخش اول به معنای حدیث غدیر و دلالت آن بر امامت حضرت علی علیه السلام و به بعضی از نکات ادبی حدیث اشاره میکند ودر این مورد کلام فخر رازی مفسر بزرگ اهل سنت را یادآور میشود و شبهات وی به حدیث غدیر پاسخ میگوید.
با توجه به اینکه کلمه مولی در لغت عرب معانی متعددی دارد معانی آن را ذکر و احتمالات وارده را بررسی میکند و معنای قابل اراده از آن را که به معنای تصرف در امور است را برگزیده و ۱۸قرینه برای اثبات آن ذکر میکند واحادیثی که بیان کننده معنای مولی در ولایت هست را متذکر میشود.
در بخش دوم به عقیده شیعه درباره خلافت و امامت میپردازد که عبارت است از منحصر بودن خلافت در خاندان علی علیه السلام، در این قسمت مؤلف شبهاتی که از سوی شهاب الدین بن عبد ربه و خضری وارد شده را جواب میدهد.
بخش سوم عقیده اهل سنت نسبت به خلافت میباشد که سخنان بعضی از علمای اهل سنت را از جمله باقلانی، تفتازانی، قاضی ایجی و قرطبی را بیان و دیدگاه اهل سنت را نسبت به خلیفه ذکر میکند در ادامه نویسنده به احادیثی که به دروغ به پیامبر صلی الله علیه واله نسبت داده شده اشاره و جعلی بودن آن را اثبات و ادله جعلی بودن آن و به مورد اعتماد نبودن راویان آن میپردازد و در آخر این بخش با توجه به آیات و روایات حکم جاعلان و دروغ پردازان را ذکر میکند.
در بخش چهارم به موضوع غصب خلافت تضییع حق امیر المومنین علیه السلام و ظلمی که به ایشان شده پرداخته و به ماجرای اجبار حضرت امیر علیه السلام به بیعت و سخن ابن حزم اندلسی و بعضی از سوالاتی که در این باب شده همانند ستایش علی علیه السلام از خلیفه میپردازد.
فهرست مطالب
نخست: سخنان پیامبر صلی الله علیه و آله پیرامون خلافت و امامت
- الأمر إلی الله یضعه حیث یشاء
- من تولّی من أمر المسلمین
- آفة الدین ثلاثة فقیه فاجر،
- سیکون أمراء بعدی یقولون ما لا یفعلون
- من بایع إماماً فأعطاه صفقة یده وثمرة قلبه
- و إن تُؤمَرُوا عَلِیّاً علیه السلام - وَلا أَرَاکُمْ فَاعِلِینَ
- واقعه غدیر
- توجه خاص به حدیث غدیر
- راویان حدیث غدیر از اصحاب پیامبر صلی الله علیه وآله
- راویان حدیث غدیر از تابعان
- طبقات راویان از علما
- نویسندگان پیرامون حدیث غدیر
- سخنی پیرامون سند حدیث غدیر از حافظان مورد اطمینان
- داوری پیرامون سند حدیث
- در اینجا کسی هست
- و نیز در میان آنها کسی هست
- وفرد دیگری پیدا شده میگوید
- و بر انسان آگاه، وبصیر پوشیده نیست
- واز شگفتیهای روزگار
- معنای حدیث غدیر
- اما دلالت این حدیث بر امامت مولای ما امیرمؤمنین علیه السلام
- و در پیشاپیش افراد یاد شده
- واژهٔ «مفعل» به معنی «أفعل»
- از دسته اول این افراد است
- و از دسته دوم این افرادند
- سخن رازی در معنای حدیث
- شبهه رازی نزد علما
- کلام. دیگری از رازی
- پاسخ رازی از سخنان یاد شده
- (مفعل) به معنای فعیل
- نگرشی در معانی مولی
- اما معنی اوّل:
- اما معنی دوم و سوم تا چهاردهم
- و امّا «صاحب»، «همسایه»، «مهمان»، «داماد»
- اما. مُنعِم
- و اما هم پیمان
- محبّ و ناصر
- اما احتمال اوّل - یعنی خبر دادن از وجوب محبت
- و اما احتمال دوم - یعنی واجب کردن محبت و یاری او
- اما احتمال سوم - یعنی خبر دادن از وجوب محبت ویاری مردم بر علی علیه السلام
- احتمال چهارم - یعنی واجب کردن (انشاء وجوب)
- معانی قابل اراده از حدیث
- اما ولی
- اما سید به معنای یاد شده
- و اما متصرف در امور
- و همینطور است معنای «متولی امور»
- قرینههای متصل و منفصل تعیین کنندهٔ معنای مولی
- قرینه اوّل
- قرینه دوم
- قرینة سوم
- قرینه چهارم
- قرینه پنجم
- قرینه ششم:
- قرینه هفتم
- قرینه هشتم
- قرینه نهم
- قرینه دهم
- قرینه یازدهم
- قرینه دوازدهم
- قرینه سیزدهم
- قرینه چهاردهم
- قرینه پانزدهم
- قرینه شانزدهم
- قرینه هفدهم
- قرینه هجدهم
- احادیث بیان کنندهٔ معنای مولی و ولایت
- توضیح واضح دربارهٔ معنای حدیث
دوّم: عقیدهٔ شیعه دربارهٔ خلافت و امامت
- عقیده شیعه دربارهٔ خلافت و امامت
- نتیجه
- منحصر بودن خلافت در خاندان علی علیه السلام
- شهاب الدین بن عبدربه مالکی میگوید
- پاسخ
- و خضری میگوید
- پاسخ
- جهت نخست
- جهت دوّم
- و اما معین نبودن انتخاب کنندگان
سوم: خلافت نزد اهل سنت
- دیدگاه خلیفه دربارهٔ سرپرست شدن مفضول کسی که در فضل پائینتر از دیگری است
- خلافت نزد اهل سنت
- سخن باقلانی
- سخن تفتازانی
- سخن قاضی ایجی
- آنچه امامت با آن منعقد میشود
- سخن قرطبی
- نگاهی به خلافتی که اهل سنت آوردهاند
- خلیفه به شرایط امامت آراسته نبوده
- سلسله احادیثی که به دروغ به پیامبر امین صلی الله علیه وآله نیبت داده شد
- سلسله احادیثی که دربارهٔ خلافت جعل شده است
- بنا بر معنای نخست
- و بنا بر معنای دوم
- عمده روایت مورد استدلال اهل سنّت در انتخاب قانون واقع شده در اسلام
- این چه انتخابی است؟ و چگونه تمام شد؟ و چرا؟ و با چه وسیله ای
- پسر عمر گاه بیعت میکند و گاه در آن تأخیر و درنگ میکند
- و اما داستان شورا
- چه اجماعی بر بیعت با یزید بود
- دروغِ کثیف
- این سخنان خشن و صداهای درهم و برهم چیست؟!
- حکم جاعلان و دروغ پردازان
- حکم کسانی که این دروغهای باطل و بیارزش را حفظ کردند
- اشاره به حدیث سقیفه و جنجال بزرگ میان مهاجران و انصار
- سخنی پیرامون این خطبه
چهارم: غصب خلافت تضییع حق امیرالمؤمنین علیه السلام و ظلم به او
- ابو مستهل کمیت متوفای (۱۲۶) میگوید
- سخن مسعودی
- ماجرای اجبار علی علیه السلام بر بیعت
- ابن حزم اندلسی میگوید
- پاسخ
- ستایش. امیر المؤمنین علیه السلام از خلیفه
- علی علیه السلام نیست مگر فردی از مسلمین!!
- نام خلافت شایسته کسی است که با عمل خود این نام را تصدیق کند
- و از روایات پسر عمر است
- فهارس
- فهرست محتوا
- کتابنامه
پانویس
منابع
- حماسه غدیر؛ محمدرضا حکیمی، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۶ش.
- شهيدان راه فضيلت؛ عبدالحسین امینی، ترجمه جلالالدین فارسی، تهران: انتشارات روزبه، ۱۳۶۲ش.
- علامه امینی جرعهنوش غدیر (بهضمیمه جرعههایی از الغدیر)؛ مهدی لطفی، قم: انتشارات انصاری، ۱۳۸۲ش.
- «محمد حسن شفیعی شاهرودی»؛ در تارنمای اندیشوران (نخستین بانک اطلاعات محققان حوزوی)، بازدید: ۱۶ آذر ۱۴۰۴ش.
- همرهی خضر: بیست و پنج سال همراه علامه امینی، گوشههایی از زندگی علامه امینی؛ حسین شاکری، ترجمه محسن رفعت، تهران: انتشارات پيام سفيد، ۱۳۸۹ش.